Nguyên tắc khách quan của chủ nghĩa duy vật biện chứng – https://sangtaotrongtamtay.vn

Cơ sở lý luận và và nêu ra những nhu yếu phương pháp luận của nguyên tắc khách quan của chủ nghĩa duy vật biện chứng. Đảng Cộng sản Việt Nam đã và đang vận dụng nguyên tắc này như thế nào vào sự nghiệp thiết kế xây dựng và tăng trưởng quốc gia ta lúc bấy giờ ?

Cơ sở lý luận :

Nguyên tắc khách quan trong xem xét được xây dựng dựa trên nội dung của nguyên lý về tính thống nhất vật chất của thế giới. Yêu cầu của nguyên tắc này được tóm tắt như sau: khi nhận

thức khách thể ( đối tượng người tiêu dùng ), sự vật, hiện tượng kỳ lạ sống sót trong hiện thực – chủ thể tư duy phải chớp lấy, tái hiện nó trong chính nó mà không được thêm hay bớt một cách tùy tiện .
Nguyên tắc khách quan trước nhất thừa nhận vai trò quyết định hành động của vật chất so với ý thức, ta trong nhận thức và hành vi phải xuất phát từ chính bản thân sự vật với những thuộc tính, những mối liên hệ vốn có của nó, những quy luật khách quan, phải có thái độ tôn trọng thực sự, không được lấy ý muốn chủ quan của mình làm chủ trương, không được lấy tình cảm làm điểm xuất phát cho kế hoạch, sách lược cách mạng. Tuy nhiên, việc thực thi nguyên tắc khách quan không có nghĩa là quan điểm khách quan xem nhẹ, tính năng động, phát minh sáng tạo của ý thức mà nó còn yên cầu phát phát huy tính năng động phát minh sáng tạo của ý thức, của tác nhân chủ quan .
Vật chất là cái có trước tư Vật chất sống sót vĩnh viễn và ở một tiến trình tăng trưởng nhất định của mình nó mới sản sinh ra tư duy. Do tư duy phản ánh quốc tế vật chất, nên tron g quy trình nhận thức đối tượng người dùng ta không được xuất phát từ tư duy, từ quan điểm chủ quan của tất cả chúng ta về đối tượng người tiêu dùng mà phải xuất phát từ chính bản thân đối tượng người dùng, từ thực chất của nó, không được ” bắt ” đối tượng người tiêu dùng tuân theo tư duy mà phải “ bắt ” tư duy tuân theo đối tượng người dùng. Không ép đối tượng người dùng thỏa mãn nhu cầu một sơ đồ chủ quan hay một “ Lôgíc ” nào đó, mà phải rút ra những sơ đồ từ đối tượng người tiêu dùng, tái tạo trong tư duy những hình tượng, tư tưởng – cái lôgíc tăng trưởng của chính đối tượng người tiêu dùng đó .

