BÀI 1: KHÁI QUÁT LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM TS. BÙI QUANG XUÂN

BÀI 1: KHÁI QUÁT LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM TS. BÙI QUANG XUÂN

1. 1.
   LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM
   1
   Giảng viên:
   TS. BÙI QUANG XUÂN
   KHÁI NIỆM
   CHUNG VỀ
   LUẬT DÂN SỰ
   VIỆT NAM

2. 2.

   LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM 2013
   • Khi pháp luật càng tốt, càng hoàn thiện thì sẽ càng hạn chế được sự sai trái
   hay lạm dụng của con người. Nhưng cũng có một chân lý khác: Có con người
   đủ năng lực và đạo đức tốt thì mới có một hệ thống tư pháp trong sạch, bảo vệ
   được công lý của xã hội và công bằng cho người dân. Và cuối cùng thì có hay
   không có luật, lẽ công bằng, như định nghĩa tại Điều 45 Bộ luật tố tụng dân sự
   năm 2015, phải luôn là yêu cầu tối thượng và đích đến của mọi bản án, bởi lẽ
   công bằng không phải là điều gì xa lạ mà chính là công lý và lẽ phải của xã hội
   loài người. [3]
   • Có thể nói, việc quy định về áp dụng pháp luật dân sự như trên, đặc biệt là về
   án lệ và lẽ công bằng, là một trong những điểm mới mang tính chất đột phá
   của Bộ luật dân sự năm 2015, thể hiện tinh thần cải cách tư pháp theo Nghị
   quyết số 49-NQ/TW ngày 02 tháng 6 năm 2005 của Bộ Chính trị về chiến
   lược cải cách tư pháp đến năm 2020 và Hiến pháp năm 2013
   2

3. 3.

   TÀI LIỆU THAM KHẢO
    Giáo trình Luật dân sự – ĐHQGHN
   – Nhà xuất bản ĐHQGHN
    Giáo trình Luật dân sự – Đại học
   Luật Hà Nội – Nhà xuất bản Công an
   nhân dân
    Giáo trình pháp luật đại cương –
   ĐHKTQD – Nhà xuất bản ĐHKTQD

4. 4.

   MỤC TIÊU BÀI HỌC
   • Trình bày được khái niệm Luật Dân sự.
   • Phân biệt ngành Luật Dân sự với các ngành luật khác
   trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
   • Trình bày được khái niệm, đặc điểm của từng nhóm quan
   hệ nhân thân và quan hệ tài sản.
   • Trình bày khái niệm và lý giải về các nguyên tắc đặc thù
   điều chỉnh Luật Dân sự.
   • Trình bày khái niệm nguồn của Luật Dân sự và các loại
   nguồn của Luật Dân sự. 4

5. 5.

   CÁC KIẾN THỨC
   CẦN CÓ
   •Để học được môn
   học này, sinh viên
   phải học xong các
   môn học: Luật
   Hiến pháp
   5

6. 6.

   HƯỚNG DẪN HỌC
   • Đọc tài liệu tham khảo.
   • Thảo luận với giáo viên và các
   sinh viên khác về những vấn
   đề chưa hiểu rõ.
   • Trả lời các câu hỏi của bài học.
   • Đọc và tìm hiểu thêm các vấn
   đề giới thiệu chung về Luật
   Dân sự Việt Nam.
   6

7. 7.

   7
   CẤU TRÚC NỘI DUNG
   Phương pháp điều chỉnh của Luật Dân sự
   Đối tượng điều chỉnh của Luật Dân sự
   Ngành luật dân sự và khoa học luật dân sự
   Nguồn luật dân sự
   Áp dụng luật dân sự
   1.1
   1.3
   1.4
   1.5
   1.2

8. 8.

   I. KHÁI NIỆM LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM
   1.Đối tượng điều chỉnh
   2.Phương pháp điều chỉnh
   3.Định nghĩa
   4.Nguồn của Luật dân sự Việt
   Nam

9. 9.

   1. ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH
   1. Quan hệ tài sản
   2. Quan hệ nhân thân:
   – Quan hệ nhân thân gắn với tài sản
   – Quan hệ nhân thân không gắn tài sản

10. 10.

