Bài giảng Giao tiếp sư phạm – Tài liệu, ebook

2.2. Giai đoạn diễn biến  Đây là gia đình thực thi MỤC ĐÍCH của quy trình GTSP, quyết định hành động thành công xuất sắc hay thất bại của quy trình GTSP.  Trong gia đình này, những S thể hiện khá chân thực, sinh động khá đầy đủ những tín hiệu hình thức bề ngoài, bên trong của bản thân. ( Bộc lộ khá đậm nét những đặc thù tâm ý, từ đó Thầy và Trò cần nhận thức vừa đủ về nhau qua những bộc lộ tâm ý đó )

27 trang

| Chia sẻ : thuychi20

| Lượt xem: 1243

| Lượt tải : 1

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Giao tiếp sư phạm, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Bài giảng Giao tiếp sƣ phạm Thời lượng : 2 ĐVHT Người triển khai : ThS. Đặng Thị Vân Đối tượng : Sinh viên SP KTNN TÀI LIỆU HỌC TẬP Tài liệu tìm hiểu thêm 1. Giao tiếp sƣ phạm – Nguyễn Văn Lờ – NXB ĐHSP 2. Tõm lý học ứng xử – Lờ Thị Bừng – Nxb GD 2001. 3. Giao tiếp ứng xử tuổi trăng trũn – Lờ Thị Bừng – Nxb phụ nữ HN 2001 .. 4. Luyện giao tiếp sƣ phạm – Nguyễn Thạc – Hoàng Anh Trƣờng ĐHSP HN 1991. Tài liệu chính Giáo trình : GIAO TIẾP SƢ PHẠM – Ngụ Cụng Hoàn – Hoàng Anh – Nxb Giỏo dục 1998 NỘI DUNG CHƢƠNG TRÌNH Phần I : Cơ sở lý luận về giao tiếp sƣ phạm Phần II : Thực hành giao tiếp sƣ phạm Phần I : Cơ sở lý luận về giao tiếp sƣ phạm 1. Khái niệm về giao tiếp, giao tiếp sƣ phạm 1.1. Khái niệm giao tiếp 1.1.1. Giao tiếp là gì ? Hiểu khái quát : Giao tiÕp lµ ho¹t ® éng x ¸ c lËp vµ vËn hµnh c ¸ c mèi quan hÖ ngêi – ngêi nh » m thùc hiÖn hãa c ¸ c mèi quan hÖ x · héi gi ÷ a con ngêi víi nhau. Hiểu đơn cử : Giao tiếp là quy trình tiếp xúc, quan hệ giữa con người với con người nhằm mục đích mục tiêu trao đổi những thông tin, hiểu biết, những tư tưởng tình cảm, những vốn sống kinh nghiệm tay nghề xã hội lịch sử dân tộc và những kỹ năng và kiến thức, kỹ xảo nghề nghiệp. 1.1.2. Đặc trưng của giao tiếp  GT là một hoạt động giải trí đặc trưng của con người, gắn với nhu yếu của cá thể ( tiếp xúc với XH, với người khác, trao đổi thông tin, tâm tư nguyện vọng, tình cảm, sự hiểu biết lẫn nhau, sự rung cảm và ảnh hưởng tác động lẫn nhau ).  GT tham gia vào mọi hoạt động giải trí thực tiễn của con người ( lao động, học tập, đi dạo, … )  GT có nội dung xã hội đơn cử được triển khai trong thực trạng xã hội nhất định.  GT khi nào cũng được cá thể thực thi.  Giao tiếp được hình thành và tăng trưởng ( cả với cá thể với xã hội, hội đồng, dân tộc bản địa hay nhóm người nào đó ). 1.1.3. Vai trò của giao tiếp • Nhờ có GT mà tâm ý, ý thức, nhân cách con người được hình thành và tăng trưởng. • GT có vai trò quan trọng trong quy trình tiếp thu, lĩnh hội những tri thức, kinh nghiệm tay nghề XH, nền văn hoá XH. • GT giúp con người tìm tới sự đồng cảm, san sẻ và giúp sức lẫn nhau để cùng sống sót, cùng tăng trưởng. • GT giúp con người biết phương pháp triển khai, biết được những hành vi, thái độ, lĩnh hội được những chuẩn mực đạo đức và tiếp thu nghệ thuật và thẩm mỹ ứng xử sao cho đúng tâm ý mỗi người. 1. 2. Khái niệm về giao tiếp sƣ phạm 1.2.1. Giao tiếp sƣ phạm là gì ?  ( nghĩa R ) : GTSP là quỏ trỡnh tiếp xỳc tõm lý giữa con người – con người, trong đú diễn ra sự trao đổi thụng tin, cảm xỳc, nhận thức và tỏc động qua lại lẫn nhau, nhằm mục đích thiết lập nờn MQH giữa nhà GD và đối tượng người tiêu dùng GD, nhà GD với lực lượng GD khỏc, giữa cỏc nhà GD với nhau để triển khai mục đớch GD.  ( nghĩa H ) : GTSP là sự “ tiếp xỳc tõm lý ” giữa thầy và trũ nhằm mục đích truyền đạt và lĩnh hội cỏc tri thức khoa học, cỏc KN, KX nghề nghiệp, vốn kinh nghiệm tay nghề sống để hỡnh thành và phỏt triển nhõn cỏch của trũ.  Kết luận : GTSP là một phạm trù tương đối độc lập, gắn bó ngặt nghèo với HĐSP, là ĐK, PT, công cụ của quy trình tiếp xúc tâm ý trong đó diễn ra sự truyền đạt và lĩnh hội những tri thức khoa học, vốn kinh nghiệm tay nghề sống, KN, KX nghề nghiệp, kiến thiết xây dựng và tăng trưởng nhân cách người học trong đó có những mối quan hệ sư phạm giữa người dạy và người học và với những lực lượng GD khác. 1.2.2. Đặc trƣng của giao tiếp sƣ phạm  Thầy với tư cách là chủ thể giao tiếp 1 ( S1 ), trò với trò với tư cách là chủ thể giao tiếp 2 ( S2 ).   Tính chủ thể của S1 S1 là người cố vấn, điều khiển và tinh chỉnh, kiểm soát và điều chỉnh quy trình DH, tổ chức triển khai lớp học, giờ giảng, tổ chức triển khai hoạt động giải trí nhận thức của người học, truyền đạt “ Cái ” và “ Cách ” cho người học. “ Cái ” : Tri thức khoa học, vốn KN sống, những bài học kinh nghiệm, những tấm gương tiêu biểu vượt trội, những chuẩn mực đạo đức, những pháp luật pháp luật, … “ Cách ” : PP học tập, KN, KX, phương pháp tìm tòi chân lý, …   Tính chủ thể của S2 ? S2 tích cực, dữ thế chủ động, phát minh sáng tạo, lĩnh hội những tri thức KH trải qua ND bài giảng, thực hành thực tế, thí nghiệm … hình thành những KN, KX học tập tương ứng, hình thành những phẩm chất đạo đức tốt … 1.2.2. Đặc trƣng của giao tiếp sƣ phạm  Trong GTSP thầy đa phần sử dụng biện phỏp giỏo dục tỡnh cảm để thuyết phục, động viờn trũ, tụn trọng và đặt niềm tin vào cỏc em. Thầy khụng nờn giỏo điều, cứng ngắc, dựng roi vọt, lời lẽ xỳc phạm đến nhõn phẩm và danh dự của trũ.  Thầy và trũ trong giao tiếp luụn luụn phải ý thức về luật giỏo dục. 1.2.3. Vai trũ của giao tiếp sƣ phạm  Đối với hoạt động giải trí sư phạm : GTSP là cụng cụ, phƣơng tiện để hoạt động giải trí DH diễn ra.  Đối với Qt hỡnh thành NC người thầy : Trong cỏc phẩm chất năng lượng thỡ năng lượng giao tiếp là thành phần quan trọng tạo nờn nhõn cỏch của thầy, là năng lượng chủ yếu. Nú đƣợc hỡnh thành khi thầy triển khai hoạt động giải trí sƣ phạm ( DH và GD ), là cụng cụ để ngƣời thầy triển khai tốt tính năng, trách nhiệm. 1.3. Điều kiện để triển khai GTSP có hiệu suất cao.  Về phía giáo viên :  Tôn trọng nhân cách của trò, đối xử với những em đúng mực.  Phải đi sâu vào quốc tế nội tâm của học trò để hiểu năng lượng, sở trường thích nghi, nhu yếu, năng khiếu sở trường, thực trạng của trò, …  Phải biết tổ chức triển khai đúng đắn quy trình sƣ phạm  Thầy phải dữ thế chủ động, linh động, tích cực trong GT  Thầy phải rộng lƣợng, có tấm lòng bao dung, có thái độ đúng mực, nhân đạo với trò.  Thầy phải thiết lập đƣợc mối quan hệ mật thiết với trò : đúng mực, bình đẳng, nhân ái, chân thành … làm cho tâm hồn của trò sẽ mở ra trƣớc ngƣời thầy để từ đó thầy hiểu trò mà sử dụng giải pháp GD thích hợp.  Về phía người học :  Phải cú thỏi độ kớnh trọng lễ phộp so với thầy.  Mọi cử chỉ, hành vi, thỏi độ phải đỳng mực trong quan hệ với thầy kể cả trong và ngoài giờ học trờn lớp.  Trũ phải tớch cực dữ thế chủ động trong giao tiếp.  Trong giờ học trũ phải trật tự, tập trung chuyên sâu vào bài giảng, phải nắm đƣợc kiến thức và kỹ năng cơ bản, gúp ý, phỏt biểu xõy dựng bài, mạnh dạn vướng mắc đƣa ra phƣơng ỏn xử lý yếu tố theo ý thức hợp tỏc, thỏi độ, ý thức học tập tốt, …   Cả chủ thể S1 và S2 đều phải chỳ ý đến khoảng chừng cỏnh giao tiếp.  