Giáo án bài Nhìn về vốn văn hóa dân tộc (Trần Đình Hượu) | Giáo án Ngữ văn lớp 12 chuẩn nhất

→ Tạo nên tính không thay đổi, nét riêng của văn hóa truyền thống cuội nguồn Việt nam : đời sống thiết thực, bình ổn, lành mạnh với những vẻ đẹp êm ả dịu dàng, lịch sự, con người sống có tình nghĩa, có văn hóa trên một cái nền nhân bản .+ Ăn mặc : thích cái giản di, thanh đạm, kín kẽ, thanh nhã, hòa hợp với vạn vật thiên nhiên ″ áo quần, trang sức đẹp đều không chuộng sự cầu kì. Tất cả đều hướng vào cái dịu dàng êm ả lịch sự … quý sự kín kẽ hơn là sự phô trương. ″+ Cái đẹp : thích cái xinh, cái khéo, cái thanh nhã ″ cái đẹp vừa lòng là xinh là khéo … chuộng cái êm ả dịu dàng, thanh nhã, ghét cái sặc sỡ, quy mô chuộng sự vừa khéo, vừa xinh, vừa khoảng chừng ″ ,

– Về sinh hoạt: ưa sự chừng mực, vừa phải

Bạn đang đọc: Giáo án bài Nhìn về vốn văn hóa dân tộc (Trần Đình Hượu) | Giáo án Ngữ văn lớp 12 chuẩn nhất

+ Thích sự yên ổn : mong ước thái bình, định cư lạc nghiệp, yên phận thủ thường, không tẩy chay, không tẩy chay, cực đoan, quý sự hòa đồng hơn sự rạch ròi trắng đen .+ Nghệ thuật : tuy không có quy mô lớn, trang trọng, khác thường nhưng phát minh sáng tạo được những tác phẩm tinh xảo, đa phần là nghành thơ ca nhiều người biết làm thơ, xã hội trọng văn chương .+ Tôn giáo : không mê hồn cuồng tín không cực đoan mà dung hòa giữa những tôn giáo, coi trọng hiện thế trần tục hơn quốc tế bên kia, nhưng không bám lấy hiện thế, không sợ hãi cái chết .Đặc điểm điển hình nổi bật : giàu tính nhân bản, tinh xảo, hướng tối sự hòa giải trên mọi phương diện ( tôn giáo thẩm mỹ và nghệ thuật, ứng xử, hoạt động và sinh hoạt ) với ý thức chung ″ thiết thực, linh động và dung hòa ″ ⇒ Điều này vừa biểu lộ những mặt tích cực vừa tiềm ẩn những mặt hạn chế .a. Văn hóa là gì ? Theo Từ điển tiếng Việt : Văn hóa là tổng thể và toàn diện nói chung những giá trị vật chất và niềm tin do con người phát minh sáng tạo ra trong quy trình lịch sử dân tộc ( không có trong tự nhiên ) như : văn hóa lúa nước, văn hóa cồng chiêng, văn hóa chữ viết, văn hóa đọc, văn hóa ăn ( ẩm thực ăn uống ) văn hóa mặc, văn hóa ứng xử …1. Văn hóa và những phương diện hầu hết của văn hóaViệt Nam :- Nội dung : những đánh giá và nhận định mang tính bao quát về truyền thống văn hóa Nước Ta .- Năm 2000 được khuyến mãi phần thưởng nhà nước về khoa học và công nghệ tiên tiến .- Là nhà khoa học chuyên nghiên cứu và điều tra những yếu tố lịch sử dân tộc tư tưởng và văn học Việt nam trung cận đại* Ăn : món ăn đơn thuần nhưng đậm đà mùi vị rất đặc trưng như …″ dĩ hòa vi quý ″ ″, chín bỏ làm mười ″, ″ một điều nhịn chín điều lành ″. Có ý thức đoàn kết dân tộc cao, sống chan hòa yêu thương ″ lá lành đùm lá rách nát ″, ″ bầu ơi thương lấy bí cùng ″ ″ ở hiền gặp lành ″ những nhân vật trong truyện cổ tích .* Âm nhạc : âm nhạc dân tộc như : những làn điệu dân ca, ca trú rất rực rỡ với những nhạc cụ độc lạ : cồng chiêng, đàn tranh, đàn đáy, đàn bầu, đàn t. rưng …* Văn học : quy mô khong lớn tuy nhiên cũng có những tp xuất sắc, đặc biệt quan trọng là kho tàng vhdg đa dạng và phong phú .* Kiến trúc : chùa một cột, chùa Tây phương, tháp rùa quy mô nhỏ nhưng có những điểm nhấn tinh xảo khôn khéoGợi ý HS liên hệ : Nước Ta có nhiều tôn giáo, dân tộc chung sống rất hòa hợp không có những xung đột sắc tộc, tôn giáo nóng bức như 1 số ít nước khác trên quốc tế, không xem đời sống trần gian là khổ hạnh …Tổ chức HS bàn luận nhóm, phát hiện đặc thù điển hình nổi bật của vhvn, những mặt tích cực và hạn chế của nó? Em hiểu như thế nào là văn hóa ? Những phương diện nào về văn hóa được tác giả đề cập ở văn bản ?? Nêu những nét chính về tác giả ?