    QUAN HỆ TÀI SẢN
    • Là những quan hệ kinh tế – xã hội cụ thể thông qua việc
    chiếm hữu, sử dụng, định đoạt đối với một tài sản nhất định
    theo nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, tuân thủ quy luật giá
    trị
    • Bao gồm:
    – Quan hệ về sở hữu
    – Quan hệ về nghĩa vụ dân sự và hợp đồng dân sự
    – Quan hệ về thừa kế
    – Quan hệ về chuyển quyền sử dụng đất
    – Quan hệ về bồi thường thiệt hại

11. 11.

    QUAN HỆ NHÂN THÂN
    • Là quan hệ giữa người với người về một giá trị nhân
    thân của cá nhân được pháp luật thừa nhận
    – Quan hệ nhân thân không gắn liền với tài sản: Là
    những quan hệ xã hội có thuộc tính gắn liền với đời
    sống tinh thần của một con người và không thể tách rời
    quan hệ đó
    Vd: Tên, danh dự, nhân phẩm, uy tín…
    – Quan hệ nhân thân gắn liền với tài sản: Là những giá
    trị nhân thân khi được xác lập sẽ làm phát sinh các
    quyền về tài sản
    Vd: Quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp.

12. 12.

    1.2.1. ĐỊNH
    NGHĨA
    Phương pháp điều chỉnh là cách
    thức, biện pháp mà thông qua đó,
    Luật Dân sự tác động đến các
    quan hệ nhân thân, quan hệ tài
    sản sao cho sự tác động của pháp
    luật dân sự phù hợp với tính chất,
    đặc điểm của các quan hệ nhân
    thân, quan hệ tài sản – là đối
    tượng điều chỉnh của Luật Dân
    sự.
    12

13. 13.

    1.1. ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH CỦA
    LUẬT DÂN SỰ.
    Quan hệ xã hội
    Quan hệ
    tài sản Quan hệ
    nhân thân

14. 14.

    QUAN HỆ VỀ TÀI SẢN
    *là quan hệ giữa người
    với người thông qua một
    tài sản,tài sản được biểu
    hiện dưới các dạng khác
    nhau: vật có
    thực,tiền,giấy tờ trị giá
    được bằng tiền và các
    quyền tài sản.
    14

15. 15.

    QUAN HỆ VỀ TÀI SẢN
     Quan hệ tài sản do luật dân sự điều chỉnh
    mang tính chất hàng hóa tiền tệ.
     Sự đền bù ngang giá trong trao đổi là
    biểu hiện của quan hệ hàng hóa-tiền tệ
     Là đặc trưng của quan hệ dân sự.
     Mặc dù vậy không phải tất cả các quan hệ
    tài sản do luật dân sự điều chỉnh đều
    mang tính chất đền bù ngang giá như
    :quan hệ tặng cho,thừa kế tài sản
     Vì còn chịu sự chi phối của yếu tố tình
    cảm, quan hệ huyết thống

16. 16.

    QUAN HỆ NHÂN
    THÂN
     Là quan hệ liên quan đến các giá
    trị tinh thần.
     Các quyền nhân thân của con
    người là quyền dân sự gắn liền với
    một chủ thể không thể chuyển giao
    cho người khác.
     Luật dân sự điều chỉnh các quan
    hệ nhân thân bằng cách xác định
    các giá trị nhân thân nào được coi là
    quyền nhân thân, đồng thời quy
    định các biện pháp thực hiện các
    quyền nhân thân.
    16

17. 17.

    QUAN HỆ NHÂN THÂN
    • Quan hệ nhân thân có liên quan
    đến tài sản như: quyền tác giả,
    quyền sở hữu công nghiệp, phát
    minh, sáng chế…
    * Quan hệ nhân thân được chia
    thành hai loại:
    + Quan hệ nhân thân không liên
    quan đến tài sản như: họ tên,
    danh dự, uy tín, nhân phẩm
    của cá nhân hay tổ chức…

18. 18.

    PHẠM VI ĐIỀU CHỈNH
    • Bộ luật này quy định địa vị pháp lý, chuẩn mực
    pháp lý về cách ứng xử của cá nhân, pháp nhân;
    quyền, nghĩa vụ về nhân thân và tài sản của cá nhân,
    pháp nhân trong các quan hệ được hình thành trên
    cơ sở bình đẳng, tự do ý chí, độc lập về tài sản và tự
    chịu trách nhiệm (sau đây gọi chung là quan hệ dân
    sự).
    18
    Điều 1.

