Cổng thông tin:Ai Cập cổ đại – Wikipedia tiếng Việt

Chào mừng các bạn đến với chủ đề Ai Cập cổ đại trên Wikipedia. Như các bạn đã biết, Ai Cập cổ đại là một trong những nền văn minh phát triển, có khởi đầu từ rất sớm. Nó là thời kỳ đầu tiên trong hơn 5000 năm của lịch sử Ai Cập.

Các bài viết liên quan đến Ai Cập cổ đại trên Wikipedia được Dự án Ai Cập cổ đại phát triển.

Các bài viết dưới đây được lấy từ những bài viết khá tốt về Ai Cập cổ đại .

Nền văn minh, vương quốc Ai Cập cổ đại[sửa mã nguồn]

Ai Cập cổ đại là một nền văn minh cổ đại nằm ở Đông Bắc châu Phi, tập trung dọc theo hạ lưu của sông Nile thuộc khu vực ngày nay là đất nước Ai Cập. Đây là một trong sáu nền văn minh phát sinh một cách độc lập trên thế giới. Nền văn minh Ai Cập được thống nhất lại vào năm 3150 TCN (theo trình tự thời gian của bảng niên đại Ai Cập) với sự thống nhất chính trị của Thượng và Hạ Ai Cập dưới thời vị pharaon đầu tiên (Narmer, thường được gọi là Menes). Lịch sử của Ai Cập cổ đại đã trải qua một loạt các thời kỳ vương quốc ổn định, và các giai đoạn hỗn loạn giữa chúng được gọi là các giai đoạn chuyển tiếp: Cổ Vương quốc thời kỳ Sơ kỳ Đồ đồng, Trung Vương quốc tương ứng giai đoạn Trung kỳ Đồ Đồng và Tân Vương quốc ứng với Hậu kỳ Đồ đồng.

Ai Cập đạt đến đỉnh điểm của quyền lực tối cao của nó vào quá trình Tân Vương quốc, trong thời kỳ Ramesside, vào thời gian đó nó sánh ngang với đế quốc Hittite, đế quốc Assyria và đế chế Mitanni, trước khi bước vào quy trình tiến độ dần suy yếu. Ai Cập đã bị xâm lăng hoặc chinh phục bởi một loạt những cường quốc quốc tế, ví dụ điển hình như người Canaan / Hyksos, Lybia, người Nubia, Assyria, Babylon, Ba Tư dưới triều đại Achaemenid, và người Macedonia trong thời kỳ chuyển tiếp thứ ba và cuối thời kỳ Ai Cập cổ đại. Sau khi Alexander Đại Đế qua đời, một trong những tướng lĩnh của ông, Ptolemy I Soter, đã công bố ông là vị vua mới của Ai Cập. Triều đại Ptolemy gốc Hy Lạp này đã quản lý Ai Cập cho đến năm 30 TCN khi nó rơi vào tay đế quốc La Mã và trở thành một tỉnh La Mã .Sự thành công xuất sắc của nền văn minh Ai Cập cổ đại một phần đến từ năng lực thích ứng của nó với những điều kiện kèm theo của thung lũng sông Nile cho sản xuất nông nghiệp. Từ việc hoàn toàn có thể Dự kiến trước lũ lụt và việc điều tiết thủy lợi ở khu vực thung lũng phì nhiêu đã tạo ra nhiều nông sản dư thừa, giúp nuôi dưỡng một lượng dân số đông hơn, tạo điều kiện kèm theo tăng trưởng xã hội và văn hóa. Với việc có nhiều nguồn lực dư thừa, nhà nước đã tập trung chuyên sâu vào việc khai thác tài nguyên ở những thung lũng và những khu vực sa mạc xung quanh, cũng như việc sớm tăng trưởng một mạng lưới hệ thống chữ viết độc lập, tổ chức triển khai thiết kế xây dựng tập thể và những dự án Bất Động Sản nông nghiệp, thương mại với khu vực xung quanh, và kiến thiết xây dựng một đội quân nhằm mục đích mục tiêu vượt mặt quân địch quốc tế và khẳng định chắc chắn sự thống trị của Ai Cập. Thúc đẩy và tổ chức triển khai những hoạt động giải trí này là một cỗ máy quan lại gồm những ký lục xuất sắc ưu tú, những nhà chỉ huy tôn giáo, và những quan lại dưới sự trấn áp của một pharaon, người bảo vệ sự hợp tác và đoàn kết của toàn thể người dân Ai Cập dưới một mạng lưới hệ thống tín điều tôn giáo phức tạp .Những thành tựu của người Ai Cập cổ đại gồm có khai thác đá, khảo sát và kỹ thuật thiết kế xây dựng tương hỗ cho việc kiến thiết xây dựng những khu công trình kim tự tháp, đền thờ, và cột tháp tưởng niệm ; một mạng lưới hệ thống toán học, một mạng lưới hệ thống thực hành thực tế y học hiệu suất cao, mạng lưới hệ thống thủy lợi và kỹ thuật sản xuất nông nghiệp, những tàu thủy tiên phong được biết đến trên quốc tế, Ai Cập đã để lại một di sản lâu bền hơn. Nghệ thuật và kiến ​ ​ trúc của nó đã được sao chép thoáng rộng, và những cổ vật của nó còn được đưa tới khắp mọi nơi trên quốc tế. Những tàn tích hùng vĩ của nó đã truyền cảm hứng cho trí tưởng tượng của hành khách và nhà văn trong nhiều thế kỷ. Sự chăm sóc mới hình thành dành cho những cổ vật và những cuộc khai thác trong thời kỳ cận đại ở châu Âu và Ai Cập dẫn đến việc khai sinh ra ngành Ai Cập học để nghiên cứu và điều tra nền văn minh Ai Cập và một sự nhìn nhận đúng đắn hơn so với di sản văn hóa của nó .