  • Toàn bộ “nghệ thuật” chinh phục bản chất của sự vật, hiện tượng được gói ghém trong sự tìm kiếm, chọn lựa, sử dụng những con đường, cách thức, phương tiện thâm nhập hữu hiệu vào “thế giới” bên trong của sự vật, “nghệ thuật” chinh phục như thế không mang đến cho sự vật, hiện tượng một cái gì đó xa lạ với chính nó. Điều này đặt ra cho chủ thể một tình thế khó khăn. Làm như thế nào để biết chắc chắn những suy nghĩ của chúng ta về sư vật là khách quan, là phù hợp với bản thân sự vật? Nguyên tắc khách quan đòi hỏi được bổ sung thêm yêu cầu phát huy tính năng động sáng tạo của chủ thể và nguyên tắc tính đảng.
  • Giới tự nhiên và xã hội không bao giờ tự phơi bày toàn bộ bản chất của mình ra thành các hiện tượng điển hình. Con người không phải chỉ nhận thức những cái gì bộc lộ ra trước chủ thể. Do đó để phản ánh khách thể như một chỉnh thể, chủ thể tư duy không thể không bổ sung những yếu tố chủ quan như đề xuất các giả thuyết, đưa ra các dự đóan khoa học ….thiếu những điều này tư duy sẽ không mang tính biện chứng, sẽ không thể hiện bản tính sáng tạo thông qua trí tưởng tượng của chính mình. Yêu cầu phát huy tính năng độn g sáng tạo của chủ thể đòi hỏi chủ thể tư duy phải biến đổi, thậm chí cải tạo đối tượng để tì m ra bản chất của nó. Những biến đổi, cải tạo đó là chủ quan nhưng không phải tùy tiện, mà là những biến đổi và cải tạo đối tượng phù hợp quy luật của hiện thực thuộc lĩnh vực nghiên cứu.
  • Yêu cầu khách quan trong xem xét có ý nghĩa rất quan trọng trong nhận thức các hiện tượng thuộc đời sống xã hội. Đối tượng nghiên cứu bao gồm cái vật chất và cái tinh thần chứa đầy những cái chủ quan, những cái lý tưởng và luôn chịu sự tác động của các lực lượng tự phát của tự nhiên lẫn lực lượng tự giác ( ý chí, lợi ích, mục đích, nhân cách, cá tính khác nhau ) của con người. Ờ đây đối tượng, khách thể tư duy quyện chặt vào chủ thể tư duy bằng hệ thống những mối liên hệ chằng chịt. Do đó cần phải cụ thể hóa nguyên tắc khách quan trong xem xét các hiện tượng xã hội, tức là phải kết hợp nó với các yêu cầu phát huy tính năng động, sáng tạo của chủ thể và nguyên tắc tính đảng. Điều này có nghĩa là nguyên tắc khách quan trong xem xét không chỉ bao hàm yêu cầu xuất phát từ chính đối tượng, từ những quy luật vận động và phát triển của nó, không được thêm bớt tùy tiện chủ quan, mà nó còn phải biết phân biệt những quan hệ vật chất với những quan hệ tư tưởng, các nhân tố khách quan với các nhân tố chủ quan, thừa nhận các quan hệ vật chất khách quan tồn tại xã hội là nhân tố quyết định, còn những hiện tượng tinh thần, tư tưởng được quy định bởi đời sống vật chất của con người và các quan hệ kinh tế của họ nhưng chúng có ảnh hưởng ngược lại tồn tại xã hội. Phải coi xã hội là một là một cơ thể sống tồn tại và phát triển không ngừng chứ không phải là cái gì đó kết thành một cách máy móc. Phân tích một cách khách quan những quan hệ sản xuất cấu thành một hình thái kinh tế xã hội nhất định và cần phải nghiên cứu những quy luật vận hành và phát triển của hình thái xã hội đó.
  • Khi nhận thức các hiện tượng xã hội chúng ta phải chú trọng đến mức độ quan tâm và năng lực nhận thức của các lực lượng xã hội đối với việc giải quyết các vấn đề xã hội, đối với khuynh hướng phát triển của các hiện tượng xã hội, đối với việc đánh giá tình hình xã hội ….những đánh giá có giá trị hơn, những cách giải quyết đúng hơn thường là những đánh giá, những cách giải quyết thuộc về các lực lượng xã hội biết đứng trên lập trường của giai cấp tiên tiến, của những lực lượng cách mạng của thời đại đó. Vì vậy tính khách quan trong xem xét các hiện tượng xã hội nhất quán với nguyên tắc tính đảng. Việc xem thường nguyên tắc này dễ dẫn đến vi phạm yêu cầu của nguyên tắc khách quan trong xem xét, dễ biến nó thành chủ nghĩa khách quan, cản trở việc nhận thức đúng đắn các hiện tượng xã hội phức tạp.

Những nhu yếu phương pháp luận của nguyên tắc khách quan trong xem xét :

Nguyên tắc khách quan trong xem xét có mối liên hệ mật thiết với những nguyên tắc khác của lôgíc biện chứng. Nó biểu lộ ở nhu yếu đơn cử sau :

Trong hoạt động nhận thức :

Chủ thể phải :
Một là : Xuất phát từ hiện thực khách quan, tái hiện lại nó như nó vốn có mà không được tùy tiện đưa ra những đánh giá và nhận định chủ quan .
Hai là : Phải biết phát huy tính năng động, phát minh sáng tạo của chủ thể, đưa ra những giả thuyết khoa học có giá trị về khách thể, đồng thời biết cách thực thi kiểm chứng những giả tuyết đó bằng thực nghiệm .

Trong hoạt động thực tiễn :

Chủ thể phải :

Một là: Xuất phát từ hiện thực khách quan, phát hiện ra những quy luật chi phối nó

Hai là : Dựa trên những quy luật khách quan đó, tất cả chúng ta vạch ra những tiềm năng, kế hoạch, tìm kiếm những giải pháp, phương pháp để tổ chức triển khai triển khai. Kịp thời kiểm soát và điều chỉnh, uốn nắn hoạt động giải trí của con người đi theo quyền lợi và mục tiêu đã đặt ra .
Phát huy tính năng động, phát minh sáng tạo của ý thức có nghĩa là phát huy vai trò tri thức, tình cảm, ý chí, lý trí …. tức là phát huy vai trò tác nhân con người trong hoạt động giải trí nhận thức và họat động thực tiễn tái tạo hiện thực khách quan, vươn lên làm chủ quốc tế .

