Văn hóa dân gian Việt Nam trong dòng chảy văn hóa đương đại

Văn hóa dân gian Việt Nam vươn ra thế giới

Ngày 31/3/2017, tại Paris, Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Pháp ( CCV ) đã chính thức được kết nạp vào Liên đoàn Văn hóa dân gian quốc tế ( IGF ), trở thành thành viên thứ 56 của tổ chức triển khai này tại phiên họp toàn thể của Hội đồng Điều hành IGF. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng tạo thuận tiện để Việt Nam tiếp thị tới bạn hữu quốc tế những nét đặc trưng của văn hóa dân gian Việt Nam trải qua những hoạt động giải trí trình diễn nghệ thuật và thẩm mỹ, ra mắt những liên hoan, tín ngưỡng và phong tục tập quán … Việc trở thành thành viên của IGF đã tạo điều kiện kèm theo thuận tiện để Việt Nam cử những đoàn thẩm mỹ và nghệ thuật tham gia vào những hoạt động giải trí văn hóa dân gian tổ chức triển khai tại những nước .Trước đó, ngày 2/12/2015, tại phiên họp của Ủy ban Liên Chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 10 của UNESCO diễn ra tại thành phố Windhoek, Cộng hòa Namibia, nghi lễ và game show kéo co ở Việt Nam, Campuchia, Nước Hàn, Philippines chính thức được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể của trái đất .

Những năm qua, UNESCO Việt Nam phối hợp với các đơn vị thực hiện nhiều dự án, tiêu biểu như: Phát huy di sản của cộng đồng người Cơ tu ở Đông Giang, Quảng Nam, đưa doanh nghiệp, lữ hành, các nhà thiết kế thời trang của Việt Nam và châu Âu đến với đồng bào dân tộc thiểu số, phát triển sản phẩm dệt của phụ nữ, tạo chuỗi giá trị cung cấp sản phẩm tới Hội An; hợp tác với trung tâm Craftlink phát triển sản phẩm lưu niệm dành cho thị trường khách du lịch; tư vấn cho Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), trong quá trình xét duyệt dự án dưới 50.000 USD của Việt Nam, góp phần bảo tồn và phát triển các tri thức bản địa của người Dao để xây dựng thành sản phẩm thuốc dân tộc, có tiêu chuẩn chất lượng có thể bán được…

“ Di sản văn hóa phi vật thể phải gắn liền với hội đồng, tiếp biến liên tục, có sự chuyển hóa cũng như làm giàu liên tục qua thời hạn. UNESCO không nhấn mạnh vấn đề tới bảo tồn nguyên trạng mà quan tâm đến hội đồng cũng như khoảng trống cho di sản văn hóa đó được thực hành thực tế. Không cần ai ép, giới trẻ của dân tộc thiểu số khao khát được học và khám phá về văn hóa của mình và tham gia vào những chuỗi như trên … ” – Trưởng ban Văn hóa của UNESCO tại Việt Nam Phạm Thị Thanh Hường khẳng định chắc chắn .Việt Nam có nguồn lực văn hóa lớn, đó là sự phong phú về văn hóa, giàu di sản ; đồng thời cũng đang ở thời kỳ dân số vàng với thế hệ trẻ năng động, tiếp cận công nghệ tiên tiến, có năng lượng phát minh sáng tạo và phong cách thiết kế. Tuy nhiên, theo những nhà nghiên cứu, có vẻ như có sự đứt gãy, chưa liên kết được hai nguồn nguồn năng lượng này. Bà Phạm Thị Thanh Hường cho rằng, đừng nghĩ thế hệ trẻ không yêu quý văn hóa truyền thống cuội nguồn, cái quan trọng là tạo chính sách. Chúng ta hoàn toàn có thể nghĩ tới thiết lập phần thưởng, kiến thiết xây dựng quỹ cho những dự án Bất Động Sản của giới trẻ, hội đồng những chuyên viên là người đóng vai trò xét duyệt và tư vấn trong suốt quy trình tăng trưởng dự án Bất Động Sản dựa trên cảm hứng văn hóa dân gian. Điều đó sẽ làm cho văn hóa sống và chuyển giá trị văn hóa thành giá trị kinh tế tài chính, gắn với hội đồng .

Bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể

Văn hoá dân gian không phải là những điều lạ lẫm, mà sống sót ngay trong đời sống thường ngày của tất cả chúng ta. Đó là “ văn hoá gốc ”, “ văn hoá mẹ ”, xuất hiện trong mọi nếp sống, nếp nghĩ rất đời thường. Văn hoá dân gian cũng là cội nguồn nuôi dưỡng tâm hồn của mỗi tất cả chúng ta qua bao thế hệ, mang trong mình những nét đặc trưng nhất từ lối sống đến lề thói ứng xử, từ phẩm chất đến phong thái, tập quán và mọi hình thái hướng nội, hướng ngoại của người Việt. Từ đó, tạo nên truyền thống, bản lĩnh dân tộc bản địa, để dân tộc bản địa hoàn toàn có thể vĩnh cửu trước thử thách khắc nghiệt của lịch sử dân tộc .Cùng với thời hạn, những giá trị văn hóa dân gian liên tục được tái cấu trúc, tạo nên bộ mặt văn hóa của xã hội đương đại. Việc phát huy những di sản văn hóa dân gian trong đời sống đương đại không chỉ là bảo tồn cho đúng những giá trị nguyên bản, mà còn phải tăng trưởng thêm những giá trị tốt đẹp, mang lại giá trị ý thức cho người dân, góp thêm phần tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội ; đồng thời là thời cơ khởi nghiệp phát minh sáng tạo cho giới trẻ, là nền tảng hội nhập quốc tế .Sản phẩm đúc đồng Ngũ Xã (quận Ba Đình)

Tối 11/12, bên hồ Hoàn Kiếm, Lễ hội Văn hóa dân gian trong đời sống đương đại do thành phố Hà Nội tổ chức, đã diễn ra trong không gian ngập tràn sắc màu văn hóa truyền thống. Đây là hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân gian truyền thống trong xã hội đương đại, nhằm thực hiện cam kết của thành phố Hà Nội khi tham gia Mạng lưới Thành phố Sáng tạo của UNESCO.

Lễ hội diễn ra vào dịp cuối tuần, trùng với thời hạn hoạt động giải trí của khoảng trống đi bộ khu vực hồ Hoàn Kiếm nên lôi cuốn đông người dân và hành khách. Đây cũng là một trong số ít hoạt động giải trí văn hóa có quy mô lớn được thành phố tổ chức triển khai trong năm nay. Không gian liên hoan được phong cách thiết kế, tọa lạc, sắp xếp đẹp, tinh xảo, tạo hiệu ứng tốt cho sự kiện. Đó là những vật liệu thân thiện thiên nhiên và môi trường, thân mật trong đời sống phối hợp cùng đồ vật, loại sản phẩm truyền thống lịch sử làng nghề và hiệu ứng ánh sáng .Tỉnh Hưng Yên cũng đang tiến hành từng bước những nhóm dự án Bất Động Sản theo Quyết định số 744 / QĐ-TTg ngày 27/5/2010 của Thủ tướng nhà nước về việc “ Phê duyệt Quy hoạch tổng thể và toàn diện bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị đô thị cổ Phố Hiến gắn với tăng trưởng du lịch ”, trải qua quy hoạch sẽ hoàn thành xong khoảng trống kiến trúc về bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Phố Hiến, để Hưng Yên không những tăng trưởng về kinh tế tài chính xã hội mà còn mở ra tiềm năng lớn về văn hóa du lịch. Theo đó, khoanh vùng phạm vi nghiên cứu và điều tra của Quy hoạch khoảng chừng gần 2000 ha theo ranh giới Phố Hiến cổ và nằm trong số lượng giới hạn thành phố Hưng Yên, tương thích với quy hoạch chung thiết kế xây dựng thành phố Hưng Yên đến năm 2020 .Quần thể Phố Hiến trở thành Di tích Quốc gia đặc biệt quan trọng cũng là tiền đề để Hưng Yên phát huy giá trị lịch sử dân tộc, tiềm năng du lịch sau thời hạn dài bị quên béng. Hiện nay, tại những di tích lịch sử như : Đền Mẫu, chùa Chuông, đình chùa Hiến … đều trở thành những TT hoạt động và sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng được hành khách trong nước biết đến. Đáng quan tâm là việc Phục hồi ” Các tiệc tùng văn hóa dân gian Phố Hiến “, được gắn với những di tích lịch sử đã góp thêm phần tái hiện về một vùng đất ” trên bến dưới thuyền ” xưa, đã đi vào lịch sử vẻ vang với câu ca ” Thứ nhất Kinh kỳ, thứ nhì Phố Hiến ” .Ngày 12/12, Bộ tin tức và Truyền thông đã chính thức phát hành bộ tem “ Tết Tân Sửu ” gồm hai mẫu tem và một blốc tem. Blốc tem gồm 4 con tem ( mỗi mẫu tem được dùng hai lần ) xếp đối xứng nhau trong một ô vuông. Phần nền của blốc tem là hình ảnh hoa đào, hoa mai, cùng mâm ngũ quả dâng lên Đất Trời, Tổ tiên với ý nghĩa bộc lộ ước mong về một năm niềm hạnh phúc, sung túc. Hai mẫu tem khi xếp cạnh nhau tạo thành một mái ấm gia đình trâu đang cùng nhau nghênh tiếp năm mới .