Khoảng cỏch về khụng gian ( vị trớ trong giờ học trờn lớp, ngoài giờ học )  Khoảng cỏch về tõm lý ( trỡnh độ, hiểu biết, kinh nghiệm tay nghề sống, … ) 2. Các quá trình của quy trình GTSP 2.1. Giai đoạn mở màn  Đây là gia đình nhận thức về đối tƣợng GT. Cụ thể : S1 – S2 nhận thức lẫn nhau ( hầu hết là NTCT ) Những tín hiệu hình thức bề ngoài : hình dáng, đầu tóc, phục trang, cử chỉ, điệu bộ, giọng nói, tác phong, …  GĐ này Open xúc cảm của S so với O giao tiếp.  GĐ mở màn là GĐ định hƣớng trong GT, đặc biệt quan trọng là định hƣớng cho những gia đình tiếp theo.  Kết thúc gia đình khởi đầu S phải phác thảo, thiết kế xây dựng một “ CHÂN DUNG TÂM LÝ ” về O giao tiếp. 2.2. Giai đoạn diễn biến  Đây là gia đình triển khai MỤC ĐÍCH của quy trình GTSP, quyết định hành động thành công xuất sắc hay thất bại của quy trình GTSP.  Trong gia đình này, những S thể hiện khá chân thực, sinh động khá đầy đủ những tín hiệu vẻ bên ngoài, bên trong của bản thân. ( Bộc lộ khá đậm nét những đặc thù tâm ý, từ đó Thầy và Trò cần nhận thức rất đầy đủ về nhau qua những bộc lộ tâm ý đó ). Những điểm cần quan tâm  Việc lên lớp và kết thúc một tiết học cần phải bảo vệ đúng giờ.  Các bước lên lớp ở mỗi tiết học nên theo một trình tự khoa học NVSP. ( Tổ chức lớp học, giảng bài mới, củng cố bài … )  Cách vào bài mới, phương pháp xử lý yếu tố hài hòa và hợp lý sẽ làm tăng sức tập trung chuyên sâu quan tâm, hứng thú của học vào bài giảng.  Nội dung hầu hết trong giao tiếp sư phạm là những tri thức khoa học của bộ môn. Vì thế ND tri thức cần súc tích, nhiều thông tin mới gắn với bài giảng nhằm mục đích kích thích quy trình tư duy, sự tâm lý, tò mò của trò, sự liên tưởng với tri thức cũ tạo thành một “ chuỗi ” tri thức cho trò.  Xác định trọng tâm tri thức, trình diễn một cách có mạng lưới hệ thống, khái quát, nhấn mạnh vấn đề để trò hoàn toàn có thể ghi nhớ nhanh, hiểu sâu và vận dụng thành thạo.  Cần lý giải đơn cử, rõ ràng những quan điểm vướng mắc của trò, nếu hết thời hạn, hoặc chưa vấn đáp được cần hẹn những em vào dịp khác ( hay tiết học sau ).  Giao BT phải tương thích với ND bài giảng hay thiết yếu cho bài giảng tiếp theo và hướng dẫn đơn cử để những em xu thế rõ trách nhiệm học tập.  Cần tạo ra một không khí lớp học trang nghiêm, tự do luôn tạo ra “ tâm thế chờ đón ” ở những S.  Trong gia đình diễn biến, ngôn từ nói là PT hầu hết tuy nhiên phải phối hợp hòa giải với điệu bộ, cử chỉ, những công cụ khác như : viết bảng, kẻ, vẽ, lập dàn ý theo sơ đồ, đèn chiếu, dụng cụ thí nghiệm, … 2.3. Kết thúc quy trình GTSP  Trong gia đình này thầy và trò phải nhận thức nhìn nhận xem mình đã thực thi được những nội dung, trách nhiệm nào và đã đạt được những gì ?  Có nhiều hình thức kết thúc quy trình GTSP : củng cố bài, nêu trường hợp gợi mở cho bài sau hay nêu một câu Tóm lại, …  Một số điểm cần chú ý quan tâm : + Một số tình hình : – Hết giờ chưa hết ND bài giảng – Chưa hết giờ đã kết thúc ND bài giảng + Thầy phải luôn ý thức về thời hạn giao tiếp và điểm dừng hài hòa và hợp lý. 3. Nội dung của quy trình GTSP 3.1. Nội dung tâm ý 3.1.1. Nhận thức
Các file đính kèm theo tài liệu này :

• tamlyhocbai_giang_giao_tiep_su_pham_0216.pdf

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Giáo dục