Pharaon[sửa mã nguồn]

Mặt nạ xác ướp của Pharaon Tutankhamun, một hình tượng cho Ai Cập cổ đại

Hatshepsut (hoặc Hatchepsut, phát âm /hætˈʃɛpsʊt/), (khoảng 1508-1458 TCN), con gái của pharaon Thutmosis I cũng như vợ và em gái của pharaon Thutmosis II, trị vì Ai Cập trong khoảng 1479-1458 TCN thuộc Vương triều 18 sau khi Thutmosis II mất. Hatshepsut được đánh giá là một trong những nữ vương quyền lực nhất trong lịch sử thế giới cổ đại. Bà trị vì trong 21 năm, lâu hơn bất cứ vị nữ pharaon trong lịch sử và để lại một loạt những công trình và tác phẩm điêu khắc ấn tượng, trong đó có lăng mộ Djeser-Djeseru của bà, một kiệt tác về kiến trúc. Bà đã lên ngôi năm 1479 TCN làm nhiếp chính cho cậu con trai nhỏ của Thutmosis II và thứ phi Iset là Thutmosis III (10 tuổi) lên ngôi và Hatshepsut đã đồng cai trị với ông. Sau khi Hatshepsut mất, Thutmosis III đã đập phá lăng mộ của Hatshepsut nhằm mục đích xoá bỏ hình ảnh Hatshepsut trong tâm trí người Ai Cập. Xác ướp của bà đã được nhà Ai Cập học Zahi Hawass tìm thấy vào tháng 6 năm 2007. Xem tiếp

Thutmosis III (sinh 1486 TCN và mất ngày 4 tháng 3 năm 1425 TCN; còn gọi là Thutmose hoặc Tuthmosis III, nghĩa là “Con của Thoth”) là vị pharaon thứ sáu của Vương triều thứ Mười tám (Tân Vương quốc).

