Biện chứng là gì? Phép biện chứng là gì? – Cộng đồng học tập 24h, học,học mọi lúc, học mọi nơi.

 Biện chứng là gì? Phép biện chứng là gì? Có những hình thức lịch sử nào của phép biện chứng? Có sự đối lập căn bản nào giữa phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình trong nhận thức?

– Biện chứng là gì ?+ Khái niệm biện chứng dùng để chỉ những mối liên hệ và sự tăng trưởng của những sự vật, hiện tượng kỳ lạ trong tự nhiên, xã hội và tư duy .

+ Khái niệm biện chứng khách quan và biện chứng chủ quan.

Biện chứng khách quan là chỉ biện chứng của những sống sót vật chất ; còn biện chứng chủ quan là chỉ biện chứng của ý thức .Có sự trái chiều giữa quan điểm duy vật và quan điểm duy tâm trong việc xử lý yếu tố về mối quan hệ giữa biện chứng khách quan và biện chứng chủ quan. Theo ý niệm duy tâm : biện chứng chủ quan là cơ sở của biện chứng khách quan ; còn theo quan điểm duy vật : biện chứng khách quan là cơ sở của biện chứng chủ quan. Ph. Ăngghen chứng minh và khẳng định : “ Biện chứng gọi là khách quan thì chi phối trong hàng loạt giói tự nhiên, còn biện chứng gọi là chủ quan, tức tư duy biện chứng, thì chỉ là phản ánh sự chi phối, trong hàng loạt giới tự nhiên … ” .Sự trái chiều nhau trong ý niệm đó là cơ sở phân loại phép biện chứng thành : phép biện chứng duy tâm và phép biện chứng duy vật .– Phép biện chứng là gì ?

Phép biện chứng là học thuyết về biện chứng của thế giới.

Với tư cách là học thuyết triết học, phép biện chứng khái quát những mối liên hệ thông dụng và những quy luật chung nhất của mọi quy trình hoạt động, tăng trưởng của những sự vật, hiện tượng kỳ lạ trong tự nhiên, xã hội và tư duy ; từ đó kiến thiết xây dựng những nguyên tắc phương pháp luận chung cho những quy trình nhận thức và thực tiễn .– Các hình thức lịch sử dân tộc của phép biện chứng

Phép biện chứng đã có lịch sử phát triển trên 2.000 năm từ thời cổ đại phương Đông và phương Tây, với ba hình thức cơ bản (cũng là thể hiện ba trình độ phát triển của phép biện chứng trong lịch sử triết học):

+ Phép biện chứng chất phác thời cổ đại là hình thức tiên phong của phép biện chứng trong lịch sử vẻ vang triết học. Nó là một nội dung cơ bản trong nhiều mạng lưới hệ thống triết học của Trung Quốc, Ấn Độ và Hy Lạp cổ đại. Tiêu biểu cho những tư tưởng biện chứng của triết học Trung Quốc là “ biến dịch luận ” ( học thuyết về những nguyên tắc, quy luật đổi khác thông dụng trong ngoài hành tinh ) và “ ngũ hành luận ” ( học thuyết về những nguyên tắc tương tác, đổi khác của những năng lực bản thể trong thiên hà ) của Âm dương gia. Trong triết học Ân Độ, biểu lộ rõ nét nhất của tư tưởng biện chứng là triết học của đạo Phật, với những phạm trù “ vô ngã ”, “ vô thường ”, “ nhân duyên ” … Tiêu biểu cho phép biện chứng của triết học Hy Lạp cổ đại là những quan điểm biện chứng của Heraclit .+ Phép biện chứng duy tâm cổ xưa Đức được khởi đầu từ những quan điểm biện chứng trong triết học của I. Kantơ và đạt tới đỉnh điểm trong triết học của Ph. Hêghen. Ph. Hêghen đã nghiên cứu và điều tra và tăng trưởng những tư tưởng biện chứng thời cổ đại lên một trình độ mới – trình độ lý luận thâm thúy và có tính hệ thông ngặt nghèo, trong đó TT là học thuyết về sự tăng trưởng. Tuy nhiên, phép biện chứng trong triết học của Ph. Hêghen là phép biện chứng được kiến thiết xây dựng trên lập trường duy tâm ( duy tâm khách quan ) nên mạng lưới hệ thống lý luận này chưa phản ánh đúng đắn bức tranh hiện thực của những mốì liên hệ thông dụng và sự tăng trưởng trong tự nhiên, xã hội và tư duy. Theo lý luận này, bản thân biện chứng của những quy trình trong giới tự nhiên và xã hội chỉ là sự tha hoá của thực chất biện chứng của “ ý niệm tuyệt đối ” .+ Phép biện chứng duy vật do C. Mác và Ph. Ăngghen sáng lập là hình thức tăng trưởng cao nhất của phép biện chứng. Nó được thiết kế xây dựng trên cơ sở thừa kế những giá trị hài hòa và hợp lý trong lịch sử vẻ vang phép biện chứng, đặc biệt quan trọng là thừa kế những giá trị hài hòa và hợp lý và khắc phục những hạn chế trong phép biện chứng của Ph. Hêghen ; đồng thời tăng trưởng phép biện chứng trên cơ sở thực tiễn mới, nhờ đó làm cho phép biện chứng đạt đến trình độ hoàn bị trên lập trường duy vật mới .

Các bài viết liên quan

Viết một bình luận