TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐẠI NAM
KHOA NGÔN NGỮ VÀ VĂN HÓA TRUNG QUỐC
Học phần: NGÔN NGỮ HỌC ĐỐI CHIẾU
ĐỀ TÀI (SỐ 3 ): Đối chiếu đại từ nhân xưng trong
tiếng Việt với tiếng Trung.
Giảng viên hướng dẫn : Cô Lê Thị Nhường
Sinh viên thực hiện :Lê Thị Quỳnh Anh
Lớp : TT-
Mã sinh viên : 1357020010
Hà nội, ngày 10 tháng 10 năm 2021
MỤC LỤC
- A – PHẦN MỞ ĐẦU MỤC LỤC
- 1. Lý do chọn đề tài
- 2. Mục đích nghiên cứu
- 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- 4. Phương pháp nghiên cứu
- 5. Bố cục đề tài
- B – PHẦN NỘI DUNG
- Chương I. Khái quát chung
- 1. Khái niệm ngôn ngữ học đối chiếu
- 2. Định nghĩa đại từ nhân xưng
- Chương I. Khái quát chung
- Chương II: Đối chiếu hệ thống đại từ nhân xưng trong tiếng Việt và tiếng Trung
- 1. Đại từ nhân xưng trong tiếng Việt và tiếng Trung
- 1. Đại từ nhân xưng trong tiếng Việt
- 1. Đại từ nhân xưng trong tiếng Trung
- 2. So sánh về số lượng, ý nghĩa biểu cảm đại từ nhân xưng của tiếng Việt và tiếng Trung
- 3. Chức năng của đại từ nhân xưng tiếng Việt và tiếng Trung
- 3. Tiếng Việt
- 3. Tiếng Trung.
- 4. Phân biệt cách sủ dụng đại từ nhân xưng giữa tiếng Việt và tiếng Trung
- 4. Tiếng Việt
- 4. Tiếng Trung
- 5. Tiểu kết luận.
- 1. Đại từ nhân xưng trong tiếng Việt và tiếng Trung
- C- PHẦN KẾT LUẬN …………………………………………………………………………………………………………………
- TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………………………………………………………………………………………….
hình thứ chiếm hữu, phạm trù lịch sử dân tộc, đại từ xưng hô thân tộc .
4. Phương pháp nghiên cứu
- Dựa vào lý thuyết về ngôn ngữ học đối chiếu.
- Xác lập cơ sở đối chiếu.
1. Đại từ nhân xưng trong tiếng Việt và tiếng Trung
- Xác định phạm vi đối tượng:
o Đại từ nhân xưng tất cả các ngôi.
o Bình diện đối chiếu: ngữ dụng.
Phương pháp đối chiếu : đối chiếu song song 2 ngôn ngữ, lấy ví dụ chứng tỏ .
5. Bố cục đề tài
Theo bố cục tổng quan cơ bản của một bài tiểu luận. Gồm 3 phần : Mở bài, phần nội dung và phần
5. Tiểu kết luận.
- Phần mở đầu: nêu lý do, mục đích nghiên cứu, phạm vi và đối tượng nghiên cứu.
- Phần nội dung: khái quát chung ngôn ngữ học, đại từ nhân xưng, đối chiếu đại từ
nhân xưng theo các ngôi số ít, số nhiều, so sánh số lượng, chức năng, ý nghĩa, nêu
điểm giống và khác nhau giữa 2 ngôn ngữ, tiểu kết luận - Phần kết luận:Khái quát đưa ra kết luận chung giữa hai ngôn ngữ.
B – PHẦN NỘI DUNG
Chương I. Khái quát chung
1. Khái niệm ngôn ngữ học đối chiếu
1. Ngôn ngữ học đối chiếu là gì?
Ngôn ngữ học đối chiếu là một phân học ngành của ngôn ngữ so sánh hai hoặc nhiều hơn hai ngôn ngữ bất kể để xác lập những điểm giống và khác nhau giữa những ngôn ngữ đó, không tính đến yếu tố những ngôn ngữ đó có quan hệ cội nguồn hay thuộc cùng mô hình hay không. Cơ sở triết lý chung của ngôn ngữ học đối chiếu là triết lý so sánh .
Định nghĩa so sánh và đối chiếu : So sánh là thao tác tư duy đại trà phổ thông của quả đât giúp con người nhận thứ hiện thực khách quan. Hoạt động so sánh là hoạt động giải trí đối chiếu “ một cái này ” và “ một cái khác ”, nhằm mục đích vạch ra mối quan hệ, liên hệ giữa chúng hoặc để làm điển hình nổi bật một đặc thù nào đó của đối tượng người tiêu dùng. Đối chiếu là so sánh sự vật có tương quan ngặt nghèo với nhau .
