Tài nguyên năng lượng là gì?

Tài nguyên năng lượng là gì?

Năng lượng là một dạng tài nguyên vật chất xuất phát từ hai nguồn chủ yếu: Năng lượng mặt trời và năng lượng lòng đất.

Năng lượng mặt trời sống sót ở những dạng chính : Bức xạ mặt trời, năng lượng sinh học ( sinh khối động thực vật ), năng lượng hoạt động của khí quyển và thuỷ quyển ( gió, sóng, những dòng hải lưu, thuỷ triều, dòng chảy sông, … ), năng lượng hoá thạch ( than, dầu, khí đốt, đá dầu ). Năng lượng lòng đất gồm nhiệt lòng đất bộc lộ ở những nguồn địa nhiệt, núi lửa và năng lượng phóng xạ tập trung chuyên sâu ở những nguyên tố như U, Th, Po …

Khai thác và sử dụng tài nguyên năng lượng

Than đá là nguồn năng lượng chủ yếu của loài người với tổng trữ lượng trên 700 tỉ tấn, có khả năng đáp ứng nhu cầu con người khoảng 180 năm. Tuy nhiên, việc khai thác các nguồn tài nguyên năng lượng đang tồn tại nhiều bất cập, khó khăn do các vấn đề môi trường. Cụ thể, hoạt động khai thác than đá bằng phương pháp “lộ thiên” tạo nên lượng đất đá thải lớn, ô nhiễm bụi, ô nhiễm nước, mất rừng. Trong khi đó, khai thác than bằng phương pháp hầm lò hiện nay làm mất đi tới 50% trữ lượng, gây sụt lún đất, ô nhiễm nước, tiêu hao gỗ chống lò và gây các tai nạn hầm lò.

Tài nguyên năng lượng là gì? - Ảnh 1
Việc khai thác các nguồn tài nguyên năng lượng đang tồn tại nhiều bất cập, khó khăn do các vấn đề môi trường. (Ảnh minh họa)

Chế biến và sàng tuyển than, tạo ra bụi và nước thải chứa than, kim loại nặng

Quá trình đốt than đã tạo ra khí SO2, CO2 ô nhiễm thải vào thiên nhiên và môi trường. Theo giám sát, một nhà máy sản xuất nhiệt điện chạy than hiệu suất 1.000 MW hàng năm thải ra môi trường tự nhiên 5 triệu tấn CO2, 18.000 tấn N0X, 11 Nghìn – 680.000 tấn phế thải rắn. Trong thành phần chất thải rắn, bụi, nước thải thường chứa sắt kẽm kim loại nặng và chất phóng xạ ô nhiễm. Dầu và khí đốt cũng là tài nguyên năng lượng quan trọng được con người khai thác, sử dụng. Nhưng việc khai thác tài nguyên này đang gây ra những yếu tố thiên nhiên và môi trường như : Khai thác trên thềm lục địa gây lún đất, ô nhiễm dầu so với đất, không khí, nước. Khai thác trên biển gây ô nhiễm biển ( 50 % lượng dầu ô nhiễm trên biển gây ra là do khai thác trên biển ) .

Hoạt động chế biến dầu gây ô nhiễm dầu và kim loại nặng kể cả kim loại phóng xạ, còn quá trình đốt dầu khí tạo ra các chất thải khí tương tự như đốt than.

Thuỷ năng được gọi là năng lượng sạch, hiện tổng trữ lượng quốc tế là 2.214.000 MW, riêng Nước Ta là 30.970 MW chiếm 1,4 % tổng trữ lượng quốc tế. Tuy nhiên, việc kiến thiết xây dựng những hồ chứa nước lớn tạo ra những ảnh hưởng tác động thiên nhiên và môi trường như động đất kích thích, đổi khác khí hậu thời tiết khu vực, mất đất canh tác, tạo ra lượng CH4 do phân huỷ chất hữu cơ lòng hồ, tạo ra những đổi khác thuỷ văn hạ lưu, tăng độ mặn nước sông, ảnh hưởng tác động đến sự tăng trưởng của những quần thể cá trên sông, tiềm ẩn tai biến môi trường tự nhiên .

Tài nguyên năng lượng là gì? - Ảnh 2
Công trình thủy điện Hoà Bình công suất lớn nhất Đông Nam Á thế kỷ 20, có bốn nhiệm vụ, trong đó điều tiết chống lũ đảm bảo an toàn cho Thủ đô Hà Nội, các tỉnh Đồng bằng sông Hồng và cung cấp điện được cho là trọng yếu.
Tài nguyên năng lượng là gì? - Ảnh 3
Nhà máy Thủy điện Hòa Bình gồm 8 tổ máy phát điện, máy biến áp cường lực… với tổng công suất 1.920 MW, mỗi tổ có công suất 240 MW.

Năng lượng hạt nhân là nguồn năng lượng giải phóng trong quá trình phân huỷ hạt nhân các nguyên tố U, Th hoặc tổng hợp nhiệt hạch.

Theo thống kê giám sát năng lượng giải phóng ra từ 1 g U235 tương tự với năng lượng do đốt 1 tấn than đá. Nguồn năng lượng hạt nhân có ưu điểm không tạo nên những loại khí nhà kính như CO2, bụi. Tuy nhiên, những nhà máy sản xuất điện hạt nhân lúc bấy giờ là nguồn gây nguy khốn lớn về môi trường tự nhiên do chất thải phóng xạ, khí, rắn, lỏng và những sự cố nhà máy sản xuất. Sự cố tại xí nghiệp sản xuất điện hạt nhân Checnobưn Liên Xô là một ví dụ nổi bật .Ngoài ra, có những nguồn năng lượng khác như : gió, bức xạ mặt trời, thuỷ năng được xếp vào loại năng lượng sạch có hiệu suất bé, thích hợp cho một số ít khu vực có trữ lượng nhiều mẫu mã và xa những nguồn năng lượng truyền thống cuội nguồn khác như những hải đảo. Gỗ, củi thích hợp cho sử dụng quy mô nhỏ, và nền kinh tế tài chính công nghiệp kém tăng trưởng. Địa nhiệt thích hợp với những vùng có núi lửa và hoạt động giải trí địa chất mạnh như Italia, Ailen, Kamchatka ( Nga ) .

Quang Huy

Các bài viết liên quan

Viết một bình luận