Bằng phiên âm âm vị học tiếng Việt

Nguyên âm trong tiếng Việt là điều không thể bỏ qua nếu muốn tìm hiểu và học về Tiếng Việt. Đây là khái niệm cơ bản mà bất cứ ai khi học Tiếng Việt cũng cần phải biết. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn đọc thắc mắc nguyên âm Tiếng Việt là gì cũng như số lượng và phân loại các nguyên âm đôi trong Tiếng Việt.

Nội dung chính

  • Hệ thống âm vị của Tiếng Việt hiện đại
  • Âm vị trong Tiếng Việt
  • Hệ thống âm đầu
  • Hệ thống âm đệm
  • Hệ thống âm chính
  • Hệ thống âm cuối
  • Hệ thống thanh điệu
  • Nguyên âm trong Tiếng Việt
  • Khái niệm nguyên âm
  • Số lượng và phân loại nguyên âm đôi trong tiếng Việt
  • Video liên quan

Thế nào là nguyên âm tiếng Việt

Trước khi tìm hiểu kỹ hơn về những nguyên âm trong tiếng Việt và cách phân loại chúng, bạn có biết gì về hệ thống âm vị trong tiếng Việt của chúng ta hay không?

Hệ thống âm vị của Tiếng Việt hiện đại

Âm vị trong Tiếng Việt

Âm vị là đơn vị chức năng tối thiểu của mạng lưới hệ thống ngữ âm của một ngôn từ dùng để cấu trúc và phân biệt vỏ âm thanh của những đơn vị chức năng có nghĩa của ngôn từ. Âm vị còn hoàn toàn có thể được coi là một chùm hoặc một toàn diện và tổng thể đặc trưng những nét khu biệt được biểu lộ đồng thời .Có 2 loại âm vị đó là âm vị phụ âm và âm vị nguyên âm :

  • Tiếng Việt có 23 âm vị là phụ âm. Tương ứng với 23 âm vị phụ âm thì có 24 cách đọc (phát âm), và được ghi lại bằng 27 chữ viết. 27 chữ viết này được hình thành từ 19 chữ cái (con chữ).
  • Tiếng Việt có 16 âm vị là nguyên âm (trong đó có 13 nguyên âm đơn, 3 nguyên âm đôi) và 2 âm vị là bán nguyên âm. Trong 16 âm vị nguyên âm và 2 âm vị bán nguyên âm trong tiếng Việt thì có 17 cách đọc (phát âm), và được ghi lại bằng 20 chữ viết. 20 chữ viết này được hình thành từ 12 chữ cái (con chữ).

Hệ thống âm đầu

Tại vị trí thứ nhất trong âm tiết, âm đầu có tính năng khởi đầu âm tiết. Những âm tiết mà chính tả không ghi âm đầu như an, ấm, êm được mở màn bằng động tác khép kín khe thanh, sau đó mở ra bất thần, gây nên một tiếng bật .Nguyên âm tiếng Việt là một phần của âm vị tiếng ViệtNhư vậy, âm tiết trong tiếng Việt luôn luôn xuất hiện âm đầu ( phụ âm đầu ). Tiếng Việt có 22 phụ âm đầu, gồm có : b, m, f, v, t, t, d, n, z, ʐ, s, ş, c, ʈ, ɲ, l, k, χ, ŋ, ɣ, h, ʔ

Hệ thống âm đệm

Âm đệm là yếu tố đứng ở vị trí thứ hai, sau âm đầu. Nó tạo nên sự trái chiều tròn môi ( voan ) và không tròn môi ( van ). Trong tiếng Việt, âm đệm được miêu tả gồm âm vị bán nguyên âm / u / và âm vị zero ( âm vị trống ). Âm đệm zero hoàn toàn có thể sống sót cùng toàn bộ những âm đầu, không có ngoại lệ .Đó là quy luật chung của tiếng Việt : những âm có cấu âm như nhau hoặc gần nhau không được phân bổ cùng nhau. Trên chữ viết, âm đệm zero biểu lộ bằng sự vắng mặt của chữ viết, âm đệm / u / bộc lộ bằng chữ u và o Âm đệm / w / có công dụng làm trầm hoá âm sắc của âm tiết .

Hệ thống âm chính

Âm chính đứng ở vị trí thứ ba trong âm tiết, là hạt nhân, là đỉnh của âm tiết, nó mang âm sắc đa phần của âm tiết. Âm chính do nguyên âm trong tiếng Việt đảm nhiệm. Nguyên âm của tiếng Việt chỉ có tính năng làm âm chính và nó không khi nào vắng mặt trong âm tiết .Hệ thống nguyên âm phụ âm tiếng Việt

Vì mang âm sắc chủ yếu của âm tiết nên âm chính là âm mang thanh điệu. Tiếng Việt có 13 nguyên âm đơn và 3 nguyên âm đôi làm âm chính: i, e, ε, ɤ, ɤˇ, a, ɯ, ă, u, o, ɔ, ɔˇ, εˇ, ie, ɯɤ, uo.