Thutmosis là con trai của pharaon Thutmosis II và một thứ phi tên là Isis. Hoàng hậu, tức vợ cả của Thutmosis II có tên là Hatshepsut. Bởi vì Thutmosis III rõ ràng còn là một đứa trẻ khi ông lên ngôi, nên mẹ kế của ông là Hatshepsut, người cũng là dì của ông, nắm quyền điều hành chính sự. Có lẽ là Hatshepsut đã dành lấy ngai vàng và là nhà cai trị duy nhất của toàn Ai Cập trong những năm thứ 2 đến thứ 7. Khoảng thời gian mà Thutmosis III phải chịu lép vế trước mẹ kế của mình vẫn đang gây nhiều tranh cãi trong giới nghiên cứu. Nhiều thư tịch cổ đưa ra bằng chứng rằng vương triều của Hatsheput kết thúc muộn nhất vào năm thứ 22 và sau đó Thutmosis III đã trở thành nhà cai trị duy nhất của Ai Cập. …Xem tiếp

Mời các bạn xem thêm danh sách tất cả pharaon đã cai trị Ai Cập tại Danh sách các pharaon

Các Thời kỳ Ai Cập[sửa mã nguồn]

Các vùng chủ quyền lãnh thổ của của Vương quốc Ai Cập cổ đại trong thời kỳ Cổ Vương quốc, chỉ ra Hai Vùng Đất

Thời kỳ Cổ Vương quốc Ai Cập[sửa mã nguồn]

Cổ Vương quốc Ai Cập là một thời kỳ của Ai Cập cổ đại được đặt cho một khoảng thời gian trong thiên niên kỷ thứ ba trước Công nguyên khi Ai Cập lần đầu đạt đỉnh cao của nền văn minh – một trong ba thời kỳ được gọi là “Vương quốc” (tiếp theo là Trung Vương quốc và Tân Vương quốc) mà đánh dấu là những điểm cao của nền văn minh ở vùng thung lũng hạ sông Nile. Thuật ngữ này được đưa ra bởi các nhà sử học ở thế kỷ XVIII và sự phân biệt giữa Cổ Vương Quốc và Thời kỳ Sơ vương triều không phải là một vốn đã được công nhận bởi người Ai Cập cổ đại. Không chỉ vị vua cuối cùng của Thời kỳ Sơ vương triều liên quan đến hai vị vua đầu tiên của Cổ vương quốc, mà “kinh đô”, nơi ở của hoàng gia, vẫn được giữ ở Ineb-Hedg, người Ai Cập cổ đại gọi là Memphis. Lý giải cơ bản cho một sự tách biệt giữa hai giai đoạn là sự thay đổi mang tính cách mạng trong kiến trúc kèm theo những tác động về xã hội Ai Cập và nền kinh tế của các dự án xây dựng quy mô lớn.

Cổ Vương quốc thường được xem là lê dài trong khoảng chừng thời hạn từ vương triều thứ Ba đến vương triều thứ Sáu ( 2686 – 2181 TCN ). Nhiều nhà Ai Cập học, cũng xem vương triều Memphite thứ Bảy và thứ Tám thuộc Cổ Vương quốc như là một sự tiếp nối của sự quản trị tập trung chuyên sâu ở Memphis. Trong khi Cổ Vương quốc là một khoảng chừng thời hạn bảo mật an ninh nội bộ và thịnh vượng, nó được theo sau bởi một khoảng chừng thời hạn của sự bất hoà và suy giảm tương đối văn hóa được gọi bởi nhà Ai Cập học là Thời kỳ Trung gian tiên phong. Trong Cổ Vương quốc, những vua của Ai Cập ( không được gọi là pharaon cho đến Tân Vương quốc ) đã trở thành một vị Thánh sống, người quản lý tối cao và hoàn toàn có thể nhu yếu riêng cho bản thân và sự phong phú của những đối tượng người dùng của mình. Rất nhiều tài liệu tìm hiểu thêm đã xem những vua của Cổ Vương quốc là những pharaon, chúng xuất phát từ sự phổ cập của chữ ” pharaon ” để miêu tả bất kể và toàn bộ những vị Vua Ai cập Cổ đại .