19. 19.

    2. PHƯƠNG PHÁP
    ĐIỀU CHỈNH
    Phương pháp điều
    chỉnh đặc trưng của
    luật dân sự là tôn
    trọng sự bình đẳng,
    thỏa thuận của các
    chủ thể tham gia quan
    hệ pháp luật dân sự

20. 20.

    1.2.3. NGUYÊN TẮC ĐIỀU CHỈNH
    Nhóm nguyên tắc chung:
    –Nguyên tắc tôn trọng đạo đức, truyền thống tốt
    đẹp.
    –Nguyên tắc tôn trọng lợi ích của Nhà nước, lợi ích
    công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ
    thể khác
    –Nguyên tắc tuân thủ pháp luật.
    20

21. 21.

    1.2.3. NGUYÊN TẮC ĐIỀU CHỈNH
    • Nhóm nguyên tắc đặc trưng của Luật Dân sự:
    – Nguyên tắc tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận
    – Nguyên tắc bình đẳng
    – Nguyên tắc thiện chí, trung thực
    – Nguyên tắc chịu trách nhiệm dân sự
    – Nguyên tắc tôn trọng, bảo vệ quyền dân sự
    – Nguyên tắc hòa giải
    21

22. 22.

    22
    1.2.2. ĐẶC ĐIỂM
    Đặc điểm
    của phương
    pháp điều
    chỉnh
    Đảm bảo tính bình đẳng của các
    chủ thể tham gia vào quan hệ pháp luật
    dân sự.
    Đảm bảo quyền tự do lựa chọn, định đoạt của
    các chủ thể khi tham gia vào quan hệ pháp
    luật dân sự.
    Các chủ thể chịu trách nhiệm dân sự đối với
    hành vi của mình.
    Bảo đảm quyền khởi kiện, quyền yêu cầu của
    các chủ thể.

23. 23.

    BIỂU HIỆN CỦA SỰ BÌNH
    ĐẲNG, THỎA THUẬN
    TRONG QUAN HỆ PHÁP
    LUẬT DÂN SỰ
    Các chủ thể đều có quyền tự định đoạt,
    quyết định trong việc xác lập cũng như
    giải quyết các quan hệ pháp luật dân sự
    Trong việc giải quyết các tranh chấp dân
    sự, cách thức thông thường và trước hết
    là các chủ thể thực hiện tự hòa giải,
    thỏa thuận. Trọng tài hay tòa án chỉ can
    thiệp khi có yêu cầu và các bên không tự
    giải quyết được.
    Trong trách nhiệm dân sự, bên vi phạm
    chịu trách nhiệm đối với bên bị vi phạm.
    Mức độ cụ thể do các chủ thể thỏa
    thuận trên cơ sở những quy định của
    pháp luật.

24. 24.

    ĐỊNH NGHĨA Luật dân sự là một ngành
    luật độc lập trong hệ thống
    pháp luật Việt Nam, bao
    gồm hệ thống những quy
    phạm pháp luật điều chỉnh
    các quan hệ tài sản và
    quan hệ nhân thân dựa
    trên cơ sở bình đẳng, thỏa
    thuận của các chủ thể
    tham gia vào quan hệ đó.

25. 25.

    25
    1.3. NGÀNH LUẬT DÂN SỰ VÀ KHOA HỌC LUẬT DÂN SỰ
    1.3.1. Ngành luật dân sự
    1.3.2. Khoa học luật dân sự

26. 26.

    1.3.1. NGÀNH LUẬT DÂN SỰ
    Định nghĩa:
    • Luật Dân sự là một ngành luật độc lập trong hệ
    thống pháp luật Việt Nam, bao gồm tổng hợp các
    quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ tài sản
    và quan hệ nhân thân trên cơ sở bình đẳng, độc lập
    giữa các chủ thể khi tham gia vào quan hệ đó.
    26

27. 27.