Đảng Cộng Sản Việt Nam đã vận dụng vào sự nghiệp cách mạng của Nước Ta :

Sai lầm của Đảng ta trước thời kỳ đổi mới: Đại hội lần thứ VI đã chỉ rõ Đảng đã “nóng vội chạy theo nguyện vọng chủ quan”, “giản đơn hóa, muốn thực hiện nhiều mục tiêu của CNXH trong điều kiện nước ta mới có chặng đường đầu tiên”: “chưa nắm vững và vận dụng đúng quy luật về sự phù hợp giữa quan hệ SX với tính chất và trình độ SX”; việc đầu tư cơ sở sai và tràn lan, không có cơ sở khoa học, không phù hợp với điều kiện thực tế về tài nguyên, lao động của từng vùng nên việc khai thác nguồn vốn đầu tư không hiệu quả, nhiều công trình đầu tư dở dang và thậm chí không đủ nguyên liệu để đưa vào hoạt động (cụ thể như đầu tư nhà máy đường đều khắp các tỉnh nhưng có tỉnh không đủ nguyên vật liệu để cung cấp cho nhà máy hoạt động); dùng kế hoạch pháp lệnh để chỉ huy toàn bộ nền kinh tế đất nước, “duy trì quá lâu cơ chế quản lý kinh tế tập trung quan liêu bao cấp” – một cơ chế “gắn liền với tư duy kinh tế dựa trên những quan niệm giản đơn về chủ nghĩa xã hội, mang nặng tính chất chủ quan, duy ý chí”, “có nhiều chủ trương sai trong việc cải cách giá cả, tiền lương, tiền tệ “ cùng với “việc bố trí cơ cấu kinh tế trước hết là SX và đầu tư thường chỉ xuất phát từ lòng mong muốn đi nhanh, không tính đến điều kiện khả năng thực tế ” nên dẫn đến việc SX chậm phát triển, mâu thuẫn giữa cung và cấu ngày càng gay gắt do việc áp dụng những chính sách, chủ trương trên đã vi phạm những quy luật khách quan của nền kinh tế SX hàng hóa (quy luật cung cầu quy luật giá trị, quy luật cạnh tranh, phá sản …).