? Song song với mặt tích cực, văn hoá Việt Nam cũng tiềm ẩn những mặt hạn chế. Theo em đó là những hạn chế gì?

* Liên hệ quốc tế : .
+ Tôn giáo : đất Phật Ấn Độ ; kiến trúc : kim tự tháp Ai cập, chùa tháp Căm – pu – chia, Đất nước xinh đẹp Thái Lan ; Văn học : Trung quốc với tiểu thuyết cổ xưa, thơ Đường, Hi Lạp với kho tàng truyền thuyết thần thoại rực rỡ, âm nhạc : Áo, Ba lan ….

Từ nghiên cứu và phân tích ấy, tác giả rút ra thực chất và nguyên nhân tạo nên đặc thù văn hóa truyền thống cuội nguồn
GV lý giải thêm : Nước Ta là quốc gia nhỏ yếu, thời Bắc thuộc chỉ là mộtquận nhỏ của Trung Quốc, luôn chịu nạn ngoại xâm, đời sống vật chất cơ bản là nghèo nàn, lỗi thời, khoa học ký thuật không phát kinh tế tài chính. Điều này tạo nên tâm lí ưa thu hẹp sao cho đủ, ngại giao lưu, trao đổi, vươn xa ″ thắt lưng buộc bụng ″, ″ trâu ta ăn cỏ đồng ta ″ .

?Em hiểu như thế nào là bản sắc văn hóa dân tộc ?

?Bản sắc văn hóa Việt Nam được tạo nên bởi những yếu tố nào ?

Gợi ý học viên liên hệ về sự gia nhập của văn hóa phương Đông và phương Tây
– Tôn giáo :
+ Phật giáo từ Ấn Độ, Trung Quốc : từ bi bác ái tương thích với lẽ sống của người Nước Ta ( lá lành đùm lá rách nát, thương người như thể thương thân ) xuất gia không phải để siêu thoát mà để nhập thế cứu đời
+ Nho giáo : từ Trung Quốc ’ không tiếp đón ở góc nhìn giáo điều khắc nghiệt mà được người Nước Ta tiếp đón phát minh sáng tạo theo hướng tích cực .
+ Thiên chúa giáo : từ phương Tây với tính duy nhất là chỉ thờ chúa .
* Liên hệ Nghị quyết TW V : thiết kế xây dựng nền văn hoá tiên tiến và phát triển, tân tiến đậm đà bản săc dân tộc

 

Xem thêm: Giải VBT Ngữ Văn 8 Tôi đi học | Giải vở bài tập Ngữ Văn 8 hay nhất tại VietJack

? Gợi ý để HS tự rút ra ý khái quát về nội dung và nghệ thuật?

GV chốt lại ý tổng kết và gọi HS đọc phần ghi nhớ ở SGK .

Hoạt động 3. Hoạt động thực hành

Hướng dẫn HS rèn luyện

Hướng dẫn HS làm bài tập 1 ở nhà .

Hướng dẫn HS giải bài tâp 2,3 SGK ở lớp, tổ chức triển khai HS đàm đạo, trao đổi nhóm .

 

 

 

 

 

 

Hoạt động 4. Hoạt động bổ sung

Tìm và nghiên cứu và phân tích 1 số ít ví dụ về sự tiếp thu một cách phát minh sáng tạo văn học Trung Quốc của những nhà văn, nhà thơ Nước Ta .

b. Mặt hạn chế:

– Không có một ngành khoa học, kỹ thuật nào tăng trưởng đến thành truyền thống cuội nguồn, âm nhạc, hội họa, kiến trúc đều không tăng trưởng đến tuyệt kĩ, chưa có một ngành văn hóa nào đó trở thành danh dự, lôi cuốn, quy tụ cả nền văn hóa
– Đối với cái dị kỉ, cái mới, không dễ hòa hợp nhưng cũng khong cự tuyệt đến cùng, đồng ý những gì vừa phải, tương thích nhưng cũng chần chừ, dè dặt, giữ mình .
– Không có khát vọng để hướng đến những phát minh sáng tạo lớn, không tôn vinh trí tuệ .