    1.3.1. NGÀNH LUẬT DÂN SỰ
    • Cấu tạo:
    – Phần chung: Bao gồm các quy phạm pháp luật điều chỉnh các vấn đề chung
    nhất và xuyên suốt toàn bộ hệ thống pháp luật dân sự.
    – Phần riêng: Bao gồm các nhóm quy phạm pháp luật điều chỉnh các nhóm
    quan hệ và tạo thành các chế định của luật dân sự.
    • Chế định về tài sản và quyền sở hữu;
    • Chế định nghĩa vụ và hợp đồng dân sự;
    • Chế định thừa kế;
    • Chế định về chuyển quyền sử dụng đất;
    • Chế định về sở hữu trí tuệ và cấp giấy chứng nhận sở hữu sản phẩm sở hữu trí tuệ.
    27

28. 28.

    1.3.2. KHOA HỌC LUẬT DÂN SỰ
    • Cấu tạo:
    – Khái niệm chung về Luật Dân sự Việt Nam;
    – Quan hệ pháp luật dân sự;
    – Giao dịch dân sự – đại diện – thời hạn – thời hiệu;
    – Tài sản và quyền sở hữu;
    – Thừa kế;
    – Khái niệm nghĩa vụ dân sự và hợp đồng dân sự;
    – Hợp đồng dân sự thông dụng;
    – Hứa thưởng và thi có giải;
    – Nghĩa vụ phát sinh ngoài hợp đồng;
    – Trách nhiệm bồi thường thiệt hại;
    – Chuyển quyền sử dụng đất;
    – Sở hữu trí tuệ và chuyển giao công nghệ;
    • Quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài.
    28

29. 29.

    29
    1.4. NGUỒN CỦA LUẬT DÂN SỰ
    1.4.1. ĐỊNH NGHĨA VÀ DẤU HIỆU
    1.4.2. PHÂN LOẠI NGUỒN

30. 30.

    NGUỒN CỦA LUẬT DÂN SỰ
    • Hiến pháp
    • Bộ luật dân sự
    • Các văn bản pháp luật khác có liên quan: luật
    sở hữu trí tuệ, luật doanh nghiệp, luât hôn
    nhân và gia đình,…
    • Điều ước quốc tế

31. 31.

    1.4.1. ĐỊNH NGHĨA
    VÀ DẤU HIỆU
    Định nghĩa:
    Nguồn của Luật Dân sự là
    văn bản do cơ quan nhà
    nước có thẩm quyền ban
    hành theo một trình tự
    nhất định có chứa đựng
    các quy phạm pháp luật
    dân sự.
    31

32. 32.

    32

33. 33.

    THEO
    VAI TRÒ
    NGUỒN BỔ SUNG
    NGUỒN LIÊN QUAN
    NGUỒN CƠ BẢN
    NGUỒN CƠ BẢN
    1.4.2. PHÂN LOẠI NGUỒN

34. 34.

    34
    1.4.2. PHÂN LOẠI NGUỒN
    THEO
    TÊN GỌI
    LUẬT
    VĂN BẢN DƯỚI LUỚI LUẬT
    HIẾN PHÁP
    BỘ LUẬT DÂN SỰ

35. 35.

    35
    1.5. ÁP DỤNG LUẬT DÂN SỰ
    1.5.1. ÁP DỤNG TRỰC TIẾP
    1.5.3. ÁP DỤNG QUY ĐỊNH TƯƠNG
    TỰ CỦA PHÁP LUẬT
    1.5.2. ÁP DỤNG TẬP QUÁN

36. 36.

    1.5.1. ÁP DỤNG TRỰC TIẾP
    Định nghĩa:
    • Áp dụng trực tiếp Luật Dân sự là hoạt động cụ
    thể của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để
    đưa ra quyết định phù hợp với điều kiện thực
    tế đã xảy ra trên cơ sở quy định của pháp luật
    được thể hiện trong các quy phạm pháp luật
    dân sự đã có sẵn.
    36

37. 37.

    1.5.1. ÁP DỤNG TRỰC TIẾP
    Điều kiện áp dụng:
    Sự kiện xảy ra thuộc lĩnh vực dân
    sự;
    Đã có quy phạm pháp luật trực tiếp
    điều chỉnh.
    37

38. 38.

    1.5.1. ÁP DỤNG TRỰC TIẾP
    • Hậu quả pháp lý:
    – Công nhận hoặc bác bỏ quyền dân sự nào đó của một
    chủ thể.
    – Xác lập nghĩa vụ dân sự cho một chủ thể nhất định (như
    bồi thường thiệt hại, giao vật, trả tiền…).
    • Áp dụng biện pháp cưỡng chế để bảo vệ quyền, lợi
    ích hợp pháp của Nhà nước, cộng đồng hoặc của
    chủ thể khác. 38

39. 39.