Mầu sắc bộ tem tươi sáng, bắt mắt, toát lên không khí vui tươi đón chờ xuân sang Tết đến. Những chi tiết thể hiện trên mặt tem sinh động xung quanh chủ đề Tết như một lời nhắc mọi người hướng về Tết cổ truyền sum vầy, no ấm, tươi vui. Từ Tân Sửu có nghĩa là trâu mới, nên tác giả lựa chọn hình ảnh chú trâu tươi vui để thể hiện trên bộ tem, với hy vọng năm mới sẽ tràn ngập những điều mới hạnh phúc, xua tan đi những điều không tốt do đại dịch COVID-19.

Trong hơn 30 năm quốc gia triển khai công cuộc thay đổi, văn hóa văn nghệ dân gian nước nhà liên tục tăng trưởng, đội ngũ nhà nghiên cứu và điều tra và văn nghệ sỹ trưởng thành nhanh gọn. Hoạt động văn hóa văn nghệ dân gian ngày càng đa dạng chủng loại. Tôn chỉ mục tiêu của Hội là “ Sưu tầm, nghiên cứu và điều tra, thông dụng và truyền dạy vốn văn hóa – văn nghệ dân gian những dân tộc bản địa Việt Nam ”. Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam đã thực sự trở thành một trong những đội quân nòng cốt góp thêm phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa – văn nghệ mang đậm truyền thống dân tộc bản địa .Hiện nay, Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam có trên 1.400 hội viên, số khu công trình do hội viên của Hội đã hoàn thành xong lên đến gần 4000 khu công trình. Đặc biệt được sự chăm sóc của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Thủ tướng nhà nước, Dự án “ Công bố, phổ cập gia tài văn hóa văn nghệ dân gian những dân tộc bản địa Việt Nam ” được thực thi. Trong 10 năm, Dự án đã xuất bản được 2.500 trong số gần 4.000 khu công trình đã nghiên cứu và điều tra, sưu tầm về văn hóa, văn nghệ dân gian những dân tộc bản địa Việt Nam ; trong số 2000 đơn vị chức năng được thụ hưởng thành quả của Dự án, có hơn 400 đơn vị chức năng là những đồn bộ đội biên phòng, thư viện những huyện miền núi biên giới, hải đảo, những trường đại trà phổ thông dân tộc bản địa nội trú …” Trong những năm tới, Hội vẫn liên tục sưu tầm những bộc lộ văn hóa dân gian chưa được sưu tầm. Trên cơ sở hàng ngàn khu công trình đã tích góp được, Hội chuyển mạnh sang việc mày mò những giá trị, những quy luật tư duy phát minh sáng tạo của ông cha đang còn tiềm ẩn trong những tác phẩm, phong tục, hình tượng … Việc tìm hiểu thêm những triết lý nghiên cứu và điều tra đã có trên quốc tế như cấu trúc luận, hình tượng luận, loại hình học, công dụng luận, nhất là chính sách tổng thể và toàn diện nguyên hợp trong phát minh sáng tạo của văn hóa, văn nghệ dân gian và nhiều kim chỉ nan khác nữa là điều cũng sẽ được những cấp hội chăm sóc “, GS – tiến sỹ Lê Hồng Lý – quản trị Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam cho biết thêm .

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Giáo dục