Giới thiệu chùm ca dao than thân – https://sangtaotrongtamtay.vn

Than thân là một trong những chủ đề quan trọng trong ca dao Nước Ta. Chùm ca dao này có số lượng bài khá lớn. Đó là những câu ca dao được cất lên từ những kiếp người đau khổ lầm than trong xã hội cũ. Những con người ấy phái chịu trăm đắng ngàn cay, những đè nén, áp bức, những uất ức, tủi nhục, hờn giận. Họ gửi tổng thể những nỗi niềm ấy vào ca dao, mượn ca dao để thổ lộ giãi bày những nỗi niềm đau khổ, cực nhọc của quần chúng lao khổ xưa .Nhân vật ca dao than thân phong phú và đa phần là những người thuộc những tầng lớp dưới của xã hội. Họ là những người làm thuê, người con ở, người vợ lính, người tá điền, người nông dân, người con gái bị ép duyên, người, người vợ bị chồng đánh đập, đen bạc … Mỗi người một tình cảm, một tâm trạng, một nỗi niềm, những điểm chung lớn nhất của họ là thân phận thấp hèn phụ thuộc vào. Đáng thương nhất trong số đó là những người phụ nữ. Những con người yếu mềm ấy đáng lẽ được nâng niu, che chở lại là những người chịu nhiều đắng cay thiệt thòi nhất trong xã hội. Họ là nạn nhân của những tư tưởng, ý niệm trong mái ấm gia đình phụ quyền. Người con gái khi ở nhà với cha mẹ thì bị không cho, bị ép duyên, gả bán, khi đi lấy chồng thì gánh nặng mái ấm gia đình, con cháu lại trút cả lên đôi vai nhỏ bé. Hơn thế, họ còn bị chồng đánh đập, chửi bới, đen bạc … Hình như toàn bộ những xấu số trong mái ấm gia đình phụ quyền, cũng như những nỗi éo le ngoài xã hội, người phụ nữ đều phải hứng chịu .“ Có bái sứ phụ bát đàn

Nâng niu bát sứ vỡ tan có ngày”

Để bộc lộ những tình ấy, cảnh ấy, ca dao than thân thường sử dụng những giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa. Những hình ảnh tượng trưng như con ong, cái kiến, con tằm, con nhện … là những hình ảnh rất đỗi quen thuộc trong ca dao than thân. Thường xuyên nhất, ám ảnh nhất là hình ảnh con cò. Con cò tượng trưng cho nhiều số phận, nhiều cảnh ngộ khác nhau. Đó là những “ thân cò ” cần mẫn, hiền lành, ngay thật nhưng khó khăn vất vả, lăn lội và gặp nhiều rủi ro đáng tiếc trong đời sống .

“ Con cò lặn lội bờ sôngGánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non ”

     Cùng với những hình ảnh đầy ám ảnh ấy, các từ ngữ, các cấu trúc lặp cũng tạo nên ấn tượng mạnh mẽ về số kiếp con người. Những câu ca dao mà mở đầu bằng “thân em”, “em như”, “thương thay”… đều là những lời ca nức nở về thân phận thấp hèn phụ thuộc của những con người bé nhỏ trong xả hội.

“ Thân em như tấm lụa đàoPhất phơ giữa chợ biết vào tay ai ” .“ Thương thay thân phận con rùaDưới đình đội lạc, lên chùa đội bia ” .

     Những lời ca ai oán ấy như xoáy sâu và tâm can thế hệ Việt Nam, day dứt, ám ảnh mãi không thôi về những kiếp người đau khổ thuở nào.

Vì thế, ca dao Nước Ta, bên cạnh những câu ca dao đằm thắm ngọt ngào tình nghĩa còn những lời than vãn đắng cay. Đấy chính là sự nhiều mẫu mã của ca dao .

Loigiaihay.com

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Giáo dục