    1.5.2. ÁP P DỤNG TẬP QUÁN
    Định nghĩa:
    • Áp dụng tập quán là sử dụng các xử sự đã
    được cộng đồng địa phương, dân tộc thừa
    nhận để giải quyết các tranh chấp giữa các
    thành viên ở địa phương, dân tộc đó.
    39

40. 40.

    1.5.2. ÁP P DỤNG TẬP QUÁN
    • Điều kiện áp dụng:
    –Sự kiện, quan hệ tranh chấp cần giải quyết thuộc
    lĩnh vực dân sự.
    –Luật Dân sự chưa có quy phạm để có thể áp dụng
    trực tiếp luật.
    –Có tập quán để áp dụng vào sự kiện đó mà đã
    được cộng đồng thừa nhận.
    40

41. 41.

    1.5.3. ÁP DỤNG QUY ĐỊNH TƯƠNG TỰ
    CỦA PHÁP LUẬT
    Định nghĩa:
    • Áp dụng tương tự của pháp luật là áp dụng
    quy phạm pháp luật điều chỉnh quan hệ
    pháp luật dân sự có tính chất tương đương
    vào quan hệ đang tranh chấp.
    41

42. 42.

    1.5.3. ÁP DỤNG QUY ĐỊNH TƯƠNG TỰ
    CỦA PHÁP LUẬT
    • Điều kiện áp dụng:
    – Sự kiện, quan hệ tranh chấp cần giải quyết thuộc lĩnh
    vực dân sự.
    – Luật Dân sự chưa có quy phạm để có thể áp dụng trực
    tiếp luật.
    – Tranh chấp đang giải quyết có tính chất tương đương
    với quan hệ pháp luật đã có quy phạm trực tiếp điều
    chỉnh.
    42

43. 43.

    TRANH CHẤP VỀ QUYỀN NHÂN THÂN CỦA CÁ NHÂN: KIỆN BẠN HỌC
    CỦA CON VÌ CON BỊ GỌI LÀ “GAY”
    Bà G. (54 tuổi, ngụ huyện Hóc Môn, TP.HCM) có một con
    trai tên T. 17 tuổi. Giữa năm 2011, con trai bà theo học nghề
    mộc tại một trung tâm đào tạo nghề. Trong lớp, T. chơi khá
    thân với Q. (hơn 19 tuổi) và đưa về nhà chơi nhưng không
    hiểu vì lý do gì, Q. thường xuyên gọi T. là “gay”…
    Nguyên đơn cho rằng bị đơn gọi con trai bà là “gay” (đồng tính
    nam) là đã xúc phạm tới danh dự của cả con trai bà và bản thân
    bà…
    Ý KIẾN ANH CHỊ ? 43
    TÌNH HUỐNG

44. 44.

    GỌI BẠN LÀ “GAY”…
     Cách gọi này lọt đến tai người mẹ khiến bà G. vô cùng tức giận, nhiều lần nhắc nhở Q. thay đổi
    cách gọi và yêu cầu không được gán ghép từ “gay” với con trai bà. Tuy nhiên, sau đó bà G. vẫn loáng
    thoáng nghe Q. gọi con trai bà như trên. Dò hỏi bạn bè trong lớp của con, bà còn biết tại trường, hay
    mỗi lần đi chơi, trò chuyện với mọi người xung quanh khi nhắc tới T. thì Q. đều gọi là T. “gay”, thậm
    chí còn khắc lên bàn học của con trai bà hai chữ T. “gay”.
     Bà nhắc nhở Q. không thành nên dọa sẽ tố cáo với trung tâm đào tạo và yêu cầu xin lỗi bà và
    con trai với hình thức: Xin lỗi công khai tại trung tâm đào tạo nghề, viết đơn xin lỗi gửi tới bạn bè
    trong trường, đồng thời bồi thường danh dự cho cả hai mẹ con bà tổng số tiền 10 triệu đồng.
     Tuy nhiên, yêu cầu này của bà không được Q. chấp nhận vì lý do “chỉ nói bâng quơ cho vui,
    không hề ám chỉ và không gây ảnh hưởng hay thay đổi bản chất sự thật giới tính của con bà”…
     Do không được đáp ứng yêu cầu xin lỗi và bồi thường nên đầu tháng 5-2012, bà G. đã gửi đơn
    kiện ra TAND một huyện tại TP.HCM khởi kiện Q. vì cho rằng đã xúc phạm danh dự, nhân phẩm
    của con trai bà, làm ảnh hưởng tới tâm lý của con trai. Cách xưng hô thiếu tế nhị này đã làm tổn hại
    danh dự của bà và con trai.
    44
    TÌNH HUỐNG

45. 45.