1. Các nguyên tác khi đối chiếu
Trong nghiên cứu và điều tra đối chiếu có 5 nguyên tắc cơ bản sau :
- Nguyên tắc I: phải đảm bảo các phương tiện trong hai ngôn ngữ đối chiếu phải
được miêu tả một cách đầy đủ, chính xác và sâu sắc trước khi tiến hành đối chiếu để
tìm ra những điểm giống và khác nhau giữa chúng. - Nguyên tắc II: việc nghiên cứu đối chiếu không chỉ chú ý đến phương diện ngôn
ngữ một cách riêng biệt mà còn phải đặt chúng trong hệ thống. - Nguyên tắc III: phải xem xét các phương tiện đối chiếu không chỉ trong hệ thống
mà còn phải xem xét chúng trong hoạt động giao tiếp. - Nguyên tắc IV: phải đảm bảo tính chất nhất quán trong việc vận dụng các khái niệm
vào mô hình lý thuyết để miêu tả các ngôn ngữ được đối chiếu. - Nguyên tắc V: phải tính đến mức độ gần gũi về mặt loại hình giữa các ngôn ngữ
cần đối chiếu.
- Đại từ nhân xưng ngôi thứ hai:
Đại từ nhân xưng ngôi thứ hai số ít:bạn, mày, con…
Ví dụ:
Bạn đi đâu đấy?
Bạn đang làm gì?
Đại từ nhân xưng ngôi thứ hai số nhiều:các bạn, các ngài, chúng mày….
Ví dụ:
Các bạn vừa đi chơi về à?
Chúng mày có muốn xem phim không? - Đại từ nhân xưng ngôi thứ ba:
Đại từ nhân xưng ngôi thứ ba số ít: chú ấy, thím ấy, cậu ấy,…
Ví dụ:
Thím ấy nhìn rất trẻ.
Cậu ấy vừa cho tớ mượn vở.
Đại từ nhân xưng ngôi thứ ba số nhiều: người ta, bọn nó, chúng, họ….
Ví dụ:
Bọn nó không thích công việc kia.
Họ đã thông báo đi tiêm vacxin rồi.
3. Chức năng của đại từ nhân xưng tiếng Việt và tiếng Trung
- Đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất:
Đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất số ít: 我 (Wǒ- tôi, ta, mình..)
Ví dụ:
我吃饭了(Wǒ chīfànle) – Tôi ăn cơm rồi
我喜欢喝奶茶 ( Wǒ xǐhuān hē nǎichá ) – tôi thích uống trà sữa
Đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất số nhiều : 我们 , 咱们 ( Wǒmen, zánmen – chúng
tôi, tất cả chúng ta ) Ví dụ : 我们去学校 ( Wǒmen qù xuéxiào ) – chúng tôi đi đến trường
我们是同学 ( Wǒmen shì tóngxué ) – chúng tôi là bạn cùng lớp
- Đại từ nhân xưng ngôi thứ hai:
Đại từ nhân xưng ngôi thứ hai số ít : 你 ( Nǐ – bạn )
Ví dụ : 你是谁 ? ( Nǐ shì shéi ? ) – bạn là ai ?
你干嘛了 ? ( Nǐ gàn male ? ) – bạn đang làm gì ?
Đại từ nhân xưng ngôi thứ hai số nhiều : 你们 ( Nǐmen – những bạn )
Ví dụ : 你们是中国人还是越南人 ? ( Nǐmen shì zhōngguó rén háishì yuènán rén ? ) – những bạn là người Trung Quốc hay là người Nước Ta ?
你们喝咖啡吗 ? ( Nǐmen hē kāfēi ma ? ) – những bạn uống cafe không ?
- Đại từ nhân xưng ngôi thứ ba:
Đại từ nhân xưng ngôi thứ ba số ít : 他, 她 … ( Tā, tā, – anh ấy, cô ấy, …. )
Ví dụ : 她很漂亮 ( Tā hěn piàoliang ) – cô ấy rất xinh đẹp
他是学生 ( Tā shì xuéshēng ) – anh ấy là học viên
-
Tân ngữ: 我们大家一起去。( Wǒmen tā jiā yì qǐ qù.) – mọi người chúng ta cùng
đi. Đại từ nhân xưng làm tân ngữ. - Định ngữ : 我 的 苹 果 ( Wǒ de píngguǒ ) : Quả táo của tôi – Đại từ nhân xưng làm
định ngữ, sau đó phải có trợ từ cấu trúc “ 的 ”
4. Phân biệt cách sủ dụng đại từ nhân xưng giữa tiếng Việt và tiếng Trung
4. Tiếng Việt
Từ nhân xưng là những thứ không mang nghĩa, chúng thuộc vào số những từ dùng để quy chiếu. Việc xưng hô theo ngôi trong tiếng Việt có điểm riêng là không chỉ dùng từ nhân xưng, mà còn dùng những lớp từ khác nhau để chỉ ngôi. Như vậy, khi phân biệt với những lớp từ khác nhau được dùng làm từ nhân xưng. Cụ thể có những những tầng lớp sau : Từ nhân xưng đích thực, danh từ chỉ quan hệ thân tộc, danh từ chỉ chức vị, từ phản thân “ mình ”, một số ít từ và tổng hợp khác .