 Tạo sức ì, sự cản trở những bước phát triển mạnh mẽ làm  nên tầm vóc lớn lao của các giá trị văn hóa lớn của dân tộc

*Bản chất và nguyên nhân:

– Bản chất của nền văn hóa truyền thốnglà nền văn hóa của dân nông nghiệp định cư, không có nhu yếu lưu chuyển, trao đổi không có sự kích thich của đô thị .
– Nguyên nhân : Phải chăng đó là tác dụng của ý thức truyền kiếp về sự nhỏ yếu, về trong thực tiễn nhiều khó khăn vất vả, nhiều nguy hiểm .
→ Cái nhìn tinh tế, thẳng thắn, nghiên cứu và phân tích thấu đáonhững mặt tích cực và những hạn chế của văn hóa truyền thống cuội nguồn, đồng thời rút ra thực chất, nguyên nhân tạo nên những đặc thù của nền văn hóa truyền thống lịch sử, giúp tất cả chúng ta có cái nhìn thấu đáo, bao quát về nền văn hóa dân tộc. Từ đó có ý thức phát huy những ưu điêm, khắc phục những hạn chế để tạo tầm vóc lớn cho văn hóa đân tộc

3. Yếu tố tạo nên bản sắc văn hóa Việt Nam

a. Bản sắc văn hóa là gì? Là cái riêng ,cái độc đáo mang tính bền vững và tích cực của một cộng đồng văn hóa.Bản sắc văn hóa dân tộc được hình thành trong lịch sử tồn tai  và phát triển lâu đời của một dân tộc.

b. Yếu tố tạo nên bản sắc vh Việt Nam

+ Nội lực : Là cái vốn có của dân tộc, đó là thành quả phát minh sáng tạo riêng của cộng đồng văn hóa, hội đồng dân tộc Nước Ta → Nếu không có thì nền văn hóa sẽ không có nội lực bền vững và kiên cố .
+ Ngoại lực : Qúa trình sở hữu, đồng điệu những giá trị văn hóa từ bên ngoài, quy trình tích tụ, đảm nhiệm có tinh lọc những giá trị văn hóa của trái đất Nếu cứ ″ bế quan tỏa cảng ″ thì không thừa kế đươc những giá trị tinh hoa và tân tiến của văn hóa trái đất, không hề tăng trưởng, không hề tỏa rạng được giá trị văn hóa vốn có vào đời sông văn hóa to lớn của quốc tế .
* Sự kêt hợp, dung hòa giữa cái vốn có của dân tộc với cái tiếp đón có sàng lọc văn hóa quốc tế tạo nên truyền thống riêng độc lạ của con người và dân tộc Nước Ta. Đây chính là nét riêng để phân biệt với những dân tộc, vương quốc khác và là điểm mê hoặc đối vối khách du lịch quốc tế .

III. Tổng kết

Nội dung: những nhận định bao quát  những đặc điểm văn hóa truyền thống với những mặt manh, yếu vốn có của nóvà hướng xây dựng bản sắc văn hóa dân tộc thời hội nhập.Qua đỏ thể hiện niềm tự hào dân tộc sâu sắc của tác giả

– Nghệ thuật : Tính ngặt nghèo, mạch lạc, lôgic thuyết phục và sự kêt hợp giữa phong thái khoa học với phong thái chính luận .

IV. Luyện tập

Bài 1:

– Giải thích .
– Phân tích sự tăng trưởng, biến hóa của tư tưởng trong lịch sử vẻ vang dân tộc .
– Nêu biểu lộ : những tốt đẹp và mặt trái của yếu tố .
– Nêu tâm lý bản thân .

Bài 2: Nét đẹp gây ấn tượng trong ngày tết: tống cựu nghênh tân, đón giao thừa,xông đất, hái lộc đầu năm,du xuân ,chúc tết,mừng tuổi…Với hy vọng mọi sự xui xẻo của năm cũ sẽ qua đi ,một năm mới tài lộc dồi dào, làm ăn thịnh vượng, mạnh khỏe tiến bộ, thành đạt hơn năm cũ.

 Bài 3: Hủ tục cần bài trừ nhất trong các ngày tết là:nạn bói toán, đánh bạc,rượu chè thái quá.

Xem thêm: Giải bài 19.6, 19.7, 19.8, 19.9 trang 60, 61 Sách bài tập Vật lí 6

HS đàm đạo nhóm, vấn đáp .

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Giáo dục

Bình luận

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *