Phát sinh, phát triển, diệt vong là quy luật tự nhiên của hầu hết các sự vật, hiện tượng trong thế giới. Sự mất đi của một vật tạo nền tảng cho sự xuất hiện và phát triển của các sự vật khác, được Triết học gọi là quy luật phủ định. Khi tìm hiểu quy luật này, để hiểu rõ chúng ta cần so sánh phủ định biện chứng và phủ định siêu hình.
Phủ định là gì?
Trước hết để có thể so sánh phủ định biện chứng và phủ định siêu hình đòi hỏi chúng ta cần hiểu cơ bản về quy luật phủ định. Phụ thuộc vào thế giới quan và phương pháp luận, các nhà triết học với các trường phái khác nhau có các quan niệm khác nhau về phủ định. Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, phủ định là sự thay thế sự vật này bằng sự vật khác trong quá trình vận động và phát triển. Như vậy, sự phủ định là tiền đề, điều kiện cho sự phát triển liên tục, cho sự ra đời của cái mới thay thế cái cũ.
Phủ định biện chứng là gì?
Phủ định biện chứng là phạm trù triết học dùng để chỉ sự phủ định tự thân, là mắt khâu trong quy trình dẫn đến tới sự sinh ra sự vật mới, tân tiến hơn sự vật cũ .
Phủ định biện chứng có đặc trưng cơ bản là tính khách quan và tính kế thừa. Trong đó:
Bạn đang đọc: So sánh phủ định biện chứng và phủ định siêu hình
– Tính khách quan xuất phát từ sự phủ định nằm trong bản thân sự vật. Đó chính là tác dụng xử lý những xích míc bên trong của sự vật. Việc xử lý những xích míc bên trong sự vật thôi thúc quy trình tăng trưởng, do đó phủ định biện chứng là một tất yếu khách quan trong quy trình hoạt động và tăng trưởng của sự vật .
– Tính thừa kế của phủ định biện chứng xuất phát từ tác dụng của sự tăng trưởng tự thân của sự vật, nên nó không hề là sự thủ tiêu, sự tàn phá trọn vẹn cái cũ .
Phủ định siêu hình là gì?
Khác với phủ định biện chứng, phủ định siêu hình là sự phủ định được diễn ra do sự can thiệp, sự ảnh hưởng tác động từ bên ngoài, cản trở hoặc xóa bỏ sự sống sót và tăng trưởng tự nhiên của sự vật .
Phủ định siêu hình được biểu lộ trong qua phương pháp luận siêu hình. Phương pháp này chỉ thấy sự vật, hiện tượng kỳ lạ trong sự cô lập, tách rời, không thấy sự link ảnh hưởng tác động qua lại. Do đó, chỉ thấy sự vật, hiện tượng kỳ lạ trong trạng thái tính mà không nhìn nhận được sự hoạt động tăng trưởng của sự vật, hiện tượng kỳ lạ .
So sánh phủ định biện chứng và phủ định siêu hình
Từ định nghĩa nêu trên, ta có bảng so sánh phủ định biện chứng và phủ định siêu hình như sau:
|
Tiêu chí |
Phủ định biện chứng |
Phủ định siêu hình |
|
Khái niệm |
Phủ định biện chứng là phạm trù triết học dùng để chỉ sự phủ định tự thân, là mắt khâu trong quy trình dẫn đến tới sự sinh ra sự vật mới, tân tiến hơn sự vật cũ . | Phủ định siêu hình là sự phủ định được diễn ra do sự can thiệp, sự tác động ảnh hưởng từ bên ngoài, cản trở hoặc xóa bỏ sự sống sót và tăng trưởng tự nhiên của sự vật . |
|
Giống nhau |
Phủ định biện chứng và phủ định siêu hình đề giống nhau ở chỗ: chúng đều xóa bỏ hoặc phủ nhận sự tồn tại của một hiện tượng. |
|
|
Nguyên nhân |
Diễn ra do sự tăng trưởng bên trong bản thân sự vật và hiện tượng kỳ lạ . | Diễn ra do sự can thiệp, tác động ảnh hưởng từ bên ngoài |
|
Quá trình phủ định |
Không xóa bỏ sự sống sót và tăng trưởng tự nhiên của sự vật | Xóa bỏ sự sống sót và tăng trưởng tự nhiên của sự vật |
|
Kết quả |
Sự vật sẽ không bị xóa bỏ trọn vẹn mà là cơ sở cho sự Open sự vật mới và sẽ liên tục sống sót và tăng trưởng trong sự vật mới . | Sự vật và hiện tượng kỳ lạ sẽ bị xóa bỏ trọn vẹn, không tạo ra và không tương quan đến sự vật mới |
|
Ví dụ |
Quá trình tăng trưởng, sinh trưởng của hạt lúa là một ví dụ nổi bật về phủ định biện chứng. Cụ tể, người nông dân gieo hạt giống lúa. Sau thời hạn nhất định, hạt giống nảy mầm. Khi đó, sự nảy mầm là chính là phủ định biện chứng so với hạt. Hạt giống là tiền đề làm Open quy trình tăng trưởng thành cây và sinh trưởng tốt . |
1. Suốt đêm qua, cơn báo số 8 đổ xô vào đất liền. Gió to, mưa lớn đã làm đổ cây cối ở 1 số ít tuyến đường . 2. Con người xay xát hạt thóc trở thành hạt gạo, sau đó nấu gạo thành cơm . 3. Do sâu bệnh phá hoại mùa màng, người nông dân đã sử dụng thuộc trừ sâu để tiêu diệt sâu bệnh. |
Ý nghĩa phương pháp luận
Thông qua tìm hiểu về so sánh phủ định biện chứng và phủ định siêu hình, ta thấy phủ định biện chứng có quan điểm đúng đắn về sự phát triển của sự vật, hiện tượng. Sự vật, hiện tượng luôn vận động và phát triển theo các chu kỳ khác nhau, chu kỳ sau tiến bộ hơn chu kỳ trước.
Bên cạnh đó, phủ định biện cứng cũng cho thấy mọi sự vật luôn Open cái mới thay thế sửa chữa cái cũ, cái văn minh thay đế cái lỗi thời ; cái mới sinh ra từ cái cũ. Từ đó, thừa kế và phát huy cái cũ, rút ra bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề đồng thời tránh thái độ phủ định trọn vẹn .
Như vậy, việc so sánh phủ định biện chứng và phủ định siêu hình có ý nghĩa rất lớn đến việc tìm hiểu, nghiên cứu quá trình phát triển của các sự vật và hiện tượng. Do đó, trong hoạt động nhận thức và thực tiễn, đòi hỏi cần vận dụng tổng hợp các quy luật một cách đầy đủ, sâu sắc, năng động và sáng tạo phù hợp với điều kiện cụ thể. Chúng tôi mong rằng các thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ hữu ích với quý bạn đọc. Cảm ơn đã theo dõi bài viết của chúng tôi.
Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Khoa học
Để lại một bình luận