Tóm lại, việc bỏ lỡ không thừa nhận và vận dụng những quy luật khách quan của phương pháp sản xuất, của nền kinh tế tài chính hàng hóa … vào việc chế định những chủ trương chủ trương kinh tế tài chính làm cho nền kinh tế tài chính nước ta bị ngưng trệ khủng hoảng cục bộ trầm trọng à nguyên do : Đó là sự yếu kém lỗi thời về tư duy lý luận, tri thức lý luận không cung ứng được nhu yếu của thực tiễn. Đó là việc hiểu và vận dụng chưa đúng nguyên tắc, quy luật, phạm trù, chưa quan tâm tiếp thu thừa kế những thành tựu, kỹ thuật công nghệ tiên tiến mới của chủ nghĩa tư bản, của quả đât, thậm chí còn còn có định kiến phủ nhận một cách cực đoan những thành tựu đó, chưa quan tâm tổng kết những cái mới từ sự hoạt động, tăng trưởng của thực tiễn theo quản trị Hồ Chí Minh thì nguyên do của bệnh chủ quan là kém lý luận, lý luận và lý luật suông .
Rút kinh nghiệm tay nghề từ những sai lầm đáng tiếc trên, Đại hội Đảng lần VI ( 1986 ) đã chỉ rõ bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề trong thực tiễn cách mạng ở nước ta là “ Đảng phải luôn xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng và hành vi theo quy luật là điều kiện kèm theo bảo vệ sự đứng vị trí số 1 của Đảng ” ( Văn kiện Đại hội Đảng lần VI trang 30 ). Đây là sự vận dụng đúng đắn nguyên tắc khách quan, thừa nhận vai trò quyết định hành động của vật chất và những quy luật khách quan vốn có của nó trong việc đề ra những chế định, chủ trương, chủ trương vào trong thực tiễn của công cuộc kiến thiết xây dựng quốc gia ta từ sau ĐH Đảng lần VI
Đại hội Đảng lần VI đã xác lập thiết kế xây dựng quan hệ sản xuất mới xã hội chủ nghĩa là một việc làm to lớn, không hề làm xong trong một thời hạn ngắn, không hề nóng vội làm trái quy luật. Văn kiện Đại hội xác lập : “ Nay phải sửa lại cho đúng như sau : Đẩy mạnh tái tạo xã hội chủ nghĩa là trách nhiệm tiếp tục, liên tục trong suốt thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, với những hình thức và bước tiến thích hợp, làm cho quan hệ sản xuất tương thích với đặc thù và trình độ của lực lượng sản xuất, luôn có công dụng thôi thúc sự tăng trưởng của lực lượng sản xuất ”. Đại hội cũng phát hiện một yếu tố lớn có tính lý luận, trọn vẹn mới mẻ và lạ mắt : “ Kinh nghiệm thực tiễn chỉ rõ : lực lượng sản xuất bị ngưng trệ không riêng gì trong trường hợp quan hệ sản xuất lỗi thời, mà cả khi quan hệ sản xuất tăng trưởng không đồng điệu, có những yếu tố đi quá xa so với trình độ tăng trưởng của lực lượng sản xuất ”. Trên cơ sở đó, Đại hội xác lập : “ Nền kinh tế tài chính nhiều thành phần là một đặc trưng của thời kỳ quá độ ” .
Trong cơ cấu tổ chức sản xuất và cơ cấu tổ chức góp vốn đầu tư, Đảng và Nhà nước đã kiểm soát và điều chỉnh lại theo hướng “ không sắp xếp kiến thiết xây dựng công nghiệp nặng vượt quá điều kiện kèm theo và năng lực trong thực tiễn ”, tập trung chuyên sâu sức người, sức của vào việc thực thi ba chương trình tiềm năng : sản xuất lương thực – thực phẩm, sản xuất hàng tiêu dùng và sản xuất hàng xuất khẩu. Đây là những chương trình chẳng những cung ứng được nhu yếu bức xúc nhất lúc bấy giờ mà còn là điều kiện kèm theo thôi thúc sản xuất và lưu thông sản phẩm & hàng hóa, là cái gốc tạo ra mẫu sản phẩm sản phẩm & hàng hóa .
Về chính sách quản trị kinh tế tài chính, lần tiên phong khái niệm về sản phẩm & hàng hóa, thị trường được đưa vào Nghị quyết một cách rõ ràng “ Phát triển nền kinh tế tài chính sản phẩm & hàng hóa nhiều thành phần theo khuynh hướng xã hội chủ nghĩa, quản lý và vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản trị của Nhà nước ” ( Cương lĩnh thiết kế xây dựng quốc gia trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội : ). Cơ chế quản trị kinh tế tài chính được Đại hội VI xác lập : “ Tính kế hoạch là đặc trưng số một của chính sách quản trị kinh tế tài chính ngay từ buổi đầu của thời kỳ quá độ. Sử dụng đúng đắn quan hệ hàng hóa – tiền tệ là đặc trưng thứ hai của chính sách về quản trị kinh tế tài chính ”. Vì vậy, tất cả chúng ta phấn đấu thi hành chủ trương một giá, đó là giá kinh doanh thương nghiệp và kiến thiết xây dựng mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước chuyên nghiệp kinh doanh thương mại tín dụng thanh toán và dịch vụ ngân hàng nhà nước, hoạt động giải trí theo chính sách hạch toán kinh tế tài chính .
Vấn đề phân phối đã được chú trọng hơn trong quan hệ SX bằng việc thực thi nhiều hình thức phân phối, lấy phân phối theo tác dụng lao động và hiệu suất cao kinh tế tài chính là hầu hết, đồng thời dựa trên mức góp phần những nguồn lực khác vào hiệu quả sản xuất kinh doanh thương mại và phân phối trải qua phúc lợi xã hội .
Tăng trưởng kinh tế tài chính phải gắn liền với văn minh và công minh xã hội ngay trong từng bước và trong suốt quy trình tăng trưởng. Công bằng xã hội phải biểu lộ cả ở khâu phân phối hài hòa và hợp lý tư liệu sản xuất lẫn ở khâu phân phối tác dụng sản xuất. Văn kiện Đại hội chỉ rõ : “ Để tăng trưởng sức sản xuất, cần phát huy năng lực của mọi thành phần kinh tế tài chính, thừa nhận trên thực tiễn còn có bóc lột và sự phân hóa giàu nghèo nhất định trong xã hội, nhưng phải luôn chăm sóc bảo vệ quyền lợi của người lao động, vừa khuyến khích làm giàu hợp pháp, chống làm giàu phạm pháp, vừa coi trọng xóa đói giảm nghèo ” .

Đồng thời với các đổi mới trong lĩnh vực kinh tế, việc đổi mới bắt đầu từ việc Đảng phải đổi mới tư duy lý luận, nâng cao năng lực, trình độ lý luận của Đảng để nhận thức đúng và hành động đúng phù hợp với hệ thống các quy luật khách quan. Đồng thời với việc đổi mới tư duy lý luận, việc tăng cường phát huy dân chủ, phát huy tiềm năng cán bộ KHKT, đội ngũ cán bộ quản lý và tăng cường công tác tổng kết thực tiễn, tổng kết cái mới, không ngừng bổ sung, phát triển, hoàn chỉnh lý luận về mô hình, mục tiêu, bước đi, đổi mới và kiện toàn tổ chức và phương thức hoạt động của hệ thống chính trị … là những biện pháp nhằm từng bước sửa chữa sai lầm và khắc phục bệnh của chủ quan duy ý chí.

Các bài viết liên quan

Viết một bình luận