    MẤT DANH DỰ CẢ HAI MẸ
    CON
     Theo đơn khởi kiện, bà G. trình bày: “Tôi đơn thân nuôi con khôn lớn. Ngay từ mới sinh nó là con trai,
    giấy chứng sinh tại bệnh viện xác định giới tính của con tôi là nam. Giấy khai sinh cũng chứng thực là nam,
    toàn bộ giấy tờ học hành, hộ khẩu đều xác định có chứng nhận là nam. Vậy mà nó đổi trắng thay đen nói con
    tôi là “gay” là không chính xác”.
     Ngoài ra, bà còn cho biết ban đầu nghe từ “gay” bà nghĩ Q. chỉ là trêu chọc nên bỏ qua. Nhưng khi xem
    phim, đọc báo nói về giới “gay”, bà lại cảm thấy bị xúc phạm. Nhiều lần nghe Q. tiếp tục gọi con là “gay”, bà
    đã nhắc nhở rất nhẹ nhàng và cụ thể. Tuy nhiên, Q. không thay đổi mà tiếp tục gọi như vậy. Thêm vào đó, bà G.
    trình bày: “Nó gọi con tôi là “gay” một cách thản nhiên trước mặt bạn bè, thầy cô và trước mặt tôi trong một
    thời gian dài xuyên suốt hơn một năm. Việc làm này đã xúc phạm tới danh dự, bôi nhọ giới tính của con trai
    tôi”.
     Không chấp nhận cách xưng hô này, bà G. bức xúc: “Tôi là mẹ, sinh con là con trai có chứng nhận đàng
    hoàng mà bị gọi là “gay” cũng bị mất danh dự và ảnh hưởng tâm lý… Vì lẽ đó, Q. phải có nghĩa vụ xin lỗi và
    bồi thường cho cả hai mẹ con tôi”.
     Ngoài ra, bà còn yêu cầu ba mẹ của Q. có nghĩa vụ giáo dục lại con cái và xin lỗi bà.
     Hiện tòa đã thụ lý vụ án và tiến hành hòa giải…
    45
    TÌNH HUỐNG

46. 46.

    KHÔNG THỂ YÊU CẦU PHỤ HUYNH XIN
    LỖI VÌ BỊ ĐƠN ĐÃ THÀNH NIÊN
     Trong trường hợp này, bị đơn Q. đã 19 tuổi là đã thành niên,
    đủ năng lực chịu trách nhiệm trước mọi hành vi của mình.
     Vì vậy việc nguyên đơn yêu cầu phụ huynh của Q. xin lỗi là
    không thể được chấp nhận.
     Còn vấn đề bồi thường danh dự thì thiết nghĩ cách xưng hô
    có thể đụng chạm nhưng chỉ là bâng quơ không ám chỉ thì rất
    khó để quy kết.
     Tốt nhất là hai bên nên hòa giải để tránh tổn thất tình cảm…46
    TÌNH HUỐNG

47. 47.

    TÓM LƯỢC CUỐI BÀI
    1. Trong bài này, chúng ta đã nghiên cứu các nội dung chính sau:
    2. Đối tượng điều chỉnh, phương pháp điều chỉnh của Luật Dân sự
    trong các quan hệ xã hội;
    3. Phân biệt giữa ngành luật dân sự và khoa học luật dân sự.
    4. Các loại nguồn của Luật Dân sự vào giải quyết các quan hệ pháp
    luật dân sự cụ thể.
    5. Áp dụng Luật Dân sự, áp dụng tập quán, áp dụng tương tự pháp
    luật trong giải quyết các quan hệ phát sinh trên thực tế.
    47

48. 48.

    48

Editor’s Notes

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Giáo dục