Dưới thời vua Djoser, vị vua đầu tiên của vương triều thứ Ba của Cổ Vương quốc, thủ đô hoàng gia của Ai cập được chuyển tới Memphis, nơi Djoser thành lập triều đình của ông. Một kỷ nguyên mới của việc xây dựng được bắt đầu tại Saqqara dưới vương triều của ông. Kiến trúc sư của vua Djoser, Imhotep được cho là có đóng góp lớn cho sự phát triển của tòa nhà bằng đá và với quan điểm kiến trúc mới — kim tự tháp bậc thang. Thật vậy, Cổ Vương quốc có lẽ được biết đến nhiều nhất với số lượng lớn các kim tự tháp được xây dựng để chôn cất các pharaon vào thời kỳ này. Vì lẽ đó, Cổ Vương quốc Ai Cập thường được gọi với danh hiệu “Thời đại của các Kim tự tháp“. …Xem tiếp

Vương triều thứ Mười tám của Ai Cập[sửa mã nguồn]

Vương thứ Mười tám của Ai Cập cổ đại (còn gọi là Vương triều đặc biệt) (khởi đầu 1543-1292 TCN) là vương triều nổi tiếng nhất của Ai Cập cổ đại. Nó có một số vị pharaon nổi tiếng, bao gồm Tutankhamun, ngôi mộ của ông đã được tìm thấy bởi Howard Carter vào năm 1922. vương triều này cũng được biết đến như là Vương triều Thutmosid trong thời gian cai trị của bốn vị pharaon ầu tiên (tiếng Anh: Thoth bore him).

Vị vua nổi tiếng nhất của vương triều đặc biệt quan trọng gồm có Hatshepsut ( 1479 TCN – 1458 TCN ), người ta vẫn nói bà là một nữ pharaon người địa phương, thuộc dòng họ của Akhenaten ( 1353 – 1336 TCN ), được ví như là ” kẻ dị giáo pharaon ” nữ hoàng, Nefertiti .

Vương triều đặc biệt là vương triều đầu tiên của Tân Vương quốc Ai cập, khoảng thời gian mà nền văn minh Ai Cập cổ đại đạt đến đỉnh cao quyền lực. …Xem tiếp

Kim tự tháp Ai Cập[sửa mã nguồn]

Kim tự tháp Kheops[sửa mã nguồn]

Kim tự tháp Kheops hay kim tự tháp Kê ốp, kim tự tháp Khufu hoặc Đại kim tự tháp Giza ( ), là một trong những công trình cổ nhất và duy nhất còn tồn tại trong số Bảy kỳ quan thế giới cổ đại. Các nhà Ai Cập học nói chung đã đồng ý rằng kim tự tháp được xây trong khoảng thời gian 20 năm từ khoảng năm 2560 TCN. Mọi người cũng cho rằng Đại kim tự tháp được xây dựng làm lăng mộ cho pharaon Kheops (chuyển tự từ tiếng Hy Lạp Χέωψ; tiếng Ai Cập: Khufu) thuộc Triều đại thứ tư thời Ai Cập cổ đại, vì thế nó đã được gọi là Kim tự tháp Kheops. Vị tể tướng của Kheops là Hemiunu được cho là kiến trúc sư của Đại Kim tự tháp này. …Xem tiếp

Các bài viết trong chủ đề Ai Cập cổ đại được Dự án Ai Cập cổ đại quản lý. Đây là dự án mới thành lập nên rất cần sự tham gia đóng góp, phát triển bài viết của các bạn.

Bạn hoàn toàn có thể tham gia tạo bài mới bằng công cụ tạo bài có ích dưới đây :

Rất cảm ơn sự góp phần từ những bạn .

Nguồn nội dung[sửa mã nguồn]

1. Nguồn thông tin được lấy trực tiếp từ các bài viết khá tốt về Ai Cập cổ đại.

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Giáo dục