Trong tiếng Việt, việc sử dụng từ nhân xưng trong xưng hô không thật phổ cập, vì chúng đem lại sắc thái không kính trọng, chúng mang nhiều tính thân thương hoặc suồng sã. Trong việc xưng hô hàng ngày, tất cả chúng ta thường thấy lớp danh từ chỉ quan hệ thân tộc và danh từ chỉ chức vị Open khá phổ biên .
- Danh từ thân tộc là dùng trong xưng hô như: ông, bà, bố, mẹ, chú, bác, cô, dì, con,
cháu, em,…ài ra trong giao tiếp khẩu ngữ người Việt thường kết hợp danh từ
thân tộc với các từ như: ông cháu, u em,… - Danh từ chức vị dùng trong xưng hô thể hiện địa vị trong xã hội như: sếp, giám
đốc,..
Trong tiếng Việt người nói hoàn toàn có thể sử dụng những đại từ xưng hô tương thích với thực trạng, địa
vị ….
VD : Bố ơi, cho con đi chơi khu vui chơi giải trí công viên – người phát ngôn xưng hô là con – bố
Cháu cảm ơn ông ạ. – người phát ngôn xưng hô là cháu – ông
4. Tiếng Trung
Trong tiếng Trung văn minh, bất luận là nam hay nữ, già hay trẻ, vị thế cao hay thấp lúc
tiếp xúc người phát ngôn thường dùng đại từ nhân xưng “ 我 ” điều đó có nghĩa “ 我 ” là
một đại từ nhân xưng trung tính .
Ví dụ : 爸爸给我钱买手机 ( Bàba gěi wǒ qián mǎi shǒujī ) Bố cho tôi tiền mua điện thoại thông minh .
我和奶奶去买水果 ( Wǒ hé nǎinai qù mǎi shuǐguǒ ) Tôi và bà đi mua hoa quả .
5. Tiểu kết luận.
Từ việc đối chiếu đại từ nhân xưng trong tiếng Việt và tiếng Trung, người ta hoàn toàn có thể thấy rằng đại từ nhân xưng trong hai thứ tiếng đều rất đa dạng chủng loại và phức tạp ; tuy nhiên điểm khác nhau giữa hai ngôn ngữ này hoàn toàn có thể thấy rõ qua một số ít trường hợp .
Như là :
- Đại từ nhân xưng trong tiếng Việt được phân biệt ngôi, thứ, bậc rõ ràng còn trong
tiếng Trung chỉ mang tính chất tượng trưng như là ngôi thứ nhất, thứ hai, thứ ba, số
ít và số nhiều. - Hầu hết những danh từ chỉ quan hệ thân tộc trong tiếng Việt đều được tham gia vào
quá trình giao tiếp với tư cách là một đại từ nhân xưng; còn với tiếng Trung thì
C- PHẦN KẾT LUẬN
Cùng một nền văn hóa truyền thống Á Đông nên Nước Ta và Trung Quốc có nhiều nét tương đương, tuy nhiên trong tiếp xúc, đặc biệt quan trọng là trong việc sử dụng đại từ nhân xưng giữa hai ngôn ngữ, tiếng Việt và tiếng Trung cũng có điểm khác nhau nhất định. Việc so sánh đối chiếu sự khác nhau giữa hai ngôn ngữ này trong cách xưng hô cũng là một điều mê hoặc so với rất nhiều người có chăm sóc đến văn hóa truyền thống và ngôn ngữ của hai nước Nước Ta và Trung Quốc .
Việc đối chiếu đại từ nhân xưng giữa tiếng Việt và tiếng Trung rất mê hoặc và đặc biệt quan trọng so với những bạn sinh viên chuyên ngành ngôn ngữ Trung Quốc. Đây là một chủ đề rất hay và mang nhiều ý nghĩa văn hóa truyền thống trong tiếp xúc giữa tiếng Việt và tiếng Trung .
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu học tập dành cho sinh viên khoa Ngoại ngữ, bậc ĐH hệ chính quy-Biên soạn : Nguyễn Ngọc Chinh ( Lưu hành nội bộ ) TP. Đà Nẵng, 2018 .
Diệp Quang Ban, 2005. Ngữ pháp tiếng Việt. Nxb Giáo dục đào tạo, TP. Hà Nội .
Trần Ngọc Thêm, 1999. Cơ sở văn hóa truyền thống Nước Ta. Nxb Giáo dục đào tạo, Thành Phố Hà Nội .
Wikipedia. Xưng hô thế nào cho đúng. ( Wikipedia ).
Xem thêm: Giải bài tập – Sách bài tập Vật lý lớp 8
Cao Xuân Hạo, 2000. Mấy yếu tố văn hóa truyền thống trong cách xưng hô của người Việt. Báo cáo tại hội nghị về Các yếu tố Văn hóa Nước Ta, Tp Hồ Chí Minh .
Quách Gian Khánh, 2005. Tiếng Hán và văn hóa truyền thống tiếp xúc. Nxb Đại học Giao Thông, Thượng Hải, Trung Quốc .
2002. Giáo trình phiên dịch tiếng Việt. Nxb Đại học Bắc Kinh, Trung Quốc .
Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Giáo dục