Hệ thống âm cuối

Âm cuối có vị trí sau cuối của âm tiết, nó có công dụng kết thúc một âm tiết. Do vậy khi xuất hiện của âm cuối thì âm tiết không có năng lực tích hợp thêm với âm ( âm vị ) nào khác ở phần sau của nó. Ví dụ : trong cúi, thì i là âm cuối kết thúc âm tiết nên sau nó không thêm gì cho âm tiết lại .Ngoài âm cuối / rezo /, tiếng Việt còn có 8 âm cuối có nội dung tích cực, trong đó có 6 phụ âm / m, n, ŋ, p, t, k / và hai bán nguyên âm tiếng Việt / – w, – j / .

Hệ thống thanh điệu

Tiếng Việt có 6 thanh điệu : Bằng, hỏi, ngã, nặng, sắc, huyền .

Nguyên âm trong Tiếng Việt

Khái niệm nguyên âm

Nguyên âm tiếng Việt là những xê dịch của thanh quản hay những âm mà khi ta phát ra luồng khí từ thanh quản lên môi không bị cản trở. Nguyên âm hoàn toàn có thể tự đứng riêng không liên quan gì đến nhau hoặc hoàn toàn có thể đứng trước hoặc sau những phụ âm để tạo thành tiếng trong lời nói .Hệ thống nguyên âm trong Tiếng Việt

Số lượng và phân loại nguyên âm đôi trong tiếng Việt

  • Về mặt chữ viết có 12 nguyên âm đơn: a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y.
  • Về mặt ngữ âm có 11 nguyên âm đơn: A, Ă, Â, E, Ê, I/Y, O, Ô, Ơ, U, Ư.
  • Ngoài các nguyên âm đơn, trong tiếng Việt còn có: 32 nguyên âm đôi, còn gọi là trùng nhị âm (AI, AO, AU, ÂU, AY, ÂY, EO, ÊU, IA, IÊ/YÊ, IU, OA, OĂ, OE, OI, ÔI, ƠI, OO, ÔÔ, UA, UĂ, UÂ, ƯA, UÊ, UI, ƯI,UO, UÔ, UƠ, ƯƠ, ƯU, UY) và 13 nguyên âm ba hay trùng tam âm (IÊU/YÊU, OAI, OAO, OAY, OEO, UAO, UÂY, UÔI, ƯƠI, ƯƠU, UYA, UYÊ, UYU).

Có 12 nguyên âm : Ă, Â, IÊ, OĂ, OO, ÔÔ, UÂ, UĂ, UÔ, ƯƠ, UYÊ, YÊ bắt buộc phải thêm phần âm cuối được chia theo quy tắc trái chiều bổ trợ như sau :

  • Bắt buộc thêm nguyên âm cuối, hoặc phụ âm cuối: Â, IÊ, UÂ, UÔ, ƯƠ, YÊ.
  • Bắt buộc thêm phụ âm cuối: Ă, OĂ, OO, ÔÔ, UĂ, UYÊ.
  • Có 4 nguyên âm ghép có thể đứng tự do một mình hoặc thêm âm đầu, cuối, hoặc cả đầu lẫn cuối: OA, OE, UÊ, UY.

Như vậy, chỉ có 29 nguyên âm ghép không thêm được phần âm cuối là : AI, AO, AU, ÂU, AY, ÂY, EO, ÊU, IA, IÊU / YÊU, IU, OI, ÔI, ƠI, OAI, OAO, OAY, OEO, ƯA, UI, ƯI, ƯU, UƠ, UAI, UÂY, UÔI, ƯƠI, ƯƠU, UYA và UYU. Trong phát âm và viết thành chữ Quốc ngữ thì việc lên xuống, lê dài âm từ để biểu lộ từ tượng thanh, tượng hình và lớn, nhỏ luôn là việc thiết yếu .

Có mối liên hệ phức tạp giữa nguyên âm trong tiếng Việt và cách phát âm của chúng. Một nguyên âm có thể biểu thị cho vài cách phát âm khác nhau, tùy theo nó nằm trong nguyên âm đơn, đôi hay ba, và nhiều khi các cách viết nguyên âm khác nhau tượng trưng cho cùng một cách phát âm.

Qua bài viết hôm nay, Tiengvietonline.com.vn hy vọng đã có thể giúp bạn có cái nhìn chi tiết hơn về khái niệm, phân loại và số lượng của nguyên âm trong Tiếng Việt. Hy vọng những thông tin này sẽ cung cấp những kiến thức hữu ích giúp bạn hiểu và yêu Tiếng Việt. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết tiếp theo của Tiengvietonline.com.vn nhé!

Các bài viết liên quan

Viết một bình luận