Tổng Hợp Các Bài Văn Nghị Luận Về Tác Phẩm Việt Bắc – Tố Hữu – Đề án 2020 – Tổng Hợp Chia Sẻ Hình ảnh, Tranh Vẽ, Biểu Mẫu Trong Lĩnh Vực Giáo Dục

Tác phẩm “Việt Bắc” được sáng tác năm 1954 nhân sự kiện Trung ương Đảng, Chính phủ rời chiến khu Việt Bắc trở về thủ đô. Đây là khúc ca hùng tráng và cũng là khúc tình ca về cách mạng về cuộc kháng chiến và con người kháng chiến. Qua đó thể hiện sự gắn bó ân tình sâu nặng với nhân dân, đất nước trong niềm tự hào dân tộc. Mời các bạn đọc tham khảo một số bài văn phân tích tác phẩm “Việt Bắc – Tố Hữu” mà chúng tôi tổng hợp trong bài viết dưới đây để cảm nhận rõ hơn nội dung này.

Bài văn mẫu phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu Số 1

Năm 1954, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, hoà bình được lập lại. quản trị Hồ Chí Minh, TW Đảng, cán bộ, bộ đội rời Việt Bắc trở lại Thủ đô TP.HN. Trong không khí chia tay đầy nhớ thương lưu luyến giữa nhân dân Việt Bắc và những người cán bộ cách mạng, nhà thơ Tố Hữu đã sáng tác bài thơ “ Việt Bắc ”. Với tầm nhìn của một nhà thơ cách mạng, một nhà tư tưởng, Tố Hữu đã phản ánh thâm thúy hiện thực kháng chiến mười lăm năm của Việt Bắc và dự báo những diễn biến tư tưởng trong hoà bình .
Đoạn trích bài thơ “ Việt Bắc ” miêu tả cuộc chia li đầy thương nhớ lưu luyến giữa Việt Bắc và những người cán bộ kháng chiến và gợi lại những kỉ niệm kháng chiến anh hùng mà đầy tình nghĩa. Tác giả đã chọn thể thơ lục bát và lối hát đối đáp như trong ca dao dân ca và hình tượng hoá Việt Bắc và những người cán bộ kháng chiến là Ta – Mình. Cuộc chia li giữa nhân dân Việt Bắc và những người chiến sỹ cách mạng như là cuộc chia tay của một đôi bạn tình đầy bịn rịn, nhớ nhung, lưu luyến .

Mở đầu là lời của Việt Bắc. Để cho Việt Bắc – người ở lại – mở lời trước là rất tế nhị, vì trong chia tay thì người ở lại thường không yên lòng đối với người ra đi:

“Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
Mình về mình có nhớ không
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn?”

Bài thơ “ Việt Bắc ” có hai giai điệu chính. Câu thơ mở màn “ Mình về mình có nhớ ta ” là giai điệu chính thứ nhất. Câu thơ mới đọc thoáng qua tưởng không có gì nhưng thâm thúy lắm. Một trăm cặp tình nhân chia tay cũng đều nói lời này. Tố Hữu mượn sắc tố của tình yêu mà phô diễn tình cảm cách mạng. Đại từ mình và ta đứng ở hai đầu câu thơ, đã thấy xa cách. Từ “ nhớ ” được điệp lại ba lần đã tạo ra âm hưởng chủ yếu của bài thơ : lưu luyến, nhớ thường, ân tình ơn nghĩa. Người về lặng đi trước những câu hỏi nặng tình nặng nghĩa của Việt Bắc :

“Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…”

Việt Bắc lại hỏi :

“Mình đi, có nhớ những ngày
Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù
Mình về, có nhớ chiến khu
Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?”

Để cho Việt Bắc hỏi là một cách nhà thơ khơi gợi lại những ngày kháng chiến gian nan. Chỉ vài hình ảnh “ mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù ” là khung cảnh rừng núi hiện lên ảm đạm trong những ngày đầu kháng chiến. Mình và Ta đã từng chịu chung khó khăn “ miếng cơm chấm muối ”, đã cùng chung sống lưng đấu cật để chống quân địch chung “ mối thù nặng vai ” .
Vẫn còn là lời hỏi của Việt Bắc, nhưng tứ thơ chuyển :

“Mình về, rừng núi nhớ ai
Trám bùi để rụng, măng mai để già.
Mình đi, có nhớ những nhà
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son”

Biện pháp tu từ nhân hoá “ rừng núi nhớ ai ” nói lên tình cảm thắm thiết của Việt Bắc với những người kháng chiến. Mình về thì núi rừng Việt Bắc trống vắng “ Trám bùi để rụng, măng mai để già ”. Quả trám ( trám xanh và trám đen ) và măng mai là hai món ăn thường nhật của bộ đội và cán bộ kháng chiến. Mượn cái thừa để nói cái thiếu, thật hay ! Hình thức trái chiều giữa cái bên ngoài ( hắt hiu lau xám ) và bên trong ( đậm đà lòng son ) biểu lộ chân thực đời sống lam lũ, nghèo khó của dân cư Việt Bắc, nhưng trong lòng thì thuỷ chung son sắt với cách mạng .
Cuối lời Việt Bắc hỏi người về :

“Mình đi, mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?”

Giai điệu chính thứ hai của bài thơ Open : “ Mình đi, mình có nhớ mình ”. Nếu giai điệu một là đạo lí của dân tộc bản địa với tư tưởng ân huệ thì giai điệu hai là cách mạng. Việt Bắc nhắn nhủ với người về là chẳng những “ nhớ ta ” mà còn phải “ nhớ mình ’, nói theo ngôn từ của tình yêu thì chẳng những phải “ nhớ em ” mà còn phải “ nhớ anh ” nữa. Cái “ anh ” mà hồi ở với em. Mình đã sống với Ta mười lăm năm, tình nghĩa biết mấy, anh hùng biết mấy ! Mình với Ta viết lên những trang sử oai hùng của dân tộc bản địa “ Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa ”. Bây giờ xa cách, Mình về thành thị, nhớ đừng thay lòng đổi dạ với Ta, mà cũng đừng thay lòng đổi dạ với chính mình :

“Mình về thành thị xa xôi
Nhà cao, còn thấy núi đồi nữa chăng?
Phố đông, còn nhớ bản làng
Sáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?”

Để cho Việt Bắc ướm hỏi dè chừng như vậy là một cách khôn khéo nhà thơ Tố Hữu dự báo những diễn biến tư tưởng trong hoà bình .
“ Mình đi, mình có nhớ mình ”
Đó là câu thơ hay nhất của bài thơ “ Việt Bắc ” mà cũng là một phát minh sáng tạo tuyệt vời của Tố Hữu. Đón hết những lời ân tình ân huệ của Việt Bắc, giờ đây người về mới mở lời. Lời người về cũng chí tình chí nghĩa :

“Ta với mình, mình với ta
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh,
Mình đi, mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu…”

Hai đại từ ta – mình cứ xoắn xuýt, quấn quýt “ Ta với mình, mình với ta ” thật là nồng nàn. Ý nghĩa lại không rạch ròi để rồi nhập lại làm một :
“ Mình đi, mình lại nhớ mình ”
( Trả lời cho câu hỏi : “ Mình về mình có nhớ ta ” )
Diễn ra ngôn từ của tình yêu là “ Anh đi anh lại nhớ em ”. Nỗi nhớ của người đi thật là dào dạt, nghĩa tình của người đi so với Việt Bắc thật là bất tận “ Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu ”. Người đi vấn đáp như vậy hẳn làm yên lòng người ở lại – Việt Bắc .
Như vậy là biến tấu của giai điệu một đã hình thành và lan rộng ra đến vô cùng. Tất nhiên đấy chỉ là một thủ pháp để nhà thơ miêu tả mối quan hệ khăng khít giữa Việt Bắc và cách mạng, miêu tả lại bản anh hùng ca kháng chiến của quân dân Việt Bắc .
Để xua tan những không tin của người ở lại, người về phải nói những lời thật nồng nàn, phải so sánh với những tình cảm cao quý nhất của con người :

“Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương”

Từ “ nhớ ” được điệp lại trùng trùng và mỗi từ lại gợi lên không biết bao nhiêu kỉ niệm thân thương giữa Ta với Mình. Những chi tiết cụ thể li ti đã được hồi tưởng ( mà cái nhỏ trong tình yêu chính là cái lớn ) .

“Thương nhau, chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”

Con người Việt Bắc trong lòng người về mới đáng yêu đáng quý làm thế nào :

“Nhớ người mẹ nắng cháy lưng
Địu con lên rẫy, bẻ từng bắp ngô.”

Một tiếng mõ trâu giữa rừng chiều, một tiếng chày đêm ngoài suối âm vang mãi trong lòng người ra về :

“Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa…”

Nói gọn lại là người về nhớ thiên nhiên Việt Bắc tươi đẹp, thơ mộng hữu tình(1); nhớ con người Việt Bắc giản dị, tình nghĩa, thủy chung.
Từ giọng điệu anh hung ca. Cuộc kháng chiến anh hùng của ta và mình được tái hiện trong hòai niệm của người về:

“Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây
Núi giăng thành lũy sắt dày
Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù.”

Thiên nhiên Việt Bắc như có linh hồn là nhờ tác giả sử dụng phép nhân hóa. Núi rừng Việt Bắc tươi đẹp đã trở thành lũy sắt bảo vệ và che chở cho bộ đội “ vây ”, “ đánh ” quân địch. Mỗi một tên núi, tên sông, tên phố, tên bản là một chiến công lừng lẫy của quân dân Việt Bắc. Rồi những đêm hành quân, những đoàn dân công, những đoàn xe vận tải đường bộ sinh động sôi động :

“Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.”

Tác giả lại chuyển sang giọng điệu thơ sang chảnh, thiêng liêng để diễn đạt nỗi nhớ của người về so với Trung ương nhà nước – Cụ Hồ. Và hình ảnh của Việt Bắc trong trí nhớ của người về là quê nhà cách mạng, là căn cứ địa kháng chiến, là niềm tin là hy vọng của cả dân tộc bản địa .
Người về cũng không quên vấn đáp thắc mắc gay cấn của Việt Bắc :

“Mình về mình lại nhớ ta
Mái đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào” (2)

( Trả lời cho câu hỏi “ Mình đi mình có nhớ mình ” )
Nghĩa là người về muốn nhắn nhủ với Việt Bắc là dù xa cách dù về thành thị xa xôi thì người những bộ kháng chiến năm xưa vẫn giữ gìn và phát huy phẩm chất tốt đẹp của người cán bộ cách mạng .
Như vậy là với biến tấu của giai điệu hai, tác giả đã khép lại phần một của bài thơ ” Việt Bắc ”. Và chủ đề chung thủy – chung thủy với cách mạng của bài thơ “ Việt Bắc ” đã đạt đến độ thâm thúy ngay trong phần một này .
“ Việt Bắc ” là một siêu phẩm của Tố Hữu mà cũng là siêu phẩm của thơ ca cách mạng, thơ ca kháng chiến. Bài thơ bộc lộ tài hoa nhiều mặt của nhà thơ Tố Hữu. Thể thơ lục bát được tác giả phô diễn những tình cảm, tư tưởng mới mà vẫn đậm đà truyền thống dân tộc bản địa. Lối hát đối đáp tạo ra giai điệu phong phú và đa dạng cho bài thơ. Nhiều giải pháp tu từ được tác giả vận dụng khôn khéo. Ngôn ngữ trong sáng, nhuần nhị, và có nhiều nét cải cách ( đặc biệt quan trọng là hai đại từ Ta – Mình ). Tiếng nói yêu thương – nét điển hình nổi bật trong phong thái thơ Tố Hữu – không có bài nào thấm thía hơn “ Việt Bắc ”. Bài thơ còn bộc lộ tư tưởng mới lạ với những dự báo sáng suốt được bộc lộ bằng hình ảnh phong phú và đa dạng và tấu lên băng âm nhạc làm mê hồn lòng người .

Bài văn mẫu phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu Số 2

Tố Hữu được ca tụng là nhà thơ trữ tình chính trị xuất sắc nhất của văn học Nước Ta. Các tác phẩm thơ của ông hoàn toàn có thể coi như bản lịch sử dân tộc về thơ ghi chép lại những biến cố, những sự kiện trọng đại của lịch sử dân tộc nước nhà. Việt Bắc là một trong vô số những bài thơ như vậy, khi lại những tình cảm của kẻ ở người đi, của mười lăm năm kháng chiến trường kì của dân tộc bản địa đã kết thúc thắng lợi .
Việt Bắc được sáng tác vào năm 1954 khi Trung ương Đảng sẵn sàng chuẩn bị rời chiến khu Việt Bắc về Thành Phố Hà Nội. Bởi vậy bài thơ là nỗi nhớ, nỗi lưu luyến, bịn rịn của những người cán bộ với nhân dân nơi đây. Bởi vậy ngay từ khổ thơ tiên phong, Tố Hữu đã khẳng định chắc chắn :

Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
Mình về mình có nhớ không
Nhìn cây nhớ núi nhìn sông nhớ nguồn

Với cấu trúc theo lối đối đáp, giao duyên quen thuộc, đoạn thơ cho thấy cuộc chia tay giữa cán bộ và nhân dân Việt Bắc. Tình nghĩa đôi bên rất là sâu nặng, đằm thắm, tha thiết, được bộc lộ qua cặp đại từ “ mình – ta ” gợi nên nỗi lưu luyến, tha thiết trong giờ phút chia tay. Lời nhắn nhủ của người ở lại thật tình cảm, được bộc lộ hầu hết qua những từ láy và những câu hỏi : mình có nhớ ta, mình có nhớ không vang lên liên tục cho thấy nỗi nhớ day dứt khôn nguôi. Nỗi nhớ không to lớn, xa vời mà là với những sự vật rất là thân mật, thân quen : cây, sông, núi, nguồn. Mỗi khu vực, mỗi khoảng trống lại gắn liền với một kỉ niệm thiết tha, sâu nặng .
Đáp lại lời người ở lại, lời người ra đi cũng không kém phần da diết : “ Tiếng ai tha thiết bên cồn / Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi / Áo chàm đưa buổi phân li / Cầm tay nhau biết nói gì thời điểm ngày hôm nay ”. Hàng loạt những từ láy giàu tình cảm, cảm hứng đã được Tố hữu vận dụng rất là linh động : tha thiết, bâng khuâng, bồn chồn, miêu tả nỗi xúc động chân thành, tha thiết của những người chiến sỹ cách mạng khi phải rời xa nơi mình đã gắn bó biết bao năm. Câu thơ cuối bị bỏ lửng với nhịp thơ như chậm lại, ngừng lại miêu tả sự vấn vương, không nỡ rời xa của người ra đi .
Mười hai câu tiếp theo là lời ứng đáp của người Việt Bắc, kể về một thời quá khứ với những kỉ niệm đẹp trong buổi đầu cách mạng kháng chiến chống Pháp :

“Mình đi, có nhớ những ngày …
Tân Trào, Hồng Thái mái đình, cây đa?”

Hàng loạt những khoảng trống khác nhau lần lượt hiện ra, là khoảng trống rừng núi, là khoảng trống hoạt động và sinh hoạt hội đồng, … tổng thể những khoảng trống này đều gắn bó ngặt nghèo với người ra đi. Các khu vực được gợi nhắc từ xa đến gần, đi từ những mưa nguồn suối lũ, mây mù – những khu vực không xác lập địa điểm, cho đến những địa điểm đơn cử – chiến khu, Tân Trào, Hồng Thái. Khiến lòng người ra đi cũng xúc động không thôi. Không chỉ nói đến những địa điểm, họ còn đề cập đến cả đời sống thường ngày rất là bình dị, thậm chí còn có phần khắc khổ trong những năm tháng cuộc chiến tranh đó, là bát cơm chấm muối, là trám bùi, là măng mai, … ấy vậy nhưng lại đậm đà thâm thúy tấm lòng. Đằng sau từng câu, từng chữ ấy ta còn thấy sự bâng khuâng, hụt hẫng của người ở lại, câu thơ ở đầu cuối của khổ thơ là một câu hỏi tu từ khiến cho nó càng trở nên da diết và khắc khoải hơn khi nào hết .
Đáp lại tình cảm chân thành, thắm thiết của người ở lại, những chiến sỹ cách mạng cũng không ngần ngại, bộc lộ tấm lòng biết ơn, tình cảm sâu nặng của bản thân với con người và vạn vật thiên nhiên nơi đây : “ Ta với mình, mình với ta / …. / Chày đêm nện cối túc tắc suối xa ”. Khổ thơ là lời khẳng định chắc chắn cứng ngắc tình cảm tha thiết, bền vững và kiên cố của người đi so với người ở lại đó là tình cảm không hề thay đổi “ Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu ”. Và để khẳng định chắc chắn cho tình cảm chân thành đó, Tố Hữu cũng vô cùng tinh xảo tái hiện lại kỉ niệm trong mười lăm năm kháng chiến gian nan mà rất là vui mừng, hào hùng : là bản khói cùng sương, là những địa điểm quen thuộc Ngòi Thia, sông Đáy, là lớp học chữ trong những đêm trăng, là sự san sẻ ngọt bùi, bát cơm phải sẻ nửa, tấm chăn phải đắp cùng, là niềm biết ơn vô hạn với người mẹ, mà rộng ra là với nhân dân đã nuôi dưỡng, đã tiếp thêm sức mạnh cho những người chiến sỹ. Đoạn thơ không chỉ tái hiện kỉ niệm những năm tháng vừa gian nan, vừa hào hùng mà còn biểu lộ lòng biết ơn sâu nặng so với nhân dân Việt Bắc .
Ở khổ thơ tiếp theo là bức tranh xinh xắn nhất, biểu lộ năng lực của một nhà thơ xuất chúng của Tố Hữu – bức tranh tứ bình :

Ta về mình có nhớ ta …
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.

Hai câu thơ đầu là lời ướm hỏi của người ra đi so với người ở lại như thế nào và đồng thời cũng tự thể hiện tình cảm, xúc cảm của mình. Tám câu thơ tiếp theo vẽ lên khung cảnh vạn vật thiên nhiên đẹp tươi và chân dung con người Việt Bắc từ từ hiện lên qua bốn mùa. Mùa đông vốn được mặc định coi là mùa lạnh lẽo, mùa của tàn tạ, héo úa, nhưng trong bức tranh của Tố Hữu ta không hề thấy cái đơn độc, lạnh lẽo mà thay vào đó là hình ảnh rực đỏ của hoa chuối trên nền xanh ngát của núi rừng. Màu sắc đỏ rực đó đã xua tan cái lạnh lẽo của mùa đông, làm ấm khoảng trống của vạn vật thiên nhiên núi rừng. Sau sắc đỏ bùng cháy rực rỡ của hoa chuối là đến sắc trắng tinh khôi của những rừng mơ bạt ngàn, đem lại cảm xúc tinh khôi, mới mẻ và lạ mắt cho khung cảnh vạn vật thiên nhiên. Mùa hạ lại ngập tràn âm thanh tiếng ve và màu vàng óng của rừng phách đổ vàng, cả khoảng trống ấm nóng của mùa hè. Cuối cùng là khung cảnh yên bình của ánh trăng dìu dịu .
Mỗi một câu thơ miêu tả khung cảnh vạn vật thiên nhiên lại là chân dung của một con người Việt Bắc. Ở bức tranh nào con người cũng hiện lên vô cùng can đảm và mạnh mẽ, dữ thế chủ động. Là người dân đi rừng với cái rực sáng của dao gài thắt lưng, chinh phục vạn vật thiên nhiên. Đến bức tranh mùa xuân, hình ảnh “ người đan nón ” uyển chuyển, đầy êm ả dịu dàng chuốt từng sợi giang. Cô em gái hái măng một mình nhưng không hề đơn độc mà làm chủ khung cảnh vạn vật thiên nhiên mùa hạ. Và ở đầu cuối là tiếng hát ngập tràn khoảng trống trong mùa thu. Ở bất kể bức tranh nào hình ảnh con người hiện lên cũng vô cùng dữ thế chủ động, can đảm và mạnh mẽ, họ không bị hòa lẫn vào vạn vật thiên nhiên mà dữ thế chủ động, làm chủ hàng loạt khoảng trống .
Trong mạch hồi tưởng, tác giả nhớ về những năm kháng chiến hào hùng của những chiến sỹ, của nhân dân Việt Bắc tuy khó khăn mà cũng đầy hào hùng. Khi ấy không chỉ nhân dân Việt Bắc mà cả vạn vật thiên nhiên cũng hợp lực để đánh tan quân địch xâm lược : “ Núi giăng thành lũy sắt dày / Rừng che bộ đội rừng vây quân địch ”. Trải qua những năm tháng khó khăn vất vả, quân dân ta liên tục đạt được những thắng lợi, thành công xuất sắc vang dội : “ Những đường Việt Bắc của ta / … / Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng ”. Những đoàn xe ngày đêm ra trận, rạch tan sương mù tăm tối của Việt Bắc. câu thơ thực mà cũng vô cùng lãng mạn, không riêng gì rạch tan cái tăm tối của Việt Bắc mà còn mở ra tương lai, hy vọng cho quốc gia. Câu thơ “ Đèn pha bật sáng như ngày mai lên ” chính là bộc lộ niềm tin, niềm tin ấy của tác giả .
Việt Bắc hoàn toàn có thể coi như bản tổng kết về cuộc kháng chiến trường kì, vĩ đại của dân tộc bản địa ta. Không chỉ vậy bài thơ còn cho thấy tình cảm sâu nặng, chân thành, long biết ơn vô hạn của tác giả nói riêng và của chiến sỹ cách mạng nói chúng so với nhân dân Việt Bắc. Đồng thời bài thơ cùng bộc lộ năng lực thẩm mỹ và nghệ thuật của Tố Hữu .

Bài văn mẫu phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu Số 3

Tố Hữu ( 1920 – 2002 ) tên thật là Nguyễn Kim Thành, quê Phù Lai, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế. Ông xuất thân trong một mái ấm gia đình nhà nho nghèo ham thích văn chương. Chính truyền thống mái ấm gia đình và cảnh sắc thơ mộng của xứ Huế cùng những nét văn hoá đậm đà truyền thống dân tộc bản địa góp thêm phần quan trọng trong việc hình thành hồn thơ Tố Hữu .
Tố Hữu là một nhà thơ lớn của văn học Nước Ta tân tiến. Một nhà thơ được nhìn nhận là người mở đường, là cánh chim đầu đàn của thơ ca cách mạng. Có thể nói ở Tố Hữu, con người chính trị với con người nhà thơ thống nhất là một, sự nghiệp thơ gắn liền với sự nghiệp cách mạng và trở thành một bộ phận của sự nghiệp cách mạng. Con đường thơ của ông luôn song hành với những tiến trình cách mạng, phản ánh những chặng đường cách mạng đồng thời bộc lộ sự hoạt động của tư tưởng và thẩm mỹ và nghệ thuật của nhà thơ .
Bài thơ Việt Bắc được Tố Hữu sáng tác trong thời kì dân ta đánh thắng quân giặc ở trận Điện Biên Phủ, năm 1954, khi chiến dịch Điện Biên Phủ thắng lợi ông đã bắt tay vào sáng tác tác phẩm này, nhằm mục đích ca tụng sự nghiệp cách mạng, thiết kế xây dựng đời sống mới. Bài thơ được coi là tiếng hát nghĩa tình sắt son thủy chung của mình với ta, của chiến sỹ, cán bộ, đồng bào so với chiến khu Việt Bắc với cách mạng và kháng chiến, so với Đảng và Bác Hồ .
Mở đầu bài thơ là cuộc chia tay của những người kháng chiến và những người dân nơi đây ; là sự chia li của kẻ đi, người ở đầy lưu luyến, bồi hồi :

Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.
Mình về mình có nhớ không
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn?
Tiếng ai tha thiết bên cồn
Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi
Áo chàm đưa buổi phân ly
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…

Hai khổ thơ nói lên tình quân dân đậm đà. Họ đã có “ mười lăm năm ” gắn bó, “ thiết tha mặn nồng ” bên nhau. Mười lăm năm – một quãng thời hạn dài, biết bao nhiêu kỷ niệm. Họ đã vào sinh ra tử với nhau, cùng nhau sống, chiến đấu vì tổ quốc. Ở mảnh đất Việt Bắc ấy, tình quân dân chan hòa nồng nàn. Nhà thơ sử dụng hai ngôi xưng “ mình ” và “ ta ” bộc lộ sự gắn bó keo sơn với nhau, mình với ta tuy hai mà là một. Cái tình cảm ấy giống như những người thân trong gia đình trong mái ấm gia đình mình vậy .
Bốn câu thơ đầu là lời của người ở, những người dân Việt bắc hỏi đầy lưu luyến rằng người chiến sỹ có còn nhớ mười lăm năm thiết tha mặn nồng ấy. Không biết rằng những người chiến sỹ về có còn nhớ không, nhớ con người, nhớ núi rừng nơi đây .
Và ở bốn câu thơ sau, những người chiến sỹ cách mạng cũng như đáp lại những ân tình của bà con Việt Bắc. Trong lòng người chiến sỹ ấy cũng lưu luyến những kỉ niệm nơi đây không khác gì so với người dân. Các chiến sỹ như cảm nhận được sự tha thiết trong câu hỏi của những người dân ấy. Lòng những chiến sỹ bâng khuâng, bồn chồn không muốn bước. Có thể nói những từ láy ấy đã bộc lộ phần nào xúc cảm trong lòng người chiến sỹ. Nghệ thuật hoán dụ với hình ảnh “ áo chàm ” chính là để chỉ người dân Việt Bắc bịn rịn trong màu áo ấy tiễn đưa những chiến sỹ về với TP. hà Nội. Kẻ ở người đi mà cầm tay nhau nhưng lại không biết nói lên điều gì. Có lẽ không cần nói mà cả hai đều biết được những ý nghĩa trong lòng nhau. Dường như mọi lưu luyến đều nằm trong cái nắm tay nghĩa tình ấy .
Khổ thơ thứ ba, liên tục là nỗi lòng của người ở lại :

Mình đi, có nhớ những ngày
Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù
Mình về, có nhớ chiến khu
Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?
Mình về, rừng núi nhớ ai
Trám bùi để rụng, măng mai để già
Mình đi, có nhớ những nhà
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son
Mình về, còn nhớ núi non
Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh
Mình đi, mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?

Lời thơ như lời tâm sự da diết của dân cư Việt Bắc dành cho những chiến sỹ bộ đội và đó cũng là lời nhắc nhở gửi đến người đi. Điệp từ “ nhớ ” lặp đi lặp lại mang nhiều sắc thái ý nghĩa : nhớ là nỗi nhớ, là lời nhắc nhớ. Hàng loạt những câu hỏi tu từ bày tỏ tình cảm tha thiết đậm đà của Việt Bắc. Tình cảm lưu luyến của người tiễn đưa, gửi đi nỗi nhớ mong, gửi lại niềm thương theo cách :

Thuyền về có nhớ bến chăng
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền.

Việt Bắc nhắc người cán bộ chiến sỹ đừng quên những năm tháng gian lao khó khăn vất vả, hoạt động giải trí chiến đấu trong điều kiện kèm theo trang bị tiếp tế còn thô sơ, thiếu thốn. Đó là những tháng ngày cùng chịu chung cảnh vạn vật thiên nhiên khắc nghiệt : “ mưa nguồn ”, “ suối lũ ”, mây mù ; hay là những tháng ngày gian nan bát cơm chấm muối nhưng vẫn chan chứa biết bao tình cảm .
Cảm xúc thương nhớ xa vắng thả vào khoảng trống rừng núi, gợi nỗi niềm dào dạt :

Mình về, rừng núi nhớ ai
Trám bùi để rụng, măng mai để già.

Hình ảnh “ Trám bùi để rụng, măng mai để già ” gợi nỗi buồn thiếu vắng – “ Trám rụng, măng già ” không ai thu hái. Nỗi bùi ngùi như thúc vào lòng kẻ ở lại .
Tiễn người về sau thắng lợi và chính trên cái nền của sự thắng lợi đó, đã làm cho nỗi buồn nhớ trở nên trong sáng. Việt Bắc vẫn “ một dạ khăng khăng đợi thuyền ”, đồng thời nhắc nhở khôn khéo tấm “ lòng son ” của người cán bộ chiến sỹ. Xin đừng quên thời kì “ kháng Nhật, thuở còn Việt Minh ”, đừng quên cội nguồn cách mạng, đừng quên chăm sóc giữ gìn sự nghiệp cách mạng .

Mình đi, mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa.

Đoạn thơ trên là nỗi lòng thương nhớ, là lời tâm tình của Việt Bắc. Đoạn thơ trên tiêu biểu vượt trội sắc thái phong thái Tố Hữu, giọng điệu thơ ngọt ngào truyền cảm, mang đậm phong vị ca dao. dân gian, đề cập đến con người và đời sống kháng chiến. Thông qua hình tượng Việt Bắc, tác giả ca tụng phẩm chất cách mạng cao đẹp của quân dân ta, khẳng định nghĩa thủy chung son sắt của người cán bộ, chiến sỹ so với Việt Bắc .
Khúc tráng ca anh hùng của một dân tộc bản địa thắng trận sau hơn ba ngàn ngày máu lửa .
Đáp lại những ân tình của người ở lại, lời người đi cũng tha thiết không kém :

Ta với mình, mình với ta
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh
Mình đi, mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu…
Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về.
Nhớ từng rừng nứa bờ tre
Ngòi Thia sông Ðáy, suối Lê vơi đầy
Ta đi, ta nhớ những ngày
Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi…
Thương nhau, chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng
Ðịu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô
Nhớ sao lớp học i tờ
Ðồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa…

Người ra đi, khẳng định chắc chắn, đinh ninh rằng lòng mình trước sau như trước, luôn mặn mà. Và cái nghĩa tình đó còn được so sánh với nước trong nguồn, dạt dào, vô tận, không khi nào cạn. Và những người chiến sỹ vẫn mãi đinh ninh một lời thề sắc son với người dân Việt Bắc. Từng kỉ niệm gắn bó như được thuật lại trong từng câu nói của người ra đi. Từ kỉ niệm về bát cơm thì sẻ nửa, chăn sui đắp cùng. Nhớ cả những người mẹ Việt Bắc với dáng hình địu con lên nương hái bắp. Một vẻ đẹp cần mẫn chịu thương chịu khó của nhân dân. Không những thế cả những khoảng thời gian ngắn cùng nhau học cái chữ quốc ngữ nữ. Đó là thái độ trật tự tráng lệ của toàn bộ mọi người. Và những giờ liên hoan trong ánh đuốc lập lòe, những ngày tháng ấy như mãi khắc sâu vào trong tâm lý của người ra đi. Để mãi khi về đến Thành Phố Hà Nội gió ngàn vẫn không sao quên tiếng mõ rừng chiều cùng chày đêm nện cối. Qua đây ta thấy được những tấm lòng của cả hai bên dành cho nhau vô cùng nồng ấm và tha thiết .
Các anh chiến sỹ lại kể tiếp về những hình ảnh vạn vật thiên nhiên nơi đây hiện lên qua những lời kể ấy thật sự rất đẹp. Những câu thơ như vẽ lên một bức tranh tứ bình nơi đây, bốn mùa vạn vật thiên nhiên hiện lên vô cùng đẹp :

Ta về, mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Ðèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.

Có thể nói, con người, cảnh vạn vật thiên nhiên núi rừng Việt Bắc đã in đậm trong lòng những chiến sỹ cách mạng. Khi quay trở lại TP. hà Nội, họ nhớ toàn bộ những gì gắn với Việt Bắc. Đó là những con người chân chất, hiền hậu của núi rừng : cô em gái hái măng một mình, đó là cảnh vạn vật thiên nhiên tươi đẹp hùng vĩ của Việt Bắc. Có lẽ đây là đoạn thơ hay nhất đẹp nhất, trữ tình nhất trong bài Việt Bắc .
Và thế rồi không ai bảo ai cả kẻ ở người đi đều nhớ đến những ngày ráo riết chuẩn bị sẵn sàng hành quân cho cuộc chiến đấu chống lại chiến dịch của thực dân Pháp. Khi ấy chính là lúc tình quân dân bộc lộ rõ nhất :

Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây
Núi giăng thành lũy sắt dày
Rừng che bộ đội rừng vây quân thù
Mênh mông bốn mặt sương mù
Ðất trời ta cả chiến khu một lòng.
Ai về ai có nhớ không?
Ta về ta nhớ Phủ Thông, đèo Giàng
Nhớ sông Lô, nhớ phố Ràng
Nhớ từ Cao-Lạng nhớ sang Nhị Hà…

Đó là những tháng ngày những chiến sỹ và người dân cùng vào sinh ra tử, cùng nhau chiến đấu chống giặc. Những tháng ngày đó, núi rừng Việt Bắc đã che chắn cho bộ đội khỏi vòng vây quân địch, người dân Việt Bắc đã bên cạnh, gắn bó, trợ giúp, sẻ chia ngọt bùi với những bộ đội. Hơn khi nào hết, tình quân dân thật đẹp biết bao. Lại một lần nữa, những chiến sỹ bộ đội chứng minh và khẳng định tình cảm sắt son của mình qua những điệp từ “ nhớ ”. Người đi nhớ : Phủ Thông, đèo Giàng, sông Lô, phố Ràng, Cao-Lạng, Nhị Hà .

Bài văn mẫu phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu Số 4

Tố Hữu là một nhà thơ lớn trong nền văn học Nước Ta nói chung và trong mảng văn học cách mạng nói riêng, là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến. Ở Tố Hữu có sự thống nhất hài hòa giữa cuộc sống cách mạng và cuộc sống thơ. Chính vì thế hoàn toàn có thể nói rằng, qua những tác phẩm của ông, ta không chỉ thấy được quốc tế tâm hồn tình cảm, thấy được phong thái nghệ thuật và thẩm mỹ độc lạ của ngòi bút thơ Tố Hữu mà qua đó có vẻ như nhà văn đã phản ánh một cách rõ nét nhất những dấu mốc lịch sử vẻ vang quan trọng xuyên suốt quy trình kháng chiến bảo vệ nền độc lập dân tộc bản địa, người đọc do đó mà hoàn toàn có thể thấy được toàn vẹn những trang sử vẻ vang của quốc gia như những thước phim quay chậm. Cùng nghiên cứu và phân tích bài thơ Việt Bắc bạn sẽ rõ .
Bài thơ được sáng tác vào tháng mười năm 1954, ngay sau khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp vừa kết thúc thắng lợi, những cơ quan TW của Đảng và nhà nước từ Việt Bắc – thủ đô gió ngàn của dân tộc bản địa trở về TP.HN. Tố Hữu cũng là một trong những cán bộ kháng chiến từng sống và gắn bó với người dân và vạn vật thiên nhiên Việt Bắc, nay trở lại chia tay đầy ngậm ngùi và lưu luyến, nhà thơ xúc động viết nên bài thơ này .
Bài thơ được viết theo thể lục bát, thể thơ truyền thống cuội nguồn của dân tộc bản địa mang âm hưởng nhẹ nhàng uyển chuyển thấm đẫm chất trữ tình của những câu ca dao. Trong cảm hứng và lắng đọng ngậm ngùi của buổi chia li, việc sử dụng thể thơ này để diễn đạt tình cảm và hồi tưởng lại những kỉ niệm gắn bó với núi rừng Việt Bắc, người dân Việt Bắc là trọn vẹn hợp lý .
Tác giả mở đầu bài thơ bằng một loạt những câu hỏi tu từ :

Mình về mình có nhớ ta?
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.
Mình về mình có nhớ không?
Nhìn cây nhớ suối nhìn sông nhớ nguồn.
Tiếng ai tha thiết bên cồn
Bâng khuâng trong dạ bồn chồn bước đi
Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…
Mình đi có nhớ những ngày
Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù
Mình về có nhớ chiến khu
Miếng cơm chấm muối mối thù nặng vai?
Mình về rừng núi nhớ ai
Trám bùi để rụng, măng mai để già
Mình đi có nhớ những nhà
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son
Mình về còn nhớ núi non
Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh
Mình đi mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái mái đình cây đa?

Những kỉ niệm đó giờ đây chỉ còn là những kỉ niệm trong dòng kí ức … chầm chậm trôi … Những câu hỏi cứ tiếp nối đuôi nhau nhau Open làm ra một điệp khúc thấm đẫm tâm trạng của nhân vật trữ tình. Cũng chính qua những dòng thơ này mà khung cảnh núi rừng Việt bắc đại ngàn hiện ra rõ nét nhất. Đó là núi non hùng vĩ, những con sông, những cơn mưa ào ạt đổ về nguồn mây mù khói tỏa … Nhưng giữa bức tranh đó điển hình nổi bật nhất chính là đời sống hoạt động và sinh hoạt và chiến đấu rất là gian lao, khổ cực nhưng vô cùng gắn bó, đoàn kết, thắm tình nghĩa như những người con cùng chung một dòng máu giữa cán bộ kháng chiến và nhân dân Việt Bắc. Cuộc sống chiến đấu tuy khó khăn vất vả và khó khăn vất vả nhưng nhờ có sự ủng hộ và nâng đỡ ý thức của những con người chân chất nơi núi rừng đại ngàn đó nên toàn bộ đã trở thành những kỉ niệm đẹp tươi không thể nào quên trong trái tim của hai phía .
Chân bước tiến mà lòng còn ở lại … trái tim gắn bó hơn mười năm giờ đây một phần đã thuộc về đất, về người, về núi rừng nơi đây giờ phải chia xa làm thế nào cho nỡ. Người chiến sỹ bước tiến trong ngậm ngùi thương nhớ. Những câu hỏi của đồng bào Việt Bắc không riêng gì biểu lộ được sự lưu luyến nuối tiếc mà còn như muốn khắc sâu hơn nữa những ngày tháng kỉ niệm đó .
Cách xưng hô “ mình – ta ” cũng là cách xưng hô rất thân thiện thân thương bộc lộ sự gắn bó máu thịt giữa quân và dân, chính thế cho nên mà lời thơ như lời tâm tình thủ thỉ, giọng thơ mang âm hưởng nhẹ nhàng mà đằm thắm thiết tha. Hình ảnh áo chàm trong câu thơ : “ Áo chàm đưa buổi phân li … ” là hình ảnh hoán dụ chỉ đồng bào Việt Bắc đang bịn rịn trong chia li. Bàn tay đan chặt bàn tay, người đi kẻ ở, họ không biết nói gì ngoài việc trao cho nhau những cái nắm tay nồng ấm. Cái bắt tay này ta cũng đã từng gặp trong thơ của Chính Hữu :

Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay…

Đúng, họ không có gì trao cho nhau giữa trời khuya lạnh buốt ngoài tình chiến sỹ đồng đội keo sơn gắn bó. Cái bắt tay giản đơn thôi nhưng đã giúp người chiến sỹ vượt qua những khó khăn vất vả thiếu thốn của buổi đầu kháng chiến. Ở đây cái nắm tay này diễn ra trong toàn cảnh chia li, chính thế cho nên nó có ý nghĩa như một vật chứng cho tình cảm nồng nàn quân dân .
Trước tình cảm tha thiết cùng với sự bày tỏ nỗi nhớ nhung đặc biệt quan trọng ấy, người chiến sỹ cũng dần trải lòng ra qua từng câu chữ :

Ta với mình, mình với ta
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh
Mình đi mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu
Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về
Nhớ từng rừng nứa bờ tre
Ngòi Thia sông Đáy, suối Lê vơi đầy
Ta đi ta nhớ những ngày
Mình đây ta đó đắng cay ngọt bùi….
Thương nhau chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng
Địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô
Nhớ sao lớp học i tờ
Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa…

Những kí ức như ào ạt dội về, mỗi kỉ niệm đều vô cùng rõ nét như mới diễn ra ngày trong ngày hôm qua vậy. Người chiến sỹ đã chứng minh và khẳng định tấm lòng son sắt thủy chung, tình cảm dạt dào và nghĩa tình sâu nặng như nguồn nước trong mát đổ về bản làng. Người chiến sỹ còn nhớ đến vầng trăng tròn đầy sau những rặng núi xa sau bản, nhớ những vạt nắng vàng như màu mật đổ xuống những cánh đồng ruộng bậc thang ngào ngạt mùi lúa chín, nhớ những sáng tinh sương mịt mù trong mây và khói tỏa, nhớ từng dòng suối cánh rừng … Thiên nhiên núi rừng Việt Bắc lại một lần nữa hiện lên qua từng câu thơ rất là hùng vĩ thơ mộng khiến cho ai đi xa mà chẳng nhớ về .
Anh còn thấy xao xuyến bồi hồi khi nhớ lại mùi vị của củ sắn lùi, bắt cơm sẻ nửa tuy bình dị nhưng nồng nàn nghĩa tình. Hình ảnh người mẹ địu con lên rẫy thao tác là hình ảnh tiêu biểu vượt trội cho trào lưu nuôi quân của hậu phương nơi núi rừng Việt Bắc. Nhớ những lớp học i tờ, nhớ khúc hát ca vang rừng núi của đoàn dân quân … Những kỉ niệm ấy quả thực vô cùng xinh xắn và đã trở thành một phần máu thịt của anh. Chẳng cần những lời nói chia tay lưu luyến nhưng qua việc tái hiện lại một loạt những câu hỏi như thế ta cũng đủ thấy được tình cảm sâu đậm, sự gắn bó tha thiết giữa những người cán bộ và người dân .

Ta về mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.

Chỉ qua một vài câu thơ mà nhà thơ đã tái hiện lại một cách chân thực và rõ nét nhất vạn vật thiên nhiên Việt Bắc qua bốn mùa xuân hạ thu đông nhưng nhà thơ lại chọn miêu tả mùa đông trước phải chăng là những cán bộ chiến sỹ đến vào mùa đông và cũng ra đi vào mùa đông, mùa đông là mùa của gặp gỡ và chia lìa vì vậy nó khắc sâu vào trong lòng người nhất. Mùa đông – mùa của những cánh rừng bạt ngàn màu xanh tươi mát, của những bông hoa chuối đỏ tươi. Con người hiện lên trong bức tranh thơ mộng đó đang trong tư thế chuẩn bị sẵn sàng chinh phục tự nhiên : “ Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng ”. Đông qua xuân về, bức tranh Việt Bắc lại khoác lên mình màu áo mới. Đó chính là sắc trắng tinh khiết của hoa mơ, con người trong lao động rất là cần mẫn miệt mài. Thu về là những cánh rừng trắng xóa màu hoa mơ chuyển sang màu hổ phách cùng tiếng ve kêu như thúc giục lòng người. Hình ảnh người con gái Nước Ta hái măng một mình cũng thật thơ mộng làm thế nào. Kết thúc bức tranh bốn mùa là ánh trăng tự do cùng với những câu hát say đắm thủy chung .
Có thể nói rằng chỉ qua một vài câu thơ nhưng dòng chảy đời sống như đang ngưng tụ lại trên từng câu chữ. Con người và vạn vật thiên nhiên Việt Bắc như thể TT trong bức tranh bốn mùa đó. Những nàng tiên đại diện thay mặt cho sắc màu bốn mùa như đang lướt nhẹ trên những câu chữ vậy .
Sau những câu thơ miêu tả vạn vật thiên nhiên người chiến sỹ nhắc đến những hoạt động giải trí cách mạng vô cùng sôi sục của mình :

Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây
Núi giăng thành lũy sắt dày
Rừng che bộ đội rừng vây quân thù
Mênh mông bốn mặt sương mù
Đất trời ta cả chiến khu một lòng
Ai về ai có nhớ không?
Ta về ta nhớ Phủ Thông, đèo Giàng
Nhớ sông Lô, nhớ phố Ràng
Nhớ từ Cao Lạng nhớ sang Nhị Hà…

Những kí ức ùa về trong tâm lý là khi bộ đội đánh giặc. Khi quân giặc đến, không riêng gì bộ đội ta mà cả núi rừng vạn vật thiên nhiên hoang dã cùng đồng lòng đồng sức đánh giặc. Đối với quân và dân ta, rừng dang bàn tay âu yếm che chở và bảo vệ, những tán lá rừng xanh mát như một thứ ngụy trang khiến cho bộ đội yên lòng chiến đấu và thắng lợi quân địch. Còn so với quân giặc, rừng lại như một vùng vị trí hiểm trở như một ma trận vây hãm khiến chúng hoàn toàn có thể rơi vào rất nhiều cạm bẫy. Khi ấy vạn vật thiên nhiên núi rừng Việt Bắc đã góp thêm phần tạo ra sự thắng lợi, làm ra những trang sử vẻ vang của dân tộc bản địa .
Nhưng trên toàn bộ tình dân quân bộc lộ rõ nhất trong đoạn thơ :

Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ man
Dân công đuốc đỏ từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên
Tin vui chiến thắng trăm miền
Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về
Vui từ Đồng Tháp An Khê
Vui lên Việt Bắc đèo De núi Hồng.

Khí thế của đoàn quân vô cùng can đảm và mạnh mẽ được biểu lộ trải qua hình ảnh so sánh “ đêm đêm rầm rập như là đất sét ”, qua những từ ngữ gợi hình gợi tả “ điệp điệp trùng trùng ”, qua hình ảnh hoán dụ ánh sao đầu súng và mũ nan – những hình ảnh hình tượng cho bộ đội và những người dân Việt Bắc. Ngọn đuốc trên tay quân dân không chỉ thắp sáng lên cả khung trời Việt Bắc khi ấy mà nó còn thắp lên cả những thế hệ, thắp lên tương lai, thắp lên niềm tin và hy vọng về một thắng lợi không xa. Sức mạnh của cả một đoàn quân khí thế đến nỗi hoàn toàn có thể làm cho đá nát lửa bay không một thế lực nào hoàn toàn có thể ngăn cản được. Bằng nghệ thật phóng đại cường điệu, nhà thơ Tố Hữu có vẻ như đã tái hiện lại toàn cảnh lịch sử vẻ vang lúc bấy giờ để rồi giờ đây chỉ qua những dòng thơ ngắn gọn, ta như quay trở lại với một thời hào hùng của cha ông. Giữa bóng tối vây quanh ngọn đèn pha như thắp lên niềm tin niềm hy vọng của quân dân về một tương lai tốt đẹp hơn .
Cuối cùng, sau những tháng ngày chiến đấu gian lao và khổ cực quân và dân ta đã giành được thắng lợi vô cùng vẻ vang. Hạnh phúc vỡ òa không từ ngữ nào hoàn toàn có thể miêu tả. Từ Hòa Bình Tây Bắc hay Điện Biên, nhân dân như vui cùng một niềm niềm hạnh phúc. Điều này chứng tỏ sự gắn bó máu thịt sự đoàn kết không thể nào phá rời của quân và dân ta khi quốc gia gặp khó khăn vất vả .
Trong niềm thương nhớ nuối tiếc khi chia xa, nhà thơ cất lên những giai điệu hào hùng ca tụng tổ quốc ca ngợi Đảng và nhà nước Nước Ta :

Ai về ai có nhớ không?
Ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang
Nắng trưa rực rỡ sao vàng
Trung ương, Chính phủ luận bàn việc công
Điều quân chiến dịch thu đông
Nông thôn phát động giao thông mở đường
Giữ đê, phòng hạn, thu lương
Gửi dao miền ngược, thêm trường các khu
Ở đâu u ám quân thù
Nhìn lên Việt Bắc cụ Hồ sáng soi
Ở đâu đau đớn giống nòi
Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền
Mười lăm năm ấy ai quên
Quê hương cách mạng dựng nên Cộng hòa
Mình về mình lại nhớ ta
Mái đình Hồng Thái cây đa Tân Trào.

Ngày ngày hôm qua ấy mãi ở trong lòng người chiến sỹ cách mạng, sống sót như một phần kí ức không thể nào tách rời. Hình ảnh ngọn cờ sao vàng như một dẫn chứng cho những thắng lợi vẻ vang của dân tộc bản địa. Hình ảnh Bác Hồ như một hình tượng tiếp thêm dũng khí và nghị lực cho quân dân ta liên tục chiến đấu và thắng lợi. Bác như tiếp thêm cho tất cả chúng ta ý chí lòng can đảm và mạnh mẽ bởi chỉ có ý chí mới vượt qua được những chông gai thử thách và khó khăn vất vả đang đợi chờ phía trước .

Mình về thành thị xa xôi
Nhà cao còn thấy núi đồi nữa chăng?
Phố đông còn nhớ bản làng
Sáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?
Mình đi ta hỏi thăm chừng
Bao giờ Việt Bắc tưng bừng thêm vui?

Lời thơ như lời do dự day dứt khôn nguôi của dân cư Việt Bắc so với người chiến sỹ cách mạng trong giờ phút chia tay. Các hình ảnh hoán dụ như nhà cao, núi đồi, phố đông, sáng đèn, mảnh trăng giữa rừng là những hình ảnh tượng trưng cho đời sống nơi thành thị và nơi núi rừng. Đối lập giữa một bên là đời sống sung túc và đủ đầy và một bên là đời sống dân dã nghèo nàn nhưng đầy ắp kỉ niệm nơi núi rừng vạn vật thiên nhiên, tác giả đã diễn đạt sự do dự trong lòng người dân rằng liệu thực trạng sống biến hóa, những người cán bộ có thay lòng đổi dạ, có quên lãng quá khứ, quên lãng đi những con người đã cùng kề vai sát cánh trong những tháng ngày gian khó, đang ngày đêm nhớ nhung và mong đợi họ trở về thăm. Đáp lại, người cán bộ bày tỏ :

Đường về đây đó gần thôi
Hôm nay rời bản về nơi thị thành
Nhà cao chẳng khuất núi xanh
Phố đông càng giục chân nhanh bước đường
Ngày mai về lại thôn hương
Rừng xưa núi cũ yêu thương lại về
Ngày mai rộn rã sơn khê
Ngược xuôi tàu chạy bốn bề núi giăng…

Người cán bộ cách mạng đã khẳng định chắc chắn tấm lòng son sắt thủy chung của mình : dù thực trạng sống có biến hóa nhưng lòng luôn hướng về Việt Bắc, con tim luôn dạt dào nỗi nhớ và tình cảm dành cho con người và vạn vật thiên nhiên nơi đây. Dù sống trong nhà cao nhưng sẽ không quên được những rặng núi xanh mát. Vào một ngày không xa họ sẽ quay trở lại thăm lại bản làng, tình cảm lại quay trở lại tươi mới vẹn nguyên như thuở khởi đầu .
Trong những tích tắc chia li ở đầu cuối, lời nhắn sau cuối mà người dân Việt Bắc muốn nhắn nhủ là :

Mình về với Bác đường xuôi
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ người
Nhớ ông Cụ mắt sáng ngời
Áo nâu túi vải đẹp tươi lạ thường
Nhớ Người những sáng tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi rừng núi trông theo bóng Người.

Hình ảnh Bác lại một lần nữa hiện lên trong bài thơ. Chỉ có điều Bác hiện lên không phải như một hình tượng đẹp tiếp thêm cho người chiến sỹ cách mạng ý chí và niềm tin, không phải là một hình tượng cho sức mạnh đánh tan quân địch nữa mà Bác hiện lên trong những câu thơ này là một con người rất là đời thường : mắt sáng ngời, áo nâu túi vải trong tư thế thư thả trên yên ngựa vào mỗi sáng tinh sương. Quả thật hình ảnh Bác hiện lên như một ông tiên trong những câu truyện cổ, rất bình dị nhưng vẫn đẹp một cách khác thường. Giờ đây con người đó đã đi xa cả rừng núi như dõi theo từng bước tiến của Người .
Kết thúc bài thơ là hai câu thơ với âm hưởng tươi tắn :

Cầm tay nhau hát vui chung
Hôm sau mình nhé hát cùng thủ đô.

Hai câu cuối bài thơ mang âm hưởng vui tươi chính thế cho nên mà dù đề tài có viết về cảnh chia tay nhưng không hề gây cho người đọc cảm xúc buồn bã đau thương hay nuối tiếc mà trái lại vẫn vui tươi trong sáng, mở ra một tương lai huy hoàng, một viễn cảnh tương lai khi quốc gia tăng trưởng đi lên không ngừng. Khúc ca cuối bài khép lại bài thơ như là lời ngợi ca sức sống của Tổ quốc, cũng chính là khúc ca chia tay đầy tin cậy .
Bài thơ Việt Bắc khép lại nhưng để lại trong lòng người đọc những dư vị khó phai. Có được thành công xuất sắc như vậy trước hết là phải kể đến những nét rực rỡ về nghệ thuật và thẩm mỹ. Bài thơ mang tính dân tộc bản địa được biểu lộ khá rõ xuyên thấu bài thơ. Thể thơ lục bát – một thể thơ quen thuộc trong dân gian được nhà thơ sử dụng rất là thành công xuất sắc, âm hưởng nhẹ nhàng tinh xảo in sâu vào tâm lý mỗi người. Chất văn xuôi cũng được đưa vào trong thơ và được vận dụng phát minh sáng tạo linh động, những hình ảnh so sánh, những cách nói ví von cũng góp thêm phần tạo nên giọng điệu của bài thơ .
Bài thơ Việt Bắc không chỉ tái hiện lại được không khí vào những năm kháng chiến chống Pháp mà còn đưa người đọc ngược dòng thời hạn để tìm về với những nét đẹp trong tâm hồn người quân dân : vẻ đẹp của tấm lòng thủy chung son sắt, vẻ đẹp của sự đoàn kết gắn bó, rộng hơn nữa đó chính là ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm so với Tổ quốc với nhân dân. Cũng từ đó mà ta thấy được kĩ năng và năng lực giao cảm tinh xảo với cái đẹp của vạn vật thiên nhiên, của con người Việt Bắc của Tố Hữu. Để làm được điều đó Tố Hữu đã trải qua một thời hạn dài sống và gắn bó với người dân, với vạn vật thiên nhiên núi rừng Việt Bắc .
Bài Việt Bắc của Tố Hữu cùng với những bài thơ khác cùng thời, cùng đề tài như Đồng chí của Chính Hữu, Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật, đã góp thêm phần rất lớn vào trong chủ đề thơ ca cách mạng không những có tính năng cổ vũ động viên ý thức người chiến sỹ mà còn như những tấm gương phản chiếu về một thời đại vẻ vang của dân tộc bản địa, để cho thế hệ sau mãi tự hào từ đó mà càng thấy được .

Bài văn mẫu phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu Số 5

Đất nước Nước Ta đã trải qua những năm đấu tranh kháng chiến để giữ gìn độc lập tự do, có những con người thầm lặng góp phần niềm tin trong chiến đấu qua những lời thơ, lời văn bộc lộ. Trong những tác phẩm văn chương đó hoàn toàn có thể kể đến bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu. Tác phẩm là tấm chân tình trong buổi chia tay đầy lưu luyến giữa tình cảm giữa nhân nhân Việt Bắc và cán bộ cách mạng .
Những bài thơ lớn của Tố Hữu đều sáng tác vào những điểm mốc của lịch sử dân tộc cách mạng Nước Ta. Bài thơ “ Việt Bắc ” – siêu phẩm của Tố Hữu cúng được sáng tác trong một thời gian trọng đại của quốc gia .
Tố Hữu là một nhà thơ – chiến sỹ. Ông làm thơ trước hết vì sự nghiệp của dân tộc bản địa, của Đảng. Thơ ông bộc lộ lẽ sống lớn, tình cảm, niềm vui lớn của dân tộc bản địa và cách mạng. Cảm hứng trong thơ Tố Hữu hướng về nhân dân, cách mạng, cảm hứng lịch sử vẻ vang hào hùng của dân tộc bản địa, chứ không phải cảm hứng đời tư tư của chính tác giả .
Năm 1954, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, hoà bình được lập lại. quản trị Hồ Chí Minh, TW Đảng, cán bộ, bộ đội rời Việt Bắc quay trở lại Thủ đô Thành Phố Hà Nội. Trong không khí chia tay đầy nhớ thương lưu luyến giữa nhân dân Việt Bắc và những người cán bộ cách mạng, nhà thơ Tố Hữu đã sáng tác bài thơ “ Việt Bắc ” .
Việt Bắc được Tố Hữu sáng tác vào tháng 12 năm 1945 nhân một sự kiện lịch sử vẻ vang là TW Đảng và nhà nước rời chiến khu về thủ đô hà nội TP. Hà Nội. Bài thơ Việt Bắc là đỉnh điểm của thơ Tố Hữu và cũng là một thành tựu quan trọng, góp phần to lớn cho thơ ca kháng chiến chống Pháp .
Phân tích bài thơ Việt Bắc ta sẽ thấy được tình cảm gắn bó thân thương giữa người đi và người ở lại, giữa miền xuôi và miền ngược, giữa người cán bộ với thủ đô hà nội kháng chiến, với nhân nhân Việt Bắc .
Với tầm nhìn của một nhà thơ cách mạng, một nhà tư tưởng, Tố Hữu đã phản ánh thâm thúy hiện thực kháng chiến mười lăm năm của Việt Bắc và dự báo những diễn biến tư tưởng trong hoà bình .
Tình yêu vạn vật thiên nhiên, quốc gia qua nghiên cứu và phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu đã được bộc lộ một cách thâm thúy qua sự gắn bó với núi rừng Việt Bắc qua bao năm tháng chiến đấu với nhân dân nơi này. Một tình cảm gắn bó thân thương như những người máu mủ ruột già .
Nỗi nhớ của tác giả là nỗi nhớ của một người cán bộ sắp phải xa Việt Bắc quay trở lại xuôi. Hình ảnh của Việt Bắc đã hiện lên rất mộc mạc nhưng đã ôm trọn nỗi nhớ của Tố Hữu .
Đó là hình ảnh “ Trăng lên đầu núi, nắng chiều sống lưng nương ”, những hình ảnh bản làng mờ mờ trong sương khói, nhà bếp lửa hồng thắp sáng trong đêm, hay những “ rừng nứa bờ tre, ngòi Thia, sông Đáy ”, tiếng “ Chày đêm nện cối túc tắc suối xa ” … tổng thể những nét đẹp bình dị của một vùng rừng núi hoang vui nhưng vẫn ấm cúng tình thương, đặc biệt quan trọng đó là những trái tim con người nơi đây khiến Tố Hữu nhớ nhất, mang đậm nghĩa tình nhất .

Ta về, mình có nhớ ta
Ta về, ta nhớ những hoa cùng người
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.

Tố Hữu sử dụng thành công xuất sắc lối đối đáp “ ta ”, “ mình ”. “ ta về mình có nhớ ta. Ta về ta nhớ những hoa cùng người ”. Nỗi nhớ không sao quên, không nỡ xa cách nơi mà đã từng gắn bó yêu thương với bao kỉ niệm, cùng dân sống và chiến đấu. Ấn tượng của tác giả về con người Việt Bắc luôn chịu khó trong lao động, thủy chung trong tình nghĩa .
Qua đó biểu lộ vạn vật thiên nhiên Việt Bắc với những cảnh đẹp phong phú và đa dạng, phong phú, đổi khác theo từng mùa. Gắn với cảnh tượng đẹp đó là những con người là những con người thật giản dị và đơn giản, đi làm nương rẫy, trồng khoai, trồng sắn … Nhưng toàn bộ đều góp công, góp phần để chung tay tạo ra sự sức mạnh to lớn, kết thành làn sóng xây nên cuộc kháng chiến trường kì .
Trong hồi tưởng của Tố Hữu Việt Bắc hiện lên đó là hình ảnh những mái nhà ” hắt hiu lau xám, đậm đà tình son ”, hình ảnh người mẹ “ địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô ” .

Thương nhau, chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng.

Câu thơ trữ tình vang lên tạo nên sự đằm thắm gắn bó giữa tình chiến sỹ và nhân dân .
Những hình ảnh chiến đấu hào hùng, những hoạt động giải trí sôi sục, niềm tin sục sôi chiến đấu âm vang trong những câu thơ trong nghiên cứu và phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu đậm chất sử thi đã miêu tả một cách hùng tráng .

Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.

Một dân tộc bản địa đã vượt qua bao gian khó hi sinh đã tạo nên những chiến công, kì tích : Phù Thông, đèo Giàng, sông Lô, Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên … Tố Hữu đã đi sâu vào để lý giải cội nguồn sức mạnh chung một lòng để giành những thắng lợi vẻ vang ấy .
Đó là sức mạnh toàn dân, toàn quân kháng chiến, sự gắn bó giữa con người và vạn vật thiên nhiên :

Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh
Tây Núi giăng thành lũy sắt dày
Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù
Mênh mông bốn mặt sương mù
Đất trời ta cả chiến khu một lòng.

Bằng những lời thơ sang chảnh tha thiết, Tố Hữu đã nhấn mạnh vấn đề được hình ảnh và vai trò của Việt Bắc so với cách mạng. Nơi đây như quê nhà, chiến khu đã nuôi dưỡng nên sức mạnh trong kháng chiến trường kì của nhân dân ta :

Mình về, có nhớ núi non
Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh
Mình đi, mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa?

Những câu thơ mang đậm nét trữ tình, ca dao sâu lắng về nghĩa tình dân tộc bản địa. trong cuộc kháng chiến vĩ đại ấy đã có cụ Hồ soi sáng, có “ TW, cơ quan chính phủ luận bàn việc công ”, những con người có tài năng, những lý tưởng cao đẹp, những con đường đúng đắn sáng suốt ấy đã tạo nên sự thắng lợi .

Ở đâu đau đớn giống nò
Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền
Mười lăm năm ấy, ai quên
Quê hương Cách mạng dựng nên Cộng hòa

Tố Hữu từ tình yêu so với Việt Bắc đã đặt niềm tin vững chãi vào một ngày mai tươi đẹp, đặt niềm tin vào sức mạnh của toàn nhân dân dưới sự chỉ huy của Đảng và Bác Hồ. Nhà thơ đã vẽ nên một bức tranh tươi đẹp của dân tộc bản địa :

Ngày mai rộn rã sơn khê
Ngược xuôi tàu chạy, bốn bề lưới giăng
Than Phấn Mễ, thiếc Cao Bằng

Những hình ảnh chính là mơ ước khát vọng không riêng gì của những người cán bộ kháng chiến mà còn cả nhân dân, tác giả không vì có cái mới mà quên đi những cái cũ, luôn nghĩ về nhau giữa miền xuôi và miền ngược .

Mình về thành thị xa xôi
Nhà cao còn thấy núi đồi nữa chăng?
Phố đông còn nhớ bản làng
Sáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?

Đây cũng chính là lời tác giả muốn nhắc nhở đừng để sự biến hóa của thiên nhiên và môi trường, khi về thủ đô hà nội lại quên đi nghĩa tình năm xưa. Những lời thơ của Tố Hữu đến ngày này vẫn còn giữ nguyên những giá trị đó .
Hai câu thơ tạo ra đối sánh tương quan trái chiều giữa bóng tối và ánh sáng : nếu câu trên khắc họa bóng đêm đen tối thăm thẳm gợi kiếp sống nô lệ của cả dân tộc bản địa dưới ách đô hộ của quân địch thì câu dưới lại bừng lên ánh sáng của niềm tin vào ngày mai thắng lợi huy hoàng, tương lai tốt đẹp. Thực ra trong đoạn thơ trên người ta đều nhận thấy sự trái chiều này : Tố Hữu đã sử dụng cả một mạng lưới hệ thống từ chỉ ánh sáng như ánh sao, đỏ đuốc, lửa bay, bật sáng tương phản với một mạng lưới hệ thống chỉ bóng tối như đêm đêm, nghìn đêm, thăm thẳm – với xu thế ánh sáng ép chế bóng tối có vẻ như tác giả có dụng ý nêu bật xu thế của dân tộc bản địa ta trước mọi quân địch hắc ám, đồng thời khẳng định chắc chắn những ngày tươi đẹp, niềm hạnh phúc nhất định sẽ tới với dân tộc bản địa ta .
Có những tác phẩm văn học chỉ giúp tất cả chúng ta thấy được một phần nhỏ đời sống hoặc nói về một nhân vật đơn cử nào đó, nhưng với bài thơ Việt Bắc, ta lại thấy được hàng loạt hình ảnh của cả dân tộc bản địa Nước Ta. Cả bài thơ như một bản nhạc uyển chuyển, nhẹ nhàng, tha thiết được viết lên như một khúc tình ca và trường ca cho cuộc kháng chiến chống thực dân pháp, về những con người quên mình vì sự độc lập tự do của quốc gia. Qua bài thơ Việt Bắc, tác giả cũng biểu lộ tấm chân tình của mình với người dân Việt Bắc, những cán bộ cách mạng hết lòng vì sự nghiệp giải phóng dân tộc bản địa. Bài thơ cũng nhắc nhở lớp trẻ tất cả chúng ta phải biết ghi nhớ những công ơn của những Anh hùng của dân tộc bản địa, những trang sử hào hùng đẫm máu và nước nước .

Bài văn mẫu phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu Số 6

Thơ Tố Hữu là những vần thơ biểu lộ lời nói của dân tộc bản địa, của tâm hồn những con người gắn bó thâm thúy với sự nghiệp cách mạng, với quê nhà, với quốc gia. Trong những vần thơ ấy ta sẽ phát hiện những tình cảm mến thương thâm thúy, trữ tình, xuất phát từ một trái tim trung thành với chủ với dân tộc bản địa với nhân dân và tiêu biểu vượt trội hơn cả là bài thơ Việt Bắc, một trong những bài thơ hay nhất của Tố Hữu .
Tố Hữu ( 1920 – 2002 ), tên khai sinh là Nguyễn Duy Thành, quê ở xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế, cái nôi của văn học dân gian. Tố Hữu là nhà thơ lớn, là người tiên phong của nền thơ ca cách mạng Nước Ta, thơ ông luôn gắn bó với những chặng đường cách mạng của dân tộc bản địa. Phong cách thơ mang tính trữ tình chính trị vô cùng thâm thúy, hướng đến những cái tôi chung với lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn, cái tôi trong thơ của ông luôn nhân danh Đảng, hội đồng dân tộc bản địa, những vần thơ ấy vừa giàu nhạc điệu lại mang tính dân tộc bản địa đậm đà .
Ngày 7/5/1954, chiến dịch Điện Biên Phủ thắng lợi, gây chấn động địa cầu đã mở ra cho nước ta một trang sử mới một kỷ nguyên mới. Sau khi kí hiệp định Giơ-ne-vơ ( 7/1954 ), miền Bắc trọn vẹn được giải phóng, Pháp rút quân về nước. Tháng 10/1954, quản trị Hồ Chí Minh ra thông tư hàng loạt những cơ quan TW Đảng và nhà nước từ Việt Bắc dời về TP. hà Nội. Từ đây, những người chiến sỹ cách mạng chia tay với miền rừng núi bạt ngàn để về xuôi, bước sang một trang mới của cách mạng quốc gia, Việt Bắc đã sinh ra trong một thực trạng đặc biệt quan trọng như vậy .
Mở đầu bài thơ với giọng thơ trữ tình, êm đềm tha thiết, nhà thơ đã biểu lộ tình cảm của người ở lại dành cho người ra đi .

“Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.
Mình về về mình có nhớ không
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn?

Tác giả sử dụng cặp xưng hô “ mình-ta ”, ở đây không phải đang nói đến xưng hô giữa những đôi lứa yêu nhau hay cặp vợ chồng nào đó mà là lời đối đáp của những người cách mạng với người dân Việt Bắc. Cách xưng hô ấy vừa mang tính dân tộc bản địa đậm đà lại biểu lộ được tính trữ tình chính trị thâm thúy trong thơ Tố Hữu, như lời nói trong tình yêu đôi lứa, biểu lộ sự gắn bó thâm thúy của người đi kẻ ở, đầy ngậm ngùi, lưu luyến. “ Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng ”, sự gắn bó ấy không phải chỉ trong những năm kháng chiến chống Pháp mà xuất phát từ những năm kháng chiến chống Nhật, tiêu biểu vượt trội là cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn ( 1940 ). Một khoảng chừng thời hạn dài chiến đấu khó khăn, càng làm cho tình cảm giữa những người chiến sỹ cách mạng và người dân Việt Bắc thêm sắt son, mặn nồng, thấm đượm ân tình. Mười lăm năm là quãng thời hạn không ngắn cũng chẳng dài nhưng nó đủ khiến cho những cảm xúc biến thành hoài niệm, không thể nào quên béng, như Chế Lan Viên từng viết “ Khi ta ở đất chỉ là nơi đất ở / Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn ”. “ Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn ? ”, và đặc biệt quan trọng nỗi nhớ ấy đã lan tỏa khắp núi rừng, phải yêu, phải gắn bó, phải sống một trái tim chân tình biết mấy mới hoàn toàn có thể có những cảm hứng thiết tha đến vậy ?

“Tiếng ai tha thiết bên cồn
Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi
Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…”

Từ phiếm chỉ “ ai ”, gợi nhiều cảm hứng, ở đây “ ai ” hoàn toàn có thể là người ra đi, cũng có khi là người ở lại. Từ láy “ tha thiết ” được lấy lại từ từ “ thiết tha ” đã khắc họa rõ ràng hơn tình cảm của người ra đi và người ở lại, từ “ bâng khuâng ” và “ bồn chồn ” chất chứa nhiều tâm tình, ở đó có niềm vui toàn thắng, niềm vui được về lại quê nhà, đoàn viên với mái ấm gia đình ; và ở đó cũng chứa đựng nhiều nỗi buồn, phải chia tay mảnh đất thấm đẫm nghĩa tình. “ Áo chàm đưa buổi phân ly ”, hình ảnh chiếc áo có phần cổ xưa, truyền thống cuội nguồn bộc lộ sự quyến luyến, là hình ảnh hoán dụ của con người Việt Bắc, là màu áo nâu giản dị và đơn giản, hiền hòa, bộc lộ vẻ đẹp tâm hồn, linh hồn của người dân và núi rừng Tây Bắc, đang đưa tiễn người chiến sỹ cách mạng. Câu “ Cầm tay nhau biết nói gì ngày hôm nay … ”, nhịp thơ 3/4 như tạo một khoảng chừng lặng giữa lúc phân li ngậm ngùi, nhìn nhau mà nghẹn lòng, ngập ngừng không muốn nói điều chi, để xúc cảm ấy phiêu lãng, len lỏi trong tâm hồn, thành kỷ niệm khó phai .

“Mình đi, có nhớ những ngày
Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù
Mình về, có nhớ chiến khu
Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?
Mình về, rừng núi nhớ ai
Trái bùi để rụng măng mai để già.”

Sau mỗi cụm từ “ Mình đi ”, “ Mình về ”, nhà thơ đã tinh xảo đặt một dấu phẩy, đây chính là khoảng thời gian ngắn, là khoảnh khắc ngưng đọng, để kỷ niệm ùa về trong tâm tưởng. Những kỷ niệm ấy ngự trị trong từng khoảnh khắc thời hạn “ những ngày ”, khoảng trống “ chiến khu ”. Những hình ảnh “ mưa nguồn suối lũ ”, “ những mây cùng mù ”, “ miếng cơm chấm muối ”, là hình ảnh ẩn dụ cho những khó khăn vất vả khó khăn của người làm cách mạng những năm đầu kháng chiến nơi núi rừng Việt Bắc, và chính những khó khăn vất vả ấy đã khiến cho nghĩa tình quân dân trở nên thắm thiết, keo sơn. Biện pháp nhân hóa “ rừng núi nhớ ai ” như thổi vào khung cảnh núi rừng nỗi nhớ nhung dạt dào, sâu thẳm, từ phiếm chỉ “ ai ” thấm đẫm bao xúc cảm ân tình. Những cụm từ “ trái bùi để rụng ”, “ măng mai để già ” đã bộc lộ nỗi buồn sâu thẳm, lạng lẽ khi người cách mạng về xuôi để lại núi rừng Tây Bắc chênh vênh, lạ lẫm khi nhịp sống bất thần biến hóa từ đông vui về vắng vẻ vắng ngắt .

“Mình đi, có nhớ những nhà
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son
Mình về còn nhớ núi non
Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh
Mình đi mình có nhớ mình
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa?”

Nỗi nhớ ấy càng được bộc lộ rõ ràng hơn với từ “ những nhà ”, nghệ thuật và thẩm mỹ trái chiều trong câu thơ “ Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son ”, khẳng định chắc chắn một chân lý rằng càng khó khăn vất vả khó khăn, thì tình nghĩa quân dân lại càng thêm đoàn kết gắn bó, sắt son một lòng. Những người ở lại nhắc về kỷ niệm xưa cũ từ những ngày đầu mới quen, từ những năm còn kháng chiến chống Nhật để kỷ niệm càng thêm khắc sâu vào tâm hồn người đi. Từ “ mình ” được lặp lại trong câu thơ “ Mình đi mình có nhớ mình ” đã gợi nhắc đến câu ca dao “ Ta với mình tuy hai mà một ” càng chứng minh và khẳng định sự gắn bó thiết tha. Những địa điểm vô cùng quen thuộc với người ra đi và cả người ở lại “ Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa ? ”, gợi nhắc lại những kỷ niệm xưa cũ, hào hùng, thâm thúy tình cảm thâm thúy của những người chiến sỹ cách mạng với người dân Tây Bắc .

“Ta với mình, mình với ta
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh
Mình đi, mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu…
Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về.
Nhớ từng rừng nứa bờ tre
Ngòi Thia sông Ðáy, suối Lê vơi đầy”

Lối đối đáp “ mình-ta ” liên tục được sử dụng, cấu trúc “ Ta với mình, mình với ta ” tạo nên lời đồng vọng tha thiết. Đến đây, ta cũng là mình, mình cũng như ta. Câu thơ “ Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh ” đã biểu lộ tình cảm thủy chung son sắt mà người cách mạng dành cho mảnh đất Việt Bắc nghĩa tình, như một lời thề trong tình yêu đôi lứa. Biện pháp so sánh trong câu “ Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu … ”, đã biểu lộ một điều vô cùng thiêng liêng và thâm thúy : Nghĩa tình của con người Việt Bắc thật trong trẻo, đong đầy không có khi nào hoàn toàn có thể vơi cạn như tình yêu thương của lòng mẹ hiền với con cái của mình. Nhà thơ đã so sánh nỗi nhớ ở đây giống như nỗi nhớ tình nhân, để trữ tình hóa tình cảm cách mạng, tình quân dân để toàn bộ trở nên tha thiết hơn, dịu ngọt hơn. Và cũng bởi lẽ nỗi nhớ trong tình yêu là nỗi nhớ thẳm sâu và tha thiết nhất, từ nỗi nhớ ấy, Việt Bắc hiện ra với một khoảng trống thật thơ mộng, câu thơ “ Trăng lên đầu núi, nắng chiều sống lưng nương ” đã bộc lộ nỗi nhớ lan tỏa trong khoảng trống và ngự trị trong từng khoảnh khắc của thời hạn, cả đêm lẫn ngày. Hình ảnh “ Sớm khuya nhà bếp lửa người thương đi về. ” gợi về một miền Việt Bắc mến thương, nồng nàn, ấm cúng. Điệp ngữ “ nhớ từng ” cho tất cả chúng ta những cảm nhận như nhà thơ đang lật giở từng trang ký ức, Tố Hữu đã liệt kê những địa điểm “ sông Đáy, suối Lê ” và đến hai tiếng vơi đầy khép lại đoạn thơ thì đây không riêng gì còn đơn thuần là địa điểm mà là nơi đong đầy kỷ niệm : Bao nhiêu nước, bao kỷ niệm đầy vơi, bao nghĩa tình ấm cúng ngọt ngào .

“Ta đi, ta nhớ những ngày
Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi…
Thương nhau, chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng
Ðịu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô
Nhớ sao lớp học i tờ
Ðồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa…”

Cụm từ “ Ta đi ta nhớ … ” là lời tâm sự chân thành và là lời nhắn nhủ tha thiết của người đi dành cho những người ở lại, của người cách mạng dành cho mảnh đất Việt Bắc anh hùng, cụm từ “ Mình đây ta đó … ” tích hợp với “ đắng cay ngọt bùi ” càng nhấn mạnh vấn đề hơn những ân tình sâu thẳm. Hai tiếng “ thương nhau ”, thật nhẹ nhàng nhưng cũng thật sâu lắng, người đi kẻ ở “ Thương nhau chia củ sắn lùi ”, “ Bát cơm xẻ nửa, chăn sui đắp cùng ” đã bộc lộ những tình cảm đùm bọc, san sẻ, gắn bó khăng khít đậm đà nghĩa tình quân dân, chính sức mạnh đoàn kết ấy đã tạo nên thắng lợi Điện Biên Phủ lẫy lừng. Nhà thơ đã khắc họa hình ảnh người mẹ “ Địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô ”, đây là một hình ảnh đẹp, gợi nhiều xúc cảm, từ “ cháy ” rất giàu hình tượng nhấn mạnh vấn đề nỗi khó khăn vất vả gian lao của người mẹ trong kháng chiến. Tác giả sử dụng điệp ngữ “ Nhớ sao ” là nỗi nhớ đầy cảm hứng cùng với đó là những hoạt động giải trí ở chiến khu Việt Bắc : Lớp học i tờ, những giờ liên hoan, ca vang núi đèo, đã tạo nên một không khí sung sướng thấm đẫm tình đoàn kết quân dân, biểu lộ niềm tin sáng sủa cách mạng, niềm tin cách mạng nhất định thắng lợi : Dù bom đạn, cuộc chiến tranh, đau thương, khó khăn, quân và dân vẫn gắn bó với nhau trong khúc nhạc hân hoan, rộn ràng. Đoạn thơ rất giàu nhạc điệu là khúc ca ca tụng đời sống vẫn đẹp, nghĩa tình vẫn sâu chan chứa trong lòng người cách mạng và núi rừng Việt Bắc thân thơ. Câu thơ cuối khép lại với tiếng mõ, tiếng chày, tiếng suối xa gợi nhiều xúc cảm mênh mang, lan tỏa .

“Ta về, mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Ðèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hoà bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung.”

Bức tranh tứ bình hiện lên thật đẹp tươi, câu hỏi tu từ “ Ta về mình có nhớ ta ”, chất chứa bao nỗi niềm, là cái cớ để người ra đi thể hiện bao nỗi nhớ nhung, bao yêu thương. Cụm từ “ những hoa cùng người ” có cấu trúc như một thành ngữ, trong nỗi nhớ của người ra đi, hoa là hình tượng cho vạn vật thiên nhiên, một bức tranh vạn vật thiên nhiên đẹp và thơ mộng. Mở đầu bức tranh là mùa đông Việt Bắc, là mùa đông với “ hoa chuối đỏ tươi ” điểm xuyết trên nền xanh bạt ngàn của núi rừng, tạo nên một bức tranh vô cùng sinh động và nhiều sắc tố, tạo cảm xúc ấm cúng xua đi cái lạnh cắt da cắt thịt ở mảnh đất Việt Bắc .
Con người hiện ra trong tư thế lao động, rất đẹp rất kỳ vĩ, con người như sở hữu đỉnh điểm, hình ảnh được tạo nên bằng nghệ thuật và thẩm mỹ quy tụ ánh sáng của nhiếp ảnh. Mùa xuân hiện ra với cảnh “ mơ nở trắng rừng ”, vô cùng thơ mộng, tạo nên một bức tranh đẹp, ấm cúng, lộng lẫy, hình ảnh con người cũng trong trong tư thế lao động “ chuốt từng sợi giang ”, động từ “ chuốt ”, bộc lộ một việc làm siêng năng, kiên trì, tỉ mỉ, khắc họa vẻ đẹp của con người Nước Ta trong kháng chiến. Tiếp đến là mùa hạ thật sinh động và tràn trề sức sống, cảnh vạn vật thiên nhiên có thêm tiếng ve rộn ràng ngân vang núi rừng và tràn trề sắc vàng của rừng phách. Hình ảnh “ cô em gái hái măng một mình ” thật đẹp và thơ mộng biết bao. Khép lại bức tranh tứ bình là cảnh mùa thu, mùa thu tự do, mùa thu của cách mạng tháng tám thành công xuất sắc, mùa thu năm 1954, tổng thể đã được tượng trưng trong một vầng trăng rất đẹp. Câu thơ “ Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung ” vừa khép lại bức tranh tứ bình về cảnh và người Việt Bắc, đồng thời cũng khép lại khúc tình ca hào hùng về cuộc kháng chiến .
Trong nỗi nhớ của người ra đi và người ở lại đều không hề không nhắc đến những ngày đầu của cuộc kháng chiến, đó là khi “ Giặc đến giặc lùng ”, từ “ lùng ” đã bộc lộ sự nguy hại của quân địch. “ Rừng cây núi đá ta cùng đánh tây ” cùng với “ Đất trời ta cả chiến khu một lòng ” đã bộc lộ sự gắn bó thâm thúy của vạn vật thiên nhiên và con người trong cuộc kháng chiến. Ở đây, vạn vật thiên nhiên đã trở thành một sinh thể có linh hồn, chở che cho bộ đội, bủa vây quân địch, hình ảnh “ Núi giăng thành lũy sắt dày ” phối hợp với cấu trúc trùng điệp “ Rừng che bộ đội, rừng vây quân địch ”, giàu sức gọi, góp thêm phần bộc lộ cho sức mạnh của dân tộc bản địa, sức mạnh không hề bị tiêu diệt. Điệp từ “ nhớ ” phối hợp với những cụm từ “ nhớ từ ”, “ nhớ sang ”, những địa điểm gắn liền với những chiến công, toàn bộ cho ta cảm nhận về nỗi nhớ trải dài khắp chiến khu Việt Bắc. Lời thơ can đảm và mạnh mẽ, hình ảnh thơ sinh động cùng việc sử dụng những giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật tu từ đã giúp nhà thơ chứng minh và khẳng định sức mạnh vĩ đại của dân tộc bản địa, đồng cũng thể hiện nỗi nhớ và niềm tri ân thâm thúy so với núi rừng Việt Bắc thấm đẫm tình thương .

“Những đường Việt Bắc của ta
Ðêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên.
Tin vui chiến thắng trăm miền
Hoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui về
Vui từ Ðồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng.”

Câu thơ “ Những đường Việt Bắc của ta ” đã biểu lộ sự gắn bó thâm thúy của mảnh đất Việt Bắc, của chiến khu Việt Bắc với nhân dân với quốc gia bởi đây là quê nhà cách mạng là trái tim của cả nước trong những tháng ngày kháng chiến chống Pháp. Biện pháp nghệ thuật và thẩm mỹ tu từ so sánh “ như là đất rung ” phối hợp với hình ảnh “ quân đi điệp điệp trùng trùng ” đã biểu lộ sức mạnh vĩ đại của đoàn quân ra tiền tuyến, đoàn quân dài như vô tận rất kỳ vĩ và hào hùng .
Câu thơ “ Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan ” đã tích hợp ba giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật tu từ ẩn dụ, nhân hóa, hoán dụ, hình ảnh “ ánh sao đầu súng ” gợi nhắc đến hình ảnh “ đầu súng trăng treo ” trong thơ của Chính Hữu và “ súng ngửi trời ” trong thơ Quang Dũng biểu lộ tầm cao của người lính, đây là một hình ảnh đẹp và rất giàu chất thơ. Hình ảnh đoàn dân công vô cùng can đảm và mạnh mẽ, đông đúc “ đỏ đuốc từng đoàn ”, “ bước chân nát đá ”, gợi nhắc đến thành ngữ “ Chân cứng đá mềm ” khẳng định chắc chắn sức mạnh và sự vững chãi, bền chắc của con người Nước Ta trước bão tố cuộc chiến tranh. Trong đêm hôm của cuộc chiến tranh, quân và dân ta luôn hướng về ngày mai, luôn nuôi dưỡng niềm tin mãnh liệt về một ngày mai thắng lợi. Và sau cuối tin vui đã về trên khắp quốc gia, những người chiến sỹ về TP.HN, về miền xuôi, nhưng vẫn đọng lại trong trái tim họ biết bao kỷ niệm, biết bao yêu thương, họ mang theo niềm vui toàn thắng trong những ngày cuộc kháng chiến khép lại .

“Ai về ai có nhớ không?
Ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang.
Nắng trưa rực rỡ sao vàng
Trung ương, Chính phủ luận bàn việc công
Ðiều quân chiến dịch thu đông
Nông thôn phát động, giao thông mở đường
Giữ đê, phòng hạn, thu lương
Gửi dao miền ngược, thêm trường các khu…
Ở đâu u ám quân thù
Nhìn lên Việt Bắc: Cụ Hồ sáng soi
Ở đâu đau đớn giống nòi
Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền.
Mười lăm năm ấy ai quên
Quê hương cách mạng dựng nên Cộng hoà
Mình về mình lại nhớ ta
Mái đình Hồng Thái cây đa Tân Trào.”

Những câu thơ sau cuối khép lại đoạn trích là quang cảnh Việt Bắc sau thắng lợi Điện Biên Phủ, khắp nơi hân hoan trong những sắc tố tỏa nắng rực rỡ vui vẻ của nắng vàng, của cờ đỏ. Trung ương Đảng và nhà nước sắp xếp trở về thủ đô hà nội, trong không khí sinh động, miền Bắc ngày một thay đổi với chủ trương mới của Đảng và nhà nước “ Giữ đê, phòng hạn, thu lương / Gửi dao miền ngược, thêm trường những khu … ”. Đồng thời đoạn thơ cũng là lời ngợi ca những công lao vĩ đại của Bác Hồ kính yêu, là lời tri ân thâm thúy với miền núi rừng Việt Bắc thân thương, dù mai này đã về thủ đô hà nội nhưng trong tim những người chiến sỹ cách mạng luôn giữ một góc trong tim dành cho Việt Bắc, dành cho “ Mái đình Hồng Thái cây đa Tân Trào ” .
Cả đoạn trích như một bản nhạc uyển chuyển, tha thiết được hòa tấu bởi là khúc tình ca và khúc trường ca về cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, về những con người kháng chiến anh hùng. Thông qua khúc nhạc đẹp tươi, hào hùng ấy nhà thơ đã thể hiện được những tình cảm tha thiết, sâu đậm của mình dành cho vùng núi rừng Việt Bắc, ngợi ca tình chiến sỹ, nghĩa tình đồng bào. Qua đó, tác giả cũng nhắn nhủ đến người đọc đừng quên những trang sử hào hùng của dân tộc bản địa, những trang sử thấm đẫm máu và nước mắt, cũng là những những trang sử thấm đượm tình cách mạng, lòng yêu nước thâm thúy .

Bài văn mẫu phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu Số 7

Tố Hữu được biết đến là lá cờ đầu trong thơ ca cách mạng Nước Ta. Hồn thơ Tố Hữu là sự phối hợp hài hòa giữa cuộc sống cách mạng và cuộc sống thơ. Chính vì thế mà đọc những tác phẩm thơ của Tố Hữu người đọc hoàn toàn có thể thấy được những dấu mốc lịch sử vẻ vang quan trọng của quốc gia. Nói về những tác phẩm thơ Tố Hữu có người đã ví nó như một thước phim quay chậm những trang sử vẻ vang của dân tộc bản địa. “ Việt Bắc ” là một trong những bài thơ như vậy .
“ Việt Bắc ” được sáng tác vào năm 1954 khi cuộc kháng chiến chống Pháp vừa kết thúc thắng lợi. Đây là lúc mà những cơ quan TW Đảng và chính phủ nước nhà từ Việt Bắc trở về TP. Hà Nội. Tố Hữu đã tái hiện lại cuộc chia tay đầy lưu luyến giữa những người cán bộ với nhân dân Việt Bắc sau thời hạn dài sống, chiến đấu và gắn bó cùng nhau trải qua mọi gian nan. Trong bài thơ tác giả sử dụng thể thơ lục bát truyền thống lịch sử của dân tộc bản địa tích hợp lối hát đối đáp như ca dao dân ca để tái hiện cuộc chia tay đầy lưu luyến giữa những người chiến sỹ cách mạng và nhân dân Việt Bắc .
Người ở lại khi nào cũng dành nhiều tình cảm, nhiều nhớ thương cho người ra đi vì vậy mà ngay khởi đầu Việt Bắc nhà thơ đã để người ở lại khởi đầu rất tinh xảo :

“Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
Mình về mình có nhớ không
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn?”

Câu mở lời tiên phong giống lời chia tay của những cặp tình nhân đầy ý nhị mà thâm thúy. Nhà thơ đã khôn khéo mượn sắc màu tình yêu để thể hiện tình cách mạng. Cách sắp xếp câu chữ, “ mình ” khởi đầu câu thơ, “ ta ” kết thúc câu thơ cũng gián tiếp bộc lộ được sự xa cách, nhớ nhung. Chữ “ nhớ ” được nhắc lại ba lần đã mở ra dòng cảm hứng lưu luyến, nhớ nhung, tình nghĩa của toàn bài thơ .
Đáp lại tấm lòng của người ở lại, người đi cũng đã biểu lộ tình cảm của mình :

“Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh tây
Núi giăng thành lũy sắt dày
Rừng che bộ đội rừng vây quân thù”

Tiếng lòng của người ở lại khiến người ra đi không khỏi bồn chồn, xúc động. Tất cả điều đó đã khơi dậy rất nhiều kỉ niệm khó quên trong tâm lý của người chiến sỹ. Nỗi niềm ấy khiến cho cuộc chia tay trở nên bịn rịn, lưu luyến. Nó như một sợi dây níu kéo người ở và người đi. Mười lăm năm dài đằng đẵng đã kết nối người với người lại với nhau. Họ đã cùng nhau chung sống, cùng nhau trải qua biết bao khó khăn vất vả, san sẻ cho nhau từng miếng cơm, manh áo để đến giờ phút chia tay xúc cảm trào ra thành câu chữ :

“Ta với mình, mình với ta
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh”

Lúc này, “ ta với mình ” – “ mình với ta ” như hòa quyện làm một, cộng hưởng cùng nhau thành một khối thống nhất, không tách rời. Hai chữ “ đinh ninh ” như một sự khẳng định chắc chắn chắc như đinh về tình cảm mà người ra đi dành cho những người ở lại. Đó là một thứ tình cảm thiêng liêng, cao quý không gì hoàn toàn có thể thay thế sửa chữa được .
Trở về đời sống thành thị, rời xa Việt Bắc, những người cán bộ chiến sỹ mang theo một nỗi nhớ núi rừng, nhớ những ngày gian nan, nhớ những kỷ niệm kháng chiến gian khó mà nghĩa tình. Một bức tranh tứ bình nhiều màu đã làm hiện lên một bức tranh sinh vùng cao sinh động với những hình ảnh thân mật, quen thuộc. Trong bức tranh ấy có màu xanh của núi rừng, màu đỏ của hoa chuối, sắc trắng tinh khôi của hoa mơ. Không chỉ là sắc tố, bức tranh còn rộn ràng âm thanh tiếng ve, còn là ánh sáng lấp lánh lung linh của ánh trăng hiền hòa. Trong bức tranh sinh động đó, hình ảnh con người được hiện lên trong hình ảnh lao động mạnh khỏe : “ Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang ”, “ Nhớ cô em gái hái măng một mình ”. Hình ảnh con người hiện lên thật đơn giản và giản dị, mộc mạc giữa núi rừng. Thiên nhiên nhiều sắc tố cùng hình ảnh lao động đã làm nên một đoạn thơ trữ tình nhất trong Việt Bắc .
Trong nỗi nhớ của mình, tác giả không chỉ nhớ đến vạn vật thiên nhiên, con người mà còn nhớ cả những năm tháng chiến đấu oanh liệt :

“Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh tây
Núi giăng thành lũy sắt dày
Rừng che bộ đội rừng vây quân thù”

Giọng điệu tha thiết đã chuyển sang giọng hào hùng, khí thế. Tố Hữu đã nhân hóa núi rừng Việt Bắc trở thành một sinh thể có linh hồn, thành bức tường bảo vệ vững chãi cho nhân dân Việt Bắc cùng những người cán bộ kháng chiến khỏi vòng vây của quân địch. Rồi Việt Bắc còn hiện lên với những cuộc hành quân sôi động. Ở cuối bài thơ, người đi đã vấn đáp thắc mắc của người ở :

“Mình về mình lại nhớ ta
Mái đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào”

Qua lời đáp này người đi muốn nhắn ngủ với người ở lại rằng dù cuộc sống thành thị có sung túc, đủ đầy thì tình cảm với những người dân nơi đây vẫn luôn còn mãi. Như vậy tác giả đã khép lại bài thơ bằng tấm chân tình của người ở lại. Kết cấu đầu cuối tương ứng này một lần nữa khẳng định tấm lòng thủy chung son sắc của người đi và người ở.

Người ta gọi “ Việt Bắc ” là một nổi bật của thơ ca cách mạng bởi nó là sự phối hợp của chất trữ tình và chính trị. Không chỉ vậy, bài thơ còn biểu lộ rất rõ tính dân tộc bản địa qua việc sử dụng thể thơ truyền thống cuội nguồn cùng lối hát đối đáp quen thuộc, đơn giản và giản dị, thân mật. Chính bởi những điều đó mà bài thơ đã khơi gợi được những tình cảm cao đẹp nhất của truyền thống cuội nguồn dân tộc bản địa là tấm lòng thủy chung son sắc .
“ Việt Bắc ” không chỉ là câu truyện nhỏ tiềm ẩn câu truyện lớn. Nó không chỉ kể về cuộc chia tay giữa người cán bộ kháng và đồng bào Việt Bắc mà nó còn cho người đọc thấy được mười lăm năm chiến đấu khó khăn vất vả, gian nan mà hào hùng của dân tộc bản địa. Bởi lẽ đó mà đã bao năm nay Việt Bắc vẫn luôn có một vị trí nhất định trong tâm chí fan hâm mộ .

Trên đây là Tổng hợp các bài văn nghị luận về tác phẩm Việt Bắc do dean2020.edu.vn đã tổng hợp và chia sẻ đến các bạn. Hi vọng các bạn sẽ chọn cho mình một bài văn nghị luận thích hợp để phân tích tác phẩm Việt Bắc hay nhé! Chúc các bạn học tốt!

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Giáo dục