Lượt xem : 1706
Bạn đang đọc: CƯƠNG ÔN TẬP LỊCH SỬ 12">ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP LỊCH SỬ 12
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN LỊCH SỬ LỚP 12
GV: PHƯƠNG QUỐC OAI
A. NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN NẮM VỮNG
Về nguyên tắc, kiến thức ôn tập bao gồm toàn bộ nội dung chương trình đã được học ở lớp 12. Song trong quá trình ôn tập các em cần nắm vững những kiến thức được trình bày ở từng bài (chương) dưới đây:
I. PHẦN LỊCH SỬ VIỆT NAM
Nội dung I. Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1930.
1. Nguyên nhân, chính sách khai thác, bóc lột của thực dân Pháp trong đợt khai thác thuộc địa lần thứ hai.
2. Tình hình phân hóa xã hội Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất.
3. Nguyễn Ái Quốc và vai trò của Người đối với việc chuẩn bị về chính trị, tư tưởng và tổ chức cho việc thành lập chính Đảng của giai cấp vô sản ở Việt Nam.
4. Những nét chính về quá trình hình thành ba tổ chức cộng sản ở Việt nam.Ý nghĩa lịch sử của sự xuất hiện ba tổ chức cộng sản.
Nội dung II. Cuộc cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam (1930 – 1945)
5. Hội nghị thống nhất ba tổ chức cộng sản thành Đảng cộng sản Việt Nam. Ý nghia của việc thành lập Đảng cộng sản Việt Nam. Nội dung bản Chính cương vắn tắt, sách lược vắn tắt.
6. Nguyên nhân bùng nổ, ý nghĩa lịch sử của phong trào Cách mạng1930 – 1931.
7.Cuộc vận động dân chủ 1936 – 1939.
8. Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ VI (11/1939)
9. Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ VIII (5/1941) .
10. Sự thành lập và đóng góp của mặt trận Việt Minh đối với cách mạng tháng Tám 1945.
11. Nội dung bản chỉ thị “Nhật Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”.Diễn biến và ý nghĩa của cao trào kháng Nhật cứu nước.
12. Cách mạng tháng Tám 1945: Thời cơ, diễn biến, ý nghĩa lịch sử
Nội dung III. Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyến dân chủ nhân dân(1945 – 1946)
13. Nét chính về tình hình nước ta năm đầu tiên sau Cách mạng tháng Tám.
14.Đảng và nhân dân ta đã từng bước giải quyết những khó khăn đó như thế nào để bảo vệ thành quả của Cách mạng tháng Tám.
Nội dung IV. Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược và can thiệp Mĩ (1946 – 1954)
15. Nội dung cơ bản của đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
16. Chiến dịch Việt Bắc Thu Đông 1947.
17. Chiến dịch Biên giới Thu Đông 1950.
18. Cuộc tiến công chiến lược Đông-xuân 1953-1954.
19. Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ 1954.
20. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Pháp.
Nội dung V. Cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam, đấu tranh thống nhất đất nước (1954-1975)
21. Phong trào Đồng khởi (1959-1960)
22. Âm mưu và thủ đoạn của Mĩ-Chính quyền Sài Gòn, trong chiến lược “ Chiến tranh đặc biệt”, Quân và dân ta đã chiến đấu chống “Chiến tranh đặc biệt” đó như thế nào?
23. Âm mưu và thủ đoạn của Mĩ-Chính quyền Sài Gòn, trong chiến lược “ Chiến tranh cục bộ”, Quân và dân ta đã chiến đấu chống “Chiến tranh cục bộ” đó như thế nào?
24. Âm mưu và thủ đoạn của Mĩ-Chính quyền Sài Gòn, trong chiến lược “Việt Nam hóa”chiến tranh.Quân và dân ta đã chiến đấu chống chiến lược “Việt Nam hóa ” chiến tranh ra sao?
25. Cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975: Chủ trương, kế hoạch của ta, diễn biến, kết quả, nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử.
26. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
Nội dung VI.Công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc xã hội chủ nghĩa (1975-2000)
27.Hoàn cảnh lịch sử, chủ trương, đường lối đổi mới của Đảng ta và những thành tựu cơ bản của công cuộc đổi mới của nước ta từ 1986 đến năm 2000.
II.PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚI
Nội dung 1. Quan hệ quốc tế sau chiến tranh thế giới thứ hai
1. Hội nghị Ianta và việc hình thành trật tự thế giới mới sau chiến tranh.
2. Mục đích, nguyên tắc hoạt động của tổ chức Liên Hợp Quốc. Đánh giá về vai trò của Liên Hợp Quốc trước những biến động của tình hình thế giới hiện nay.
Nội dung 2. Liên Xô và các nước Đông Âu sau chiến tranh thế giới thứ hai.
3. Liên Xô và các nước Đông Âu xây dựng CNXH (từ năm 1945 đến nửa đầu những năm 70), những thành tựu và ý nghĩa.
4. Quan hệ hợp tác giữa Liên Xô, các nước Đông Âu và các nước XHCN khác.
Nội dung 3. Các nước Á –Phi – Mỹ La Tinh sau chiến tranh thế giới thứ hai.
5. Cuộc nội chiến 1946 – 1949 ở Trung Quốc, công cuộc cải cách mở cửa.
6. Những biến đổi về kinh tế, chính trị, xã hội ở Đông Nam Á trước và sau chiến tranh thế giới thứ hai
7. Quá trình thành lập, mục tiêu và phát triển của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN). Cơ hội và thách thức đối với Việt Nam khi gia nhập tổ chức này.
8. Các giai đoạn phát triển và thắng lợi của Cách mạng GPDT ở Châu Phi từ 1945 -2000.
9. Các giai đoạn phát triển và thắng lợi của Cách mạng GPDT ở Mỹ La Tinh từ 1945 – 2000.
Nội dung 4. Mĩ, Nhật Bản, Tây Âu sau chiến tranh thế giới thứ hai
10.Tình hình nước Mĩ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến năm 2000.
11.Tình hình Nhật Bản từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến 2000.
12. Tình hình Tây Âu từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến 2000.
Nội dung 5 Quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh
13. Mâu thuẫn Đông – Tây và khởi đầu của cuộc chiến tranh lạnh:
14. Xu thế hòa hoãn Đông – Tây và chiến tranh lạnh chấm dứt:
15. Những biến đổi chính của tình hình thế giới sau khi chiến tranh lạnh chấm dứt:
Nội dung 6. Sự phát trển của khoa học – công nghệ và xu hướng toàn cầu hoá nửa sau thế kỉ XX
16.Nguồn gốc, nội dung và những thành tựu chính của cuộc cách mạng khoa học- kĩ thuật lần thứ hai.
17.Tác động của cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật đối với sự phát triển kinh tế và đời sống con người.
18. Toàn cầu hoá và tác động của xu thế toàn cầu hoá.
B.TỔ CHỨC THỰC HIỆN TRONG QUÁ TRÌNH ÔN TẬP
Yêu cầu:
– Nắm vững nội dung cơ bản đã nêu ở mục A .
– Chú ý rèn luyện kĩ năng miêu tả, nghiên cứu và phân tích so sánh, nhìn nhận cũng như rút ra những nguyên do, ý nghĩa của những sự kiện lịch sử .
– Tập vấn đáp những câu hỏi trong sách giáo khoa .
PHẦN I. LỊCH SỬ VIỆT NAM
GIAI ĐOẠN 1919-1930
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
– Tái hiện những kiến thức đã học, nắm kiến thức cơ bản của giai đoạn 1919 -1930
– Rèn kiến thức và kỹ năng làm bài thi TN ( Lập dàn ý cho bài viết )
– Ra bài tập cho HS về nhà tự rèn luyện
II. PHƯƠNG TIỆN VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC
– SGV, SGK, TLTK, giáo án …
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC
1. Ổn định tổ chức triển khai lớp :
2. Kiểm tra bài cũ
3. Bài mới
A. KIẾN THỨC CƠ BẢN
Câu 1. Nguyên nhân, chính sách khai thác bóc lột của thực dân Pháp trong đợt khai thác thuộc địa lần thứ hai.
a. Nguyên nhân:
– Sau cuộc chiến tranh quốc tế thứ nhất ( 1914 – 1918 ) đế quốc Pháp tuy là nước thắng trận, nhưng nền kinh tế tài chính bị tàn phá nặng nề. Các ngành sản xuất công, nông, thương nghiệp và giao thông vận tải vận tải đường bộ giảm sút nghiêm trọng. Các khoản góp vốn đầu tư vào nước Nga bị mất trắng, đồng phrăng mất giá …
– Cuộc khủng hoảng thiếu trong những nước tư bản sau cuộc chiến tranh quốc tế thứ nhất càng làm cho nền kinh tế tài chính Pháp gặp nhiều khó khăn vất vả. Pháp trở thành con nợ lớn trước hết là của Mỹ. Vị thế cường quốc trong mạng lưới hệ thống tư bản chủ nghĩa của Pháp bị suy giảm nghiêm trọng .. Vì vậy Pháp cần tăng trưởng vươn lên để chứng minh và khẳng định lại vị thế của mình .
– Sau cuộc chiến tranh quốc tế thứ nhất, nhu yếu về nguyên vật liệu ( cao su đặc ), nguyên vật liệu ( than đá ) rất cao, và đó cũng là ngành thu doanh thu cao .
b. Mục đích: Để bù đắp lại những thịêt hại to lớn do chiến tranh gây ra và nhằm củng cố lại địa vị kinh tế của Pháp trong hệ thống tư bản chủ nghĩa.Một mặt đế quốc Pháp đẩy mạnh sản xuất và bóc lột nhân dân lao động trong nước, mặt khác chúng đẩy mạnh khai thác thuộc địa, trong đó có thuộc địa Đông Dương.
c. Nội dung chương trình khai thác:
* Về thời gian. Chương trình khai thác thuộc địa lần thứ hai của Pháp ở Đông Dương chính thức được triển khai từ sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất và kéo dài cho đến trước cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929-1933)
*Đặc điểm. Đặc điểm nổi bậc nhất so với đợt khai thác lần thứ nhất là trong chương trình khai thác lần này Pháp chủ trương đầu tư một cách ồ ạt, trên qui mô lớn và tốc độ nhanh chưa từng thấy. Chỉ tính từ 1924 đến 1929, tổng số vốn đầu tư vào nước ta đã tăng lên gấp 6 lần so với 20 năm trước chiến tranh.
*Nội dung chương trình khai thác. Thực dân Pháp chủ trương đầu tư khai thác vào trong tất cả các ngành, song hai ngành được chú trọng đầu tư nhiều nhất đó là nông nghiệp và công nghiệp.
– Trong nông nghiệp : Chúng tăng cường việc cướp đoạt ruộng đất của nông dân để lập những đồn điền mà hầu hết là đồn điền lua và cao su đặc. Năm 1927, vốn góp vốn đầu tư vào nông nghiệp của Pháp là 400 triệu Phrăng ( gấp 10 lần trước cuộc chiến tranh ) ; diện tích quy hoạnh trồng cao su đặc tăng từ 15 ngàn hécta năm 1918 l, lên 120 ngàn hécta năm1930 .
– Trong công nghiệp : Chúng tăng nhanh việc khai thác mỏ ( đa phần là mỏ than ) …. đồng thời mở thêm 1 số ít xí nghiệp sản xuất công nghiệp chế biến như giấy, gỗ, diêm, rượu, xay xát ), hoặc dịch vụ điện, nước … .. vừa nhằm mục đích tận dụng nguồn nhân công rẽ mạt, vừa tận dụng nguồn nguyên vật liệu dồi dào để Giao hàng nhu yếu tại chỗ để kiếm doanh thu .
* Pháp chú ý quan tâm khai thác hai ngành này là vì :
+ Chỉ cần bỏ vốn ít mà thu doanh thu cao, tịch thu vốn nhanh .
+ Không làm ảnh hưởng tác động đến sự tăng trưởng của nền công nghiệp chính quốc .
– Về thương nghiệp : Pháp độc chiếm thị trường Nước Ta, nắm độc quyền về xuất nhập khẩu bằng cách đánh thuế nặng vào sản phẩm & hàng hóa những quốc tế, đa phần là của Trung Quốc và Nhật Bản, còn sản phẩm & hàng hóa của Pháp thì được tự do đưa vào Đông Dương với mức thuế rất thấp .
– Về giao thông vận tải vận tải đường bộ : Đầu tư mở thêm nhiều tuyến đường mới như đường tàu, đường thủy, đường đi bộ, nối những TT kinh tế tài chính, những khu vực khai thác nguyên vật liệu, để ship hàng cho công cuộc khai thác và mục tiêu quân sự chiến lược .
– Về kinh tế tài chính :
+ Ngân hàng Đông Dương chi phối hàng loạt những hoạt động giải trí kinh tế tài chính Đông Dương .
+. Pháp ra sức vơ vét bóc lột nhân dân ta bằng hình thức truyền thống đó là thuế, đặc bệt là thuế thân, thuế rượu, thuế muối, thuốc phiện vô cùng tàn ác .
Tóm lại, chương trình khai thác thuộc địa lần thứ hai của tư bản Pháp có điểm mới so với lần trước là tăng cường góp vốn đầu tư vốn, kỹ thuật và lan rộng ra sản xuất để kiếm lời tuy nhiên về cơ bản vẫn không đổi khác : Hết sức hạn chế sự tăng trưởng công nghiệp, đặc biệt quan trọng là công nghiệp nặng, nhằm mục đích cột chặt nền kinh tế tài chính Đông Dương với kinh tế tài chính Pháp và biến Đông Dương thành thị trường độc chiếm của tư bản Pháp .
Câu2.Tình hình phân hóa xã hội Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất.Thái độ chính trị và khả năng cách mạng của từng tầng lớp, giai cấp.
Dưới tác động ảnh hưởng của chương trình khai thác thuộc địa lần thứ hai của Pháp đã làm cho xã hội Nước Ta bị phân hóa thâm thúy hơn : Bên cạnh những giai cấp cũ vẫn còn sống sót và bị phân hóa như địa chủ phong kiến và nông dân, giờ đây Open những những tầng lớp giai cấp mới : Tư sản ; Tiểu tư sản ; giai cấp công nhân. Mỗi những tầng lớp, giai cấp có quyền lợi và nghĩa vụ và vị thế khác nhau, nên cũng có thái độ chính trị và năng lực cách mạng khác nhau trong cuộc đấu trnh dân tộc bản địa và giai cấp .
a.Giai cấp địa chủ phong kiến:Là chỗ dựa chủ yếu của Pháp, được Pháp dung dưỡng nên ngày càng câu kết chặt chẽ với Pháp trong việc cướp đoạt ruộng đất, tăng cường bóc lột về kinh tế và đàn áp về chính trị đối với nhân dân. Vì thế chúng không có khả năng cách mạng. Tuy nhiên họ là người Việt Nam, nên cũng có một bộ phận nhỏ hoặc cá nhân có tinh thần yêu nước và sẵn sàng tham gia cách mạng khi có điều kiện.
b.Giai cấp nông dân:Chiếm trên 90% dân số, họ bị đế quốc và phong kiến bóc lột nặng nề, nên bị bần cùng hóa và phá sản trên quy mô lớn, họ căm thù thực dân và phong kiến.Vì vậy giai cấp nông dân việt Nam là lực lượng đông đảo và hăng haí nhất của cách mạng
c. Giai cấp tư sản: Ra đời sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất, chủ yếu là tiểu chủ trung gian làm thầu khoán, cung cấp nguyên vật liệu, hay làm đại lý hàng hóa cho Pháp. Do quyền lợi kinh tế và thái độ chính trị nên giai cấp tư sản Việt Nam chia làm hai bộ phận:
– Bộ phận tư sản mại bản : Có quyền hạn gắn liền với đế quốc nên câu kết ngặt nghèo với đế quốc .
– Bộ phận tư sản dân tộc: Có khuynh hướng làm ăn riêng, kinh doanh độc lập,bị Pháp chèn ép nên ít nhiều có tinh thần dân tộc, dân chủ nhưng yếu kém dễ thỏa hiệp.
d. Giai cấp tiểu tư sản: Ra đời cùng thời gian với giai cấp tư sản, gồm nhiều thành phần như học sinh, sinh viên, viên chức, tri thức, những người làm nghề tự do, buôn bán nhỏ…..thường xuyên bị bọn đế quốc bạc đãi, khinh rẽ, đời sống bấp bênh gặp nhiều khó khăn, dễ bị xô đẩy vào con đường phá sản và thất nghiệp.Trong đó bộ phận tri thức, học sinh, sinh viên có điều kiện tiếp xúc với những trào lưu tư tưởng tiến bộ từ bên ngoài. Vì thế họ là lực lượng hăng hái nhất, thường đi đầu trong các phong trào, là lực lượng quan trọng của cách mạng.
g. Giai cấp công nhân:Ra đời trong đợt khai thác thuộc địa lần thứ nhất, phát triển nhanh chóng về số lượng và chất lượng trong đợt khai thác thuộc địa lần thứ hai (trước chiến tranh có 10 vạn, đến năm 1929 có hơn 22 vạn)
Ngoài những đặc thù chung của giai cấp công nhân quốc tế, như đại diện thay mặt cho lực lượng sản xuất văn minh nhất của xã hội, có hệ tư tưởng riêng, có điều kiện kèm theo lao động và sinh sống tập trung chuyên sâu, có ý thức tổ chức triển khai và kỹ luật cao, ý thức cách mạng triệt để … giai cấp công nhân Nước Ta còn có những đặc thù riêng
– Bị ba tầng áp bức bóc lột của đế quốc, phong kiến và tư sản người Việt .
– Có quan hệ tự nhiên gắn bó với giai cấp nông dân .
– Kế thừa truyền thống cuội nguồn yêu nước anh hùng, quật cường của dân tộc bản địa .
– Có điều kiện kèm theo tiếp thu chủ nghĩa Mac-Lê Nin và trào lưu cách mạng quốc tế, đặc biệt quan trọng là Cách mạng tháng Mười Nga .
Do hoàn cảnh ra đời, cùng với những phẩm chất nói trên, giai cấp công nhân Việt Nam sớm trở thành một lực lượng xã hội độc lập và tiên tiến nhất. Vì vậy giai cấp công nhân hoàn toàn có khả năng nắm lấy ngọn cờ lãnh đạo cách mạng.
Câu 3. Nguyễn Ái Quốc và vai trò của Người đối với việc chuẩn bị về chính trị, tư tưởng và tổ chức cho việc thành lập chính Đảng của giai cấp vô sản ở Việt Nam.
1.Vài nét về tiểu sử: Nguyễn Ái Quốc, hồi nhỏ tên là Nguyễn Sinh Cung, lớn lên đổi là Nguyễn Tất Thành. Sinh ngày 19/5/1890 ở thôn Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.Người sinh ra trong một gia đình nhà nho nghèo yêu nước, trên quê hương giàu truyền thống đấu tranh cách mạng, lớn lên trong cảnh nước nhà bị thực dân Pháp đô hộ và xâm lược. Người có điều kiện tiếp xúc với các nhà cách mạng đương thời, và sớm nhận thấy những hạn chế trong chủ trương cứu nước của các bậc tiền bối, nên Người quyết định sang phương Tây tìm đường cứu nước.
2. Hành trình tìm đường cứu nước(từ 1911 đến 1920)
– Ngày 5/6/1911, từ cảng nhà Rồng ( Hồ Chí Minh ), lấy tên là Nguyễn Văn Ba, Người làm phụ bếp cho chiếc tàu vận tải đường bộ Latusơ Têrơvin ( tàu buôn của Pháp ) và khởi đầu cuộc hành trình dài tìm đường cứu nước .
– Từ 1911 đến 1917, Người đến hầu khắp những lục địa âu, Phi, Mỹ cuối năm 1917 Người trở lại Pháp. Sau nhiều năm dạt dẹo ở hải ngoại đã giúp người nhận rõ đâu là bạn, đâu là thù. ( Nhân xét quan trọng tiên phong của Người là : Bất luận ở đâu cũng chỉ có hai loại người, đó là : Thiểu số đi áp bức bóc lột còn đại đa số quần chúng nhân dân lao động là những người bị áp bức bóc lột. Giai cấp công nhân và nhân dân lao động ở đâu cũng là bạn còn chủ nghĩa đế quốc ở đâu cũng là thù )
– Năm 1917 Cách mạng tháng Mười Nga thành công xuất sắc, đã ảnh hưởng tác động đến hoạt động giải trí cứu nước của người .
– Năm 1919, người gởi đến hội nghị Vecxai bản yêu sách 8 điểm, đòi quyền tự do dân chủ, quyền bình đẳng và quyền tự quyết cho dân tộc bản địa. Đây là đòn trực diện tiên phong giáng vào bọn đế quốc và gây tiếng vang lớn so với nhân dân Nước Ta, nhân dân Pháp và nhân dân những thuộc địa Pháp .
– Tháng 7/1920, Người đọc “ Sơ thảo luận cương về yếu tố dân tộc bản địa và thuộc địa ” của Lê Nin. Luận cương đã vạch ra đường lối kế hoạch và sách lược của cách mạng giải phóng dân tộc bản địa, đồng thời chứng minh và khẳng định lập trường ủng hộ trào lưu giải phóng dân tộc bản địa ở phương Đông của Quốc tê cộng sản. Từ đó người trọn vẹn tin theo Lê Nin, đứng về Quốc tế thứ ba .
– Tháng 12/1920, tại Đại hội Đảng xã hội Pháp họp ở Tour, Người bỏ phiếu đống ý việc gia nhập Quốc tế ba và tham gia xây dựng Đảng cộng sản Pháp. Đây là bước ngoặc lơn trong cuộc sống hoạt động giải trí của Người. Từ một người Nước Ta yêu nước đã trở thành người cộng sản quốc tế .
Như vậy sau nhiều năm dạt dẹo ở hải ngoại, Người đã tìm ra được con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc bản địa, đó là con đường phối hợp độc lập dân tộc bản địa với chủ nghĩa xã hội, phối hợp niềm tin yêu nước với niềm tin quốc tế vô sản .
3.Vai trò của Nguyễn Ái Quốc đối với việc chuẩn bị về chính trị, tư tưởng và tổ chức cho việc thành lập chính Đảng của giai cấp vô sản ở Việt Nam.
a. Quá trình chuẩn bị về chính trị, tư tưởng:
– Năm 1921, Người sáng lập Hội Liên hiệp thuộc địa ở Pari để đoàn kết những lực lượng cách mạng chống chủ nghĩa đế quốc .
– Năm 1922, Hội ra tờ báo “ Người cùng khổ ”, để vạch trần chủ trương đàn áp bóc lột dã man của chủ nghĩa đế quốc, góp thêm phần làm thức tỉnh những dân tộc bản địa bị áp bức đứng lên đấu tranh tự giải phóng .
– Năm 1923, Người đi Liên Xô dự Hội nghị Quốc tế nông dân, sau đó thao tác ở Quốc tế cộng sản … .
– Năm 1924, Người dự Đại hội lần thứ V của Quốc tế cộng sản, và đọc tham luận tại Đại hội … .
Trong tiến trình này, những hoạt động giải trí của Người hầu hết trên mặt trận chính trị tư tưởng nhằm mục đích truyền bá chủ nghĩa Mác-Lê Nin vào nước ta. Những tư tưởng mà người truyền bá sẽ là nền tảng tư tưởng của Đảng ta sau này. Những tư tưởng đó là :
– Chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa đế quốc là quân địch chung của giai cấp vô sản và nhân dân những nước thuộc địa .
– Chỉ có làm cách mạng đánh đổ chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa đế quốc thì mới hoàn toàn có thể giải phóng giai cấp vô sản và nhân dân những nước thuộc địa. Đó chính là mối quan hệ giữa cách mạng chính quốc vàcách mạng thuộc địa .
– Xác định giai cấp công nhân và nông dân là lực lượng nòng cốt của cách mạng .
– Giai cấp công nhân có đủ năng lực chỉ huy cách mạng trải qua đội tiên phong là Đảng cộng sản được vũ trang bằng học thuyết Mác-Lê Nin .
b. Sự chuẩn bị về tổ chức:
– Tháng 11/11/1924, Người từ Liên Xô về Quảng Châu Trung Quốc ( Trung Quốc ) để trực tiếp chuẩn bị sẵn sàng về tổ chức triển khai cho việc xây dựng chính Đảng của giai cấp vô sản ở Nước Ta .
– Khi về đến Quảng Châu, Người đã tiếp xúc với các nhà cách mạng Việt Nam đang hoạt động ở đây. Người chọn một số thanh niên hăng hái trong tổ chức “Tâm tâm xã” (Tổ chức của những người Việt Nam yêu nước tại Quảng Châu), và những thanh niên hăng hái từ trong nước mới sang theo tiếng gọi của tiếng bom Sa Diện của Phạm Hồng Thái, để thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (6/1925) mà nòng cốt là Cộng sản đoàn, tổ chức tiền thân của Đảng.
– Tại Quảng Châu Trung Quốc, Nguyễn Ái Quốc đã mở nhiều lớp giảng dạy để giảng dạy và tu dưỡng cán bộ cách mạng. Những bài giảng của người được in và xuất bản thành sách “ Đường Kách mệnh ” 1927
– Từ ngày 06/01 đến 7/2/1930, tại Cửu Long ( Hương cảng – Trung Quốc ) Nguyễn Ái Quốc đã triệu tập Hội nghị hợp nhất những tổ chức triển khai cộng sản thành Đảng cộng sản Nước Ta .
Tóm lại, những hoạt động giải trí của Nguyễn Ái Quốc đã có tính năng quyết định hành động trong việc chuẩn bị sẵn sàng về chính trị, tư tưởng và tổ chức triển khai cho việc xây dựng chính Đảng của giai cấp vô sản ở Nước Ta .
Câu 4. Những nét chính về quá trình hình thành ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam.Ý nghĩa lịch sử của sự xuất hiện ba tổ chức cộng sản.
4.1. Hoàn cảnh lịch sử:
*Thế giới:
– Cách mạng dân tộc bản địa dân chủ Trung Quốc tăng trưởng mạnh, vụ phản biến của Tưởng Giới Thach làm cho công xã Quảng Châu Trung Quốc thất bại đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề cho cách mạng Nước Ta .
– Đại hội lần thứ V của Quốc tế Cộng sản với những nghị quyết quan trọng về trào lưu cách mạng ở những nước thuộc địa .
*Trong nước:
– Từ cuối năm 1928 đầu năm 1929 trào lưu dân tộc bản địa dân chủ ở nước ta tăng trưởng mạnh. Đặc biệt là trào lưu công nông theo khuynh hướng vô sản, gai cấp công nhân thật sự trươngt thành, đặt ra nhu yếu cấp thiết là phải có Đảng cộng sản để kịp thời chỉ huy trào lưu .
– Lúc này HộiViệt Nam Cách mạng Thanh niên không còn đủ sức chỉ huy nên trong nội bộ của Hội diễn ra một cuộc đấu tranh nóng bức xung quanh yếu tố xây dựng Đảng. Hoàn cảnh đó dẫn đến sự phân hóa của Hội Nước Ta cách mạng người trẻ tuổi và tổ chức triển khai Tân Việt dẫn đến sự sinh ra của ba tổ chức triển khai cộng sản trong năm 1929 .
4.2. Quá trình thành lập:
* Đông Dương cộng sản đảng:
– Cuối tháng 3/1929 một số ít hội viên tiên tiến và phát triển của Hội Nước Ta cách mạng người trẻ tuổi ở Bắc kì, trong đó có Ngô Gia Tự, Nguyễn Đức Cảnh xây dựng chi bộ cộng sản tiên phong gồm 7 người, tại số nhà 5D phố Hàm Long – Thành Phố Hà Nội .
– Tháng 5/1929 tại Đại hội lần thứ nhất của Hội Nước Ta Cách mạng người trẻ tuổi họp ở Hương Cảng, đoàn đại biểu Bắc Kì đưa ra ý kiến đề nghị xây dựng Đảng cộng sản nhưng không được gật đầu, họ bỏ đại hội về nước .
– Tháng 17/6/1929 nhóm trung kiên cộng sản Bắc Kì đã họp tại số nhà 312 phố Khâm Thiên-Hà Nội quyết định hành động thành lập Đông Dương cộng sản đảng, trải qua tuyên ngôn, Điều lệ Đảng, báo Búa liềm và hoạt động giải trí hầu hết ở Bắc Kì .
* An Nam cộng sản đảng: Sự ra đời và hoạt động của Đông Dương cộng sản đảng đã ảnh hưởng tích cực đến bộ phận còn lại của Hội Việt Nam cách mạng thanh niên ở Nam Kì. Tháng 8/1929 số hội viên còn lại của Hội ở Nam Kì quyết định thành lập An Nam cộng sản đảng.
* Đông Dương cộng sản liên đoàn: Sự ra đời và hoạt động của Đông Dương cộng sản đảng và An Nam cộng sản đảng đã đẩy nhanh qúa trình phân hóa của tổ chức Tân Việt. Tháng 9/1929 các hội viên tiên tiến của Tân Việt quyết định thành lập Đông Dương cộng sản liên đoàn hoạt động chủ yếu ở Trung Kì.
4.3 Ý nghĩa lịch sử của sự xuất hiện ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam.
– Đánh dấu sự trưởng thành của giai cấp công nhân Nước Ta .
– Chứng tỏ khuynh hướng cách mạng vô sản đang tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ ở nước ta .
– Là bước sẵn sàng chuẩn bị trực tiếp cho việc xây dựng Đảng cộng sản Nước Ta .
II.GIAI ĐOẠN 1930-1945
Câu 5. Hội nghị thống nhất ba tổ chức cộng sản thành Đảng cộng sản Việt Nam. Ý nghĩa của việc thành lập Đảng cộng sản Việt Nam. Nội dung của bản Chính cương vắn tắt, sách lược vắn tắt.
5.1/Hội nghị thành lập Đảng.
a. Hoàn cảnh lịch sử:
– Cuối năm 1929, trào lưu công nhân và trào lưu yêu nước tăng trưởng mạnh trong đó giai cấp công nhân thật sự trở thành một lực lượng tiên phong .
– Năm 1929 ở nước ta lần lược Open ba tổ chức triển khai cộng sản đã thôi thúc trào lưu cách mạng tăng trưởng, tuy nhiên cả ba tổ chức triển khai đều hoạt động giải trí riêng rẽ công kích lẫn nhau, tranh giành tác động ảnh hưởng trong quần chúng, gây trở ngại lớn cho trào lưu cách mạng. Yêu cầu cấp thiết của cách mạng Nước Ta lúc này là phải có sự chỉ huy thống nhất của một chính đảng vô sản .
– Được sự ủy nhiệm của Quốc tế cộng sản, Nguyễn Ái Quốc từ Xiêm về Hương Cảng ( Trung Quốc ) để triêụ tập Hội nghị xây dựng Đảng họp từ 06/01 đến ngày 07 tháng 02 năm 1930 tại Cửu Long ( Hương Cảng – Trung Quốc ) .
b. Nội dung Hội nghị:
– Thống nhất ba tổ chức triển khai cộng sản để xây dựng một Đảng duy nhất lấy tên là Đảng cộng sản Nước Ta .
– Thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, và điều lệ tóm tắt của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo .
– Bầu ban chấp hành Trung ương lâm thời .
* Ý nghĩa của Hội nghị xây dựng Đảng : Hội nghị có ý nghĩa và giá trị như một Đại hội xây dựng Đảng vì đã trải qua đường lối cho cách mạng Nước Ta .
c. Ý nghĩa lịch sử của việc thành lập Đảng.
– Đảng cộng sản Nước Ta sinh ra là hiệu quả tất yếu của cuộc đấu tranh dân tộc bản địa và đấu tranh giai cấp trong thời đại mới, là mẫu sản phẩm của sự phối hợp giữa chủ nghĩa Mác-Lê Nin với trào lưu công nhân và trào lưu yêu nước ở Nước Ta trong những năm 20 của thế kĩ XX .
– Đảng sinh ra là một bước ngoặt lịch sử vĩ đại trong lịch sử dân tộc bản địa Nước Ta, Vì :
+ Đối với giai cấp công nhân : Chứng tỏ giai cấp công nhân Nước Ta đã trưởng thành và đủ sức chỉ huy cách mạng .
+ Đối với dân tộc bản địa : Chấm dứt thời kì khủng hoảng cục bộ về mặt đường lối, và giai cấp chỉ huy, từ đây chứng minh và khẳng định quyền chỉ huy tuyệt đối của Đảng cộng sản Nước Ta. Từ đây cách mạng Nước Ta trở thành một bộ phận khăng khít của cách mạng thé giới .
– Đảng sinh ra là sự chuẩn bị sẵn sàng tất yếu tiên phong có đặc thù quyết định hành động cho những bước tăng trưởng nhảy vọt về sau của cách mạng .
d.Nội dung bản Chính cương vắn tăt, Sách lược vắn tăt.
*.Đường lối của Cách mạng Việt Nam: Cách mạng Việt Nam phải trải qua hai giai đoạn: Trước hết làm cách mạng tư sản dân quyền và thổ địa cách mạng, sau đó làm cách mạng xã hội chủ nghĩa. Hai giai đoạn cách mạng kế tiếp nhau không tách rời nhau.
*. Nhiệm vụ của cách mạng Nước Ta. Đánh đổ ách thống trị của đế quốc Pháp, vua quan phong kiến và tư sản phản cách mạng ( trách nhiệm dân tộc bản địa và dân chủ )
*. Mục tiêu của cách mạng : Làm cho nước Việt nam trọn vẹn độc lập, dựng nên cơ quan chính phủ và quân đội công nông, tịch thu sản nghiệp của bọn đế quốc, địa chủ, tư sản phản cách mạng đem chia cho dân cày .
*Lực lượng cách mạng: Công nông là gốc của cách mạng đồng thời phải liên kết với Tiểu tư sản, tư sản dân tộc còn nông, trung tiểu địa chủ thì cô lập hoặc lợi dụng họ .
*.Lãnh đạo cách mạng: Là Đảng cộng sản Việt Nam đội tiên phong của giai cấp vô sản
*.Quan hệ quốc tế: Cách mạng Việt Nam là một bộ phận khăng khít của Cách mạng thế giới
**Nhận xét: Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo tuy còn vắn tắt nhưng là một cương lĩnh đúng đắn và sáng tạo nhuần nhuyễn về quan điểm giai cấp, thấm đợm tinh thần dân tộc và tinh thần nhân văn. Độc lập dân tộc và tự do là tư tưởng cốt lõi của cương lĩnh.
5.2/Hội nghị lần thứ nhất của Ban chấp hành Trung ương Đảng 10/1930.
a. Hoàn cảnh ltriệu tập Hội nghị.
– Vừa mới sinh ra Đảng cộng sản Nước Ta đã phát động được một cao trào cách mạng to lớn, với đỉnh điểm Xô viết Nghệ – Tỉnh .
– Để tăng cường sự chỉ huy của Đảng so với trào lưu cách mạng đang dâng cao. Ban chấp hành Trung ương Đảng đã triệu tập Hội nghị lần thứ nhất vào 10/1930, tại Hương Cảng ( Trung Quốc ) do chiến sỹ Trần Phú chủ trì .
b.Nội dung Hội nghị.
– Đổi tên Đảng cộng sản Việt Nam thành Đảng cộng sản Đông Dương.
– Thảo luận và trải qua Luận cương chính trị 10/1930 do Đồng chí Trần Phú soạn thảo .
– Bầu BCH TW chính thức do Trần Phú làm tổng bí thư .
c.Những điểm chủ yếu trong luận cương chính trị tháng 10/1930.
*.Đường lối của cách mạng: Lúc đầu làm cách mạng tư sản dân quyền sau khi thắng lợi tiến thẳng lên cách mạng xã hội chủ nghĩa bỏ qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa
*. Nhiệm vụ của cách mạng : Đánh đổ phong kiến và đế quốc. Hai trách nhiệm đó khắng khít nhau .
*. Mục tiêu của cách mạng : Làm cho Đông Dương trọn vẹn độc lập .
*. Lực lượng tham gia : Công nhân và nông dân là gốc của cách mạng .
*.Lãnh đạo cách mạng: Là Đảng cộng sản Đông Dương.
*.Quan hệ quốc tế.Cách mạng Đông Dương là một bộ phận của cách mạng thế giới.
**Nhận xét: Luận cương đã xác định được nhiều vấn đề thuộc về chiến lược cách mạng nhưng cũng bộc lộ một số nhược điểm và hạn chế:
– Chưa vạch rõ được mâu thuẩn đa phần của xã hội thuộc địa nên không nêu cao được yếu tố giải phóng dân tộc bản địa lên số 1, mà còn nặng về đấu tranh giai cấp, yếu tố ruộng đất .
– Đánh giá không đúng năng lực cách mạng của những giai cấp ngoài công nông như tư sản, tiểu tư sản và một bộ phận giai cấp địa chủ .
Câu 6. Phong trào cách mạng 1930-1931 với đỉnh cao là Xô Viết Nghệ-Tĩnh.
1. Nguyên nhân bùng nổ phong trào cách mạng 1930-1931.
– Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929-1933 làm cho nền kinh tế nước ta tiêu điều, xơ xác đời sống nhân dân lao động hết sức cơ cực nhất là hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.
– Do chủ trương khủng bố trắng của thực dân Pháp sau cuộc khởi nghĩa Yên Bái .
– Đảng cộng sản Nước Ta sinh ra 2/1930 với đường lối cách mạng đúng đắn đã kịp thời chỉ huy trào lưu .
Từ ba nguyên do trên dẫn tới sự bùng nổ của trào lưu cách mạng 1930 – 1931 ở nước ta. Trong ba nguyên do đó thì nguyên do Đảng sinh ra và chỉ huy là nguyên do cơ bản và quyết định hành động nhất
2.Chủ trương của Đảng.
a.Nhận định kẻ thù: Đế quốc Pháp và địa chủ phong kiến.
b. Nhiệm vụ : Chống đế quốc giành độc lập dân tộc bản địa chống phong kiến giành ruộng đất cho dân cày .
c. Hình thức tập hợp lực lượng : Bước đầu thực thi liên minh công nông .
d. Hình thức đấu tranh : Sử dụng hình thức đấu tranh chính trị của quần chúng là hầu hết như mít tinh, biểu tình, bãi công, biểu tình có vũ trang, hoạt động giải trí bí hiểm .
3.Diễn biến của phong trào cách mạng 1930-1931. Chia làm hai thời kì
a. Thời kì từ tháng 2 đến tháng 5/1930. Phong trào diễn ra can đảm và mạnh mẽ trên khoanh vùng phạm vi toàn nước .
– 2/1930 : 3000 công nhân đồn điền cao su đặc Phú Riềng ( Nam Bộ ) bãi công đòi tăng lương giảm giờ làm .
– 4/1930 : Công nhân xí nghiệp sản xuất sợi Tỉnh Nam Định, nhà máy sản xuất diêm và nhà máy sản xuất cưa Bến Thủy, xí nghiệp sản xuất xi-măng TP. Hải Phòng bãi công .
– Trong nửa đầu năm 30 cùng với trào lưu của công nhân thì trào lưu của nông dân cũng diễn ra ở nhiều địa phương thuộc những tỉnhThái Bình, Hà Nam, Nghệ An, TP Hà Tĩnh. Điểm mới của trào lưu trong thời kì này là Open nhiều truyền đơn, cờ đỏ búa liềm của Đảng Open ở nhiều địa phương .
– Đặc biệt trong ngày quốc tế lao động1 / 5/1930 lần tiên phong công nông và quần chúng khắp từ Bắc chí Nam đã biểu dương lực lượng của mình trải qua những cuộc mít tinh, biểu tình. Sau ngày 1/5 trào lưu liên tục dâng cao .
b. Thời kì từ tháng 5 đến tháng 10 / 1930. Phong trào liên tục tăng trưởng trên qui mô cả nước nhưng đỉnh điểm là hai tỉnh Nghệ An và TP Hà Tĩnh .
– Ngày 1/5/1930 ( nhân ngày quóc tế lao động ). Công nhân xí nghiệp sản xuất diêm và nhà
máy cưa Bến Thủy ( Nghệ An ) cùng hàng vạn nông dân những vùng phụ cận thị xã Vinh biểu tình gương cao cờ đỏ búa liềm đòi tăng lương giảm giờ làm .
– Ngày 1/8/1930 ( nhân ngày quốc tế chống cuộc chiến tranh ) Phong trào tăng trưởng lên
một bước mới : Công nhân khu công nghiệp Vinh-Bến thủy tổng bãi công, báo hiệu thời kì đấu tranh kinh khủng đã đến … ..
– Đỉnh cao của trào lưu cách mạng là cuộc biểu tình ngày 12/9 / 1930 của 2 vạn nông dân ở Hưng Nguyên ( Nghệ An ) biểu tình. Thực dân Pháp đàn áp làm 217 người chết ; 125 người bị thương làm cho nhân dân vô cùng căm phấn .
Trong suốt thang 9 và tháng 10 nông dân ở những huyện Thanh Chương, Diễn Châu ( Nghệ An ), Hương Sơn ( thành phố Hà Tĩnh ) đã khởi nghĩa vũ trang, công nhân khu công nghiệp Vinh-Bến thủy liên tục bãi công lần thứ hai làm cho trào lưu trở nên rất là kinh khủng .
Trước khí thế đấu tranh của quần chúng chính quyền sở tại địch ở nhiều địa phương bị tan rã. Ở đó những ban chấp hành nông hội đã đứng ra quản trị mọi mặt đời sống chính trị, xã hội theo kiểu những xô viết. Lần tiên phong nhân dân ta thực sự nắm chính quyền sở tại ở địa phương .
4. Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm
a. Ý nghĩa lịch sử:
– Phong trào cách mạng 1930 – 1931 mà đỉnh điểm là Xô Viết Nghệ Tĩnh là một sự kiện lịch sử trọng đại trong lịch sử cách mạng Việtt Nam, đã giáng một đòn kinh khủng tiên phong vào bè lũ đế quốc và phong kiến tay sai .
– Qua thực tiển trào lưu cho thấy dưới sự chỉ huy của Đảng thì giai cấp công nhân, nông dân đoàn kết với những những tầng lớp nhân dân khác có năng lực lật đổ nền thống trị của đế quốc và phong kiến tay sai .
– Đó là cuộc tổng tập dượt tiên phong của nhân dân ta dưới sự chỉ huy của Đảng, chuẩn bị sẵn sàng cho sự thắng lợi của cách mạng tháng Tám sau này .
b. Bài học kinh nghiệm. Phong trào để lại nhiều bài học kinh nghiệm:
– Bài học về vai trò chỉ huy của Đảng .
– Bài học về thiết kế xây dựng khối liên minh công nông .
– Bài học về sử dụng đấm đá bạo lực cách mang của quần chúng để giành chính quyền sở tại .
– Bài học về kiến thiết xây dựng chính quyền sở tại của dân, do dân, vì dân .
Chính vì những lẽ trên, trào lưu cách mạng 1930 – 1931 mà đỉnh điểm là Xô – Viết Nghệ-Tĩnh là cuộc diễn tập tiên phong chuẩn bị sẵn sàng cho cách mạng tháng tám 1945 .
Tham khảo.
Xô Viết Nghệ Tỉnh là hình thức sơ khai của chính quyền công nông ở nước ta.Chính quyền của dân do dân vì dân
1. Xô Viết Nghệ Tĩnh là Chính quyền của dân do dân vì dân: Vì Xô Viết Nghệ Tĩnh đã đem lại nhiềi lợi ích căn bản cho nhân dân.
a. Về kinh tế tài chính : Chia lại ruộng đất cho nông dân, giảm tô, xóa nợ, bỏ những thứ thuế vô lý, tổ chức triển khai sản xuất .
b. Chính trị : Chính quyền do nhân dân quản trị, thực thi những quyền tự do dân chủ tự do hội họp, tự do tham gia những hoạt động giải trí đoàn thể …
c. Xã hội : Phát động trào lưu đời sống văn hóa truyền thống mới, tiêu diệt mê tín dị đoan dị đoan, xóa bỏ những tục lệ lỗi thời, dạy chử quốc ngữ … .
d. Quân sự : Mỗi làng đều có đội tự vệ vũ trang
2. Xô Viết Nghệ Tỉnh là hình thức nhà nước sơ khai. Vì Xô Viết Nghệ Tĩnh chưa lập được bộ máy chính quyên hoàn chỉnh, chưa giải quyết triệt để vấn đề ruộng đất
Nhận xét: Tuy chỉ tồn tại trong thời gian ngắn (đến giữa năm 1931) nhưng chính quyền Xô Viết Nghệ Tĩnh đã tỏ rõ bản chất cách mạng và tính ưu việt của mình. Đó là
chính quyền sở tại công nông tiên phong ở nước ta. Chính quyền của dân, do dân, vì dân .
Câu 7.Cuộc vân động dân chủ1936-1939.
1. Hoàn cảnh lịch sử
a. Tình hình thế giới
– Sau cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 – 1933, chủ nghĩa phát xít Open và lên cầm quyền ở Đức, Ý, Nhật, trở thành mối tai hại lớn đang rình rập đe dọa nền độc lập quốc tế .
– Đại Hội lần thứ VII của Quốc tế cộng sản chỉ rõ :
+ Kẻ thù nguy khốn của nhân nhân thế giới là chủ nghĩa phát xít .
+ Nhiệm vụ trước mắt của giai cấp công nhân là chống CNPX .
+ Mục tiêu đấu tranh là ginhà dâ chủ bảo vệ, hoà bình
+ Chủ trương xây dựng mặt trân nhân dân ở những nước để chống chủ nghĩa phát xít
– Ở Pháp 6 – 1936 Mặt trận nhân dân thắng cử và lên cầm quyền. nhà nước mặt trận nhân dân Pháp đã thi hành một số ít chủ trương tự do, dân chủ ở thuộc địa …
b. Tình hình trong nước:
– Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 – 1933 và chủ trương khủng bố lê dài của thực dân pháp đã làm cho đời sống nhân dân Đông Dương rất là ngột ngạt, nhu yếu cải tổ đời sống và những quyền tự do dân chủ được đặt ra một cách bức thiết .
– Đảng và lực lương cách mạng đã được phục sinh .
2. Chủ trương của Đảng: Căn cứ tình hình thế giới và trong nước vân dụng đường lối của Quốc tê cộng sản, Hội nghị Trung ương Đảng đã đề ra chủ trương mới.
– Xãc định quân địch : Kẻ thù đơn cử hầu hết trước mắt của nhân dân Đông Dương chưa phải là bọn thực dân Pháp nói chung mà là bọn thực dân phản động thuộc địa Pháp .
– Xác định trách nhiệm : Nhệm vụ trước mắt của nhân dân Đông Dương là chống chủ nghĩa phát xit, chống cuộc chiến tranh đế quốc, đòi những quyền tự do dân chủ, cơm áo và độc lập .
– Hình thức tập hợp lực lượng : Chủ trương xây dựng Mặt trận thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương ( sai đổi thành Mặt trận dân chủ Đông Dương 3/1938 ) để tập hợp phần đông mọi lực lượng yêu nước dân chủ văn minh .
– Hình thức và giải pháp đấu tranh : Vận dụng nhiều hình thức đấu tranh công khai minh bạch và bí hiểm, hợp phápvà nửa hợp pháp, đấu tranh chính trị, nghị trường, báo chí truyền thông … …
– Lực lượng tham gia : Gồm nhiều những tầng lớp giai cấp như công nhân, nông dân, tri thức, dân nghèo thành thị … …
3.Các phong trào tiêu biểu trong phong trào dân chủ 1936-1939
a.Phong trào Đông Dương Đại hội (Đại hội Đông Dương) 8/1936
Giữa năm 1936 được tin chính phủ Mặt trận nhân dân Pháp cử một phái đoàn sang điều tra tình hình Đông Dương, nhân điều kiện đó Đảng phát động một phong trào đấu tranh công khai hợp pháp, vận động thành lập ủy ban trù bị nhằm thu thập nguyện vọng của nhân dân tiến tới Đại hội của nhân dân Đông Dương.
Phong trào diễn ra sôi sục những ủy ban hành động tiếp nối đuôi nhau nhau sinh ra ở nhiều địa phương trong cả nước. Quần chúng sôi sục tổ chức triển khai những cuộc mít tinh, hội họp, diễn thuyết để tích lũy dân nguyện đòi cơ quan chính phủ mặt trận nhân dân Pháp thả tù chính trị, thi hành luật lao động, cải tổ đời sống nhân dân .
b. Phong trào đón rước Gô Đa và toàn quyên Đông Dương.
Đầu năm 1937 nhân ngày đón phái viên cơ quan chính phủ Pháp là Gô Đa và toàn quyền Đông Dương Brivie, dưới sự chỉ huy của Đảng quần chúng nhân dân nhất là công nhân và nông dân đã tổ chức triển khai biểu dương lực lượng trải qua những cuộc mít tinh, biểu tình đưa dân nguyện đòi cải tổ đời sống và đòi những quyên tự do dân chủ .
c. Cuộc mít tinh ngày 1/5/1938
Nhân ngày quốc tế lao động 1/5/1938 tại quảng trường nhà đấu xảo Hà Nội đã diễn ra một cuộc mit tinh khổng lồ với hai vạn rưỡi người tham gia hô vang các khẩu hiệu đòi tự do lập hội ái hữu, nghiệp đoàn, thi hành luật lao động, đòi giảm thuế, chống phát xít, chống chiến tranh đế quốc, ủng hộ hòa bình
d. Đấu tranh trên lĩnh vực báo chí . Nhằm giới thiệu chủ nghĩa Mác-Lê Nin và tuyên truyền chính sách của Đảng nhiều tờ báo công khai của Đảng, của Mặt trận, và của các đoàn thể ra đời như Tiền phong, Dân chúng, Lao động……
e. Đấu tranh trên lĩnh vực nghị trường . Đảng lợi dụng khả năng hợp pháp để đưa người của Đảng vào Hội đồng quản hạt Nam Kì, Viện dân biểu Bắc Kì, Viện dân biểu Trung Kỳ để đấu tranh
Cuối năm 1938 chính phủ nước nhà mặt trận nhân dân Pháp ngày càng thiên hữu, bọn phản động Pháp ở Đông Dương ngóc đầu dậy phản công và đàn áp trào lưu cách mạng nước ta làm cho trào lưu cách mạng thu hẹp dần đến khi cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai bùng nổ thì chấm hết .
4. Ý nghĩa và tác dụng của phong trào 1936-1939.
– Cuộc vân động dân chủ 1936 – 1939 là một trào lưu dân tộc bản địa dân chủ to lớn. Qua đó Đảng ta tăng cường hoạt động giải trí tuyên truyền giáo dục râu rộng tư tưởng Mác-Lê Nin, đường lối chủ trương của Đảng, tập hợp phần đông quần chúng trong mặt trận dân tộc bản địa thống nhất thiết kế xây dựng được đội quân chính trị phần đông .
– Qua trào lưu uy tín và tác động ảnh hưởng của Đảng được lan rộng ra và ăn sâu trong quần chúng, trình độ chính trị và năng lực công tác làm việc của cán bộ được nâng lên, tổ chức triển khai Đảng được củng cố và phát trển .
– Phong trào đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề như bài học kinh nghiệm về sử dụng những hình thức và khẩu hiệu đấu tranh, hoạt động tổ chức triển khai quần chúng đấu tranh, thiết kế xây dựng Mặt trận nhân dân thống nhất .
Với những ý nghĩa đó trào lưu dân chủ 1936 – 1939 được xem là cuộc diễn tập lần thứ hai của nhân dân Nước Ta chuẩn bị sẵn sàng cho sự thắng lợi của Cách mạng tháng Tám .
5. So với thờ kì 1930-1931 những chủ trương sách lược cách mạng của Đảng trong thời kì 1936-1939 có gì khác ? Vì sao?
a. Nhận định kẻ thù:
– 1930 – 1931. Đế quốc và phong kiến
– 1936 – 1939. Bọn phản động thuộc địa Pháp và tay sai của chúng
b. Nhiệm vụ
– 1930 – 1931 : Chống đế quốc giành độc lập dân tộc bản địa, chống phong kiến giành ruộng đất cho dân cày .
– 1936 – 1939 : Chống phát xít, chống cuộc chiến tranh đế quốc, bọn phản động thuộc địa đòi những quyền tự do dân chủ, cơm áo và tự do
c. Hình thức tập hợp lực lượng(Mặt trận)
– 1930 – 1931 : Bước đầu triển khai liên minh công nông ( trong bước đầu ở Nghệ An và Hà tĩnh )
– 1936 – 1939 : Mặt trận dân tộc bản địa thống nhất phản đế Đông Dương sau đổi thành Mặt trận dân chủ Đông Dương .
d. Hình thức và phương pháp đấu tranh
– 1930 – 1931 : Đấu tranh chính trị, từ bãi công chuyển sang biểu tình quần chúng hoặc biểu tình có vũ trang, hoạt động giải trí bí hiểm .
– 1936 – 1939 : Sử dụng những hình thức đấu tranh độc lập công khai minh bạch hợp pháp … ..
e. Lực lượng đấu tranh
– 1930 – 1931 : Lực lượng đa phần là công nông
– 1936 – 1939 : Lực lượng đấu tranh phần đông không phân biệt thành phần giai cấp
Như vậy so với thờ kì 1930 – 1931 chủ trương, sách lược, và hình thức đấu tranh trong thời kì này đều có nét khác. Sở dĩ có sự khác nhau như vậy là do thực trạng lịch sử biến hóa so với trước. Đặc biệt, Mặt trận nhân Pháp đẫ phát hành những chủ trương về tự do dân chủ và ân xá tù chính trị cho những nước thuộc địa. Lợi dụng thời cơ này Đảng ta chủ trương đấu tranh đòi những quyền dân số dân chủ .
Câu 8. Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ VI (11/1939)
1. Hoàn cảnh triệu tập Hội nghị.
a. Thế giới: Tháng 9/1939 chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ.
* Ở Châu Âu : Tháng 6/1940 Phát xít Đức tiến công Pháp, bọn phản động Pháp nhanh gọn đầu hàng và làm tay sai cho Đức .
* Ở Viễn Đông : Nhật lan rộng ra xâm lược Trung Quốc và tiến sát biên giới Việt Trung, nhăm nhe nhảy vào Đông Dương .
b. Trong nước.
– Tháng 9/1940, Nhật nhảy vào Đông Dương, bọn thực dân pháp đang đứng trước hai rủi ro tiềm ẩn
+ Một là, trào lưu cách mạng của nhân dân Đông Dương đang dâng cao hoàn toàn có thể thiêu sống chúng .
+ Hai là, sự nhăm nhe rình rập đe dọa của phát xít Nhật, chúng sẽ hất cẳng Pháp. Để đối phó lại bọn thực dân Pháp thực thi chủ trương hai mặt : Một mặt chúng thẳng tay đàn áp những trào lưu cách mạng của nhân dân ta, mặt khác chúng thỏa hiệp bắt tay câu kết với phát xít Nhật để cùng bóc lột nhân dân Đông Dương. Còn bọn phát xít Nhật một mặt ép thực dân Pháp đi từ nhượng bộ này đến nhượng bộ khác, mặt khác lại lôi kéo một số ít thành phần trong địa chủ và tư sản bất mãn với Pháp lập chính quyền sở tại tay sai để ship hàng cho mưu đồ xâm lược của chúng .
– Đảng ta đã trưởng thành, khi thực dân Pháp điên cuồng khủng bố, Đảng ta đã kịp thời chỉ huy cho những lực lượng cách mạng kịp thời rut vào hoạt động giải trí bí hiểm ( 1938 ), chuyển trọng tâm công tác làm việc về nông thôn .
FTrước những chuyển biến của tình hình quốc tế và trong nước khi cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai nổ ra, Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Đông Dương đã triệu tập Hội nghị lần thứ VI ( 11/1939 ) để chuyển hướng chỉ huy kế hoạch .
2. Nội dung Hội nghị.
– Nhận định kẻ thù: Kẻ thù chủ yếu trước mắt là bọn đế quốc phát xít Pháp Nhật.
– Xác định trách nhiệm : Đặt trách nhiệm giải phóng dân tộc bản địa lên số 1 và cấp bách của cách mạng Đông Dương lúc này .
– Khẩu hiệu đấu tranh : Tạm gát khẩu hiệu “ Cách mạng ruộng đất ”, thay bằng khẩu hiệu tịch thu ruộng đất của bọn đế quốc, Việt gian chia cho dân cày .
– Mặt trận : Chủ trương xây dựng Mặt trân dân tộc bản địa thống nhất phản đế Đông Dương nhằm mục đích tập hợp thoáng đãng mọi những tầng lớp giai cấp, những dân tộc bản địa đông Dương chỉ mũi nhọn của cách mạng vào quân địch hầu hết trước mắt là chủ nghĩa đế quốc phát xit .
– Hình thức và giải pháp đấu tranh : Dùng đấm đá bạo lực cách mạng tức là đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, khởi nghĩa vũ trang .
3. Ý nghĩa lịch sử của Hội nghị TW Đảng lần VI
– Hội nghị TW Đảng lần VI ( 11/1939 ) đã lưu lại sự chuyển hướng chỉ huy kế hoạch của Đảng. Đây là sự chuyển hướng chỉ huy kế hoạch đúng đắn. Đảng ta đã gương cao ngọn cờ giải phóng dân tộc bản địa, đoàn kết được thoáng đãng mọi những tầng lớp giai cấp, dân tộc bản địa Đông Dương trong một mặt trận dân tộc bản địa thống nhất để đấu tranh chống quân địch chung .
– Sự chuyển hướng này đã mở ra một thời kỳ đấu tranh mới, thời kỳ trực tiếp mở đường tiến tới thắng lợi của cách mạng tháng Tám sau này .
Câu 9. Hoàn cảnh lịch sử, nội dung, ý nghĩa và tầm quan trọng của Hội nghị TW Đảng lần thứ VIII
1. Hoàn cảnh lịch sử Nguyễn Ái Quốc về nước triệu tập Hội nghị Trung ương Đảng lần VIII
a. Thế giới:
– Sau khi chiếm phần đông những nước Châu Âu, Đức sẵn sàng chuẩn bị tiến công Liên Xô .
– Nhật lan rộng ra xâm lược Trung Quốc và tiến sát biên giới Việt Trung
FTình hình thế giới có nhiều chuyển biến mới. Thế giới hình thành hai trân tuyến : Một bên là những lực lượng dân chủ do Liên Xô đứng đầu ; một bên là khối phát xít do Đức đứng đầu làm cho đặc thù của cuộc cuộc chiến tranh biến hóa .
b.Trong nước:
– Nhân dân ta đều rên xiết dưới hai tầng áp bức bóc lột Pháp – Nhật. Mâu thuẩn giữa toàn thể dân tộc bản địa ta với đế quốc phát xít Pháp Nhật vô cùng thâm thúy .
– Nhân dân ta ngày càng được cách mạng hóa với nhiều cuộc đấu tranh như khởi nghĩa Bắc Sơn, khởi nghĩa Nam Kì …
FTrước tình hình quốc tế và trong nước ngày càng khẩn trương, ngày 28/1/1941 Nguyễn Ái Quốc về nước triệu tập Hội nghị Trung ương Đảng lầnVIII họp từ ngày 10 đến 19/5/1941 tại Pắc Bó ( Cao Bằng )
2.Nội dung của Hội nghị Trung ương Đảng lần VIII
a.Nhận định của Hội nghị: Hội nghị nhận định mâu thuẫn giữa các dân tộc ta với đế quốc phát xít là mâu thuẫn chủ yếu nhất, vận mệnh dân tộc nguy vong không lúc nào bằng. Vì vậy, lúc này nhiệm vụ giải phóng dân tộc là nhiệm vụ bức thiết nhất.
b.Chủ trương.
– Xác định quân địch : Kẻ thù của nhân dân Đông Dương lúc này là phát xit Nhật
– Nhệm vụ : Nhiệm vụ bức thiết nhất là giải phóng cho được những dân tộc bản địa Đông Dương khói ách Pháp – Nhật. ( Đây là chủ trương quan trọng nhất vì Nếu không xử lý được yếu tố dân tộc bản địa giải phóng, không đòi được độc lập tự do cho toàn thể dân tộc bản địa, thì chẳng những toàn thể vương quốc dân tộc bản địa còn chịu mãi kiếp ngựa trâu mà quyền hạn của một bộ phận giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được ) .
– Khẩu hiệu đấu tranh : Tiếp tục tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất, chỉ đề ra tịch thu ruộng đất của bọn đế quốc, Việt gian chia cho dân cày .
– Hình thức tập hợp lực lượng: Để phát huy sức mạnh dân tộc ở mỗi nước Đông Dương, cần phải đặt vấn đề dân tộc trong phạm vi mỗi nước.Vì vậy Hội nghị chủ trương ở mỗi nước cần thành lập một mặt trận dân tộc thống nhất riêng. Ơ Việt Nam thành lập Việt Nam độc lập đồng minh (gọi tắt làViệt Minh), bao gồm các tổ chức quần chúng lấy tên là Hội cứu quốc….
– Hình thức đấu tranh : Đề ra chủ trương khởi nghĩa vũ trang coi đó là trách nhiệm của toàn Đảng toàn quân và toàn dân ta. Chuẩn bị mọi điều kiện kèm theo để tiến tới khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền sở tại. Hội nghị còn vạch rõ : Khởi nghĩa vũ trang muốn thắng lợi thì phải được sẵn sàng chuẩn bị chu đáo và nổ ra đúng thời cơ, phải đi từ khởi nghĩa từng phần tiến tới tổng khởi nghĩa .
3.Ý nghĩa và tầm quan trọng của Hội nghị TW Đảng lần thứ VIII
a.Ý nghĩa: Hội nghị TW Đảng lần VIII có ý nghĩa lịch sử to lớn-đã hoàn chỉnh chủ trương được đề ra từ Hội nghị lần 11 – 1939.
– Kiên nquyết gương cao hơn nữa ngọn cờ giải phóng dân tộc bản địa, đặt trách nhiệm giải phóng dân tộc bản địa lên số 1 và cấp thiết hơn khi nào hết .
– Giải quyết đúng đắn giữa hai trách nhiệm kế hoạch chống đế quốc và phong kiến .
– Đề ra chiêu thức cách mạng đơn cử
b. Tầm quan trọng của Hội nghị :Hội nghị TW Đảng lần thứ VIII có tác dụng quyết định đối với thắng lợi của cách mạng tháng tám.
Câu 10. Sự thành lập và đóng góp của mặt trận Việt Minh đối với cách mạng tháng tám 1945.
1.Sự thành lập. Thực hiện Nghị quyết của Hội nghị Trung ương Đảng lần VIII (5/1941), do Nguyễn Ái Quốc triệu tập và chủ trì. Mặt trận Việt Minh đã được thành lập (19/5/1941) tại Pác Bó – Cao Bằng. Mặt trận Việt Minh ra đời nhằm tập hợp mọi lực lượng yêu nước của dân tộc để xây dựng khối đoàn kết toàn dân, làm nhiệm vụ giải phóng dân tộc.
2. Những nét chính về hoạt động mặt trận Việt Minh từ 5/1941 đến 3/1945.
Hoạt động chính của Mặt trận Việt Minh là kiến thiết xây dựng lực lượng chính trị, thiết kế xây dựng lực lượng vũ trang, thiết kế xây dựng căn cứ địa cách mạng, chuẩn bị sẵn sàng khởi nghĩa vũ trang tiến tới cách mạng tháng tám .
a. Xây dựng lực lượng chính trị: Là xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.
– Mặt trân việt Minh chủ trương xây dựng những Hội cứu quốc như công nhân cứu quốc, nông dân cứu quốc, người trẻ tuổi cứu quốc, phụ nữ cứu quốc, phụ lão cứu quốc, nhi đồng cứu quốc … .
– Cao Bằng là nơi thử nghiệm kiến thiết xây dựng những Hội cứu quốc. Đến năm 1942 khắp 9 châu của tỉnh Cao Bằng đều có Hội cứu quốc .
b. Xây dựng lực lượng vũ trang .
– Bộ phận nòng cốt bắt đầu là đội du kích Bắc Sơn, đến năm 1941 thống nhất những đội du kích ở Bắc Sơn và Vũ Nhai thành cứu quốc quân .
– Ngày 22/12/1944 theo thông tư của quản trị Hồ Chí Minh tại Cao Bằng, Võ Nguyên Giáp xây dựng Đội Nước Ta tuyên truyền giải phóng quân gồm 34 người do Võ Nguyên Giáp làm đội trưởng .
– Ngày 15/5/1941 tại Hội nghị quân sự chiến lược Bắc Kỳ đã thống nhất ĐộiViệt Nam tuyên truyền giải phóng quân và đội Cứu quốc quân thành Nước Ta giải phóng quân .
c. Xây dựng căn cưa địa cách mạng .
– Sau khởi nghĩa Bắc Sơn xây dựng địa thế căn cứ Bắc Sơn-Vũ Nhai .
– Khi Bác mới về nước xây dựng địa thế căn cứ PăcPó-Cao Bằng .
– 4 – 6/1945 Khu giải phóng Việt Bắc được xây dựng gồm 6 tỉnh … … .
d. Chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang tiến tới Cách mạng tháng Tám .
– Ngày 7/5/1944, Tổng bộ Việt Minh ra chỉ chị “ Sửa soạn khởi nghĩa ” và lôi kéo nhân dân “ sắm vũ khí đuổi thù chung ”. Không khí chuẩn bị sẵn sàng khởi nghĩa sôi sục .
– Ngày 22/12/1944 ĐộiViệt Nam tuyên truyền giải phóng quân được xây dựng. Hai ngày sau đội đã hạ đồn Phay Khắt và Nà Ngần ( Cao Bằng )
– Ngày 9/3/1945 Nhật thay máu chính quyền Pháp, tiếp theo thông tư “ Nhật – Pháp bắn nhau và hành vi của tất cả chúng ta ” của Đảng Mặt trận Việt Minh ra lệnh lôi kéo đồng bào toàn nước tăng cường cao trào kháng Nhật cứu nước .
Như vậy đến đầu năm 1945 mọi sự sẵn sàng chuẩn bị cho cách mạng tháng tám của Mặt trận Việt Minh cơ bản đã triển khai xong, một bầu không khí tiền khởi nghĩa sôi sục khắp cả nước báo trước giờ hành vi sắp tới .
3.Đóng góp của Mặt trận Việt Minh đối với cách mạng tháng Tám năm 1945
Mặt trận Việt Minh là Mặt trận đoàn kết dân tộc bản địa, do Đảng ta chỉ huy sống sót trong vòng 10 năm ( 1941 – 1951, năm 1951 Mặt trậnVịêt Minh đã thống nhất với Mặt trận Liên Viêt xây dựng Mặt trận Liên Việt ) đã có nhiều góp phần cho cách mạng Nước Ta qua những thời kì lịch sử đặc biệt quan trọng là so với Cách mạng tháng Tám .
– Mặt trậnVịêt Minh đã tập hợp mọi lực lượng yêu nước, xây dựng khối đoàn kết toàn dân.Xây dựng lực lượng chính trị to lớn cho cách mạng thắng lợi.
– Mặt trận Vịêt Minh đã có góp phần lớn trong việc thiết kế xây dựng tăng trưởng lực lượng
vũ trang cách mạng, trong việc chỉ huy trào lưu kháng Nhật cứu nước, tạo tiền đề cho tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 .
– Triệu tập và triển khai thành công xuất sắc quốc dân Đại hội Tân Trào 8/1945, kêu gọi nhân dân tham gia tổng khởi nghĩa tháng Tám, dưới sự chỉ huy của Đảng giành thắng lợi .
– Sau khi cách mạng tháng Tám thành công xuất sắc, Mặt trận Vịêt Minh liên tục củng cố khối đoàn kết toàn dân, lãnh đạo nhân dân thiết kế xây dựng và bảo vệ chính quyền sở tại mới., sẵn sàng chuẩn bị cho kháng chiến .
Câu11. Nội dung bản chỉ thị “Nhật – pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”. Diễn biến và ý nghĩa của cao trào kháng Nhật cứu nước.
1.Nội dung bản chỉ thị “Nhật pháp băn nhau và hành động của chúng ta”.
Ngay trong đêm 9/3/1945, Nhật thay máu chính quyền Pháp trên toàn cỏi Đông Dương, thì Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã họp để đánh giá và nhận định, nhìn nhận tình hình về cuộc thay máu chính quyền Nhật – Pháp, đến ngày 12/3/1945 ra bản thông tư “ Nhật – Pháp bắn nhau và hành vi của tất cả chúng ta ” .
*Nội dung:
– Vạch rõ nguyên nhân và hậu quả của cuộc đảo chính.
+ Nguyên nhân : Vì mâu thuẩn giữa Nhật Pháp ngày càng nóng bức không hề đều hòa được ( vì hai tên đế quốc không hề cùng ăn chung một miếng mồi béo bở )
+ Hậu quả : Gây ra một cuộc khủng hoảng cục bộ chính trị thâm thúy, làm tình thế cách mạng Open .
– Xác định quân địch : Kẻ thù chính duy nhất của nhân dân ta lúc này là phát xít Nhật và bọn tay sai của chúng .
– Khẩu hiệu đấu tranh : Thay khẩu hiệu đánh đuổi đế quốc phát xít Pháp Nhật bằng khẩu hiệu đánh đuổi Phát xít Nhật .
– Phát động cao trào kháng Nhật cứu nước, làm tiền đề cho tổng khởi nghĩa Tháng Tám .
Ngoài ra, Chỉ thị này cũng vạch rõ : Do đối sánh tương quan lực lượng giữa ta và địch ở mỗi địa phương không giống nhau, cách mạng hoàn toàn có thể chín muồi ở những địa phương cũng không đều nhau nên nơi nào thấy so sánh lực lượng giữa ta và địch có lợi cho cách mạng thì lãnh đao quần chúng đứng lên thực thi những cuộc khởi nghĩa từng phần, giành thắng lợi từng bộ phận rồi tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền sở tại trong toàn nước .
*Ý nghia.Chỉ thị, “Nhật pháp băn nhau và hành động của chúng ta”, có giá trị và ý nghĩa như một chương trình hành động, một lời hiệu triệu, một lời dẫn dắt dân ta tiến hành một cao trào kháng Nhật cứu nước, tạo cơ sở cho sự sáng tạo của các địa phương trên cơ sở đường lối chung của Đảng.
2. Diễn biến và ý nghĩa của cao trào kháng Nhật cứu nước.
Dưới ánh sáng của Nghị quyết Hội nghị Ban thường vụ Trung ương Đảng ( 9/3/1945 ) và bản thông tư “ Nhật – Pháp bắn nhau và hành vi của tất cả chúng ta ” ( 12/3/1945 ). Cả nước dấy lên một cao trào kháng Nhật cứu nước can đảm và mạnh mẽ làm tiền đề cho tổng khởi nghĩ tháng Tám .
*Tại Quảng Ngãi. Ngày 11/3/1945, tù chính trị ở nhà lao Ba Tơ đã nổi dậy giết giặc cướp đồn, thành lập chính quyền cách mạng, thành lập đội du kích Ba Tơ và căn cứ địa cách mạng Ba Tơ.
* Tại căn cứ địa Việt Bắc : Đội Nước Ta tuyên truyền giải phóng quân và Cứu Quốc quân đã giải phóng nhiều vùng to lớn thuộc những tỉnh Cao Băng, Bắc Cạn, Thành Phố Lạng Sơn, Tuyên Quang, Thái Nguyên ( khu giải phóng Việt Bắc được xây dựng ) .
* Tại những đô thị lớn Thành Phố Hà Nội, Hải Phòng Đất Cảng, Tỉnh Nam Định, Vinh, Huế, Thành Phố Đà Nẵng, Hồ Chí Minh .. liên tục nổ ra những cuộc biểu tình chống Nhật, hấp dẫn hàng triệu người tham gia .
* Tại những vùng nông thôn : Phong trào kháng Nhật cứu nước cũng dâng lên can đảm và mạnh mẽ, tiêu biểu vượt trội nhất là trào lưu “ Phá kho thóc của Nhật xử lý nạn đói ”, trào lưu được quần chúng hưởng ứng rất phần đông .
Như vậy, tới những ngày đầu tháng 8/1945 cao trào kháng Nhật diễn ra ngày càng sôi sục. Không khí sẵn sàng chuẩn bị khởi nghĩa đã trở nên rất là khẩn trương, quần chúng đã chuẩn bị sẵn sàng, chỉ chờ chờ thời cơ là đứng lên tổng khởi nghĩa .
3.Ý nghĩa lịch sử của cao trào kháng Nhật cứu nước.
– Cao trào kháng Nhật cứu nước là bước tăng trưởng vượt bậc của cách mạng nước ta làm tiền đề cho tổng khởi nghĩa tháng tám thắng lợi .
– Cao trào đã hấp dẫn hàng triệu quần chúng tham gia, rèn luyện cho quần chúng nhiều hình thức đấu tranh nhiều mẫu mã, kinh khủng .
– Qua cao trào, lực lượng cách mạng ( gồm có cả lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang ở cả nông thôn và thành thị ) đã tăng trưởng vượt bậc, trong khi lực lượng quân địch bị suy yếu nhanh gọn đưa tới thời cơ tổng khởi nghĩa tháng Tám chín muồi .
Với những ý nghĩa đó, cao trào kháng Nhật cứu nước là cuộc tập dược vĩ đại để đưa quần chúng tiến lên tổng khởi nghĩa giành chính quyền sở tại ..
Câu 12.Cách mạng tháng tám 1945: Thời cơ, diễn biến, ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của cách mạng tháng tám 1945
1.Hoàn cảnh lịch sử . Cách mạng tháng Tám nổ ra trong thời cơ chín muồi.
a.Thế giới (Khách quan)Thời cơ thuận lợi đã đến
– Ở Châu Âu : Tháng 5/1945 phát xít Đức đầu hàng quân liên minh không điều kiện kèm theo .
– Ở Châu Á Thái Bình Dương – Thái Bình Dương : 8/1945 Nhật cũng đầu hàng vô điều kiện kèm theo .
– Các nước liên minh chưa kịp vào Đông Dương để giải giáp quân đội Nhật .
b.Trong nước (Chủ quan)
– Quân Nhật và bè lũ tay sai của chúng sợ hãi đến cực độ, lính Nhật mất hết ý thức chiến đấu .
– Lực lượng cách mạng của ta vững mạnh, nhân dân đã sẵn sàng chuẩn bị, Đảng ta có sự sẵn sàng chuẩn bị chu đáo trong suốt 15 năm .
Như vậy cách mạng tháng Tám nổ ra trong điều kiện khách quan và chủ quan hoàn toàn chín muồi. Đó là thời cơ ngàn năm có một (vì nó rất hiếm và rất quí nếu bỏ qua thì thời cơ không bao giờ trở lại nữa). Nhân thức rõ thời cơ có một không hai này, Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Đây là thời cơ ngàn năm có một cho dân tộc ta vùng dậy.Lần này dù có phải thiêu cháy dãy Trường Sơn cũng quyết gìành độc lập cho đất nước”
2.Những nét chính về diễn biến.
– Ngày 13/8/1945 khi Nhật đầu hành liên minh Đảng đã triệu tập Hội toàn nước ở Tân Trào ( Tuyên Quang ). Hội nghị quyết định hành động .
+ Phát động tổng khởi nghĩa giành chính quyền sở tại trong cả nước trước khi quân liên minh vào .
+ Thành lập ủy ban Khởi nghĩa toàn nước ra quân lệnh số 1 hạ lệnh khởi nghĩa .
– Ngày 16 -> 17/8/1945 Mặt trận Việt Minh triệu tập Đại hội Quốc dân ở Tân Trào. Đại hội quyết định hành động .
+ Tán thành lệnh tổng khởi nghĩa của Đảng .
+ Thành lập Ủy ban Dân tộc giải phóng việt nam do quản trị Hồ Chí Minh đứng đầu .
+ Qui định Quốc Kỳ, Quốc ca. Đặt tên nước là Nước Ta dân chủ cộng hòa .
– Chiều ngày 16/8/1945 một đơn vị chức năng quân giải phóng do Võ Nguyên Giáp chỉ huy từ Tân Trào tiến về giải phóng thị xã Thái Nguyên khởi đầu cho cách mạng tháng tám .
– Từ 14 đến 18/8/1945 có 4 tỉnh giành được chính quyền sở tại : Bắc Giang, Thành Phố Hải Dương, thành phố Hà Tĩnh và Quảng Nam .
– Giành chính quyền sở tại ở TP.HN : Từ ngày 15 đến 18/8 trào lưu chuẩn bị sẵn sàng khởi nghĩa của quần chúng ngày càng sôi sục. Ngày 19/8/1945 TP.HN giành được chính quyền sở tại .
– Ngày 23/8 ta giành chính quyền sở tại ở Huế .
– Ngày 25/8 ta giành chính quyền sở tại ở TP HCM .
– Ngày 28/8 hầu hết những địa phương trong cả nước giành được chính quyền sở tại .
– Ngày 30/8 vua Bảo Đại thoái vị .
– Ngày 2/9/1945 tại trung tâm vui chơi quảng trường Ba Dình quản trị Hồ Chí Minh đại diện thay mặt chính phủ nước nhà lâm thời đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Nước Ta dân chủ Cộng hòa .
Như vậy chỉ trong vòng 15 ngày ( từ 14/8 đén 28/8/1945 ) tổng khởi nghĩa tháng Tám đã thành công xuất sắc trong cả nước. Lần tiên phong trong cả nước chính quyền sở tại về tay nhân dân .
3.Ý nghĩa lịch sử của cách mạngtháng tám.
a. Đối với dân tộc: Cách mạng tháng Tám thành công là một biến cố lịch sử vĩ đại mở ra một bước ngoặc lớn trong lịch sử dân tộc,vì:
– Phá tan hai xiềng xích nô lệ của Pháp – Nhật, lật nhào chế độ quân chủ khai sinh nước Nước Ta dân chủ cộng hòa .
– Đưa nước ta từ một nước thuộc địa trở thành một nước độc lập, nhân dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ nước nhà .
– Mở ra một kỹ nguyên mới trong lịch sử dân tộc bản địa : Kỷ nguyên độc lập tự do gắn liền với chủ nghĩa xã hội, giải phóng dân tộc bản địa gắn liền với giải phóng giai cấp .
b. Đối với thế giới:
– Góp phần đánh bại chủ nghĩa phát xít
– Cổ vũ can đảm và mạnh mẽ ý thức đấu tranh của nhân dân những nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên quốc tế nhất là Châu Á Thái Bình Dương và châu phi .
4.Bài học kinh nghiệm của cách mạng tháng Tám
– Nắm vững ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, phải biết giải quyết đúng đắn hai nhiệm vụ dân tộc và dân chủ đưa nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu.
– Biết tập hợp và tổ chức triển khai lực lượng cách mạng với nòng cốt là liên minh công nông .
– Triệt để tận dụng mâu thuẩn trong hàng ngũ quân địch chỉa mũi nhọn vào quân địch chính trước mắt .
– Nắm vững quan điểm đấm đá bạo lực cách mạng, tích hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, đi từ khởi nghĩa từng phần đến tổng khởi nghĩa .
– Phải tích cực sẵn sàng chuẩn bị và chớp đúng thời cơ .
5. Nguyên nhân thành công của cách mạng tháng tám? Nguyên nhân nào có tính chất quyết định?Vì sao?
* Nguyên nhân khách quan. Hoàn cảnh quốc tế vô cùng thuận tiện đó là Hồng quân Liên Xô và phe Dồng mimh đã vượt mặt phát xít Nhật, quân địch của ta đã gục ngã. Đó là thời cơ để nhân dân ta vùng lên giành chính quyền sở tại .
* Nguyên nhân chủ quan :
– Dân tộc ta giàu truyền thống lịch sử yêu nước và đấu tranh chống giặc ngoại xâm .
– Sự chỉ huy sáng suốt tài tình của Đảng đứng đầu là quản trị Hồ Chí Minh với đường lối đúng đắn phát minh sáng tạo .
– Đã thiết kế xây dựng được khối liên minh công nông vững chãi, tập hợp được những lực lượng yêu nước trong mặt trận thống nhất .
– Đảng ta đã có quy trình sẵn sàng chuẩn bị chu đáo cho thắng lợi của cách mạng tháng tám trong suốt 15 năm với ba cuộc diễn tập 1930 – 1931 ; 1936 – 1939 ; 1939 – 1945
* Nguyên nhân quan trọng và mang tính quyết định hành động nhất là nguyên do chủ quan chính do : Nếu quần chúng nhân dân không sẵn sàng chuẩn bị đứng lên, nếu Đảng không sáng suốt tài tình nhận định và đánh giá đúng thời cơ thì thời cơ sẽ qua đi. Vì thế nguyên do chủ quan mang đặc thù quyết định hành động còn nguyên do khách quan chỉ là sự hổ trợ là thời cơ để Đảng sáng suốt phát động quần chúng nhân dân đứng lên giành chính quyền sở tại trong thời hạn ngắn .
Câu 13.Nét chính về tình hình nước ta năm đầu tiên sau cách mạng tháng tám.
1.Thuận lợi:
– Sau chiến tranh thế giới thứ hai so sánh lực lượng cách mạng và phản cách mạng thay đổi có lợi cho ta.
+ Phong trào giải phóng dân tộc bản địa trên quốc tế tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ .
+ Hệ thống những nước xã hội chủ nghĩa hình thành. Chủ nghĩa xã hội từ một nước là Liên Xô đang trong quá trinh hình thành mạng lưới hệ thống quốc tế .
+ Hệ thống những nước tư bản chủ nghĩa ( trừ Mỹ ) đa suy yếu nhiều
– Có sự chỉ huy sáng suốt tài tình của đảng, đứng đầu là quản trị Hồ Chí Minh – Ta đã giành được chính quyền sở tại, nhân dân ta làm chủ và quyết tâm bảo vệ thành quả của cách mạng tháng tám ..
2.Những khó khăn: Vừa mới ra đời nước ta đứng trước muôn vàn những khó khăn tưởng chừng như không thể vượt qua, đó là:
a.Giặc ngoại xâm và nội phản:
* Giặc ngoại xâm : Sau cách mạng tháng tám thì quân đội những nước quân liên minh lần lược kéo vào nước ta với thủ đoạn là vây hãm và can thiệp cách mạng nước ta :
– Từ vĩ tuyến 16 trở ra 20 vạn quânTưởng kéo vào với thủ đoạn thủ tiêu chính quyền sở tại cách mạng .
– Từ vĩ tuyến 16 trở vào có hơn một vạn quân Anh chúng đã dung túng và trợ giúp cho Pháp quay trở lại xâm lược Nam Bộ .
– Lúc này trên nước ta còn hơn 6 vạn quân Nhật đang chờ giải giáp trong đó có một bộ phận giúp Pháp lan rộng ra khoanh vùng phạm vi chiếm đóng ở Nam Bộ .
– Thực dân Plháp muốn Phục hồi lại nền thổng trị cũ, đã xâm lược nước ta ở Nam Bộ .
* Nội phản : Các lực lượng phản cách mạng ở cả hai miền đều ngóc đầu dậy hoạt động giải trí chống phá cách mạng như cướp bóc, giết người, tuyên truyền kích động, làm tay sai cho Pháp …
b. Khó khăn về kinh tê, tài chính:
– Kinh tế nghèo nàn lỗi thời, bị cuộc chiến tranh tàn phá nặng nề, thiên tai, lũ lụt nạn đói đang rình rập đe dọa nghiêm trọng .
– giá thành nhà nước trống rỗng, lạm phát kinh tế ngày càng tăng, Ngân sách chi tiêu đắt đỏ … .
c. Khó khăn về chính trị, xã hội.
– Chính quyền còn non trẻ, lực lượng mỏng dính, thiếu kinh nghiệm tay nghề quản lí
– Hơn 90 % dân số mù chử, những tệ nạn xã hội như rượu chè, cờ bạc, nghiện hút kha thông dụng .
FDo những khó khăn trên làm cho cách mạng nước ta đang đứng trước những thử thách hết sức hiểm nghèo, trực tiếp đe dọa sự tồn vong của chính quyền cách mạng. vận mệnh Tổ Quốc như “Nghìn cân treo sợi tóc”
Câu 14. Những chủ trương và biên pháp của Đảng nhằm giải quyết những khó khăn để bảo vệ thành quả cách mạng tháng Tám.
1.Xây dựng chính quyền. Nhiêm vụ trung tâm là phải xây dựng và củng cố chính quyền dân chủ nhân dân.
– Ngày 6/1/1946 tổ chức triển khai tổng tuyển cử bầu Quốc hội. Hơn 90 % cử tri đi bầu và bầu được 333 đại biểu vào Quốc hội .
– Ngày 2/3/1946 Quốc hội họp phiên họp tiên phong, bầu ban dự thảo Hiến pháp và bầu cơ quan chính phủ chính thức do quản trị Hồ Chí Minh đứng đầu
– Sau bầu cử Quốc hội là bầu cử Hội đồnh nhân dân những cấp để củng cố chính quyền sở tại ở địa phương .
* Ý nghĩa của cuộc tổng tuyển cử bầu Quốc hội và bầu cử Hội đồng nhân dân những cấp
– Phá tan thủ đoạn chia rẽ và lật đổ của quân địch .
– Củng cố khối đoàn kết toàn dân, khơi dậy ý thức yêu nước, ý thức làm chủ niềm tin nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi công dân so với quốc gia .
2.Giải quyết khó khăn về nạn đói, nạn dốt, về tài chính
a.Nạn đói:
– Trước mắt thực thi nhường cơm xẻ áo, triển khai hũ gạo tiết kiệm chi phí, ngày đồng tâm
– Về lâu bền hơn phải tăng cường tăng gia sản xuất
FChỉ trong thời hạn ngắn nạn đói được đẩy lùi
b. Nạn dốt:
– Mở những lớp học tầm trung, lôi kéo nhân dân tham gia xóa nạn mù chử .
– Ngày 8/9/1945 quản trị Hồ Chí Minh ký sắc lệnh xây dựng cơ quan tầm trung học vụ
FĐến tháng 3 / 1946, riêng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có 3 vạn lớp học và 81 vạn học viên .
c. Giải quyết khó khăn về tài chính.
– Kêu gọi niềm tin tự nguyên góp phần của nhân dân, trải qua quỹ độc lập và tuần lễ vàng. Thu được 370 Kg vàng và 20 triệu đồng
– Phát hành tiền Nước Ta, ngày 23/11/1946 chính thức lưu hành tiền Nước Ta trên cả nước
3.Chống giặc ngoai xâm và nội phản
3.1.Chống giặc ngoại xâm. Diễn ra qua hai thời kì.Trước và sau 6/3/1946
a.Trước 6/3/1946:
* Chủ trương:Hòa với quân Tưởng ở miền Bắc để tập trung lực lượng chống Pháp ở miền Nam
* Biện pháp :
– Đối với quân Tưởng ở Miền Bắc : Hòa hoản tránh xung đột, tiếp xúc thân thiện, nhân nhượng cho chúng một số ít quyền lợi và nghĩa vụ về kinh tế tài chính và chính trị như nhận cung ứng lương thực thực phẩm, nhận tiêu tiền mất giá của chúng, nhường cho tay sai của Tưởng 70 ghế trong Quốc hội và 4 ghế trong cơ quan chính phủ không qua bầu cử .
Tác dụng : Làm thất bại thủ đoạn của Tưởng, đồng thời vô hiệu những hoạt động giải trí chống phá của bọn tay sai của Tưởng, ta có điều kiện kèm theo tập trung chuyên sâu lực lượng chống Pháp ở miền Nam
– Đối với quân Pháp ở Miền Nam : Kiên quyết chống bọn thực dân Pháp quay trở lại xâm lược. Nhân dân Nam Bộ đã anh dững chống Pháp bằng mọi thứ vũ khí có sẵn và bằng mọi hình thức. Đồng bào cả nước hướng về Miền Nam ruột thịt .
b.Sau ngày 6/3/1946
*Chủ trương: Hòa với Pháp để đuổi nhanh quân Tưởng, tranh thủ thời gian để chuẩn bị kháng chiến lâu dài.
* Biện pháp : Ký Hiệp định sơ bộ ngày 6/3/1946 và tạm ước 14/9/1946
Hiệp định sơ bộ (6/3/1946)
*Hoàn cảnh lịch sử:
– Đối với Pháp : Sau khi chiếm đóng 1 số ít nơi ở Nam Bộ thì thực dân Pháp sẵn sàng chuẩn bị đưa quân ra Bắc để thôn tính hàng loạt nước ta. Song chúng khó thực thi được vì gặp nhiều khó khăn vất vả giữa bình định và lấn chiếm :
+ Chưa bình định xong Nam Bộ .
+ Nếu lấn chiếm ra Miền Bắc thì gặp phải hai khó khăn vất vả : Một là gặp phải lực lượng kháng chiến của ta ; hai là phải đụng độ với 20 vạn quân Tưởng, nên Pháp muốn thương lượng để thay quân Tưởng ở Miền Bắc .
– Đối với quân Tưởng : Cần về nước để đối phó với cách mạng Trung Quốc
FTình hình trên Pháp – Tưởng đã bắt tay câu kết với nhau chúng đã ký hiệp ước Hoa-Pháp 28/2/1946. Đây là một thủ đoạn thâm độc của quân địch đặt cách mạng nước ta trước hai con đường phải chọ một :
+ Một là cầm vũ khí đứng lên chống Pháp khi chúng vừa đến Miền Bắc .
+ Hoặc là dữ thế chủ động đàm phán với Pháp để gạt nhanh 20 vạn quân Tưởng về nước và tranh thủ thời hạn để sẵn sàng chuẩn bị lực lượng chống Pháp sau này .
Sau khi đánh giá và nhận định nhìn nhận tình hình ta chon giả pháp hòa với Pháp bằng việc ký Hiệp định sơ bộ ngày 6/3/1946
*Nội dung:
– nhà nước Pháp công nhận nước ta là một vương quốc tự do nằm trong khối liên hiệp Pháp
– Ta đồng ý chấp thuận cho 15000 quân Pháp ra Miền Bắc thay cho quân Tưởng và rút dần trong thời hạn 5 năm .
– Hai bên ngừng bắn ở Nam Bộ để đàm phán ở Pari .
FViệc ký Hiệp định Sơ bộ ta đã loại được một kẻ thù nguy hiểm tránh được một cuộc chiến đấu bất lợi cho ta, ta có thêm thời gian hòa bình để chuẩn bị cho kháng chiến lâu dài.
Tạm ước 14/9/1946. Sau Hiệp định sơ bộ, ta thể hiện thiện chí hòa bình còn Pháp vẫn cố tình trì hoản việc thi hành và vẫn tăng cường những hành động khiêu khích làm cho cuộc đàm phán ở Phông tennơblô không thành, quan hệ Việt Pháp trở nên căng thẳng có nguy cơ xảy ra chiến tranh.
Trước tình hình đó, để lê dài thêm thời hạn hòa hoản sẵn sàng chuẩn bị cho kháng chiến vĩnh viễn. quản trị Hồ Chí Minh ký tiếp với Pháp bản Tạm ước 14/9 liên tục nhân nhượng cho chúng 1 số ít quyền lợi và nghĩa vụ. ( Đây là số lượng giới hạn ở đầu cuối của sự nhân nhượng )
*Tác dụng của việc ký Hiệp định sơ bộ 6/3 và tạm ước 14/9
– Đập tan ý đồ của Pháp trong việc câu kết với Tưởng để chống lại ta .
– Đẩy nhanh được 20 vạn quân Tưởng và tay sai về nước, thoát được thế vây hãm của quân địch .
– Có thêm thời hạn để củng cố lực lượng sẵn sàng chuẩn bị kháng chiến lâu dài hơn .
3.2.Đối với nội phản: Kiên quyết vạch trần bộ mặt bán dân hại nước của chúng, trừng trị các tổ chức phản cách mạng và tay sai của Tưởng. Chính phủ ra sắc lệnh giải tán tổ chức Đại Việt quốc gia xã hội đảng và Đại việt quốc dân đảng…….
3.3 Nhận xét và ý nghĩa của những giải pháp trên đối với cuộc kháng chiến chống Pháp.
– Là những chủ trương sáng suốt và tài tình, mềm dẻo về sách lược nhưng cứng rắn về nguyên tắc, biết lợi dụng mâu thuẩn trong hàng ngũ của kẻ thù không cho chúng có điều kiện tập trung lực lượng chống phá ta….
– Đưa nước ta vượt qua mọi khó khăn và thoát khỏi tình thế hiểm nghèo Nghìn cân treo sợi tóc sẵn sàng bước vào cuộc chiến đấu lâu dài với pháp.
Câu 15.Nội dung cơ bản của đường lối kháng chiến chồng thực dân Pháp xâm lược
1.Sự hình thành đường lối kháng chiến.
Ngay từ đầu cuộc kháng chiến, Đảng ta mà đứng đầu là chủ tich Hồ Chí Mimh đã vạch ra đường lối kháng chiến để chỉ huy mọi mặt kháng chiến của quân và dân ta. Đường lối đó được xuất phát từ những văn kiện chính sau đây :
– Lời lôi kéo toàn nước kháng chiến của quản trị Hồ Chí Minh ( 19/12/1946 )
– Bản thông tư Toàn dân kháng chiến của Ban thường vụ TW Đảng ( 22/12/1946 ) .
– Tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của Trường Chinh 1947 .
Từ những văn kiên ấy từ từ hình thành đường lối kháng chiến của ta. Đường
lối đó là: Kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kì, và tự lực cánh sinh. Đường lối này đã thể hiện tính chất của cuộc kháng chiến của nhân ta là:
– Cuộc kháng của ta là một cuộc cuộc chiến tranh cách mạng chính nghĩa, chống lại một cuộc chến tranh phi nghĩa của thực dân Pháp .
– Cuộc kháng chiến của nhân dân ta nhằm mục đích mục tiêu : Giành độc lập và thống nhất Tổ Quốc, bảo vệ chính quyền sở tại dân chủ nhân dân .
– Trong cuộc kháng chiến này, dân tộc bản địa việt Nam vừa đấu tranh để tự cứu mình, vừa đấu tranh cho tự do quốc tế. Cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Nước Ta do đó còn là một cuộc cuộc chiến tranh tân tiến vì tự do, độc lập, vì dân chủ độc lập .
2.Nội dung cơ bản của đường lối kháng chiến.
* Kháng chiến toàn dân : Là toàn dân kháng chiến, toàn dân đánh giặc không phân biệt già trẻ, trai gái, mỗi người dân là một chiến sỹ, mỗi làng xã là một pháo đài trang nghiêm. Sở dĩ như vậy là vì : Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, vì quyền lợi toàn dân nên phải do toàn dân thực thi
* Kháng chiến tổng lực : Là kháng chiến trên toàn bộ những mặt : Quân sự, chính trị, kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, ngoại giao … .. Vì thực tiển giặc Pháp không những đánh ta về quân sự chiến lược mà con phá ta cả về kinh tế tài chính, chính trị, văn hóa truyền thống … Cho nên ta không những kháng chiến chống Pháp trên mặt trận quân sự chiến lược mà phải kháng chiến tổng lực trên toàn bộ những mặt. Đồng thời kháng chiến tổng lực còn để phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân .
* Kháng chiến trường kỳ ( nghĩa là đánh lâu bền hơn ) : Đây là một chủ trương vô cùng sáng suốt của Đảng ta, vận dụng một cách phát minh sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lê Nin vào thực trạng nước ta. Ta yếu địch mạnh nên phải đánh lâu dài hơn để chuyển hóa lực lượng .
* Tự lực cánh sinh : Chủ yếu là dựa vào sức mình là chính ( sức mạnh của nhân dân ) không trông chờ ỷ lại vào bên ngoài, đồng thời phải tranh thủ sự viện trợ của quốc tế. Muốn đánh vĩnh viễn thì phải dựa vào sức mình là chính .
*ý nghĩa và tác dụng của đường lối kháng chiến chống Pháp
– Toàn bộ đường lối kháng chiến thấm nhuần tư tưởng cuộc chiến tranh mhân dân thâm thúy. Nó chứng tỏ cuộc kháng chiến của ta là chính nghĩa, nên được nhân dân ủng hộ .
– Đường lối kháng chiến có tính năng dộng viên, dẫn dắt nhân dân ta thực thi cuộc kháng chiến dưới sự chỉ huy của đảng và quản trị Hồ Chí Minh, dù phải trải qua nhiều quyết tử gian nan nhưng nhất định sẽ giành thắng lợi .
Câu 16. Chiến dich Việt Bắc Thu – Đông 1947
1. Hoàn cảnh lịch sử.
– Khi ta rút khỏi các đô thi thì thực dân Pháp đã mở rộng được địa bàn chiếm đóng (chiếm thêm một số thành phố và kiểm soát được một số đường giao thông quan trọng) nhưng chúng vẫn không thực hiện được âm mưu đánh nhanh thắng nhanh, mà chiến tranh vẫn kéo dài.
– Chiến tranh càng lê dài thì Pháp càng gặp nhiều khó khăn vất vả về quân sự chiến lược, kinh tế tài chính, kinh tế tài chính, chính trị, xã hội … .
FTháng 3/1947 Pháp cử Bôlaec sang làm cao ủy Đông Dương thay cho Đắcgiănglơ. Thực dân Pháp sẵn sàng chuẩn bị mở cuộc tiến công qui mô lớn lên Việt Bắc .
2. Âm mưu của địch.
– Phá tan cơ quan đầu não kháng chiến của ta
– Tiêu diệt hầu hết bộ đội nòng cốt .
– Khóa chặt biên giới Việt Trung nhằm mục đích ngăn ngừa sự liên lạc giữa ta với quốc tế .
– Dùng thắng lợi về quân sự chiến lược để thôi thúc sự xây dựng chính quyền sở tại bù nhìn trên toàn nước và nhanh gọn kết thúc cuộc chiến tranh .
3. Chủ trương của ta. Ngày 15/10/1947 Ban thường vụ TW Đảng ra chỉ thị “ “Phải phá tan cuộc tấn công mùa Đông của giặc Pháp”.
4.Tóm tắt diễn biến.
a.Các cuộc tấn công của giặc Pháp lên Việt Bắc.
Ngày 7/10/1947 Pháp huy động12000 quân tiến công lên Việt Bắc theo 3 hướng .
– Cánh quân dù : Sáng ngày 7/10/1947 Pháp cho bộ phận quân nhảy dù trên không nhảy xuống Bắc Cạn, Chợ Mới, Chợ Đồn .
– Cánh quân bộ : Cùng ngày 7/10/1947 một quân đoàn bộ binh ừ Thành Phố Lạng Sơn theo đường số 4 tiến lên Cao Bằng ; một bộ phận khác theo đường số 3 vòng xuống Bắc Cạn tạo thành gọng kìm thứ nhất kẹp chặt Việt Bắc ở phía Đông và phía Bắc .
– Cánh quân thủy : Ngày 9/10/1947 quân đoàn hổn hợp từ TP. Hà Nội ngược sông Hồng, sông Lô tiến lên Tuyên Quang, Chiêm Hóa tạo thành gọng kìm thứ hai vây hãm Việt Bắc từ phía Tây. Chúng dự tính hai gọng kìm sẽ gặp nhau và khép chặt ở Đài Thị ( Đông Bắc Chiêm Hóa )
b.Quân ta chiến đấu bảo vệ căn cứ địa Việt Bắc.
– Tại Bắc Cạn. Quân địch vừa nhảy dù trên không xuống đã bị ta vây hãm hủy hoại .
– Ở mặt trận đường số 4 ( cánh quân bộ ). Quân ta đánh phục kích nhiều trận, đặc biệt quan trọng là trận đèo Bông Lau ( 30/10/1947 ), tàn phá 27 xe bắt 240 tên .
– Trên sông Lô Chiêm Hóa. Ta phục kích tại Đoan Hùng, Khoan Bộ, Khe Lau bắn chìm nhiều tàu chiến của địch .
Phối hợp với mặt trận Việt Bắc quân và dân cả nước phối hợp chiến đấu phá vỡ thủ đoạn của địch. Đến ngày 19/12/1947 quân Pháp rút khỏi Việt Bắc .
5.Kết quả và ý nghiã lịch sử
a.Kết quả:
– Loại khỏi vòng chiến đấu 6000 tên địch, 16 máy bay, 11 tàu chiến và ca nô …
– Căn cứ địa Việt Bắc được giữ vững, cơ quan đầu não kháng chiến được bảo vệ bảo đảm an toàn, bộ đội ta trưởng thành .
b.Ý nghĩa lịch sử.
–Là cuộc phản công lớn đầu tiên của ta có ý nhĩa chiến lược quan trọng trong năm đầu toàn quốc kháng chiến.
– Làm thất bại trọn vẹn thủ đoạn đánh nhanh thắng nhanh của chúng buộc chún phải chuyển sang đánh lâu bền hơn .
– Chứng minh sự đúng đắn của đường lối kháng chiến lâu bền hơn của Đảng và sự vững chãi của căn cứ địa Việt Bắc .
– Là mốc khởi đầu của sự biến hóa về tương lực lương có lợi cho ta .
Câu 17. Chiến dịch Biên Giới Thu-đông 1950
1. Hoàn cảnh trước khi ta mở chiến dịch
a.Trong nước:
* Ta. Sau thắng lợi Việt Bắc ta giành được nhiều thắng lợi .
– Chính quyền cách mạng ngày càng được củng cố từ TW đến địa phương .
– Chiến tranh du kích tăng trưởng mạnh ở vùng sau sống lưng địch .
– Lực lượng cách mạng được tăng trưởng, hậu phương được kiến thiết xây dựng vững chãi .
* Phía Pháp : Ngày càng sa lầy và gặp nhiều khó khăn vất vả
b.Tình hình thế giới: Có nhiều chuyển biến có lợi cho ta song bất lợi cho Pháp.
– Ngày 1/10/1949 Cách mạng Trung Quốc thành công xuất sắc, nước cộng hòa nhân dân Nước Trung Hoa sinh ra … ..
– Từ tháng 1/1950, Liên Xô, Trung Quốc và những nước XHCN lần lược công nhận và đặt quan hệ ngoại giao với ta .
– Cuộc kháng chiến của nhân dân lào và Campuchia có bước tăng trưởng mới .
– Phong trào phản đối cuộc chiến tranh Nước Ta của nhân dân Pháp và nhân thế giới dâng cao .
2.Âm mưu của Pháp: Đứng trước tình hình trên, nhờ sự giúp sức của Mỹ thực dân Pháp thông qua kế hoạch Rơve nhằm:
– Khóa chặt biên giới Việt Trung bằng cách tăng cường mạng lưới hệ thống phòng ngự trên đường số 4 .
– Thiết lập hiên chạy Đông Tây để cắt đứt sự liên lạc giữa Việt Bắc với Liên khu III và liên khu IV .
FVới hai mạng lưới hệ thống phòng ngự trên thực dân Pháp sẵn sàng chuẩn bị mở cuộc tiến công qui mô lớn lên Việt Bắc lần hai .
3.Chủ trương và sự chuẩn bị của ta:
a.Chủ trương. Chủ động mở chiến dich Biên Giới nhằm:
– Tiêu diệt sinh lực địch
– Khai thông biên giới Việt Trung
– Củng cố và mở rộngcăn cứ địa ViệtBắc
b.Sự chuẩn bị của ta. Thực hiện khẩu hiệu “Tất cả cho chiến dịch toàn thắng”
*Sức người: 121 7000 dân công với 1 716 000 ngày công
* Sức của : 4000 tấn lương thực, súng đạn
4.Tóm tắt diễn biến.
-Sáng ngày 16/9/1950 ta tập trung lực lượng tấn công cụm cứ điểm Đông Khê đến ngày 18/9 ta hoàn toàn tiêu diệt cụm cứ điểm Đông Khê đẩy địch vào tình thế nguy khốn: Cao Bằng bị cô lập, Thất Khê bị uy hiếp, hệ thống phòng ngự trên đường số 4 bị cắt làm đôi.
– Mất Đông Khê địch phải cho quân rút khỏi Cao Bằng bằng một cuộc hành quân kép .
+ Cho một cánh quân từ Thất Khê lên đánh chiếm lại Đông Khê và đón cánh quân Cao Bằng về .
+ Một cánh quân khác đánh lên Thái Nguyên để lôi cuốn lực lượng của ta đồng thời giải cứu cho đồng bọn của chúng ở Biên Giới .
– Đoán được ý đồ của địch ta sắp xếp quân mai phục, kiên trì chờ đón đánh quân tiếp viện. Sau 8 ngày chiến đấu ( từ ngày 1/10 đến 8/10/1950 ) ta đã tàn phá gọn hai quân đoàn của địch làm sụp đổ trọn vẹn kế hoạch rút quân của chúng .
– Từ ngày 10 đến 22/10/1950 địch tá hỏa rút khỏi những cứ điểm còn lại trên đường số 4. Chiến dịch kết thúc thắng lợi .
5.Kết quả và ý nghĩa lịch sử.
a.Kết quả:
– Loại khỏi vòng chiến đấu 8300 tên địch, thu và hủy hoại 3000 tấn vũ khí và phương tiện đi lại cuộc chiến tranh .
– Khai thông biên giới Việt Trung dài 750 Km
– Chọc thủng hiên chạy dọc Đông Tây .
– Căn cứ địa Việt Bắc được giữ vững
b.Ý nghĩa.
– Là thất bại lớn của địch cả về quân sự chiến lược lẫn chính trị, địch bị đẩy vào thế phòng ngự bị động .
– Đánh dấu bước chuyển biến quan trọng trong cục diện mặt trận. Ta khởi đầu giành quyền dữ thế chủ động kế hoạch trên mặt trận chính .
Câu 18.Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953 -1954.
1.Kế hoạch quân sự NaVa.
a.Hoàn cảnh ra đời. Sau 8 năm tiến hành cuộc kháng chiến.
– Lực lượng kháng chiến của ta ngày càng vững mạnh và trưởng thành .
– Pháp sa lầy và suy yếu nghiêm trọng :
+ Liên tục bị thất bại số quân thiệt hại lên đến 39.000 tên, vùng chiếm đóng bị thu hẹp, mâu thuẩn giữa tập trung chuyên sâu và phân tán ngày càng thâm thúy .
+ giá thành cho cuộc chiến tranh ngày càng cao làm cho nền kinh tế tài chính kinh tế tài chính kiệt quệ .
+ Tình hình chính trị xã hội không ổn định, chính phủ nước nhà lập lên đổ xuống nhiều lần .
Trước tình hình đó để cứu vãn tình thế thực dân Pháp tranh thủ thêm viện trợ của Mỹ, tập trung chuyên sâu mọi cố gắng nỗ lực tăng cường cuộc chiến tranh hòng tìm ra một lối thoát “ trong thắng lợi ”. Ngày 7/5/1953, với sự thỏa thuận hợp tác của Mỹ, Pháp cử tướng NaVa sang Đông Dương làm tổng chỉ huy quân viễn chinh Pháp. Kế hoạch quân sự chiến lược NaVa sinh ra .
b.Mục đích: Nhằm xoay chuyển tình thế của cuộc chiến tranh, tức là chuyển từ bại thành thắng. Chúng hy vọng trong vòng 18 tháng sẽ kết thúc chiến tranh.
c.Nội dung. Chia làm hai bước
*.Bước 1. (Thu Đông 53 và Xuân 54): Giữ thế phòng ngự chiến lược ở chiến trường Miền Bắc, thực hiện tiến công chiến lược miền Nam, mở rộng ngụy quân và xây dựng lực lượng cơ động mạnh.
*.Bước hai (Từ Thu Đông 54):Chuyển lực lượng ra chiến trường miền Bắc thực hiện tiến công chiến lược giành lấy thắng lợi quân sự quyết định buộc ta phải đàm phán theo những điều có lợi cho chúng.
e.Triển khai thực hiện.
– Tăng quân viễn chinh lên đến 12 tiểu đoàn, tăng cường bắt lính và tăng trưởng quân ngụy, chuyển quân từ những mặt trận khác tập trung chuyên sâu về đồng bằng Bắc Bộ lên đến 84 tiểu đoàn .
– Mở nhiều cuộc hành quân càn quét để phá hoại vùng tự do của ta .
Tóm lại: Kế hoach quân sự NaVa là kế hoạch chiến lược có quy mô rộng lớn, thể hiện sự cố gắng lớn nhất và cũng là cuối cùng của thực dân Pháp có sự ủng hộ và giúp đỡ to lớn của Mỹ trong cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương. Kế hoạch này ra đời trong hoàn cảnh bị động, trong thế thua nên nó chứa đựng đầy mâu thuẩn và nảy sinh mầm mống thất bại ngay từ đầu. Vì vậy sự thất bại là không hề tránh khỏi.
2.Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953 -1954.
a.Chủ trương của ta: Tập trung lực lượng mở những cuộc tiến công vào những hướng quan trọng về mặt chiến lược mà địch tương đối yếu, nhằm tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, giải phóng đất đai, đồng thời buộc chúng phải bị động phân tán lực lượng đối phó với ta ở những địa bàn xung yếu mà chúng không thể bỏ, tạo điều kiện thuận lợi để ta tiêu diệtchúng.
* Phương châm tác chiến của ta là : “ Tích cực, dữ thế chủ động, cơ động linh động, đánh ăn chắc, tiến ăn chắc, chắc thắng thì đánh cho kì thắng không chắc thắng thì nhất quyết không đánh .
b.Các cuộc tiến công chiến lược của ta trong Đông Xuân 53-54.
Trong Đông xuân 53-54, thực hiện chủ trương chiến lược của Đảng ta chủ động mở hàng loạt các chiến dịch tấn công địch trên nhiều hướng, trên khắp chiến trường Đông Dương như Tây Bắc, Thượng Lào, Thượng Lào, Trung Lào và Bắc Tây Nguyên, buộc chúng phải phân tán lực lượng thành 5 nơi: Đồng bằng Bắc Bộ, Điện Biên Phủ,Sê Nô, Plây cu, Luông pha băng.
– Giữa tháng 11/1953, ta tiến công Tây Bắc giải phóng Lai Châu, uy hiếp Điện Biên Phủ, Na va phải điều quân tăng cường cho Điện Biên Phủ biến Điện Biên Phủ mthành nơi tập trung chuyên sâu quân thứ hai của địch .
– Đầu tháng 12/1953 liên quân Việt Lào tiến công Trung Lào, giải phóng tỉnh Thà Khẹt, vây hãm uy hiếp Sê Nô. Na Va phải tăng cường quân cho Sê Nô biến Sê nô thành nơi tập trung chuyên sâu quân thứ ba của địch
– Đầu tháng 2/1954, quân ta tiến công địch ở Bắc Tây Nguyên giải phóng tỉnh Kom Tum, uy hiếp Plâycu. Na Va lại phải điều quân tăng cường cho Plâycu biến Plâycu thành nơi tập trung chuyên sâu quân thứ tư của địch .
– Cũng đầu năm 1954, liên quân Việt Lào tiến công địch ở Thượng Lào giải phóng tỉnh Phong-xa-lì uy hiếp Luông-Pha-băng. Na Va vội vã điều quân tăng cường cho Luông-Pha-băng biến nơi đây thành nơi tập trung chuyên sâu quân thứ năm của địch .
Tóm lại.Trong Đông Xuân 53-54, quân và dân ta đã chủ đông tấn công địch trên mọi hướng chiến lược khác nhau. Qua đó ta tiêu diệt nhiều sinh lực đich giải phóng nhiều vùng đất đai rộng lớn đồng thời buộc chúng phải phân tán khối quân cơ động ở đồng bằng Bắc Bộ thành năm điểm đóng quân:Đồng bằng Bắc Bộ, Điện Biên Phủ, Sê nô, Plây cu, Luông –pha- băng làm cho kế hoạch Na Va bước đầu bị pha sản, tạo thời cơ thuận lợi mđể mở trận quyết chiên chiến lược ở Điện Biên Phủ.
Câu 19. Chiến dịch lịch sử Điên Biên Phủ 1954.
1Âm mưu của Pháp Mỹ trong việc chiếm đóng xây dựng tập đoàn cứ điểm Điên Biên Phủ.
-Trong tình thế kế hoạch Na Va bước đầu bị phá sản, Pháp và Mỹ tập trung xây dựng Điên Biên Phủ thành một một tập đoàn cứ điểm mạnh, một “Pháo đài không thể công phá”, nhằm thu hút lực lượng của ta vào đây để tiêu diệt: Điện Biên Phủ trở thành khâu chính, là trung tâm điểm của kế hoạch quân sự Na Va.
– Pháp đã sắp xếp Điện Biên Phủ thành một mạng lưới hệ thống phòng ngự bền vững và kiên cố gồm 49 cứ điểm, hai trường bay, được chia thành ba phân khu :
+ Phân khu Bắc : Gồm 3 cứ điểm Him Lam, Độc Lập, Bản Kéo án ngữ phía Bắc
+ Phân khu TT : Đây là TT đầu não của Điện Biên Phủ. Ở đây có sở chỉ huy địch và trường bay Mường Thanh .
+ Phân khu Nam : Nằm ở phía Nam Điện Biện Phủ có trận địa pháo và trường bay Hồng Cúm .
– Lực lượng của địch ở đây có 16.200 đủ những loai. binh chủng và phương tiện đi lại cuộc chiến tranh văn minh .
Với cách sắp xếp như vậy nên cả Pháp lẫn Mỹ điều cho rằng Điện Biên Phủ là “ Một pháo đài trang nghiêm bất khả xâm phạm ” ; là “ một con Nhím khổng lồ ở vùng rừng núi Tây Bắc ” ; nên chúng sẵn sàng chuẩn bị giao chiến với ta ở Điện Biên Phủ .
2Chủ trương và sự chuẩn bị của ta:
a.Chủ trương.Tháng 12/1953 Đảng ta chọn Điện Biên Phủ làm điểm quyết chiến chiến lược giữa ta và Pháp.
*Phương châm tác chiến của ta là. Đánh chắc tiến chắc
b.Công tác chuẩn bị.Quân dân ta đã chuẩn bị tích cực với tinh thần “Tất cả cho tuyền tuyến, tất cả để chiến thắng”, ta đã huy động 261464 lược dân công vận chuyển hàng ngàn tấn lương thực, vũ khí, làm hang ngàn Km đường để vận chuyển, đào hàng trăm Km đường hầm ôm chặt lấy Điện Biên Phủ.
3.Tóm tắt diễn biến. Chiến dịch diễn ra từ 13/3 đến 7/5/1954 chia làm 3 đợt
–Đợt 1: (13/3/1954 – 17/3/1954) Quân ta tiến công tiêu diệt cụm cứ điểm Him Lam và toàn bộ phân khu Bắc, diệt 2000 tên phá hủy 26 máy bay.
–Đợt 2: (Từ 30/3 – 26/4/1954)Quân ta đồng loạt tấn công vào các cao điểm phía đông khu trung tâm Mường Thanh. Cuộc chiến đấu diễn ra vô cùng ác liệt nhất là trên các quả đồi A1 C1.Trong đợt 2 ta đã khép chặt vòng vây ở khu trung tâm Mường Thanh cắt đứt con đường tiếp tế bằng hàng không, địch lâm vào tình thế vô cùng nhuy khốn
–Đợt 3: (Từ 1/5-7/5/1954).Quân ta đồng loạt tiến công vào khu trung tâm Mường Thanh và khu Hồng Cúm. Chiều ngày 7/5 quân ta đánh vào sở chỉ huy địch. Đến 17h30 ngày 7/5/1954 lá cờ quyết chiến quyết thắng bay trên nóc hầm Đơ Cát. Tướng Đơ Cat và toàn bộ Bộ tham mưu của địch ra hàng. Chiến dịch toàn thắng.
4.Kết quả và ý nghĩa.
a.Kết quả.
–Ta loại khỏi vòng chiến đấu 16.200 tên, bắn rơi và phá hủy 62 máy bay và thu nhiều phương tiện chiến tranh…
– Đập ta trọn vẹn kế hạch Na va và mọi mưu đồ kế hoạch của Pháp Mỹ .
b.Ý nghĩa lịch sử.
*Trong nước:
– Đây là thắng lợi oanh liệt nhất của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Pháp và bọn can thiệp Mỹ .
– Thể hiện cao độ truyền thống lịch sử yêu nước, ý thức quyết chiến quyết thắng, chủ nghĩa anh hùng cách mạng của quân và dân ta .
– Góp phần quyết định hành động vào thắng lợi của Hội nghị Giơne ve .
* Thế giới :
– Cổ vũ can đảm và mạnh mẽ trào lưu giải phóng dân tộc bản địa trên quốc tế
– Góp phần làm lung lay và tan rã mạng lưới hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân .
– Chứng minh một chân lý của thời đại : “ Trong điều kiện kèm theo quốc tế thời nay một dân tộc bản địa dù đất không rộng, người không đông, nếu quyết tâm chiến đấu vì độc lập tự do, có đường lối quân sự chiến lược chính trị đúng đắn, được quốc tế ủng hộ thì trọn vẹn có năng lực vượt mặt mọi thế lực đế quốc hung bạo ” .
Câu 20.Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Pháp.
1.Nguyên nhân thắng lợi.
–Nhờ có sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của Đảng đứng đầu là Chủ Tịch Hồ Chí Minh với đường lối quân sự, chính trị ngoại giao đúng đắn, đó là: Kết hợp độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội, thực hiện đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện trường kỳ và tự lực cánh sinh.
– Nhân dân ta có truyền thống lịch sử yêu nước chống giặc ngoại xâm .
– Nhờ toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta đoàn kết một lòng quyết tâm chiến đấu vì độc lập tự do cho Tổ Quốc .
– Nhờ kiến thiết xây dựng được hậu phương vững chãi đã kêu gọi cao nhất sức người, sức của cho cuộc kháng chiến .
– Nhờ niềm tin đoàn kết chiến đấu của ba nước Đông Dương, sự trợ giúp của Liên Xô, Trung Quốc và những nước xã hội chủ nghĩa, sự đống ý ủng hộ của nhân dân tân tiến trên quốc tế .
2.Ý nghĩa lịch sử:
a.Đối với dân tộc
– Buộc Pháp phải thừa nhận độc lập chủ quyền lãnh thổ, thống nhất và toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ
của ViệtNam. Chấm dứt ách thống trị của Pháp gần một thế kỷ : Buộc Pháp phải rút quân về nước .
– Mở ra một kỹ nguyên mới trong lịch sử dân tộc bản địa : Độc lập tự do và đi lên chủ nghĩa xã hội .
– Miền Bắc được trọn vẹn giải phóng, thành quả cách mạng tháng tám được bảo vệ, tạo điều kiện kèm theo để miền Bắc đi lên chủ nghĩa xã hội .
b. Đối với thế giới.
– Giáng một đòn can đảm và mạnh mẽ vào chủ nghĩa thực dân kiểu cũ, vào tham vọng xâm lược và nô dịch của chủ nghĩa đế quốc, góp thêm phần làm tan rã mạng lưới hệ thống thuộc địa của chúng .
– Cổ vũ can đảm và mạnh mẽ trào lưu giải phóng dân tộc bản địa trên quốc tế .
– Đập tan thủ đoạn của đế quốc Mỹ muốn thay chân Pháp độc chiếm Đông Dương để ngăn ngừa trào lưu giải phóng dân tộc bản địa và tác động ảnh hưởng của chủ nghĩa xã hội ở vùng Khu vực Đông Nam Á .
– Chứng minh một chân lý của thời đại : “ Trong điều kiện kèm theo quốc tế ngày này một dân tộc bản địa dù đất không rộng, người không đông, nếu quyết tâm chiến đấu vì độc lập tự do, có đường lối quân sự chiến lược chính trị đúng đắn, được quốc tế ủng hộ thì trọn vẹn có năng lực vượt mặt mọi thế lực đế quốc hung bạo ”
Câu 21.Phong trào Đồng khởi (1959-1960)
1.Nguyên nhân.
–Do đế quốc mỹ đã chà đạp trắng trợn một cách thô bạo lên độc lập chủ quyền của dân tộc ta.
+ Từ 1957 – 1959 Mỹ – Diệm đã tăng cường chủ trương khủng bố, với những chủ trương “ tố cộng ”, “ diệt cộng ” để đàn áp cách mạng miền Nam .
+ Đặc biệt tháng 5/1959 chúng cho sinh ra bộ luật phát xit 10-59 lê máy chém đi khắp miền Nam đã giết hại hàng loạt những người vô tội
– Trên cơ sở nghiên cứu và phân tích tình hình miền Nam dưới chính sách Mỹ-Diệm, Hội nghị TW Đảng lần thứ 15 ( 2/1959 ) Đã xác lập con đường tăng trưởng cơ bản của cách mạng miền Nam là : Khởi nghĩa giành chính quyền sở tại về tay nhân dân bằng lực lượng chính trị của quần chúng là hầu hết, phối hợp với đấu tranh vũ trang để đánh đổ ách thống trị của Mỹ-Diệm .
FChính sách khủng bố tàn ác đó đã buộc nhân dân miền Nam phải đứng lên đấu tranh một mất một còn với chúng .
2.Diễn biến.
-Phong trào được bắt đầu từ những cuộc nổi dậy lẻ tẻ ở từng địa phương như: Cuộc nổi dậy của nhân dân Bắc Ái (Ninh Thuân), Vĩnh Thạnh (Bình Định), Trà Bồng (Quảng Ngãi) rồi phong trào lan rộng khắp miền Nam thành cao trào cách mạng với cuộc “Đồng Khởi”, tiêu biểu ở Bến Tre.
– Ngày 17/1/1960 dưới sự chỉ huy của tỉnh ủy Bến Tre nhân dân những xã Định Thủy, Phước Hiệp, Bình Khánh thuộc huyện Mõ Cày tỉnh Bến Tre với gậy gộc, giáo mác, súng ống những loại đã nổi dậy hàng loạt đánh đồn bốt, diệt ác ôn, giải tán chính quyền sở tại địch xây dựng chính quyền sở tại cách mạng. Cuộc nổi dậy lan nhanh toàn huyện Mõ Cày và tỉnh Bến Tre. Từ Bến Tre trào lưu “ Đồng khởi ” như nước vỡ bờ lan khắp Nam Bộ, Tây Nguyên, và 1 số ít tỉnh miền Trung Trung bộ .
3.Kết quả và ý nghĩa lịch sử
a.Kết quả:
–Phong trào đã phá vỡ từng mảng lớn bộ máy cai trị của địch ở nhiều vùng nông thôn, trên cơ sở đó chính quyền nhân dân đượcthành lập.
– Từ trào lưu Mặt trận dân tộc bản địa giải phóng miền Nam Nước Ta sinh ra ( 20/12/1960 ) đại diện thay mặt cho nhân dân miền Nam .
– Làm phá sản kế hoạch cuộc chiến tranh một phía của Mỹ .
b.Ý nghĩa lịch sử.
–Phong trào “Đồng Khởi” đã giáng một đòn nặng nề vào chính sách thực dân kiểu mới của Mỹ ở miền Nam, làm lung lay tận gốc chính quyền Ngô Đình Diệm.
– Thắng lợi của trào lưu “ Đồng Khởi ” đã ghi lại bước nhảy vọt của cách mạng miền Nam. Chuyển cách mạng từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công
Câu 22. Âm mưu và thủ đoạn của Mĩ-ngụy, trong chiến lược “ Chiến tranh đặc biệt”.Quân và dân ta đã chiến đấu chống “Chiến tranh đặc biệt” đó như thế nào?
1.Chiến lược“ Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ-Ngụy ở miền Nam Việt Nam.
1.1/Hoàn cảnh lịch sử:
– Sau trào lưu “ Đồng Khỏi ”, cách mạng miền Nam tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ .
– Trên quốc tế trào lưu giải phóng dân tộc bản địa phát trển can đảm và mạnh mẽ đang rình rập đe dọa mạng lưới hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc .
FĐể cứu vãn tình thế, đế quốc Mỹ dưới thời tổng thống Kennedy đã chuyển sang triển khai kế hoạch cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng ở miền Nam từ 1961 – 1965 .
* Chiến tranh đặc biệt là hình thức chiến tranh xâm lược thựcdân kiểu mới của Mỹ được tiến hành bằng quân đội tay sai là chủ yếu do cố vấn mỹ chỉ huy dựa vào vũ khí trang bị và phương tiện chiến tranh của Mỹ.
1.2/Âm mưu và thủ đoạn.
*Âm mưu: Chiến tranh đặc biệt là hình thức chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới của Mỹ với âm mưu cơ bản là “dùng người Việt đánh người việt”.Đây là âm mưu vô cùng thâm độc của loại hình chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới của Mỹ.
* Thủ đoạn ( Biện pháp triển khai )
– Mỹ thực thi cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng bằng lực lượng chính là ngụy quân với vũ khí và sự chỉ huy của Mỹ .
– Mỹ tăng nhanh viện trợ quân sự chiến lược cho Ngô Đình Diệm chúng đưa vào miền Nam ngày càng lớn số cố vấn quân sự chiến lược và lực lượng hổ trợ chiến đấu. số liệu … … .
–Để kiểm soát nhân dân và cô lậplực lượng cách mạng miền Nam Mỹ ngụy ráo riết dồn dân lập ấp chiến lược chúng dự định dồn 10 triệu dân vào 16000 ấp.
– Sử dụng thông dụng những giải pháp cuộc chiến tranh mới như “ trực thăng vận ”, “ thiết xa vận ”
– Tiến hành những cuộc hành quân càn quét để hủy hoại lực lượng cách mạng .
– Tiến hành phong tỏa biên giới, vùng biển nhằm mục đích ngăn ngừa sự chi viện từ bên ngoài vào miền Nam
2.Quân và dân ta đã chiến đấu chống “Chiến tranh đặc biệt”
2.1/Xây dựng và củng cố lực lương:
–Ngày 20/12/1960, Mặt trân dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam được thành lập.
– 2/1961, những lực lượng vũ trang cách mạng thống nhất thành quân giải phóng miền Nam ViệtNam .
– 1/1961, Trung ương cục miền Nam được xây dựng thay cho xứ ủy Nam bộ cũ
2.2/Phương pháp và hình thức đấu tranh:
– Kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang .
– Sử dụng ba thứ quân ( Bộ đội nòng cốt, bộ đội địa phương, dân quân du kích ), tiến công địch trên ba vùng kế hoạch ( rừng núi, đồng bằng và đô thị ), bằng ba mũi giáp công ( Chính trị, quân sự chiến lược và binh vận )
2.3/Những thắng lợi quan trọng.
* Trên mặt trận chống phá bình định ( trào lưu phá ấp chiến lược ) Cuộc đấu tranh dai dẳng, kinh khủng giữa việc lập và phá ấp kế hoạch. Đến cuối năm 64 đầu năm 65 từng mảng lớn ấp kế hoạch bị phá trở thành làng chiến đấu .
* Trên mặt trận chính trị : Phong trào diễn ra can đảm và mạnh mẽ ở hầu khắp những đô thị lớn như TP. Đà Nẵng, Huế, Hồ Chí Minh
– Ngày 8/5/1963 hai vạn tăng ni phật tử ở Huế biểu tình .
– Ngày 11/6/1963, tại Hồ Chí Minh hòa thượng Thích Quảng Đức tự thiêu .
– Ngày 16/6/1963, 70 vạn quàn chúng Hồ Chí Minh biểu tình .
– Ngày 1/11/1963 mỹ tôlr chức cuộc thay máu chính quyền lật đổ Ngô Đình Diệm .
* Trên mặt trận quân sự chiến lược
– Năm 1962 vượt mặt nhiều cuộc hành quân càn quét của địch vào chiến khu D ( miền Đông Nam Bộ ), U Minh, Tây Ninh …
– Ngày 2/1/1963 ta giành thắng lợi lớn trong trận Ấp Bắc ( huyện Cai Lậy tỉnh Mĩ Tho ) tàn phá 450 tên địch .
– Trong Đông Xuân 64-65 ta giành thắng lơi trong trận Bình Giã, tàn phá 1700 tên
thừa thắng ta liên tục giành nhiều thắng lợi như An Lão ( Tỉnh Bình Định ), Ba Gia ( Tỉnh Quảng Ngãi ), Đồng Xoài ( Biên Hòa ) .
Đến giữa 1965, ba chổ dựa hầu hết của cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng bị lung lay tận gốc, kế hoạch “ Chiến tranh đặc biệt quan trọng ” bị phá sản .
2.4/Ý nghĩa.
– Cách mạng miền Nam luôn ở tư thế dữ thế chủ động .
-Làm thất bại âm mưu của Mỹ trong việc dùng miền Nam để thực hiện thí điểm một loại hình chiến trang mới để đàn áp cách mạng thế giới
Câu 23.Âm mưu và thủ đoạn của Mĩ-ngụy, trong chiến lược “ Chiến tranh cục bộ”
Quân và dân ta đã chiến đấu chống “Chiến tranh cục bộ” đó như thế nào?
1.Chiến lược“ Chiến tranh Cục bộ” của Mỹ-Ngụy ở miền Nam Việt Nam.
1.1/Hoàn cảnh lịch sử:Đầu năm 1965 đứng tước nguy cơ thất bại hoàn toàn của chiến lược Chiến tranh đặc biệt.Đế quốc Mỹ dưới thời tổng thống Johnson đã chuyển sang thực hiện chiến lược “Chiến tranh Cục bộ” ở miền Nam đồng thời gây chiến tranh phá hoại miền Bắc.
*Chiến tranh Cục bộ là một hình thức chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới được tiến hành bằng quân viễn chinh Mỹ, quân chư hầu và quân ngụy trong đó quân Mỹ giữ vai trò quan trọng, cùng với vũ khí và phương tiện chiến tranh của Mỹ.
1.2/Âm mưu và thủ đoạn.
* Âm mưu : Đẩy mạnh cuộc chiến tranh xâm lược, đàn áp và bình định cho được miền Nam, phá hoại miền Bắc đồng thời giải cứu cho quân ngụy .
* Thủ đoạn :
– Ồ ạt đưa quân viễn chinh Mỹ, quân chư hầu cùng với vũ khí và phương tiện đi lại cuộc chiến tranh hiện đai vào miền Nam .
– Chúng cho kiến thiết xây dựng nhiều địa thế căn cứ quân sự chiến lược lớn như Thành Phố Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Vũng Tàu, sân bay Tân Sơn Nhất .
– Vừa vào miền Nam chúng mở ngay những cuộc hành quân tìm diệt, tiên phong đánh vào địa thế căn cứ Vạn Tường ( Tỉnh Quảng Ngãi ). Sau đó thực thi nhiều cuộc phản công kế hoạch trong hai mùa khô 65-66 và 66-67 .
– Để hổ trợ cho kế hoạch Chiến tranh Cục bộ ở miền Nam Mỹ còn dùng không quân và thủy quân bắn phá miền Bắc nhằm mục đích phá hoại tiềm lực kinh tế tài chính, quốc phòng, phá hoại công cuộc thiết kế xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc .
2.Cuộc chiến đấu của quân và dân ta chống “Chiến tranh Cục bộ”.
2.1/Chiến thắng Vạn Tường (8/1965).
-Mờ sáng ngày 8//8/1965 Mỹ huy động một lực lượng lớn gồm 900 tên cùng ví vũ khí hiện đại, mở cuộc hành quân vào căn cứ Van Tường.
– Sau một ngày chiến đấu ta đã đẩy lùi được cuộc hành quân của địch, hủy hoại gọn 900 tên địch, bắn cháy 22 xe, 13 máy bay .
* Ý nghĩa : Chiến thắng Vạn Tường chứng tỏ quân dân miền Nam trọn vẹn có đũ năng lực đương đầu và đánh bại quân viễn chinh Mỹ .
2.2Chiến thắng trong mùa khô 65-66.
-Trong mùa khô 65-66 với lực lượng 720.000 tên, Mỹ mở cuộc phản công chiến lược qui mô lớn lần thứ nhất với 450 cuộc hành quân vào hai hướng chính là đồng bằng Liên khu V và miền Đông Nam Bộ hòng bẻ gãy xương sống Việt cộng
– Quân và dân ta đã đập tan cuộc phản công lần thứ nhất của địch loại khỏi vòng chiến đấu 67.000 tên .
2.3Chiến thắng trong mùa khô 66-67.
-Trong mùa khô 66-67 với lực lượng 980.000 tên, Mỹ mở cuộc phản công chiến lược qui mô lớn lần thứ hai với 895 cuộc hành quân vào hướng chính là miền Đông Nam Bộ với ý đồ là tiêu diệt quân chủ lực và cơ quan đầu não của ta.
– Quân và dân ta đã đập tan cuộc phản công lần thứ hai của địch loại khỏi vòng chiến đấu 175.000 tên .
* Ý nghĩa : Với thắng lợi trong hai mùa khô làm cho gọng kìm tìm diệt của địch bị bẻ gãy trọn vẹn. Góp phần làm phá sản kế hoạch Chiến tranh Cục bộ, là điều kiện kèm theo để quân dân miền Nam nổi dậy tết Mậu Thân 1968 .
2.4/Cuộc tiến công và nổi dậy đồng loạt tết Mậu Thân 1968.
* Hoàn cảnh :
– Bước vào mùa Xuân 1968, so sánh lực lượng giữa ta và địch đổi khác có lợi cho ta sau hai mùa khô ( 1965 – 1966 ) và ( 1966 – 1967 ) làm cho ý thức chiến đấu của binh lính Mỹ giảm sút .
– Năm 68 lại là năm bầu cử tổng thống Mỹ, hoàn toàn có thể trong nội bộ giới cầm quyền Mỹ phát sinh nhiều mâu thuẩn mà ta hoàn toàn có thể tận dụng .
FTa chủ trương mở cuộc tổng tiến công và nổi dậy trên toàn miền Nam, trọng tâm là ở những đô thị .
* Diễn biến tác dụng : Cuộc tiến công và nổi dậy hàng loạt năm 68 được mở màn bằng cuộc tập kích kế hoạch ngay trong đêm 30 rạng nhày 31/1/1968 ( đêm giao thừa tết Mậu Thân ). Ta tiến công vào hầu hết những đô thị miền Nam và diễn ra qua ba đợt … ..
– Trong đợt 1 ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 150.000 tên địch, tàn phá một khối lượng lớn xe và phương tiện đi lại cuộc chiến tranh .
* Ý nghĩa : Làm lung lay ý chí xâm lược của quân viễn chinh Mỹ, buộc chúng phải công bố “ Phi Mỹ hóa ” cuộc chiến tranh, tức là thừa nhận sự thất bại của Chiến tranh Cục bộ, chấm hết không điều kiện kèm theo cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc, đồng ý ngồi vào bàn đàm phán ở Pa ri để bàn về việc chấm hết cuộc chiến tranh lập lại độc lập ở Nước Ta .
Câu 24.Âm mưu và thủ đoạn của Mĩ-Chính quyền Sài Gòn, trong chiến lược “ Việt Nam hóa” chiến tranh.Quân và dân ta đã chiến đấu chống chiến lược “Việt Nam hóa ” đó như thế nào?
1.Chiến lược“ Việt Nam hóa” chiến tranh của Mỹ.
1.1/Hoàn cảnh lịch sử. Do bị thất bại nặng nề trong chiến tranh cục bộ ở miền Nam và chiến tranh phá hoại ở miền Bắc. Đế quốc Mỹ dưới thời tổng thống Ních Xơn chuyyển sang thực hiện chiến lược “Việt Nam hóa” chiến tranh.
* Việt Nam hóa chiến tranh là hình thức chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới của Mỹ, được tiến hành bằng quân đội tay sai là chủ yếu, có sự hổ trợ của một lực lượng chiến đấu Mỹ’, do cố vấn Mỹ chỉ huy cùng với vũ khí và phương tiện chiến ttranh của Mỹ.
1.2/Âm mưu và thủ đoạn:
a.Âm mưu:
–Tiếp tục thực hiện chính sách dùng “người việt trị người Việt”, tận dụng triệt để xương máu của người Việ Nam để giảm xương máu của người Mỹ trên chiến trường.Thay màu da trên xác chết.
– Xoa diệu dư luận của nhân dân Mỹ và nhân dân quốc tế để liên tục cuộc cuộc chiến tranh xâm lược .
b.Thủ đoạn:
-Rút dần quân viễn chinh Mỹ và quân các nước thân Mỹ khỏi miền Nam. Tăng cường xây dựng và viện trợ cho quân ngụy để quân ngụy có thể tự đứng vững và tự gánh vác lấy chiến tranh.
– Tăng cường góp vốn đầu tư vốn, kĩ thuật tăng trưởng kinh tế tài chính miền Nam, vừa để lừa bịp vừa để bóc lột nhiều hơn để giảm gánh nặng cho Mỹ .
– Mở rộng cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ hai, tăng cường, lan rộng ra cuộc chiến tranh xâm lược Lào Cam pu chia, mà lực lượng xung kích là lực lượng ngụy quân ( dùng người Đông Dương đánh người Đông Dương )
– Dùng thủ đoạn ngoại giao bắt tay câu kết với những nước xã hội chủ nghĩa để gây sức ép và cô lập Vịêt Nam trên trường quốc tế .
2.Quân dân miền Nam đánh bại chiến lược Việt Nam hóa chiến tranh.
2.1. Trên mặt trân chính trị.
– 6/6/1969 nhà nước cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Nước Ta sinh ra, được nhân dân trong nước và quốc tế ủng hộ
– 4/1970 Hội nghị cấp cao ba nước Đông dương được triệu tập biểu lộ sự đoàn kết chiến đấu của ba nước trong chống quân địch chung .
– Phong trào đấu tranh của những những tầng lớp nhân dân, học viên, sinh viên ngày càng tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ đặc biệt quan trọng ở Huế TP. Đà Nẵng, TP HCM .
2.2.Trên mặt trận quân sự.
–Năm 70 phối hợp với quân dân Cam Pu Chia đập tan cuộc hành quân xâm lược Cam Pu Chia của 10 vạn Mỹ ngụy Sài Gòn, ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 17.000 tên, giải phóng một vùng rộng lớn lãnh thổ Cam pu Chia.
– Năm 1971 cùng với quân dân Lào đập tan cuộc hành quân chiếm giữ đường 9 Nam Lào, loại khỏi vòng chiến 22.000 quân Mỹ-Ngụy. Bảo vệ được hiên chạy kế hoạch của ba nước Đông Dương .
– Đầu năm 1972 ta dữ thế chủ động mở cuộc tiến công kế hoạch đánh vào quân Mỹ-Ngụy trên khắp miền Nam, khởi đầu từ ngày 30/3/1972, ta đánh vào 3 hướng chính là Quảng Trị, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Sau gần 3 tháng ( 30/3 – 6/1972 ) ta đã chọc thủng 3 phòng tuyến quan trọng của địch. Đẩy kế hoạch Việt Nam hóa đứng trước rủi ro tiềm ẩn bị phá sản
*Ý nghĩa.
-Giáng một đòn nặng nề vào quân ngụy và quốc sách bình định của chiến lược Việt Nam hóa, tạo ra bước ngoặc cho cuộc kháng chiến chống Mỹ.
– Buộc Mỹ phải công bố Mỹ hóa trở lại cuộc cuộc chiến tranh tức là thừa nhận sự thất bại của kế hoạch Việt Nam hóa cuộc chiến tranh
Câu 25.Cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975: Chủ trương, kế hoạch của ta, diễn biến, kết quả, nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử.
1.Chủ trương, kế hoạch.
1.1.Hoàn cảnh. Sau Hiệp định Pa ri tình hình so sánh lực lượng ở miền Nam thay đổi có lợi cho cách mạng.
*Địch: Suy yếu nghiêm trọng
– Quân Mỹ và quân Đồng minh rút hết về nước làm cho chính quyền sở tại và quân đội TP HCM, bị cô lập và mất chỗ dựa .
– Viện trợ của Mỹ cho chính quyền sở tại Hồ Chí Minh ngày càng giảm dần .
– Vùng chiếm đóng bị thu hẹp dần .
*Ta: Hơn hẵn đich cả về thế và lực.
-Có cơ sở pháp lý quốc tế là Hiệp định Pa ri
-Miền Bắc là hậu phương vững chắc.
– Ở miền Nam : Lực lượng cách mạng trưởng thành, vùng giải phóng được lan rộng ra .
1.2.Chủ trương. Trước thời cơ chiến lược mới, Bộ chính trị quyết định đề ra kế hoạch giải phóng hoàn toàn miền Nam trong 2 năm 1975-1976.
1.3.Kế hoạch .
– Năm 1975 sẽ tranh thủ thời cơ, giật mình tiến công trên qui mô lớn khắp miền Nam tao điều kiện kèm theo để năm 1976 giải phóng trọn vẹn miền Nam .
– Bộ chính trị còn dự kiến : Nếu thời cơ đến đầu hoặc cuối năm 1975 thì lập tức giải phóng trọn vẹn miền Nam trong năm 1975 .
– Trong khi Bộ chính trị đang họp thì ngày 6/1/1975 quân dân miền Nam giải phong trọn vẹn tỉnh Phước Long quân đich không còn năng lực đánh chiếm lại địa thế căn cứ điều đó chứng tỏ chúng suy yếu đi nhiều. Tình hình đó Bộ chính trị quyết định hành động giải phóng trọn vẹn miền Nam trong năm 1975 .
2.Diễn biến
2.1.Chiến dich Tây Nguyên. (Từ ngày 4/3 đến ngày 24/3/1975)
* Vị trí kế hoạch của Tây Nguyên. Là địa phận kế hoạch quan trọng :
– Tây nguên được xem như ngôi nhà chung của ba nước Đông Dương
– Từ Tây Nguyên hoàn toàn có thể tỏa xuống những tỉnh ven biển miền Trung, và Nam Bộ .
– Khu vực và tiềm năng tiến công lớn của ta là Tây Nguyên với trận đánh mỡ màn then chốt là Buôn Ma Thuột, vì lực lượng của địch ở đây tương đối yếu .
* Diễn biến
– Đầu tháng 3/1975 ta đánh nghi binh ở Pleyku, Kom Tum, đồng thời bí hiểm vây hãm Buôn Ma Thuột .
– 10/3/1975, ta giật mình tiến công Buôn Ma Thuột và giành thắng lợi nhanh gọn .
– 14/3/1975, địch tháo chạy khỏi Tây Nguyên, trên đường tháo chạy chúng bị quân ta truy kích hủy hoại
– Ngày 24/3/1975 chiến dịch kết thúc ta giải phóng trọn vẹn Tây Nguyên .
* Ý nghĩa : Chiến dịch Tây Nguyên đã mở ra quy trình sụp đổ trọn vẹn của ngụy quân, ngụy quyền. Đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ chuyển sang một thời kỳ mới .
2.2Chiến dich Huế Đà Nẵng (21/3 – 29/31975)
– Sau thắng lợi ở Tây Nguyên Bộ chính trị hạ quyết tâm giải phóng trọn vẹn miền Nam trước mùa mưa 1975. Muốn vậy phải nhanh gọn giải phóng hàng loạt miền Trung. Trong đó Huế và Thành Phố Đà Nẵng mang đặc thù quyết định hành động .
– Ngày 19/3/1975 ta giải phóng trọn vẹn tỉnh Quảng Trị, chiếm đèo Hải Vân và cô lập Huế
– 25/3/1975 quân ta tiến vào cố đô Huế, đến ngày 26/3 ta giải phóng thành phố Huế và hàng loạt tỉnh Thừa Thiên. Cùng thời hạn này ta giải phóng Tam Kỳ, Tỉnh Quảng Ngãi, Chu Lai tạo thế uy hiếp Thành Phố Đà Nẵng từ phía Nam .
– Sáng ngày 29/3/1975 ta tiến công TP. Đà Nẵng đến 3 h chiều cùng ngày chiếm được thành phố, Thành Phố Đà Nẵng trọn vẹn giải phóng
* Ý nghĩa : Chiến thắng Huế Thành Phố Đà Nẵng đã gây nên tâm lí vô vọng của ngụy quân đưa cuộc tổng tiến công và nổi dậy của quân và dân ta tiến lên một bước mới với sức mạnh áp đảo .
2.3.Chiến dịch Hồ Chí Minh Lịch sử
– Ngày 9/4/1975, quân ta tiến công Xuân Lộc-một địa thế căn cứ phòng thủ trọng điểm bảo vệ TP HCM từ phía Đông .
– Ngày 16/4/1975 ta phá vỡ tuyến phòng thủ của địch ở Phan Rang .
– Ngày 21/4/1975 quân địch ở Xuân Lộc tháo chạy, bộ đội ta áp sát TP HCM .
– Ngày 18/4/1975 tổng thống Mỹ ra lệnh sơ tán hết người Mỹ khỏi TP HCM .
– 17 h ngày 26/4/1975 ta nổ súng mở màn chiến dịchHồ Chí Minh, năm cánh quân của ta cùng lúctiến vào TT TP HCM .
– Đêm 28 rạng ngày 29/4/1975 tổng thể những cánh quân của ta được lệnh tổng công kích vào TT thành phố đánh chiếm những cơ quan đầu não của chính quyền sở tại Sài gòn như Dinh độc lập, trường bay sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ tổng tham mưu ngụy, bộ tư lệnh công an ngụy, Đài phát thanh … … .
– 10 h, ngày 30/4/1975, xe tăng của ta tiến thẳng vào Dinh độc lập bắt sống hàng loạt ngụy quyền TW. Dương Văn Minh công bố đầu hàng không điều kiện kèm theo .
-11h 30 ngày30/4/1975 cờ cách mạng tung bay trên nóc phủ tổng thống ngụy. Thành phố Sài Gòn hoàn toàn giải phóng. Chiến dịch Hồ Chí Minh Lịch sử toàn thắng
2.4.Kết quả, Ý nghĩa lịch sử, Nguyên nhân thắng lợi.
*Kết quả
–Ta: Cuộc tiến công và nổi dậy mùa xuân năm1975 giành thắng lợi ta đã loại khỏi vòng chiến đấu hơn 1 triệu quân chủ lực ngụy, đập tan hoàn toàn bộ máy ngụy quyền từ Trung ương đến cơ sở.Giải phóng ,hoàn toàn miền Nam thống nhất nước nhà.
– Địch : Là thất bại cay đắng nhất trong lịch sử nước Mỹ .
*Ý nghĩa lịch sử
–Chiến dịch Hồ Chí Minh là thắng lợi to lớn nhất, oanh liệt nhất của nhân dân Vịêt Nam trong 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
– Đây là thắng lợi vĩ đại nhất trong lịch sử 4000 năm của dân tộc bản địa .
– Mở ra một kỹ nguyên mới trong lịch sử dân tộc bản địa, kỹ nguyên cả nước tự do, độc lập, thống nhất và đi lên Chủ nghĩa xã hội .
– Làm đảo lộn kế hoạch toàn thế giới của Mỹ, tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho trào lưu cách mạng quốc tế tăng trưởng. Đặc biệt là tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho cách mạng Cam Pu Chia và cách mạng Lào tiến lên giải phóng trọn vẹn quốc gia trong năm 1975 .
*Nguyên nhân thắng lợi.
–Sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng. Thể hiện rõ đường lối quân sự đúng đắn………
– Phát huy được sức mạnh đoàn kết toàn dân. Tiêu biểu là sự đoàn kết của quân dân hai miền Nam Bắc .
– Sự đoàn kết chiến đấu của ba nước Đông Dương. Sự giúp sức to lớn của Liên Xô-Trung Quốc và ban bè văn minh quốc tế .
Câu 26.Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
1.Nguyên nhân thắng lợi
-Nhờ có sự lãnh đạo sang suốt tài tình của Đảng với đường lối chính trị, quân sự độc lập, tự chủ, đúng đắn sáng tạo. Đó là đường lối tiến hành đồng thời Cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam.
– Nhân dân ta có truyền thống lịch sử yêu nước nồng nàn. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước do Đảng ta chỉ huy, truyền thống lịch sử đó được phát huy cao độ và nhân lên gấp bội …
– Miền Bắc xã hội chủ nghĩa được bảo vệ vững chãi, được thiết kế xây dựng củng cố và không ngừng tăng lên về tiềm lực kinh tế tài chính quốc phòng, bảo vệ triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm hậu phương lớn so với tuyền tuyến … ..
– Tình đoàn kết gắn bó giữa nhân dân ba nước Đông Dương trong cuộc đấu tranh chống một quân địch chung đã tạo nên sức mạnh to lớn cho lực lượng chung của cách mạng ba nước và cho từng nước Đông Dương .
– Sự đống ý ủng hộ, giúp sức to lớn của những lực lượng cách mạng, hòa bình dân chủ trên quốc tế. Nhất là Liên Xô Trung Quốc và những nước xã hội chủ nghĩa bạn bè .
* Trong những nguyên do trên thì sự chỉ huy của Đảng với đường lối chính trị, quân sự chiến lược độc lập, tự chủ, đung đắn phát minh sáng tạo …. là nguyên do quan trọng nhất .
Vì : Đảng chỉ huy là nguyên do bao trùm, chi phối những nguyên do khác …. Nếu không có Đảng chỉ huy thì sẽ không có sức mạnh tổng hợp của dân tộc bản địa, không hề phối hợp được sức mạnh dân tộc bản địa với sức mạnh thời đại. Sự chỉ huy của Đảng là một tác nhân quyết định hành động cho mọi thắng lợi của cách mạng Nước Ta .
2.Ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
2.1/Đối với dân tộc.
-Là thắng lợi vĩ đại nhất trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc dân tộc: Kết thúc 21 năm kháng chiến chống Mỹ và 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc từ sau cách mạng tháng Tám 1945.
– Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ đã chấm hết vĩnh viễn ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc ở nước ta hơn một thế kỹ. Trên cơ sở đó triển khai xong cuộc cách mạng dân tộc bản địa dân chủ nhân dân trong cả nước, triển khai thống nhất nước nhà .
– Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ đã mở ra một kỹ nguyên mới trong lịch sử dân tộc-Kỹ nguyên quốc gia độc lập, thống nhất, đi lên Chủ nghĩa xã hội .
2.2/Đối với thế giới:
–Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ đã đập tan cuộc phản kích lớn nhất của các lực lượng phản cách mạng sau chiến tranh thế giới thứ hai.
– Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ đã phá vỡ phòng tuyến quan trọng ngăn ngừa chủ nghĩa cộng sản ở Khu vực Đông Nam Á của đế quốc Mỹ, góp thêm phần làm đảo lộn kế hoạch toàn thế giới phản cách mạng của chúng .
– Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ đã tăng cường liên minh chiến đấu giữa ba dân tộc bản địa Đông Dương, tăng cường lực lượng cách mạng quốc tế, là nguồn cổ vũ động viên to lớn so với trào lưu cách mạng quốc tế, những dân tộc bản địa đang đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc .
Câu 27.Hoàn cảnh lịch sử; chủ trương; đường lối đổi mới của Đảng và những thành tựu cơ bàn của công cuộc đổi mới của nước ta từ năm 1986 đến năm 1990.
1.Hoàn cảnh lịch sử(nguyên nhân, sự cần thiêt) tiến hành công cuộc đổi mới đất nước.
–Trải qua 10 năm thực hiện hai kế hoach 5 năm xây dựng Chủ nghĩa xã hội (1976-1980 và 1981-1985), nhân dân ta đã đạt được những thành tựu và tiến bộ đáng kể trong lĩnh vự kinh tế – xã hội và trong cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, chúng ta cũng gặp không ít khó khăn và yếu kém, chủ yếu là do sai lầm khuyết điểm gây nên, dẫn đến khủng hoảng kinh tế – xã hội. Hoàn cảnh đó đòi hỏi Đảng ta phải đổi mới.
2.Chủ trương, quan điểm, đường lối, nội dung đổi mới.
2.1/Chủ trương:Chủ trương,quan điểm, đường lối, nội dung đổi mới đất nước của Đảng được đề ra lần đầu tiên tại Đại hội toàn quốc lần thứ VI (12/1986).Sau đó được điều chỉnh, bổ sung, phát triển tại Đại hội VII (6/1991), Đại hội VIII (6/1996), Đại hội IX (4/2001).
2.2/Quan điểm đổi mới: Đổi mới đất nước không phải là thay đổi mục tiêu của Chủ nghĩa xã hội, mà làm cho mục tiêu ấy được thực hiện có hiệu quả bằng những quan điểm đúng đắn về Chủ nghĩa xã hội, những hình thức bước đi và biện pháp thích hợp.
2.3/Đường lối. Đổi mới phải toàn diện, đồng bộ, từ kinh tế, chính trị đến tổ chức, tư tưởng, văn hóa nhưng trọng tâm là đổi mới kinh tế.
2.4/Nội dung đổi mới.
*Đổi mới kinh tế:
– Khơi dậy mọi tiềm năng, động viên và tạo điều kiện kèm theo cho mọi người phát huy ý chí tự lực, tự cường, cần kiệm ra sức làm giàu cho mình và cho quốc gia .
– Xoa bỏ chính sách quản lí kinh tế tài chính theo kiểu tập trung chuyên sâu bao cấp, hình thành cơ chế thị trường có sự quản lí của nhà nước. Thực hiện kế hoạch kinh tế tài chính theo phương pháp hạch toán kinh doanh thương mại .
– Thực hiện chủ trương Open và hợp tác kinh tế tài chính quốc tế .
* Đổi mới về chính trị :
– Xây dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa, nhà nước của dân, do dân và vì dân .
– Nhấn mạnh quan điểm “ lấy dân làm gốc ”, coi dân chủ vừa là tiềm năng, vừa là động lực của công cuộc thay đổi ở nước ta .
– Đối mới là nội dung là phương pháp hoạt động giải trí của nhà nước và những đoàn thể quần chúng theo mục tiêu “ Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra ” .
3.Thành tựu và ưu điểm cuả việc thực hiện kế hoạch 5 năm (1986-1990) (Thành tựu và ưu điểm bước đầu của công cuộc đổi mới ở nước ta).
*Đường lối đổi mới của Đảng được nhân dân hưởng ứng rộng rãi, nhanh chóng đi vào cuộc sống và đạt được những thành tựu bước đầu rrất quan trọng, chủ yếu là trong việc thực hiện những mục của “Ba chương trình kinh tế” Lương thực-thực phẩm; hàng tiêu dùng và xuất khẩu.
– Về lương thực-thực phẩm : Từ chỗ thiếu ăn, năm 1988 ta phải nhập hơn 45 vạn tấn gạo. Đến năm 1989 đã không những vươn lên đáp được nhu yếu trong nước mà còn có dự trữ và xuất khẩu, góp thêm phần quan trọng không thay đổi đời sống nhân dân. Sản xuất lương thực năm1988 đạt 19,5 triệu tấn vượt năm 1987 là 2 triệu tấn ; đến năm 1989 đạt 21,4 triệu tấn .
– Về sản phẩm & hàng hóa thị trường : Nhất là hàng tiêu dùng dồi dào, phong phú và lưu thông tương đối thuận tiện, trong đó nguồn hàng sản xuất trong nước tăng hơn trước, có tân tiến về chất lượng và mẫu mã. Các cơ lsở sản xuất gắn chặt với thị trường, phần bao cấp của nhà nước giảm đáng kể .
– Kinh tế đối ngoại phát trikển nhanh và lan rộng ra hơn trước về quy mô, hình thức, đã góp thêm phần quan trọng vào việc thực thi tiềm năng kinh tế tài chính – xã hội. Trong kế hoạch 5 năm này, nhiều loại sản phẩm có giá trị như gạo, đầu thô …. Năm 1989, ta xuất khẩu 1,5 triệu tấn gạo ( đứng hàng thứ ba sau Thailand và Mỹ ). Nhập khẩu của ta giảm đáng kể .
– Thành tựu quan trọng khác là ta đã kiềm chế được một bước lạm phát kinh tế. Cụ thể nếu chỉ số tăng trung bình hàng tháng trên thị trường năm 1986 là 20 %, năm 1987 là 10 %, năm 1988 là 14 %, năm 1989 là 2,5 %, đến năm 1989 là 4,4 % .
– Thắng lợi cơ bản có ý nghĩa kế hoạch lâu bền hơn là chủ trương thay đổi của Đảng đã thật sự phát huy quyền làm chủ kinh tế tài chính của nhân dân, đã khơi dậy tiềm năng và sức mạnh phát minh sáng tạo của quần chúng để tăng trưởng sản xuất, tạo thêm việc làm cho người lao động và tăng nthêm mẫu sản phẩm xã hội .
Tóm lại, những thành tựu và ưu điểm trong trong bước đầu triển khai đường lối thay đổi ( 1986 – 1990 ) là rất quan trọng, chứng tỏ đường lối thay đổi của Đảng là đúng đắn, bước tiến của công cuộc thay đổi về cơ bản là tương thích .
3.Thành tựu và ưu điểm cuả việc thực hiện kế hoạch 5 năm (1991 – 1995) (Thành tựu và ưu điểm bước đầu của công cuộc đổi mới ở nước ta).
* Nhiệm vụ và tiềm năng kinh tế tài chính – xã hội của kế hoạch 5 năm 1991 – 1995 là : đẩy lùi và trấn áp được lạm phát kinh tế ; không thay đổi, tăng trưởng và nâng cao hiệu suất cao sản xuất xã hội .
————— oo0oo —————
Bài 26.
Đất nước trên đường đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội (1986-2000)
74. Tại sao Đảng ta quyết định thực hiện công cuộc đổi mới đất nước? Nội dung đường lối đổi mới đất nước của Đảng.
– Nguyên nhân:
+ Chủ quan :
. Sau 10 năm thực thi kế hoạch 5 năm ( 1976 – 1985 ), cách mạng XHCN ở nước ta đạt nhiều thành tựu và ưu điểm đáng kể, tuy nhiên cũng gặp không ít khó khăn vất vả, khiến quốc gia lâm vào thực trạng khủng hoảng cục bộ, trước hết về kinh tế tài chính – xã hội .
. Nguyên nhân cơ bản : do ta mắc phải “ Sai lầm nghiêm trọng và lê dài về chủ trương, chủ trương, sai lầm đáng tiếc về chỉ huy kế hoạch sách lược và tổ chức triển khai triển khai ” .
. Để khắc phục sai lầm đáng tiếc, đưa quốc gia vượt qua khủng hoảng cục bộ, Đảng và nhà nước ta phải thực thi thay đổi .
+ Khách quan :
. Những biến hóa của tình hình quốc tế và quan hệ giữa những nước do tác động ảnh hưởng của cách mạng KHKT .
. Cuộc khủng hoảng cục bộ tổng lực, trầm trọng của Liên Xô và những nước XHCN khác .
→ Đòi hỏi Đảng và nhà nước phải thay đổi .
– Nội dung đường lối đổi mới:
+ Đề ra lần tiên phong tại đại hội lần thứ VI ( 12.1986 ), được kiểm soát và điều chỉnh, bổ trợ và tăng trưởng tại đại hội VII ( 1991 ), VIII ( 1996 ), IX ( 2001 )
+ Đổi mới không phải là đổi khác tiềm năng của CNXH, mà làm cho những tiềm năng ấy được thực thi có hiệu suất cao bằng những quan điểm đúng đắn về CNXH, những hình thức, bước tiến và giải pháp thích hợp .
+ Đổi mới phải tổng lực và đồng nhất, từ kinh tế tài chính và chính trị đến tổ chức triển khai, tư tưởng, văn hóa truyền thống. Đổi mới kinh tế tài chính và chính trị gắn bó mật thiết, nhưng trọng tâm là thay đổi kinh tế tài chính .
* Về kinh tế:
– Xóa bỏ chính sách quản trị kinh tế tài chính tập trung chuyên sâu, bao cấp, hình thành cơ chế thị trường .
– Xây dựng nền kinh tế tài chính quốc dân với cơ cấu tổ chức nhiều ngành, nghề, nhiều qui mô, trình độ công nghệ tiên tiến .
– Phát triển kinh tế tài chính sản phẩm & hàng hóa nhiều thành phần theo xu thế XHCN, lan rộng ra quan hệ kinh tế tài chính đối ngoại .
* Về chính trị:
Xây dựng nhà nước XHCN, Nhà nước của dân, do dân và vì dân .
– Xây dựng nền dân chủ XHCN, bảo vệ quyền lực tối cao thuộc về nhân dân .
– Thực hiện chủ trương đại đoàn kết dân tộc bản địa, chủ trương đối ngoại tự do, hữu nghị hợp tác .
75. Những thành tựu và ý nghĩa của công cuộc đổi mới đất nước từ năm 1986 đến năm 2000.
* Về kinh tế:
– Về lương thực thực phẩm: Đạt 21,4 triệu tấn, từ thiếu ăn, phải nhập lương thực, năm 1990 chúng ta đã đáp ứng nhu cầu trong nước, có dự trữ và xuất khẩu, góp phần quan trọng ổn định đời sống nhân dân.
– Hàng hóa trên thị trường: Dồi dào, đa dạng, lưu thông tương đối thuận lợi, trong đó hàng trong nước tăng hơn trước và có tiến bộ về mẫu mã, chất lượng. Các cơ sở sản xuất gắn chật với nhu cầu thị trường, phần bao cấp của Nhà nước giảm đáng kể.
– Kinh tế đối ngoại: mở rộng về qui mô và hình thức.Từ 1986-1990, hàng xuất khẩu tăng gấp 3 lần, nhiều mặt hàng coa giá trị lớn như gạo (1,5 triệu tấn- 1989), dầu thô…tiến gần đến mức cân bằng giữa xuất và nhập khẩu.
– Kiềm chế được một bước lạm phát kinh tế, từ 20 % ( 1986 ) còn 4,4 % ( 1990 )
* Ý nghĩa:
– Hình thành nền kinh tế tài chính sản phẩm & hàng hóa nhiều thành phần, quản lý và vận hành theo cơ chế thị trường coa sự quản lí của Nhà nước. Đây là chủ trương kế hoạch lâu bền hơn của Đảng nhằm mục đích phát huy quyền làm chủ kinh tế tài chính của nhân dân, khơi dậy được tiềm năng và sức phát minh sáng tạo của quần chúng để tăng trưởng sản xuất và dịch vụ, tạo thêm việc làm cho người lao động và tăng mẫu sản phẩm cho xã hội .
– Thực hiện dân chủ hóa xã hội theo quan điểm ” lấy dân làm gốc ” .
→ Chứng tỏ đường lối thay đổi của Đảng là đúng, bước tiến của công cuộc thay đổi về cơ bane là tương thích .
PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚI
Chủ đề 1: TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI
* Lưu ý : – Hội nghị Ianta : Bối cảnh, diễn biến, nội dung của Hội nghị .
– Việc hình thành trật tự quốc tế mới từ những quyết định hành động của Hội nghị Ianta .
1. Hội nghị Ianta
* Bối cảnh diễn ra Hội nghị:
_ Đầu 1945, thế chiến hai bước vào tiến trình cuối, nhiều yếu tố nổi lên cần xử lý :
+ Việc nhanh gọn kết thúc cuộc chiến tranh ở châu Âu và châu Á – Thái Bình Dương
+ Việc tổ chức triển khai lại trật tự quốc tế sau cuộc chiến tranh .
+ Việc phân loại khu vực tác động ảnh hưởng và khu vực đóng quân theo chính sách quân quản của những nước tham gia chống phát xít .
_ Trong toàn cảnh đó, ba cường quốc : Liên Xô, Mỹ, Anh đã tổ chức triển khai Hội nghị cấp cao ở Ianata ( Liên Xô ), diễn ra từ 4 -> 11-2-1945. ( Tham dự có : quản trị Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô Xtalin, Tổng thống Mĩ Rudơven, Thủ tướng Anh Sơcsin ) .
* Diễn biến: Hội nghị diễn ra gay go, căng thẳng. Vì thực chất của Hội nghị là cuộc đấu tranh gay go và quyết liệt, để phân chia phạm vị thế lực, phân chia thành quả chiến tranh của các lực lượng mạnh, giữ vai trò chủ chốt nhất trong chiến tranh. Sự phân chia đó có liên quan đến hòa bình, an ninh và trật tự thế giới sau này.
* Những quyết định của Hội nghị: (Nội dung của Hội nghị):
_ Về việc kết thúc cuộc chiến tranh : 3 nước thống nhất tàn phá tận gốc chủ nghĩa phát xít Đức và chủ nghĩa quân phiệt Nhật ; Liên Xô sẽ tham gia chống Nhật khi cuộc chiến tranh kết thúc ở châu Âu .
_ Ba cường quốc thống nhất xây dựng tổ chức triển khai Liên Hiệp Quốc để giữ gìn hòa bình an ninh và trật tự quốc tế sau cuộc chiến tranh .
_ Thỏa thuận việc đóng quân tại những nước để giải giáp quân đội phát xít, phân loại phạm vi ảnh hưởng ở châu Âu và châu Á ( tìm hiểu thêm thêm phần chữ nhỏ trong sách giáo khoa trang 87 ) .
- Những quyết định của Hội nghị Ianta trở thành khuôn khổ của trật tự thế giới mới từng bước được thiết lập trong những năm 1945 – 1947 sau khi chiến tranh kết thúc, thường được gọi là “trật tự hai cực Ianta” (trật tự hai cực Xô – Mỹ).
* Đánh giá những quyết định của Hội nghị:
_ Nhìn chung, nội dung những bản hòa ước là thỏa đáng, cung ứng được quyền lợi của nhân dân những nước thắng lợi và không quá khắc khe, nặng nề so với nhân dân những nước chiến bại .
_ Do những cường quốc thắng trận thiết lập, nên quyền lợi hầu hết thuộc về những nước đó, tuy nhiên so với trật tự theo mạng lưới hệ thống Vecxai – Oasinhtơn trước đây, trật tự Ianta có những nét độc lạ :
+ Cơ quan duy trì tự do, bảo mật an ninh của trật tự này là Liên Hiệp Quốc, văn minh hơn so với Hôi Quốc Liên trước kia .
+ Có ” cực ” Liên Xô luôn làm hậu thuẫn cho trào lưu CM XHCN, CM GPDT và sự nghiệp đấu tranh vì tự do, dân chủ và văn minh xã hội .
+ Việc xử lý những yếu tố về chính sách chính trị, quân sự chiến lược, chủ quyền lãnh thổ và bồi thường cuộc chiến tranh so với những nước chiến bại được thỏa đáng hơn so với trật tự theo mạng lưới hệ thống Vecxai – Osinhtơn .
2- Sự sụp đổ trật tự hai cực Ianta:
_ Sau hơn 40 năm, trật tự hai cực Ianta đã bị xói mòn:
+ Thắng lợi của CM Trung Quốc ( 1949 ) đã đập tan thủ đoạn của Mỹ khống chế Trung Quốc và Liên Xô buôc phải bỏ những độc quyền ở vùng Đông Bắc Trung Quốc .
+ Sự vững mạnh về kinh tế tài chính của những nước tư bản phương Tây, đặc biệt quan trọng là sự sinh ra của khối thị trường chung châu Âu ( EEC – 1957 ) làm suy giảm nghiêm trọng phạm vi ảnh hưởng của Mỹ ở Tây Âu .
+ Sự tăng trưởng ” thần kỳ ” của kinh tế tài chính Nhật Bản đã dẫn đến sự hình thành 3 TT kinh tế tài chính – kinh tế tài chính quốc tế. Các nước Tây Âu, Nhật Bản trở thành đối thủ cạnh tranh cạnh tranh đối đầu nguy khốn của Mỹ .
+ Sự tăng trưởng và thắng lợi của trào lưu GPDT ở Á, Phi, Mĩ latinh đã làm đổi khác bộ mặt của khu vực này và làm mất phạm vi ảnh hưởng của Mỹ và những nước Tây Âu .
_ Từ 1988 – 1991, sau những biến động to lớn ở Đông Âu và Liên Xô, “trật tự hai cực Ianta” bị phá vỡ:
+ Khối Đông Âu thuộc phạm vi ảnh hưởng của Liên Xô bị phá vỡ, kéo theo sự chấm hết hoạt động giải trí của liên minh chính trị – quân sự chiến lược ( khối Hiệp ước Vácsava ) và liên minh kinh tế tài chính ( khối SEV ) .
+ Thế hai cực giữa hai siêu cường Mỹ và Liên Xô bị phá vỡ : Liên Xô bị sụp đổ, tan vỡ từ góc nhìn nhà nước ; sức mạnh kinh tế tài chính, quân sự chiến lược của Mỹ bị suy giảm so với Tây Âu và Nhật Bản .
+ Liên Xô và Mỹ rút dần sự ” xuất hiện ” của mình ở nhiều khu vực quan trọng trên quốc tế ( phạm vi ảnh hưởng của liên Xô bị mất hết, còn phạm vi ảnh hưởng của Mỹ bị thu hẹp khắp nơi ) .
+ Sự vươn lên của Đức và Nhật Bản về kinh tế tài chính, chính trị đang là mối lo lắng cho những nước thắng trận trước đây ( Mỹ, Liên Xô, Anh, Pháp … ) .
=> Tóm lại: Sau hơn 40 năm tồn tại, trật tự hai cực Ianta đã từng bước bị xói mòn và đã hoàn toàn sụp đổ từ sau sự tan vỡ của khối Đông Âu và Liên Xô. Một trật tự thế giới mới – “đa cực” đang dần dần hình thành.
3. Tổ chức Lin Hợp Quốc:
a-Quá trình thành lập:
_ Đầu 1945, thế chiến thứ hai sắp kết thúc, phe phát xít sắp thất bại trọn vẹn. Các nước liên minh và nhân dân quốc tế có nguyện vọng độc lập, ngăn ngừa rủi ro tiềm ẩn cuộc chiến tranh mới .
_ Tại Hội nghị Ianta ( 2-1945 ), những người đứng đầu 3 cường quốc Liên Xô, Anh, Mĩ đã nhất trí xây dựng một tổ chức triển khai quốc tế để giữ gìn tự do, bảo mật an ninh quốc tế .
_ Từ 25-4 đến 26-6-1945, đại biểu 50 nước họp tại Xan Phơranxixcô ( Mĩ ) để trải qua Hiến chương Liên Hiệp Quốc. Ngày 24-10-1945, Hiến chương Liên Hiệp Quốc mở màn có hiệu lực thực thi hiện hành, được coi là ngày chính thức xây dựng tổ chức triển khai Liên Hiệp Quốc .
_ Lúc mới xây dựng, Liên Hiệp Quốc có 50 nước thành viên, đến 2002 có 189 nước thành viên. Việt Nam gia nhập vào tháng 9-1977, là thành viên thứ 149 của Liên Hiệp Quốc .
b-Mục đích:
Duy trì nền độc lập và bảo mật an ninh quốc tế ; thôi thúc quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa những nước trên cơ sở tôn trọng bình đẵng giữa những vương quốc và nguyên tắc dân tộc bản địa tự quyết .
c-Nguyên tắc hoạt động:
_ Tôn trọng quyền bình đẵng giữa những vương quốc và quyền tự quyết của những dân tộc bản địa .
_ Tôn trọng toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ và độc lập chính trị của toàn bộ những nước .
_ Giải quyết tranh chấp quốc tế bằng giải pháp tự do .
_ Nhất trí giữa 5 cường quốc : Liên Xô ( Nga ), Anh, Mĩ, Pháp, Trung Quốc .
_ Không can thiệp vào việc làm nội bộ của bất kỳ nước nào .
Trong đó nguyên tắc nhất trí giữa 5 cường quốc là nguyên tắc cơ bản nhất chỉ huy hoạt động giải trí của Liên Hiệp Quốc
d-Các cơ quan chính:
_ Đại hội đồng: Là cơ quan cao nhất của Liên Hợp Quốc gồm tất cả các nước thành viên. Mỗi năm họp một lần. Các vấn đề quan trọng phải được 2/3 số phiếu chấp nhận, các vấn đề khác phải được quá bán mới có giá trị.
_ Hội đồng bảo an: Là cơ quan chính trị quan trọng nhất và hoạt động thường xuyên, chịu trách nhiệm chính về hòa bình, an ninh quốc tế. mọi hoạt động của Hội đồng bảo an chỉ được thông qua với sự nhất trí của 5 ủy viên thướng trực Hội đồng là Liên Xô (Nga), Anh, Mĩ, Pháp, Trung Quốc.
_ Ban thư ký: Là cơ quan hành chính của Liên Hợp Quốc, đứng đầu là Tổng thư ký do Đại hội đồng bầu ra, 5 năm họp một lần theo sự giới thiệu của Hội đồng bảo an.
_ Ngoài những cơ quan chính, Liên Hiệp Quốc còn nhiều tổ chức triển khai trình độ khác. ( Hội đồng kinh tế tài chính và xã hội, Tòa án quốc tế, chương trình lương thực – PAM, Quỹ nhi đồng quốc tế – UNICEF, tổ chức triển khai giáo dục-khoa học-văn hóa – UNESCO, tổ chức triển khai y tế quốc tế – WHO … ) .
_ Trụ sở Liên Hiệp Quốc đặt tại NIU OÓC ( Mĩ ) .
e-Vai trò của Liên Hợp Quốc trong quan hệ quốc tế:
_ Là tổ chức triển khai quốc tế lớn nhất nhằm mục đích duy trì độc lập và bảo mật an ninh quốc tế .
_ Giải quyết những vụ tranh chấp, xung đột khu vực. Như yếu tố Palextin, yếu tố Irắc, yếu tố Triều Tiên, yếu tố Đông ti mo, yếu tố Campuchia vào cuối những năm 1980 – đầu 1990 của thế kỷ XX …
_ Thúc đẩy những mối quan hệ giao lưu, hợp tác về kinh tế tài chính, chính trị, xã hội, văn hóa truyền thống giữa những vương quốc thành viên .
_ Viện trợ xử lý nạn đói, bệnh tật ở châu Phi và những nước chậm tăng trưởng …
_ Liên Hiệp Quốc đã trợ giúp Nước Ta nhiều mặt như hàn gắn vết thương cuộc chiến tranh, Phục hồi và tăng trưởng kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, xã hội. Giúp đỡ trải qua những tổ chức triển khai : UNESCO, UNICEF, WHO …
Chủ đề 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU
* Yêu cầu : – Bối cảnh v những thành tựu trong kiến thiết xây dựng CNXH của Lin Xơ v cc nước Đơng u v ý nghĩa
– Cơng cuộc cải tổ của Lin Xơ
– Hội đồng tương hỗ kinh tế tài chính SEV
1-Liên Xô xây dựng CNXH (từ 1945 đến nữa đầu những năm 70):
a-Bối cảnh lịch sử khi Liên Xô tiến hành công cuộc xây dựng CNXH:
* Trong nước: Kết thúc chiến tranh thế giới thứ hai, nhân dân Liên Xô phải gánh chịu những hy sinh và tổn thất rất to lớn: trên 27 triệu người chết, 1.710 thành phố và hơn 70.000 làng mạc bị thiêu hủy, 32.000 xí nghiệp bị tàn phá.
* Thế giới: Các nước đế quốc do Mỹ cầm đầu bao vây, cấm vận về kinh tế, cô lập về chính trị, phát động “chiến tranh lạnh”, chạy đua vũ trang chuẩn bị một cuộc chiến tranh tổng lực nhằm tiêu diệt Liên Xô và các nước XHCN.
* Chủ trương: Tự lực, tự cường để khôi phục kinh tế, xây dựng đất nước, nâng cao đời sống nhân dân, củng cố quốc phòng chuẩn bị chống lại những âm mưu của CNĐQ; Ủng hộ, phải giúp đỡ phong trào CM thế giới.
b-Những thành tựu:
* Về kinh tế:
_ 1950 tổng sản lượng công nghiệp tăng 73 % so với trước cuộc chiến tranh, nông nghiệp cũng vượt mức trước cuộc chiến tranh .
_ 1972 sản lượng công nghiệp tăng 321 lần so với năm 1922, sản lượng công nghiệp chiếm 20 % quốc tế, thu nhập quốc dân tăng 112 lần .
_ Trong những thập kỉ 50, 60 và nữa đầu thập kỉ 70, Liên Xô là cường quốc công nghiệp thứ hai quốc tế ( sau Mỹ ). Chiếm khoảng chừng 20 % tổng sản lượng công nghiệp toàn quốc tế .
_ Đi đầu trong một số ít ngành công nghiệp mới : công nghiệp ngoài hành tinh, công nghiệp điện tử, nguyên tử .
* Về khoa học – kỹ thuật: Thu được nhiều thành tựu rực rỡ:
_ 1949 Liên Xô sản xuất thành công xuất sắc bom nguyên tử, phá vỡ thế độc quyền vũ khí nguyên tử của Mĩ .
_ 1957 Liên Xô là nước đầu tên phóng thành công xuất sắc vệ tinh nhân tạo ( Spoutnick ) .
_ 1961 Liên Xô là nước tiên phong phóng thành công xuất sắc con tàu ngoài hành tinh ( Phương Đông I ), đưa nhà du hành Gagarin bay vòng quanh toàn cầu, khởi đầu kỷ nguyên chinh phục thiên hà của loài người .
* Quân sự:
_ 1972, sản xuất thành công xuất sắc tên lửa hạt nhân .
_ Từ 1972 qua môt số Hiệp ước, Hiệp định về hạn chế vũ khí kế hoạch, Liên Xô đã đạt được thế cân đối kế hoạch về sức mạnh quân sự chiến lược nói chung và vũ khí hạt nhân nói riêng so với những nước đế quốc .
* Về chính trị:
_ Trong 30 năm đầu sau cuộc chiến tranh, tình hình chính trị Liên Xô không thay đổi, khối đoàn kết trong Đảng cộng sản và giữa những dân tộc bản địa trong Liên bang được duy trì .
_ Bên cạnh những thành tựu, những nhà lãnh đạo Xô viết vẫn liên tục mắc phải những thiếu xót, sai lầm đáng tiếc : chủ quan, nóng vội, triển khai chính sách Nhà nước bao cấp về kinh tế tài chính, thiếu dân chủ và công minh xã hội, vi phạm pháp chế XHCN … Tuy nhiên công cuộc thiết kế xây dựng CNXH ở thời kỳ này vẫn tăng trưởng .
* Về đối ngoại:
Luôn không cho chủ trương đối ngoại độc lập và tích cực ủng hộ CM quốc tế :
_ Giúp đỡ, tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho những nước XHCN bạn bè thiết kế xây dựng CNXH .
_ Ủng hộ sự nghiệp đấu tranh vì độc lập dân tộc bản địa, dân chủ và văn minh xã hội của nhân dân những nước trên quốc tế .
_ Đi đầu trong cuộc đấu tranh cho nền tự do và bảo mật an ninh quốc tế, nhất quyết chống lại những chủ trương gây chiến, xâm lược của CNĐQ và những thế lực phản động quốc tế .
c-Ý nghĩa:
_ Chứng tỏ tính ưu việt của CNXH ở mọi nghành : thiết kế xây dựng kinh tế tài chính, nâng cao đời sống nhân dân, cũng cố quốc phòng, không thay đổi chính trị .
_ Làm đảo lộn hàng loạt kế hoạch toàn thế giới phản CM của Mỹ và liên minh của Mỹ .
_ Tăng cường cũng cố tự do và thôi thúc CM quốc tế tăng trưởng .
2-Những thành tựu của các nước Đông Âu trong xây dựng CNXH từ 1945 đến nữa đầu những năm 70:
a-Bối cảnh:
_ Cơ sở vật chất kỷ thuật còn lỗi thời ( trừ Tiệp Khắc và Cộng hòa dân chủ Đức ) .
_ Các nước đế quốc vây hãm kinh tế tài chính, can thiệp phá hoại chính trị .
_ Các thế lực chống CNXH vẫn còn sống sót và ra sức phá hoại ( Tư sản, Địa chủ, Tôn giáo … ) .
_ Sự trợ giúp của Liên Xô .
b-Những thành tựu:
Nhờ sự giúp sức của Liên Xô và sự nổ lực của nhân dân, công cuộc thiết kế xây dựng CNXH ở những nước Đông Âu giành được nhiều thành tựu to lớn : Sau 2 thập kỷ, bộ mặt những nước Đông Âu biến hóa, đời sống nhân dân được nâng lên một bước quan trọng cả về vật chất lẫn ý thức. Mọi thủ đoạn phá hoại của bọn đế quốc và những thế lực phản động trong nước đều bị đập tan, chính trị được không thay đổi, bảo mật an ninh xã hội được bảo vệ .
( Lấy dẫn chứng từ sách giáo khoa về những nước Đông Âu ) .
*Lưu ý: Sai lầm, hạn chế của các nước Đông Âu: Rập khuôn mô hình xây dựng CNXH ở Liên Xô, thiếu dân chủ, công bằng làm giảm tính ưu việt của CNXH, mất lòng tin đối với ND.
c-Ý nghĩa:
_ Góp phần nâng câo đời sống nhân dân, cũng cố độc lập quốc tế .
_ Cùng với thắng lợi của CM DTDC ở Trung Quốc và sự sinh ra nước CH ND Trung Quốc ( 1949 ), làm cho CNXH trở thành mạng lưới hệ thống trên quốc tế .
Ì Kết luận: Trong thời gian từ chiến tranh thế giới thứ hai đến nữa đầu những năm 70, Liên Xô tiến hành công cuộc xây dựng CNXH và đạt được nhiều thành tựu to lớn. Các nước Đông Âu hoàn thành CM DCND và bước vào thời kỳ xây dựng CNXH đã đánh dấu CNXH trở thành hệ thống trên thế giới.
3. Giai đoạn xy dựng CNXH từ năm 70 đến nay:
a-Những nét lớn về công cuộc cải tổ ở Liên Xô từ 1985 – 1991 và hậu quả của nó:
* Bối cảnh lịch sử:
_ Từ 1973, quốc tế bước vào cuộc khủng hoảng cục bộ nguồn năng lượng, dẫn đến những cuộc khủng hoảng cục bộ về kinh tế tài chính, chính trị, kinh tế tài chính, yên cầu những vương quốc phải thực thi những cải cách, kiểm soát và điều chỉnh về cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính, chính trị, xã hội cho tương thích với tình hình mới .
_ CM KHKKT tăng trưởng mạnh ảnh hưởng tác động đến những nước trên quốc tế .
_ Trong toàn cảnh đó, quy mô và chính sách của CNXH ở Liên Xô không còn tương thích, ngày càng cản trở sự tăng trưởng mọi mặt của xã hội Xô viết, sự bất mãn trong nhân dân ngày càng tăng .
* Công cuộc cải tổ 1985 – 1991):
_ Năm 1985, M. Goocbachốp triển khai công cuộc cải tổ nhằm mục đích đưa quốc gia Xô viết thoát khỏi khủng hoảng cục bộ và kiến thiết xây dựng một nước XHCN dân chủ, nhân văn. Nhưng công cuộc cải tổ gặp nhiều khó khăn vất vả, bế tắc : kinh tế tài chính suy sụp, dẫn đến khủng hoảng cục bộ chính trị, xã hội ; xung đột sắc tộc, một số ít nước cộng hòa đã tách khỏi Liên Xô ..
_ Từ 19-8 đến 21-8-1991, xảy ra cuộc thay máu chính quyền lật đổ M. Goocbachốp nhưng thất bại và đã để lại những hậu quả nghiêm trọng : Đảng cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động giải trí, Liên bang cộng hòa XHCN Xô viết bị tan vỡ ( 25-12-1991 ) .
b-Cuộc khủng hoảng CNXH ở các nước Đông Âu:
_ Từ 1985, những nước Đông Âu chủ trương “ khép kín cửa ” .
_ Do bị những nước đế quốc bên ngoài kích động, nên từ 1989 đến 1991, đã xảy ra những đổi khác lớn ở những nước Đông Âu dẫn đến việc không còn mạng lưới hệ thống XHHCN .
c-Nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu:
_ Mô hình về CNXH chưa đúng đắn, chưa tương thích. ( chính sách tập trung chuyên sâu quan liêu, bao cấp đã thủ tiêu sự phát minh sáng tạo, tính năng động avf sự mềm dẻo trong sự tăng trưởng ; riêng những nước Đông Âu lại “ sao nguyên khuôn mẫu ” kiến thiết xây dựng CNXH ở Liên Xô chứ không xem xét đến điều kiện kèm theo, hoản cảnh kinh tế tài chính, chính trị của nước mình ) .
_ Chậm sửa chữa thay thế, đổi khác trước những dịch chuyển lớn của quốc tế, nhất là chậm thay đổi về kĩ thuật. Và khi sửa chữa thay thế, biến hóa thì lại rời bỏ những nguyên tắc đúng đắn của CN MLN .
_ Sự tha hóa về phẩm chất chính trị và đạo đức cách mạng của 1 số ít người chỉ huy Đảng và Nhà nước. ( Ví dụ trường hợp ở Rumani và Cộng hòa dân chủ Đức trong SGK ) .
_ Hoạt động chống phá của những thế lực chống CNXH trong và ngoài nước .
=> Sự sụp đổ của chính sách XHCN ở Liên Xô và Đông Âu là một tổn thất lớn của trào lưu CM quốc tế, một bước lùi trong thời điểm tạm thời của CNXH. Song đây chỉ là sự sụp đổ của một quy mô CNXH chưa khoa học, có nhiều sai lầm đáng tiếc, thiếu sót, chứ không phải là sự thất bại của CNXH nói chung. ( Mặt khác chú ý quan tâm những thành tựu, cúng như sai lầm đáng tiếc để rút ra bài học kinh nghiệm kiến thiết xây dựng CNXH ) .
4. Hội đồng tương trợ kinh tế SEV
a-Quá trình thành lập:
_ Các nước Đông Âu bước vào kiến thiết xây dựng CNXH cần có sự giúp sức hợp tác lẫn nhau. Vì vậy, ngày 8-1-1949 Hội nghị kinh tế tài chính gồm đại biểu những nước : Liên Xô, An ba ni, Ba Lan, Bunggari, Hunggari, Rumani, Tiệp Khắc đã họp và xây dựng ra Hội đồng tương hỗ kinh tế tài chính ( SEV ) .
_ Sau đó, có 4 nước lần lượt gia nhập : Cộng hòa dân chủ Đức ( 1950 ), Cộng hòa nhân dân Mông Cổ ( 1962 ), Cộng hòa Cu Ba ( 1972 ), và CH XHCN việt nam ( 1978 ) .
b-Mục tiêu, hoạt động:
_Khối SEV sinh ra nhằm mục đích tăng cường quan hệ hợp tác trợ giúp lẫn nhau để tăng trưởng kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, khoa học kỹ thuật và kiến thiết xây dựng cơ sở vật chất cho công cuộc thiết kế xây dựng CNXH, nâng cao đời sống cho nhân dân những nước thành viên
_ Khối SEV đã phối hợp giữa những nước XHCN trong những kế hoạch kinh tế tài chính dài hạn, như phân công sản xuất theo hướng chuyên ngành trong khoanh vùng phạm vi những nước XHCN, tăng nhanh mua và bán và trao đổi sản phẩm & hàng hóa, tăng trưởng công – nông nghiệp, GTVT, khoa học kỹ thuật …
c-Tác dụng và ý nghĩa:
Trong hơn hai thập niên đầu sau khi xây dựng, SEV đã có công dụng giúp sức, thôi thúc những nước XHCN tăng trưởng về kinh tế tài chính, tạo cơ sở vật chất – kỷ thuật để tăng nhanh công cuộc kiến thiết xây dựng CNXH, nâng cao đời sống nhân dân .
d-Hạn chế:
_ Khối SEV đã khép kín cửa, không hòa nhập vào kinh tế tài chính quốc tế đang ngày càng quốc tế hóa cao độ, nặng về trao đổi sản phẩm & hàng hóa mang tính bao cấp, phân công sản xuất chưa hài hòa và hợp lý .
_ 28-6-1991, trước những dịch chuyển của tình hình quốc tế, sự sống sót của tổ chức triển khai này không còn tương thích và đã tự giải tán .
Chủ đề 3: TRUNG QUỐC
1. Sự thnh lập nước cộng hịa nhn dn Trung Hoa:
– Sau khi kt thĩc th¾ng lỵi cuc kh ¸ ng chin chng qu © n phiƯt Nht, Trung Quc ® · diƠn ra cuc ni chin gi ÷ a § ¶ ng Quc d © n vµ § ¶ ng Cng s ¶ n. Cuc ni chin kÐo dµi h ¬ n 3 n ¨ m ( 1946 – 1949 ) .
+ Ngµy 20 – 7 – 1946, T ng Giíi Th¹ch ® · huy ® ng toµn b lc l ỵng qu © n ® i chÝnh quy ( 113 l ÷ ® oµn, kho ¶ ng 160 v¹n qu © n ) tn c « ng toµn diƯn vµo c ¸ c vng gi ¶ i phng do § ¶ ng Cng s ¶ n l · nh ® ¹o. ChÝnh thc ph ¸ t ® ng cuc ni chin chng § ¶ ng Cng s ¶ n .
+ Do t ¬ ng quan lc l ỵng nªn t th ¸ ng 7 – 1946 ® n th ¸ ng 6 – 1947, qu © n gi ¶ i phng Trung Quc thc hiƯn chin l ỵc phßng ng tÝch cc, kh « ng gi ÷ a ® t ® ai mµ chđ yu nh » m tiªu diƯt sinh lc ® Þch vµ x © y dng lc l ỵng m × nh
+ T th ¸ ng 6 – 1947, qu © n gi ¶ i phng chuyĨn sang ph ¶ n c « ng, tin qu © n vµo gi ¶ i phng c ¸ c vng do § ¶ ng Quc d © n kiĨm so ¸ t .
+ B » ng ba chin dÞch lín ( Liªu – Thm, Hoµi – H ¶ i, B × nh – T © n ) t 9 – 1948 ® n 1 – 1949, qu © n gi ¶ i phng ® · lo¹i khi vßng chin ® u 1.540.000 tªn ® Þch ( gÇn 144 s ® oµn qu © n chÝnh quy, 29 s ® oµn qu © n ® Þa ph ¬ ng ) lµm cho lc l ỵng chđ lc cđa ® Þch bÞ tỉn tht nghiªm trng .
– Th ¸ ng 4 – 1949, qu © n gi ¶ i phng v ỵt s « ng Tr ng Giang ; ngµy 23 – 4 – 1949, Nam Kinh ® ỵc gi ¶ i phng. Cuc ni chin kt thĩc, toµn b lơc ® Þa Trung Quc ® ỵc gi ¶ i phng. Tp ® oµn T ng Giíi Th¹ch tht b¹i, ph ¶ i th ¸ o ch¹y sang § µi Loan .
Ngµy 1 – 10 – 1949, n íc Cng hßa Nh © n d © n Trung Hoa chÝnh thc thµnh lp, ® ng ® Çu lµ Chđ tÞch Mao Tr¹ch § « ng .
– Ý ngha :
+ Th¾ng lỵi nµy ® · chm dt h ¬ n 100 n ¨ m n « dÞch cđa ® quc, xa b tµn d phong kin, ® a n íc Trung Hoa b íc vµo k nguyªn ® c lp, t do vµ tin lªn chđ ngha x · hi .
+ S kiƯn nµy ® · t¹o ® iỊu kiƯn ni liỊn chđ ngha x · hi t ¢ u sang vµ ¶ nh h ng s © u s¾c tíi phong trµo gi ¶ i phng d © n tc th giíi .
2. Mười năm đầu xy dựng chế độ mới ( 1949 – 1959 ):
Sau khi hoµn thµnh c ¸ c m¹ng d © n tc d © n chđ, nhiƯm vơ trng t © m cđa nh © n d © n Trung Quc lµ ® a ® t n íc tho ¸ t khi nghÌo nµn, l¹c hu, ph ¸ t triĨn kinh t – x · hi, v ¨ n ha vµ gi ¸ o dơc .
– Kinh t :
+ T n ¨ m 1950, nh © n d © n Trung Quc b íc vµo giai ® o¹n kh « i phơc kinh t, tin hµnh nh ÷ ng c ¶ i c ¸ ch quan trng : c ¶ i c ¸ ch rung ® t vµ hỵp t ¸ c ha n « ng nghiƯp, c ¶ i t¹o c « ng – th ¬ ng nghiƯp t b ¶ n t doanh, tin hµnh c « ng nghiƯp ha x · hi chđ ngha, ph ¸ t triĨn v ¨ n ha, gi ¸ o dơc, …
+ § n cui n ¨ m 1952, c « ng cuc kh « i phơc kinh t ® · kt thĩc th¾ng lỵi .
+ T n ¨ m 1953, Trung Quc thc hiƯn k ho¹ch 5 n ¨ m ® Çu tiªn ( 1953 – 1957 ). Nh nç lc lao ® ng cđa toµn d © n vµ s giĩp ® ì cđa Liªn X «, k ho¹ch 5 n ¨ m ® · thu ® ỵc nh ÷ ng thµnh tu to lín. B mỈt Trung Quc c nhiỊu thay ® ỉi r rƯt :
• Trong nh ÷ ng n ¨ m 1953 – 1957, 246 c « ng tr × nh ® · ® ỵc x © y dng vµ ® a vµo s ¶ n xut ; ® n n ¨ m 1957, s ¶ n l ỵng c « ng nghiƯp t ¨ ng 140 %, s ¶ n l ỵng n « ng nghiƯp t ¨ ng 25 % ( so víi n ¨ m 1952 ) .
• C ¸ c nghµnh c « ng nghiƯp nỈng nh ch t¹o c ¬ khÝ, luyƯn kim, ® iƯn lc, khai th ¸ c than, … ph ¸ t triĨn nhanh. Trung Quc ® · t s ¶ n xut ® ỵc 60 % m ¸ y mc cÇn thit .
• Trong m i n ¨ m ® Çu x © y dng ch ® míi, tỉng s ¶ n l ỵng c « ng – n « ng nghiƯp t ¨ ng 11,8 lÇn ; riªng c « ng nghiƯp t ¨ ng 10,7 lÇn .
• NỊn v ¨ n ha – gi ¸ o dơc cịng ® ¹t ® ỵc nh ÷ ng b íc tin v ỵt bc. § i sng nh © n d © n ® ỵc c ¶ i thiƯn .
– VỊ ® i ngo¹i :
+ Trong nh ÷ ng n ¨ m 1949 – 1959, Trung Quc thi hµnh chÝnh s ¸ ch ngo¹i giao tÝch cc nh » m cđng c hßa b × nh vµ thĩc ® y s ph ¸ t triĨn cđa phong trµo c ¸ ch m¹ng th giíi. § Þa vÞ quc t cđa Trung Quc ngµy cµng ® ỵc n © ng cao .
+ Ngµy 14 – 2 – 1950, Trung Quc kÝ víi Liªn X « HiƯp íc h ÷ u nghÞ, ® ng minh vµ t ¬ ng trỵ Trung – X « vµ nhiỊu hiƯp íc kinh t, tµi chÝnh kh ¸ c ; ph ¸ i qu © n chÝ nguyƯn sang giĩp nh © n d © n TriỊu Tiªn chng M ( 1950 – 1953 ) ; tham gia Hi nghÞ c ¸ c n íc – Phi t¹i B ¨ ng – ® ung ( 1955 ) ; giĩp ® ì nh © n d © n ViƯt Nam chng thc d © n Ph ¸ p, đng h c ¸ c n íc, Phi vµ M La-tinh trong cuc ® u tranh gi ¶ i phng d © n tc. Trong thp niªn ® Çu sau khi c ¸ ch m¹ng th¾ng lỵi, ® Þa vÞ cđa Trung Quc ® · ® ỵc n © ng cao trªn tr ng quc t .
+ Ngµy 18 – 1 – 1950, Trung Quc thit lp quan hƯ víi ViƯt Nam .
3. Cơng cuộc cải cch mở cửa ( 1978 – 2000 ):
* Đường lối:
– Th ¸ ng 12 – 1978, Trung ¬ ng § ¶ ng Cng s ¶ n Trung Quc v¹ch ra ® ng li míi, m ® Çu cho c « ng cuc c ¶ i c ¸ ch kinh t – x · hi. § ng li nµy ® ỵc n © ng lªn thµnh ® ng li chung qua § ¹i hi XII ( 9 – 1982 ), ® Ỉc biƯt lµ ® ¹i hi XIII cđa § ¶ ng ( 10 – 1987 ) : ly ph ¸ t triĨn kinh t lµm trng t © m .
– Kiªn tr × bn nguyªn t¾c c ¬ b ¶ n :
+ Kiªn tr × con ® ng x · hi chđ ngha .
+ Kiªn tr × chuyªn chÝnh d © n chđ nh © n d © n .
+ Kiªn tr × s l · nh ® ¹o cđa § ¶ ng Cng s ¸ n Trung Quc .
+ Kiªn tr × chđ ngha M ¸ c – Lª Nin vµ t t ng Mao Tr¹ch § « ng .
– Tin hµnh c ¶ i c ¸ ch vµ m cưa, chuyĨn nỊn kinh t k ho¹ch ha tp trung sang nỊn kinh t thÞ tr ng x · hi chđ ngha linh ho¹t h ¬ n nh » m hiƯn ® ¹i ha vµ x © y dng chđ ngha x · hi mang mµu s¾c Trung Quc víi mơc tiªu bin Trung Quc thµnh quc gia giµu m¹nh, d © n chđ vµ v ¨ n minh .
* Thnh tựu:
– Sau 20 n ¨ m ( 1979 – 1998 ), nỊn kinh t Trung Quc c b íc tin nhanh chng, ® ¹t tc ® t ¨ ng tr ng cao nht th giíi :
+ Tỉng s ¶ n phm trong n íc ( GDP ) t ¨ ng trung b × nh hµng n ¨ m trªn 8 %, ® ¹t gi ¸ trÞ 7.974 t nh © n d © n tƯ, ® ng th 7 th giíi .
+ N ¨ m 2000, GDP cđa Trung Quc v ỵt ng ìng ngh × n t ® « la M ( USD ), tc lµ ® ¹t 1.072 t USD ( t ¬ ng ® ¬ ng 8.900 t nh © n d © n tƯ ) .
+ Tỉng gi ¸ trÞ xut khu n ¨ m 1997 lªn tíi 325,06 t USD ( gp 15 lÇn so víi n ¨ m 1978 lµ 20,6 t USD ), riªng n ¨ m 2001 ® ¹t 326 t USD chim 5 % tỉng gi ¸ trÞ hµng ha xut khu cđa th giíi .
+ C ¬ cu tỉng thu nhp trong n íc theo khu vc c s thay ® ỉi lín, t chç ly n « ng nghiƯp lµm chđ yu, th × ® n n ¨ m 1999 thu nhp n « ng nghiƯp ch chim 15 %, trong khi ® c « ng nghiƯp t ¨ ng lªn 35 %, dÞch vơ 50 % .
+ § i sng nh © n d © n ® ỵc c ¶ i thiƯn r rƯt : t n ¨ m 1978 ® n n ¨ m 1997 thu nhp b × nh qu © n ® Çu ng i n « ng th « n ® · t ¨ ng t 133,6 lªn 2 090,1 nh © n d © n tƯ, thµnh thÞ t 343,4 lªn 5 160,3 nh © n d © n tƯ .
– Khoa hc – k thut, v ¨ n ha vµ gi ¸ o dơc ® ¹t ® ỵc nhiỊu thµnh tu quan trng :
+ N ¨ m 1964, Trung Quc thư thµnh c « ng bom nguyªn tư .
+ T n ¨ m 1922, ch ¬ ng tr × nh th ¸ m hiĨm kh « ng gian ® ỵc thc hiƯn. T th ¸ ng 11 – 1999 ® n th ¸ ng 3 – 2003, Trung Quc ® · phng víi ch ® t ® ng 4 con tµu ThÇn Ch © u vµ ngµy 15 – 10 – 2003, tµu ThÇn Ch © u 5 cng nhµ du hµnh D ¬ ng V Lỵi ® · bay vµo kh « ng gian vị trơ. Víi s kiƯn nµy, Trung Quc tr thµnh quc gia th ba trªn th giíi ( sau Nga vµ M ) c tµu cng víi ng i bay vµo vị trơ .
– Đối ngoại:
+ T nh ÷ ng n ¨ m 80 cđa th k XX, Trung Quc ® · b × nh th ng ha quan hƯ víi Liªn X «, ViƯt Nam, M « ng Cỉ, Lµo, In – ® « – nª-xi-a ; kh « i phơc quan hƯ ngo¹i giao víi In – ® « – nª-xi-a ; thit lp quan hƯ ngo¹i giao víi nhiỊu n íc, m rng quan hƯ h ÷ u nghÞ, hỵp t ¸ c víi c ¸ c n ¬ c trªn th giíi, c nhiỊu ® ng gp trong c « ng viƯc gi ¶ i quyt c ¸ c tranh chp quc t .
+ Trung Quc ® · thu hi chđ quyỊn víi Hng C « ng ( 7 – 1997 ) vµ Ma Cao ( 12 – 1999 ). Nh ÷ ng vng ® t nµy tr thµnh khu hµnh chÝnh ® Ỉc biƯt cđa Trung Quc, gp phÇn thĩc ® y nỊn kinh t ph ¸ t triĨn .
Chủ đề 4: CC NƯỚC ĐƠNG NAM
Nội dung : – Cc quy trình tiến độ pht triển chính của cch mạng Lo
– Cc quá trình pht triển chính của CM Campuchia
– Những nt chính về cc nước Đông Nam Á v tổ chức triển khai ASEAN .
– Ý nghĩa lịch sử của cách mạng Lào .
1. Cc giai đoạn pht triển của CM Lo
a. Giai đoạn từ 1945 – 1954: Kháng chiến chống Pháp:
_ Tháng 8-1945 tận dụng thời cơ phát xít Nhật đầu hàng liên minh, nhân dân Lào đã nổi dậy giành chính quyền sở tại. Ngày 12-10-1945 Lào công bố độc lập .
_ Tháng 3-1946 Pháp quay trở lại xâm lược Lào, nhân dân Lào được sự trợ giúp của quân tình nguyện Nước Ta đã đứng lên kháng chiến .
_ Từ 1947 những chiến khu từ từ được xây dựng ở Tây Lào, Thượng Lào, Đông Bắc Lào .
– 20-1-1949 quân Giải phóng nhân dân Lào xây dựng, do Cayxỏn Phômvihản chỉ huy .
– 13-8-1950 xây dựng Mặt trận Lào tự do và nhà nước kháng chiến Lào, do Hoàng thân Xuphanuvông đứng đầu. Sự kiện này ghi lại bước ngoặc phát trển của cách mạng Lào .
– Những năm 1953 – 1954 quân Giải phóng nhân dân Lào cùng quân tình nguyện Nước Ta mở nhiều chiến dịch lớn ở Trung và Hạ Lào ( 1953 ), chiến dịch Thượng Lào ( 1954 ) phối hợp với chiến dịch Điện Biên Phủ buộc Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ ( 7-1954 ), công nhận độc lập chủ quyền lãnh thổ và toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ Lào .
b- Giai đoạn 1954 – 1975: Kháng chiến chống Mỹ:
_ Sau khi chủ nghĩa thực dân cũ bị vượt mặt, Mỹ tìm cách thay chân Pháp. Núp dưới hình thức ” viện trợ ” kinh tế tài chính và quân sự chiến lược, Mỹ dựng lên chính quyền sở tại và quân đội tay sai, tiến công vào vùng tập trung của cách mạng Lào, thực thi đàn áp lực lượng kháng chiến .
_ Nhân dân Lào dưới sự chỉ huy của Đảng cách mạng nhân dân Lào ( xây dựng 1955 ) đứng lên kháng chiến, vượt mặt những cuộc tiến công của địch, đến đầu những năm 60, giải phóng 2/3 đất đai và hơn 1/3 dân số trong cả nước .
_ Cuộc đấu tranh chính trị của quần chúng cũng dâng cao .
_ Từ 1964 – 1973, Mỹ triển khai ” cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng ” rồi chuyển sang ” cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng tăng cường “, liên tục mở những cuộc hành quân lớn nhằm mục đích đánh chiếm vùng giải phóng, hủy hoại lực lượng cách mạng. Mĩ đã ném 3 triệu tấn bom xuống Lào. Nhân dân Lào đánh trả những cuộc hành quân leo thang của Mỹ giành thắng lợi to lớn .
_ Ngày 21-2-1973, Mỹ và tay sai phải ký Hiệp định Viêng Chăn lập lại tự do, triển khai hòa hợp dân tộc bản địa ở Lào .
_ Từ 1973 – 1975 : đấu tranh hoàn thành xong CM DTDC trong cả nước. Ngày 2-12-1975, nước CH DCND Lào chính thức xây dựng .
c.Từ 1975 – 2000: Lào xây dựng chế độ DCND, tiến lên theo định hướng XHCN. Những năm gần đây, Lào thực hiện đổi mới toàn diện và đã thu được những thành tựu đáng kể trong sự nghiệp xây dựng đất nước.
d- Ý nghĩa lịch sử của thắng lợi CM Lào:
_ Đánh thắng thực dân Pháp và xâm lược Mỹ, giành ĐL, DC, thống nhất, toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ .
_ Chấm dứt nền quân chủ phong kiến, xây dựng nhà nước cộng hòa dân chủ nhân dân Lào .
_ Hoàn thành thắng lợi cuộc CM DTDC, đưa nước Lào bước sang thời kỳ tăng trưởng mới : Độc lập, DC, thống nhất và tân tiến xã hội .
_ Đánh dấu thắng lợi mới của tình đoàn kết giữa ba nước Đông Dương trong cuộc đấu tranh chống đế quốc, giành ĐLTD và kiến thiết xây dựng quốc gia. tình đoàn kết và hữu nghị Việt – Lào đã được thử thách trong khói lửa cuộc chiến tranh, ngày càng tăng trưởng trong công cuộc kiến thiết xây dựng độc lập .
2. Cc giai đoạn pht triển của CM Campuchia
a. Giai đoạn từ 1945 – 1954: Kháng chiến chống Pháp:
_ Tháng 10-1945, ngay sau khi Nhật đầu hàng liên minh, Pháp quay lại xâm lược Campuchia, triều đình phong kiến nhanh gọn đầu hàng : ngày 7-4-1946, ký với Pháp Hiệp định chấp thuận đồng ý sự thống trị của Pháp .
_ Những năm 1951 – 1952 trào lưu kháng chiến của nhân dân Campuchia tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ khắp nơi. Đảng nhân dân CM Campuchia đã lãnh đạo nhân dân gan góc kháng chiến .
_ 1950, Thành lập Ủy ban Dân tộc giải phóng Trung ương lâm thời tức nhà nước kháng chiến do Sơn Ngọc Minh làm quản trị .
_ 1951, xây dựng quân đội CM lấy tên là Ítxarăc Khơme .
_ Cuối 1952, tận dụng những khó khăn vất vả của Pháp về chính trị, quân sự chiến lược, kinh tế tài chính ( do cuộc cuộc chiến tranh Đông Dương đem lại ), Xi ha núc đã triển khai cuộc hoạt động ngoại giao ( thường được gọi là ” cuộc thập tự chinh của Quốc Vương vì nền độc của Campuchia ” ) gây sức ép buộc nhà nước Pháp phải ký ” Hiệp ước trao trả độc lập ” cho Campuchia ( 9-11-1953 ). Tuy vậy, quân đội Pháp vẫn chiếm đóng và nắm mọi quyền hành ở Campuchia .
_ Sau thất bai ở điện Biên Phủ, Pháp buộc phải ký Hiệp định Giơnevơ công nhận chủ quyền lãnh thổ và toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ của 3 nước Đông Dương. Campuchia được độc lập .
b- Giai đoạn từ 1954 – 1970: Thời kỳ hòa bình trung lập:
_ nhà nước Campuchia do Xi ha núc đứng đầu đã thực thi đường lối hòa bình trung lập, Campuchia trải qua một thời kỳ tăng trưởng độc lập và có điều kiện kèm theo tăng cường công cuộc thiết kế xây dựng kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, giáo dục của quốc gia .
_ Ngày 18-3-1970, Mỹ và bọn tay sai Mỹ đã làm cuộc thay máu chính quyền lật đổ Xi ha núc, phá hoại nền độc lập, đưa Campuchia vào quỹ đạo cuộc chiến tranh xâm lược thực dân kiểu mới của Mỹ trên cả ba nước Đông Dương .
c- Giai đoạn 1970 – 1975: Kháng chiến chống Mỹ:
_ Ngay sau cuộc thay máu chính quyền, được sự trợ giúp của quân tình nguyện Nước Ta, cuôc kháng chiến chống Mỹ của Cam pu chia tăng trưởng, lực lượng vũ trang vững mạnh, vùng giải phóng được lan rộng ra .
_ Mùa xuân 1975, quân và dân Campuchia mở cuộc tổng công kích. Ngày 17-4-1975, Thủ đô Phnôm Pênh được giải phóng, cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân Campuchia thắng lợi .
d – Giai đoạn 1975 – 1979: Thời kỳ thống trị của chế độ diệt chủng Pôn Pốt – Iêngxari:
_ Ngay sau khi Phnôm Pênh được giải phóng, tập đoàn lớn phản động Pôn Pốt – Iêngxari ( Khơme đỏ ) quay lại phản bội cách mạng .
+ Thực hiện chủ trương đối nội cực kỳ phản động : Đuổi nhân dân ra khỏi những thành phố, buộc họ về sống trong những trại tập trung ở nông thôn. Tàn phá chùa chiền, trường học, cấm họp chợ và tàn sát dã man hàng triệu người dân vô tội, đặt dân tộc bản địa Campuchia trước một thảm họa bị diệt chủng .
+ Về đối ngoại : Gây cuộc cuộc chiến tranh xâm lược biến giới Tây Nam Nước Ta, kích động sự hằn thù dân tộc bản địa chống Nước Ta .
_ Trước thảm họa diệt chủng, nhân dân Campuchia nổi dậy đấu tranh. Ngày 3-12-1978 Mặt trận dân tộc bản địa cứu nước Campuchia được xây dựng. Dưới sự chỉ huy của Mặt trận, được sự giúp sức của bộ đội tình nguyện Nước Ta, nhân dân Campuchia nổi dậy lật đổ chính sách ” Khơ me đỏ “. Ngày 7-1-1979, Thủ đô Phnôm Pênh được giải phóng .
e- Từ 1979 – 2000:
_ Nhân dân Cam pu chia vừa thực thi công cuộc hồi sinh thiết kế xây dựng quốc gia, vừa phải trải qua một cuộc nội chiến giữa những thế lực trái chiều ( từ 1979 – 1991 ) .
_ Ngày 23-10-1991, nhờ sự giúp sức của hội đồng quốc tế, Hiệp định tự do về Campuchia được ký kết tại Pa ri, tạo điều kiện kèm theo cho Campuchia Phục hồi và tăng trưởng quốc gia .
_ Tháng 5-1993, Campuchia bầu cử Quốc hội lập hiến và trải qua Hiến pháp, xây dựng Vương quốc Campuchia do Quốc Vương Xi ha núc đứng đầu, triển khai chủ trương trung lập không link, chung sống độc lập với những nước láng giềng .
3. Những biến đổi về chính trị v x hội ở cc nước Đơng Nam trước v sau chiến tranh thế giới thứ hai.
_ Đông Nam Á gồm 11 nước: Việt Nam, Lào Campuchia, Mianma, Thái Lan, Malaisia, Xingapo, Inđônêsia, Brunây, Philíppin và nước Đông Ti Mo mới thành lập.
_ Trước chiến tranh thế giới thứ hai, các nước này đều là thuộc địa, nữa thuộc địa và thị trường của các nước tư bản phương Tây; bị các nước tư bản phương Tây ra sức bóc lột tàn bạo; phong trào đấu tranh GPDT tuy diễn ra mạnh mẽ nhưng đều thất bại.
_ Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay, Đông Nam Á có nhiều biến đổi to lớn:
+ Thứ nhất: Các nước Đông Nam Á từ thân phận các nước thuộc địa, nữa thuộc địa và lệ thuộc, lần lượt giành được độc lập dân tộc với các chế độ chính trị phù hợp cho mỗi nước.
+ Thứ hai: Từ khi giành được độc lập dân tộc, các nước Đông Nam Á đều ra sức xây dựng nền kinh tế – xã hội và đạt nhiều thành tích to lớn (nhiều nước là NIC, con rồng; đặc biệt Xingapo có nền kinh tế phát triển nhất khu vực và được xếp vào hàng các nước phát triển trên thế giới)
+ Thứ ba: Các nước Đông Nam Á từ quan hệ đối đầu chuyển dần sang đối thoại, hợp tác và cho đến tháng 4-1999, 10 nước Đông Nam Á đều là thành viên của ASEAN. Đó là một tổ chức liên minh chính trị – kinh tế của khu vực Đông Nam Á, nhằm mục tiêu xây dựng những mối quan hệ hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các nước trong khu vực.
Trong những đổi khác trên, biến hóa thứ nhất là quan trọng nhất. Vì nhờ có đổi khác đó, những nước Khu vực Đông Nam Á mới có điều kiện kèm theo thuận tiện để kiến thiết xây dựng và tăng trưởng nền kinh tế tài chính – xã hội của mình ngày càng phồn vinh .
4. Qu trình thnh lập v pht triển của Hiệp hội cc nước ASEAN
a- Quá trình thành lập và cơ cấu tổ chức:
– Hồn cảnh : + Sự thiết yếu phải lien kết để pht triển
+ Hạn chế tác động ảnh hưởng của cc cường quốc bn ngồi với khu vực .
+ Xu thế hợp tc khu vực trn quốc tế Open ( EU … )
_ 8-8-1967, Thương Hội những nước Khu vực Đông Nam Á xây dựng tại Băng Cốc ( xứ sở của những nụ cười thân thiện ) gồm Inđônêsia, Malaixia, Xingapo, Vương Quốc của nụ cười, Philíppin. Tháng 1-1984 kết nạp Brunây ; 28-7-1995 kết nạp Nước Ta ; 23-7-1997 kết nạp Lào, Mianma ; 30-4-1999 kết nạp Campuchia .
_ Mục tiêu: (qua Tuyên bố Băng Cốc – 1967, Tuyên bố Cualalămpua – 1971, Hiệp ước Bali – 1976): Xây dựng mối quan hệ hòa bình, hữu nghị, phát triển kinh tế, văn hóa và sự hợp tác giữa các nước trong khu vực, thúc đẩy tiến bộ xã hội của các nước thành viên, xây dựng Đông Nam Á thành khu vực hòa bình, tự do, trung lập.
_Nguyên tắc hoạt động: Đồng thuận, không can thiệp, bình đẵng giữa các nước thành viên.
_Cơ cấu tổ chức: Cơ quan lãnh đạo là Hội nghị ngoại trưởng hằng năm của các nước thành viên tổ chức lần lượt ở thủ đô các nước thành viên. Ủy ban thường trực ASEAN đảm nhiệm công việc giữa hai nhiệm kỳ của Hội nghị ngoại trưởng, ngoài ra còn có các ban đặt trách các ngành cụ thể.
ASEAN là tổ chức triển khai liên minh chính trị – kinh tế tài chính của khu vực Khu vực Đông Nam Á .
b- Quá trình phát triển:
_ Phát triển qua hai giai đoạn:
+ Từ 1967 – 1975 : ASEAN là tổ chức triển khai non yếu, hợp tác còn rời rạc, chưa có hoạt động giải trí điển hình nổi bật. Chưa có vị trí trên trường quốc tế .
+ Từ 1976 – 2000 : Bắt đầu từ Hội nghị cấp cao thứ nhất tại Bali ( 2-1976 ) mở ra thời kỳ tăng trưởng mới trong lịch sử ASEAN, trở thành tổ chức triển khai độc lập, hữu nghị, hợp tác cùng tăng trưởng, đạt được nhiều thành tựu to lớn về mọi mặt ở khu vực Khu vực Đông Nam Á, giữ vai trò ngày càng lớn trên quốc tế .
_ Quan hệ với các nước Đông Dương:
+ Từ 1979 về trước, quan hệ ASEAN với 3 nước Đông Dương là cạnh tranh đối đầu .
+ Từ cuối thập niên 80, yếu tố Campuchia được xử lý, quan hệ ASEAN – Nước Ta chuyển từ ” cạnh tranh đối đầu ” sang ” đối thoại ” và hợp tác .
+ Từ đầu thập niên 90, tình hình chính trị Khu vực Đông Nam Á được cải tổ, ASEAN chuyển trọng tâm sang hoạt động giải trí kinh tế tài chính, tích cực kiến thiết xây dựng một khu vực Đông Nam Á hòa bình, không thay đổi, tăng trưởng .
c- Cơ hội và thách thức đối với Việt Nam khi gia nhập tổ chức này:
* Cơ hội của Việt Nam:
_ Tạo điều kiện kèm theo cho Nước Ta được hòa nhập vào hội đồng khu vực, vào thị trường những nước Khu vực Đông Nam Á. Thu hút được vốn góp vốn đầu tư, mở ra thời cơ giao lưu học tập, tiếp thu trình độ KH-KT, công nghệ tiên tiến và văn hóa truyền thống … để tăng trưởng .
_ Nước Ta có điều kiện kèm theo rút ngắn khoảng cách về cơ sở vật chất, kỹ thuật so với những nước trong khu vực và quốc tế .
* Thách thức:
_ Nước Ta phải chịu sự cạnh tranh đối đầu kinh khủng nhất là về kinh tế tài chính .
_ Hòa nhập nếu không đứng vững thì dề bị hòa tan về chính trị, văn hóa truyền thống, xã hội … dễ bị tụt hậu về kinh tế tài chính, nền kinh tế tài chính sẽ nguy khốn vì điều kiện kèm theo kỹ thuật sản xuất kém hơn .
* Thái độ của Việt Nam:
_ Bình tĩnh, không bỏ lỡ thời cơ. Cần ra sức học tập nắm vững khoa học kỹ thuật .
_ Chủ động và tăng cường thôi thúc hơn nữa việc tham gia thực thi những chương trình hợp tác và link ASEAN, để khai thác tốthơn những nguồn ngoại lực và là động lực để nâng cao năng lực cạnh tranh đối đầu trong nước, tạo cơ sở để hội nhập toàn thế giới hóa .
_ Hội nhập từng bước, Open từ từ, tránh sự đổ vỡ hàng loạt những doanh nghiệp .
_ Mở rộng quan hệ đa phương, làm bạn với toàn bộ những nước trên quốc tế và luôn củng cố về bảo mật an ninh quốc phòng .
Chủ đề 5: CC NƯỚC CHU PHI V MĨ LA TINH
* Lưu ý :
– Những nét chung v những đặc thù ring ..
– Các quá trình tăng trưởng và thắng lợi của trào lưu GPDT từ 1945 đến nay .
– Những khó khăn vất vả lúc bấy giờ .
1. Chu Phi:
a- Những nét chung:
_ 57 vương quốc lớn nhỏ. Diện tích : 30,3 triệu km2. Dân số : Khoảng 650 triệu người ( 1993 ) .
_ Là lục địa giàu tài nguyên, là cái nôi của trái đất, nhưng do hậu quả chủ trương thống trị và vơ vét của chủ nghĩa thực dân qua nhiều thế kỷ, châu Phi trở nên nghèo nàn, lỗi thời rất nhiều so với những lục địa khác, được ca tụng ” quốc tế thứ ba của quốc tế thứ ba ” .
_ Trước cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai, châu Phi được gọi là ” lục địa ngủ kỹ “. Sau cuộc chiến tranh, châu Phi là một ” lục địa mới trỗi dậy ” trong cuộc đấu tranh chống CNĐQ, chủ nghĩa thục dân .
b- Các giai đoạn phát triển và thắng lợi của phong trào GPDT từ 1945 – nay: Gồm 4 giai đoạn lớn:
_ 1945 – 1954: Phong trào bùng nổ đầu tiên ở Bắc Phi với thắng lợi mở đầu ở Ai Cập lật đổ nền quân chủ (vương triều Pharúc) và nền thống trị thực dân Anh, thành lập nước cộng hòa Ai Cập (18-6-1953).
_ 1954 – 1960: Chiến thắng Điện Biên Phủ của Việt Nam (1954) đã góp phần cổ vũ cuộc đấu tranh GPDT của nhân dân Bắc và Tây Phi. Mở đầu là cuộc đấu tranh của nhân dân Angiêri (11-1954). Sau đó nhiều quốc gia đã giành độc lập (Tuynidi, Ma Rốc, Xu Đăng, Gana, Ghinê). Đến 1960, hầu hết Bắc và Tây Phi giành độc lập .
_ 1960 – 1975: Năm 1960 là “Năm châu Phi” với sự kiện 17 nước ở Tây, Đông và Trung Phi giành độc lập. Tiếp đó, thắng lợi của nhân dân Angiêri (3-1962), Êtiôpi (1974), Mô dăm bích (1975) và đặc biệt thắng lợi của cách mạng Angôla dẫn đến việc ra đời của nước cộng hòa Angôla (11-1975), đánh dấu sự sụp đổ về cơ bản hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân cũ ở châu Phi.
_ 1975 – 2000: Giai đoạn hoàn thành cuộc đấu tranh đánh đổ nền thống trị thực dân cũ giành ĐLDT với sự ra đời của nước cộng hòa Namibia (3-1991). Đây cũng là giai đoạn ND Nam Phi giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc Apacthai. Cuối tháng 4-1994, lần đầu tiên trong lịch sử, Nam Phi tiến hành tuyển cử DC không phân biệt chủng tộc.
c- Đặc điểm phong trào GPDT ở châu Phi:
_ Các nước châu Phi xây dựng được Tổ chức Thống nhất châu Phi ( OAU – 1963 ) giữ vai trò quan trọng trong việc phối hợp hành vi và thôi thúc sự nghiệp đấu tranh CM. ( Hiện nay đang xúc tiến xây dựng Liên minh châu Phi – AU ) .
_ Lãnh đạo trào lưu CM hầu hết đều do những chính đảng hoặc tổ chức triển khai chính trị của giai cấp tư sản dân tộc bản địa. Giai cấp vô sản châu Phi chưa trưởng thành ( một số ít nước Bắc Phi và Nam Phi có đảng cộng sản nhưng chưa nắm được quyền chỉ huy CM ) .
_ Hình thức hầu hết : đấu tranh chính trị hợp pháp, thương lượng để những nước phương Tây công nhận độc lập .
_ Mức độ độc lập và sự tăng trưởng của những nước sau độc lập không đều nhau. ( vùng châu Phi xích đạo chậm, còn vùng Bắc Phi tăng trưởng nhanh gọn ) .
d- Những khó khăn hiện nay:
_ Sự xâm nhập của chủ nghĩa thực dân mới ; sự vơ vét, bóc lôt kinh tế tài chính của những cường quốc tăng trưởng phương Tây .
_ Nợ nước ngoài nhiều, đói, bệnh tật, thất học. Bùng nổ dân số .
_ Xung đột sắc tộc, tôn giáo .
2. Cc nước Mỹ La Tinh:
a- Những nét khái quát:
_ Mĩ latinh gồm 20 nước cộng hòa nằm trãi dài từ Mê hi cô ở Bắc Mỹ đến tận Nam Mỹ .
_ Diện tích : trên 20 triệu km2 ( 1/7 diện tích quy hoạnh quốc tế ). Dân số : gần 600 triệu người ( 1993 ) .
_ Là khu vực giàu nông sản, lâm sản, tài nguyên .
_ Trước cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai, về hình thức những nước Mĩ latinh là những nước cộng hòa, nhưng thực tiễn đều là thuộc địa kiểu mới của đế quốc Mỹ .
_ Sau cuộc chiến tranh, trào lưu GPDT tăng trưởng mạnh, được ca tụng là ” Đại lục núi lửa ” .
b- Phong trào GPDT sau chiến tranh thế giới thứ hai: Phát triển qua 3 giai đoạn:
_ 1945 – 1959: Phong trào nổ ra hầu khắp các nước dưới nhiều hình thức: Bãi công của công nhân (Chi lê), nổi dậy của nông dân (Pê ru, Mê hi cô, Braxin, Vênêxuêla, Êcuađo…), khởi nghĩa vũ trang (Panama, Bôlivia), đấu tranh nghị viện (Goatêmala, Achentina)
_ 1959 – cuối những năm 80:
+ Hình thức đấu tranh đa phần : đấu tranh vũ trang .
+ Mở đầu là thắng lợi của cách mạng Cu ba ( 1959 ), ghi lại bước tăng trưởng mới của trào lưu, cổ vũ cuộc đấu tranh của nhân dân những nước Mĩ latinh .
+ Tiếp đó, trào lưu vũ trang bùng nổ ở nhiều nước, ( Vênêxuêla, Goatêmala, Côlômbia, Pêru … ). Từ đó, cơn bão táp CM đã bùng nổ ở Mĩ latinh và khu vực này trở thành ” lục địa phát cháy “. Quan trọng nhất là thắng lợi của cách mạng ở Nicaragoa 1979 và ở Chi lê1973. Với những hình thức đấu tranh khác nhau, những nước Mĩ latinh đã lật đổ được những thế lực thân Mĩ, xây dựng những cơ quan chính phủ DTDC .
_ Từ cuối những năm 80 đến 2000: Do những biến động bất lợi của phong trào cách mạng thế giới, đặc biệt là sự sụp đổ chế độ XHCN ở Liên Xô và Đông Âu (1989 – 1991), Mỹ mở những cuộc phản kích chống lại cách mạng ở Mĩ latinh:
+ Can thiệp vũ trang đàn áp cách mạng ở Grênađa 1983, Panama 1990 .
+ Uy hiếp, rình rập đe dọa cách mạng Nicaragoa .
+ Đặc biệt so với Cu ba, Mỹ triển khai vây hãm, cấm vận về kinh tế tài chính, cô lập tiến công chính trị hòng lật đổ chính sách XHCN ở Cu ba .
Phong trào GPDT ở khu vực Mĩ latinh đang đứng trước nhiều khó khăn vất vả thử thách .
=> Qua hơn 40 năm, những nước Mĩ latinh đã Phục hồi lại độc lập, chủ quyền lãnh thổ và bước lên vũ đài quốc tế với tư thế độc lập, tự chủ. Một số nước như Braxin, Mêhicô trở thành NICs .
c- Thành tựu – khó khăn
_ Qua hơn 40 năm, bộ mặt Mĩ latinh đã đổi khác khác trước. Các nước đã Phục hồi lại được độc lập, chủ quyền lãnh thổ và bước lên vũ đài quốc tế với tư thế độc lập, tự chủ, kinh tế tài chính ngày càng tăng trưởng. Môt số nước như Braxin, Mêhicô đã trở thành những nước công nghiệp mới ( NICs ) .
_ Tuy nhiên trào lưu CM ở Mĩ latinh đang đứng trước những khó khăn vất vả và thử thách, đó là sự chống phá của CNĐQ, nhất là đế quốc Mỹ .
Chủ đề 6: MỸ – TY U – NHẬT BẢN
* Nội dung : : – Tình hình kinh tế tài chính. V Khoa học – kỹ thuật .
– Tình hình chính trị và chủ trương đối nội .
– Chính sách đối ngoại .
1. Nước Mỹ
a- Tình hình kinh tế:
_ Sau cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai, kinh tế tài chính Mỹ tăng trưởng vượt bậc, trở thành nước giàu mạnh nhất, nắm lợi thế hơn hẳn về kinh tế tài chính, kinh tế tài chính trên toàn quốc tế ( sản lượng công nghiệp trung bình tăng 24 % ( trước : 4 % ) ; sản lượng nông nghiệp tăng 27 % so với thời kỳ 1935 – 1939 ; những năm 1945 – 1949, sản lượng công nghiệp chiếm hơn 1/2 toàn quốc tế ; sản lượng nông nghiệp bằng 2 lần Anh, Pháp, Đức, Ý, Nhật cộng lại ( 1949 ) ; nắm trong tay gần 3/4 trữ lượng vàng quốc tế và trên 50 % tàu thuyền đi biển của quốc tế ; tổng sản phẩm quốc dân tăng từ 340 tỷ USD ( 1950 ) lên 833 tỷ USD ( 1968 ) ) .
_ Trong hai thập niên đầu sau cuộc chiến tranh ( 50, 60 ), Mỹ là TT kinh tế tài chính, kinh tế tài chính mạnh nhất trên quốc tế .
* Nguyên nhân làm cho kinh tế Mỹ phát triển:
_ Về khách quan : Mỹ có những điều kiện kèm theo thuận tiện để tăng trưởng kinh tế tài chính :
+ Đất nước không bị cuộc chiến tranh tàn phá. Mĩ có hàng trăm năm tự do để kiến thiết xây dựng quốc gia .
+ Tài nguyên phong phú và đa dạng v Nhn công dồi dào .
_ Về chủ quan :
+ Dựa vào những thành tựu CM KH – KT, đã điều chỉnh hợp lý cơ cấu tổ chức sản xuất, nâng cấp cải tiến kỷ thuật, nâng cao hiệu suất, giảm giá tiền loại sản phẩm .
+ Nhờ trình độ tập trung chuyên sâu sản xuất và tập trung chuyên sâu tư bản rất cao ( khống chế, lũng đoạn những ngành sản xuất trên khoanh vùng phạm vi quốc tế ) .
+ Nhờ quân sự chiến lược hóa nền kinh tế tài chính để kinh doanh vũ khí thu doanh thu lớn. ( Trong thế chiến 2, nhờ kinh doanh vũ khí được trên 50 % tổng số doanh thu hằng năm – thu được 114 tỷ USD ) .
* Nguyên nhân quan trọng nhất : Tận dụng được thành quả của cuộc CM KHKT lần thứ hai .
* Hạn chế:
_ Vị trí kinh tế tài chính suy giảm do sự vươn lên của Tây Âu, Nhật Bản .
_ Kinh tế tăng trưởng nhanh nhưng không không thay đổi vì thường xảy ra những cuôc suy thoái và khủng hoảng về kinh tế tài chính .
_ Sự phân hóa giàu nghèo ngày càng lớn dẫn đến tạo nên sự bất ổn định về kinh tế tài chính, chính trị, xã hội .
_ Việc tăng cường chạy đua vũ trang với những ngân sách khổng lồ làm giảm tiềm lực về sức cạnh tranh đối đầu của kinh tế tài chính Mỹ .
_ Nợ nước ngoài ngày càng tăng .
b- Khoa học – Kỷ thuật:
_ Do có nhiều nhà khoa học lỗi lạc trên quốc tế chạy sang ( vì ở đây có điều kiện kèm theo độc lập và vừa đủ phương tiện đi lại thao tác … ) nên Mĩ là nước khởi đầu cuôc CM KH – KT lần 2 và đạt được nhiều thành tựu .
_ Đi đầu trong việc phát minh sáng tạo ra những công cụ mới, nguồn năng lượng mới, vật tư mới, ” CM xanh ” trong nông nghiệp, GTVT, TTLL, chinh phục thiên hà và sản xuất vũ khí tân tiến .
_ Nhờ thành tựu CM KH – KT làm cho kinh tế tài chính Mỹ tăng trưởng nhanh, đời sống ND đổi khác .
c- Tình hình chính trị và chính sách đối nội:
_ Duy trì nền dân chủ tư sản được hình thành từ khi lập quốc. Chế độ cộng hòa tổng thống, do hai Đảng tư sản thay nhau cầm quyền ( Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa ) .
_ Ban hành nhiều luật đạo nhằm mục đích chống hoạt động giải trí của công đoàn và những người cộng sản ( tiêu biểu vượt trội là luật Táp – Haclây nghiêm cấm công nhân bãi công, cấm những người cộng sản không tham gia vào những ban chỉ huy công đoàn. Các cơ quan nhà nước và những chủ tư bản không đồng ý cho những người cộng sản vào thao tác trong biên chế của mình ) .
_ Chính sách phân biệt chủng tộc sống sót ở nhiều nơi .
_ Sự phân hóa giàu nghèo trầm trọng .
_ Thường xảy ra những cuộc đấu tranh của SV-HS và những cuộc nổi dậy của người da đen, da đỏ .
_ Xã hội diễn ra nhiều tội ác : giết người, cướp bóc, ma túy, ăn chơi đồi trụy …
_ Nội bộ giới cầm quyền cũng diễn ra nhiều vụ bê bối về kinh tế tài chính và chính trị .
d- Chính sánh đối ngoại:
_ Từ sau cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai, chủ trương đối ngoại cơ bản của Mỹ là luôn luôn theo đuổi ý đồ bá chủ quốc tế. ( Chiến lược toàn thế giới ) .
_ 1947, Tổng thống Tơruman đề ra ” Chủ nghĩa Tơruman “, khởi đầu thời kỳ bành trướng vươn lên thống trị quốc tế của ĐQ Mỹ .
_ Tiếp đó, hầu hết mỗi đời Tổng thống Mỹ khi lên cầm quyền lại đề ra một học thuyết hoặc đường lối của mình để thực thi ” kế hoạch toàn thế giới ” như : ” chủ nghĩa Ai xen hao ” ( chủ nghĩa lấp chổ trống – 1953 ) ; ” kế hoạch tự do ” của Giôn Ken nơ đi ( 1961 ) ; ” học thuyết Nich xơn ” ( 1969 ) ; ” học thuyết Ri gân ” ( 1980 ) ; ” học thuyết Busơ ” ( 1989 ) ; ” kế hoạch dính líu và lan rộng ra ” của B. Clintơn ( 1993 ) …
_ Dù mang tên gọi khác nhau, hình thức, giải pháp, bước tiến khác nhau nhưng ” kế hoạch toàn thế giới ” đều nhằm mục đích 3 tiềm năng :
+ Ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới tàn phá những nước XHCN .
+ Đàn áp trào lưu GPDT, trào lưu công nhân, trào lưu hòa bình dân chủ và tân tiến trên quốc tế .
+ Khống chế nô dịch những nước liên minh .
_ Biện pháp thực thi :
+ Chính sách cơ bản : ” chủ trương tiềm năng ” ( tức chủ trương dựa vào sức mạnh Mỹ ) .
+ Cụ thể :
– Lập ra những khối quân sự chiến lược : NATO, SEATO, ANZUS, SENTO … ra sức chạy đua vũ trang .
– Viện trợ kinh tế tài chính và quân sự chiến lược cho những nước liên minh .
– Phát động cuộc chiến tranh xâm lược hoặc can thiệp vũ trang khắp những khu vực trên quốc tế .
_ Những thành công xuất sắc và thất bại của Mỹ trong việc triển khai ” kế hoạch toàn thế giới ” :
+ Mỹ đã thực thi được 1 số ít mưu đồ : xây dựng những khối quân sự chiến lược, những tổ chức triển khai kinh tế tài chính qua đó khống chế, nô dịch những nước liên minh ; hất cẳng Anh, Pháp ra khỏi kế hoạch quan trọng ở Khu vực Đông Nam Á, Trung Cận Đông ; trải qua Ixraen để khống chế những nước Ả Rập ; góp thêm phần làm sụp đổ chính sách XHCN ở Liên Xô và Đông Au .
+ Song Mỹ cũng vấp phải những thất bại nặng nề ở Trung Quốc 1949, Triều Tiên 1950, Cu ba 1959, Iran … Đặc biệt là thất bại trong cuộc cuộc chiến tranh xâm lược Nước Ta 1954 – 1975 .
2. Nhật Bản
a- Sự phát triển kinh tế:
* Tình hình phát triển:
_ Sau cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai, Nhật là nước bại trận, quốc gia bị cuộc chiến tranh tàn phá, kinh tế tài chính khó khăn vất vả, mất hết thuộc địa, nghèo tài nguyên, thất nghiệp, thiếu nguyên vật liệu, lương thực và lạm phát kinh tế. Sản xuất công nghiệp năm 1946 chỉ bằng 1/4 so với trước cuộc chiến tranh. Nhật phải dựa vào ” viện trợ ” kinh tế tài chính của Mỹ dưới hình thức vay nợ để hồi sinh kinh tế tài chính .
_ Quá trình phát triển kinh tế Nhật trải qua các giai đoạn:
+ 1945 – 1950: Thời kỳ phục hồi kinh tế: kinh tế phát triển chậm chạp và phụ thuộc chặt chẽ vào kinh tế Mỹ.
+ Từ tháng 6-1950, sau khi Mỹ phát động chiến tranh xâm lược Triều Tiên, kinh tế Nhật phát triển nhanh chóng nhờ những đơn đặt hàng quân sự của Mỹ.
+ Từ những năm 60: do Mỹ sa lầy trong chiến tranh xâm lược Việt Nam, kinh tế Nhật có cơ hội phát triển “thần kỳ”, đuổi kịp rồi vượt các nước Tây Âu, vươn lên đứng hàng thứ 2 sau Mỹ trong thế giới TBCN.
+ Từ những năm 70 trở đi: Nhật trở thành một trong ba trung tâm kinh tế – tài chính của thế giới, trở thành một siêu cường kinh tế. Nhiều người gọi là “Thần kỳ Nhật Bản”.
* Nguyên nhân của sự phát triển:
_ Biết tận dụng và lôi cuốn nguồn vốn của quốc tế, để tập trung chuyên sâu góp vốn đầu tư vào những ngành công nghiệp then chốt : cơ khí, luyện kim, hóa chất, điện tử …
_ Biết sử dụng có hiệu suất cao những thành tựu KH – KT để tăng hiệu suất, nâng cấp cải tiến kỷ thuật và hạ giá thành sản phẩm & hàng hóa .
_ Biết ” len lách ” xâm nhập và lan rộng ra thị trường quốc tế .
_ Lợi dụng sự bảo lãnh của Mỹ, ít phải tiêu tốn về quân sự chiến lược, tập trung chuyên sâu tăng trưởng công nghiệp gia dụng, thiết kế xây dựng kinh tế tài chính. Biên chế Nhà nước gọn nhẹ .
_ Những cải cách dân chủ sau cuộc chiến tranh tạo điều kiện kèm theo thôi thúc kinh tế tài chính tăng trưởng .
_ Truyền thống ” tự lực, tự cường ” của nhân dân vươn lên thiết kế xây dựng quốc gia, cộng với tài điều hành kinh tế của giới kinh doanh thương mại và vai trò điều tiết của nhà nước .
* Nguyên nhân quan trọng nhất : Tận dụng thành tựu khoa học kỹ thuật .
b- Về KH – KT:
_ Nhật rất coi trọng tăng trưởng KH – KT :
+ Có hàng trăm viện KH – KT, đi sâu vào công nghiệp gia dụng, ít chú ý quan tâm đến công nghiệp quân sự chiến lược và thiên hà .
+ Nhật vừa chú ý quan tâm đến tăng trưởng những cơ sở nghiên cứu và điều tra trong nước vừa chú ý quan tâm mua những ý tưởng của quốc tế. ( tìm cách xâm nhập kỷ thuật tân tiến và giải pháp sản xuất tiên tiến và phát triển ) .
+ Hiện nay Nhật được xếp vào 1 số ít vương quốc đứng số 1 về trình độ tăng trưởng KH – KT, đặc biệt quan trọng trong những ngành công nghiệp gia dụng .
_ Nhật rất chăm sóc đến việc cải cách nền giáo dục quốc dân, chăm sóc đến công tác làm việc giáo dục, giảng dạy những con người có ý chí vươn lên trong mọi thực trạng, có năng lượng, giữ vững truyền thống dân tộc bản địa của mình .
c- Tình hình chính trị – chính sách đối nội:
_ Chính trị : Là nhà nước quân chủ lập hiến về hình thức, thực ra là dân chủ đại nghị ( mọi quyền lực tối cao nằm trong tay 6 tập đoàn lớn tài phiệt khổng lồ : Mitsubisi, Mitxưi, Sumitômô, Phugi, Đaichi, Sanma ) .
_ Đối nội :
+ Sau cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai, Nhật triển khai những cải cách dân chủ : cải cách ruộng đất, phát hành Hiến pháp ( 1946 ), xóa bỏ triệt để những tàn tích phong kiến, xử tội phạm cuộc chiến tranh. Nhờ đó đã phá vỡ những cơ sở kinh tế tài chính, chính trị, xã hội của chủ nghĩa phong kiến quân phiệt, tạo điều kiện kèm theo để Nhật tăng trưởng mạnh về mọi mặt .
+ Ngày nay, giới cầm quyền Nhật khởi đầu xâm phạm 1 số ít pháp luật của Hiến pháp 1946 ( thu hẹp quyền tự do dân chủ, sửa đổi lại điều 9 : không được cho phép Nhật kiến thiết xây dựng lực lượng vũ trang và đưa quân đi tham chiến quốc tế ) .
d- Chính sách đối ngoại:
_ 1951, Nhật ký với Mỹ ” Hiệp ước an ninh Mỹ – Nhật “. Nhật trở thành liên minh của Mỹ nhằm mục đích chống lại những nước XHCN và trào lưu GPDT ở Viễn Đông. Nhật trở thành địa thế căn cứ kế hoạch của Mỹ, ship hàng cho kế hoạch toàn thế giới của Mỹ ở châu Á – Thái Bình Dương .
_ Dựa vào tiềm lực kinh tế tài chính, kinh tế tài chính vững mạnh để tìm cách xâm nhập, giành giật, lan rộng ra thế lực, gây ảnh hưởng tác động ngày càng lớn trên quốc tế, đặc biệt quan trọng là Khu vực Đông Nam Á .
3. Khối thị trường chung Chu u v cộng đồng kinh tế EEC
* Quá trình hình thành và phát triển:
_ Sau thế chiến II, sự tăng trưởng kinh tế tài chính của những nước TB châu Âu đã dẫn đến quy trình kiên kết kinh tế tài chính giữa những nước này .
_ Thành lập: 25-3-1957, tại Rô ma (Ý).
_ Quá trình hình thành và tăng trưởng của EEC là quy trình link từng bước theo những quy mô kinh tế tài chính, chính trị và xã hội :
+ 1957 : có 6 nước : Cộng hòa liên bang Đức, Pháp, Italia, Bỉ, Là Lan, Lucxămbua .
+ 1973 : có 9 nước : Thêm Anh, Đan Mạch, Ailen .
+ 1981 : có 10 nước : Thêm Hi Lạp .
+ 1986 : có 12 nước : Thêm Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha .
+ Đến 1993 gồm 15 thành viên : Thêm Áo, Phần Lan, Thụy Điển .
+ Từ 1-11-1993, EEC được gọi là Liên minh châu Âu ( EU ). Phấn đẩu để tiến tới một châu Âu không biên giới .
* Mục đích và hoạt động:
_ Đem lại tự do và phồn vinh cho những dân tộc bản địa trong hội đồng, trong khuôn khổ của sự thống nhất không ngừng của những dân tộc bản địa .
_ Gạt bỏ mọi trở ngại để trao đổi, thi hành một chủ trương kinh tế tài chính thống nhất. Tạo năng lực tăng trưởng nhanh gọn nền kinh tế tài chính, ứng dụng những thành tựu KH – KT tân tiến vào sản xuất .
_Sau gần 50 năm sống sót, EEC đã tạo ra một hội đồng kinh tế tài chính, thương mại khu vực với một thị trường chung, với vốn khoa học – kĩ thuật hùng hậu, có sức mạnh về kinh tế tài chính, kinh tế tài chính, thương mại để cạnh tranh đối đầu với những quốc tế khối, đặc biệt quan trọng với Mĩ, Nhật .
_ EEC tìm mọi cách tiến tới thống nhất với nhau về chủ trương đối nội, đối ngoại, đặc biệt quan trọng trong tiềm năng chống CNXH và trào lưu CM châu Âu ; sử dụng đồng xu tiền chung ( Euro ), ngân hàng nhà nước chung .
* Những khó khăn cần giải quyết trong hiện tại và tương lai:
_ Khi xóa bỏ trấn áp biên giới sẽ phát sinh những yếu tố : buôn lậu, ma túy, hoạt động giải trí của những nhóm maphia, yếu tố di cư và nhập cư không trấn áp nổi …
_ Mối quan hệ phức tạp giữa những dân tộc bản địa và quyền lợi chung của khối …
Chủ đề 7 : QUAN HỆ QUỐC TẾ TRONG V SAU CHIẾN TRANH LẠNH
Nội dung: – Chiến tranh lạnh v m mưu của Mĩ
– Thế giới sau chiến tranh lạnh
1. Chiến tranh lạnh v m mưu của Mỹ:
* Bối cảnh:
_ Sau 1945, những nước Đông Âu và Liên Xô hợp thành mạng lưới hệ thống XHCN ngày càng hùng mạnh, tác động ảnh hưởng của CNXH ngày càng lớn .
_ Phong trào CM ở những nước tăng trưởng mạnh ( cả nước thắng lợi và chiến bại sau thế chiến 2 ) .
_ Mĩ và những nước tư bản phương Tây cấu kết để tìm cách chống phá .
_ Tháng 3-1947, Tổng thống Mĩ Tơruman chính thức phát động cuộc “ cuộc chiến tranh lạnh ” chống Liên Xô và những nước XHCN, chống trào lưu GPDT .
( Trong bài diễn văn đọc trước Quốc Hội Mĩ, ông ta cho rằng : Sau cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai, “ Chủ nghĩa cộng sản đang rình rập đe dọa quốc tế tự do ” và “ Nga Xô đang bành trướng thuộc địa ở châu Âu ”, Mĩ và phương Tây phải link để chống lại sự “ rình rập đe dọa ” đó .
* Mục đích:
Mĩ “ đảm nhiệm sứ mạng chỉ huy quốc tế tự do ”, trợ giúp những dân tộc bản địa trên quốc tế chống lại sự “ rình rập đe dọa của chủ nghĩa cộng sản ”, chống lại “ sự bành trướng của Nga Xô ” .
Như vậy, mối quan hệ liên minh giữa Liên Xô với Mĩ và những nước phương Tây trong cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai, giờ đây tan vỡ .
* Hành động của Mĩ trong thời kỳ “chiến tranh lạnh”:
_ Đưa ra kế hoạch Macsan ( kế hoạch phục hưng châu Âu ) .
_ Mĩ và phương Tây ra sức “ chạy đua vũ trang ” với ngân sách quân sự chiến lược khổng lồ để sẵn sàng chuẩn bị cho cuộc “ cuộc chiến tranh tổng lực ” nhằm mục đích tàn phá Liên Xô và những nước XHCN .
_ Mĩ lập ra những khối quân sự chiến lược và những địa thế căn cứ quân sự chiến lược khắp nơi trên quốc tế : NATO ( ở châu Âu ), SEATO ( Khu vực Đông Nam Á ), ANZUS ( Nam Thái Bình Dương ), CENTO ( Trung Cận Đông ), Liên minh quân sự Mĩ – Nhật, Liên minh quân sự Tây bán cầu ; kiến thiết xây dựng hàng ngàn địa thế căn cứ quân sự chiến lược hải, lục, không quân trên khắp quốc tế ( những địa thế căn cứ quân sự chiến lược ở Philippin, ở Nhật Bản, ở Thailand … ) .
_ Mĩ phát động hàng chục cuộc cuộc chiến tranh xâm lược, can thiệp những nước ; vây hãm, cấm vận kinh tế tài chính ; cô lập chính trị ; thực thi cuộc chiến tranh tâm ý, tình báo, gián điệp, phá hoại nội bộ … như xâm lược Nước Ta, Lào, Campuchia ( 1954 – 1975 ) ; can thiệp vũ trang ở Grênađa ( 1983 ) và Panama ( 1989 ) ; sử dụng Ixraen trong việc gây cuộc chiến tranh ở Trung Đông năm 1948, 1967 ; vây hãm kinh tế tài chính và phá hoại về chính trị, quân sự chiến lược ở Cuba, Hunggari, Tiệp Khắc …
_ Mĩ đã thực thi “ chủ trương thế mạnh ”, chủ trương “ đẩy lùi chủ nghĩa cộng sản ” dẫn đến chạy đua vũ trang, cạnh tranh đối đầu stress giữa hai khối quân sự chiến lược NATO và Vacsava, làm cho quan hệ quốc tế luôn luôn phức tạp, nóng bức .
Ì Kết luận:
– “ Chiến tranh lạnh ” đã dẫn tới chạy đua vũ trang, gây ra thực trạng cạnh tranh đối đầu giữa hai phe ĐQCN do Mỹ đừng đầu v XHCN do Lin Xơ lm trụ cột. Đy l đại chiến khơng cĩ xung đột trực tiếp bằng qun sự nhưng diễn ra trn mọi nghành kinh tế tài chính, chính trị, văn hố – tư tưởng, chạy đua vũ tranh … làm cho mối quan hệ quốc tế luôn luôn phức tạp, nóng bức .
2. Thế giới sau Chiến tranh lạnh:
– Sau nhiều năm ngưng trệ v khủng hoảng cục bộ ko di, đến năm 1989 – 1991, chính sách XHCN bị tan r ở cc nước Đơng u v Lin Xơ. Thế hai cực của hai siu cường khơng cịn nữa v Mĩ l cực duy nhất cịn lại nhưng cũng giảm st về sức mạnh .
– Năm 1991, tình hình quốc tế đ diễn ra những đổi khác to lớn v phức tạp, pht triển theo cc xu thế chính sau đy :
+ Trật tự quốc tế mới đang hình thnh theo khuynh hướng “ đa cực ”, với sự vươn ln của cc cường quốc như Mỹ, EU, Nhật Bản, Nga, Trung Quốc …
+ Sau cuộc chiến tranh lạnh, phần đông cc vương quốc đều kiểm soát và điều chỉnh kế hoạch pht triển, tập trung chuyên sâu vo pht triển kinh tế tài chính để xy dựng sức mạnh thực sự của vương quốc .
+ Sự tan r của Lin Xơ đ tạo cho Mỹ một lợi thế trong thời điểm tạm thời, giới cầm quyền Mỹ ra sức thiết lập một trật tự “ một cực ” nhưng khơng dễ dng triển khai được .
+ Sau cuộc chiến tranh lạnh, hồ bình quốc tế được củng cố, nhưng ở nhiều khu vực tình hình lại khơng không thay đổi với những cuộc nội chiến, xung đột qun sự vẫn ko di ở nhiều nơi như bn hòn đảo Ban Căng, cc nước Chu Phi v Trung …
– Sự kiện ngy 11/9 đ đặt cc vương quốc dn tộc đứng trước những thch thức của chủ nghĩa khủng bố với những rủi ro tiềm ẩn khĩ lường .
– Ngy nay, cc vương quốc dn tộc vừa cĩ thời cơ pht triển thuận tiện, vừa phải đương đầu với những thch thức vơ cng nóng bức .
Chủ đề 8: CCH MẠNG KHOA HỌC – CƠNG NGHỆ V XU HƯỚNG TỒN CẦU HỐ
1. Cch mạng khoa học – cơng nghệ:
a- Nguồn gốc:
_ Nguồn gốc sâu xa là do nhu yếu của đời sống, của sản xuất :
+ Con người phải lao động, phải sản xuất ra của cải để sống sót và tăng trưởng. Muốn sản xuất ra nhiều của cải thì con người không chỉ dựa vào bản thân sức lao động của mình mà còn phải tìm cách nâng cấp cải tiến, hoàn thành xong phương tiện đi lại sản xuất : công cụ, máy móc, vật tư ( thường được gọi chung là kỷ thuât ) .
+ Mặt khác, kỷ thuật muốn tân tiến thì phải dựa vào sự tăng trưởng của khoa học cơ bản : Toán, Lý, Hóa, Sinh .
=> Như vậy, nhu yếu của cuôc sống con người, đơn cử là nhu yếu của kỷ thuật sản xuất đã trở thành động lực và là nguồn gốc sâu xa dẫn tới cuộc CM KH – KT lần thứ nhất cũng như lần thứ hai .
_ Do nhu yếu bức thiết của tình hình thời văn minh : bùng nổ dân số, vơi cạn nguồn tài nguyên, ô nhiễm môi trường tự nhiên, do nhu yếu hoạt động và sinh hoạt ngày càng cao của con người, yên cầu phải có những công cụ sản xuất mới, kỷ thuật cao, phải có những nguồn nguồn năng lượng mới và những vật tư mới sửa chữa thay thế nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên đang ngày càng vơi cạn .
_ Để ship hàng cho cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai : đó là nhu yếu sáng tạo ra những vũ khí, phương tiện đi lại thông tin tân tiến … nhằm mục đích mang lại hiệu suất cao cho những bên tham chiến .
_ Những thành tựu của cuộc CM KH – KT lần I cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, tạo tiền đề để thôi thúc sự bùng nổ và tăng trưởng của cuộc CM KH – KT lần II .
b- Nội dung – Đặc điểm – Thành tựu:
* Nội dung và phạm vi: rất rộng lớn, rất phong phú diễn ra trong mọi ngành của khoa học cơ bản và đã tạo ra được cơ sở lý thuyết cho các khoa học khác:
_ Khoa học cơ bản : Toán học, Vật lý, Hóa học, Sinh học. Khoa học cơ bản là cơ sở triết lý cho những khoa học khác, cho kỷ thuật và là nền móng của tri thức .
_ Nghiên cứu, ý tưởng ra nhiều ngành khoa học mới : khoa học ngoài hành tinh, khoa học du hành thiên hà, gắn liền khoa học tự nhiên với kỷ thuật mới như điều khiển và tinh chỉnh học .
_ Hiện nay những nhà khoa học đang tập trung chuyên sâu đi sâu nghiên cứu và điều tra, xử lý những nhu yếu bức thiết nhằm mục đích phân phối đời sống của con người trên những phương hướng sau :
+ Hướng tự động hóa, nhằm mục đích biến hóa cơ bản điều kiện kèm theo lao động của con người và nâng cao hiệu suất lao động .
+ Tìm những nguồn nguồn năng lượng mới, những vật tư mới, những công cụ mới .
+ Cuộc ” cách mạng xanh ” trong nông nghiệp .
+ Chinh phục ngoài hành tinh để ship hàng đời sống trên toàn cầu .
+ GTVT, TTLL : Máy bay hành khách siêu âm khổng lồ ( Côngcoocđơ, Booing 767 ), tàu hỏa vận tốc cao 300 km / h ( tới đích đúng giờ tuyệt đối, sai trên 30 giây phải đền tiền ) .
* Đặc điểm:
_ Cách mạng khoa học và cách mạng kỷ thuật gắn bó ngặt nghèo nhau ( đặc thù điển hình nổi bật ) .
_ Khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp .
* Các giai đoạn phát triển:
_ Giai đoạn đầu : từ những năm 40 đến nữa đầu những năm 70 .
_ Giai đoạn hai : từ cuộc khủng hoảng cục bộ nguồn năng lượng 1973 đến nay, CM công nghệ tiên tiến được nâng lên vị trí số 1 .
* Thành tựu:
_ Khoa học cơ bản : có những bước nhảy vọt và nhiều thành tựu to lớn :
+ Toán học có nhiều ý tưởng lớn và xâm nhập vào những ngành khoa học khác, tạo thành quy trình toán học hóa những khoa học .
+ Hóa học có nhiều thành tựu, ảnh hưởng tác động vào kỷ thuật và sản xuất .
+ Vật lý với những ý tưởng về triết lý hạt nhân, sóng điện từ … góp thêm phần sản xuất những công cụ mới, vật tư mới …
+ Những ý tưởng trong Sinh học làm cho sự đổi khác to lớn trong nông nghiệp, đến sự sinh ra của công nghệ sinh hoc .
_ Những ý tưởng lớn về công cụ sản xuất mới, trong đó quan trong nhất và có ý nghĩa lớn nhất là sự sinh ra của máy tính, máy tự động hóa, người máy, hệ tinh chỉnh và điều khiển tự động hóa .
_ Chế tạo ra những vật tư mới thay thế sửa chữa cho nguyên vật liệu vạn vật thiên nhiên đang ngày càng vơi cạn, nhất là chất dẽo ( Pôlime ) giữ vị trí rất quan trọng trong đời sống hàng ngày cũng như trong mọi ngành công nghiệp .
_ Tìm ra nguồn nguồn năng lượng mới rất đa dạng và phong phú, vô tận như nguồn năng lượng nguyên tử, nhiệt hạch, mặt trời, thủy triều … trong đó nguồn năng lượng nguyên tử và mặt trời đang được sử dụng thông dụng .
_ Đẩy mạnh cuộc ” cách mạng xanh ” trong nông nghiệp và công nghệ sinh học .
_ Đạt nhiều văn minh trong nghành nghề dịch vụ GTVT và TTLL : máy bay siêu âm khổng lồ ( TU – 186, Công coocđơ, Bôing 176 ), tàu hỏa đạt vận tốc 300 km / h, phương tiện đi lại thông tin, liên lạc và phát sóng truyền hình văn minh .
_ Đạt những thành tựu kỳ diệu về chinh phục thiên hà : thám hiểm mặt trăng, phóng những con tàu ngoài hành tinh bay nhiều ngày vòng quanh toàn cầu, có được những tin tức của sao Kim, sao Hỏa …
c. Vị trí – Ý nghĩa – Tác động
_ Thành tựu CM KH – KT đã làm biến hóa một cách cơ bản những tác nhân sản xuất : như công cụ sản xuất và công nghệ tiên tiến sản xuất, nguyên vật liệu, nguồn năng lượng, thông tin, vận tải đường bộ … trong đó sự biến hóa về công cụ và công nghệ tiên tiến là then chốt. Nhờ vậy con người tạo ra được một lực lượng sản xuất nhiều hơn, đồ sộ hơn. Năng xuất lao động cao hơn, với những sản phẩm & hàng hóa loại sản phẩm mới, những thiết bị tiện lợi mới, những nhu yếu tiêu dùng mới, phương pháp hoạt động và sinh hoạt và tiêu dùng trong đời sống xã hội biến hóa .
_ Xuất hiện những biến hóa lớn về cơ cấu tổ chức dân cư với xu thế dân số lao động trong công nghiệp, nông nghiệp giảm đi và dân số trong những ngành dịch vụ tăng lên .
_ CM KH – KT đã và đang đưa loài người sang một nền văn minh mới : văn minh hậu công nghiệp ( văn minh trí tuệ ) lấy vi tính, điện tử thông tin về khoa học sinh hóa làm cơ sở. Đồng thời cũng đã và đang đặt ra những yên cầu mới, những nhu yếu cao so với sự nghiệp GD&ĐT con người ở những vương quốc .
_ CM KH – KT với những thành tựu to lớn của nó đã làm cho nền kinh tế tài chính quốc tế ngày càng được quốc tế hóa cao. Làm cho sự giao lưu trao đổi về văn hóa truyền thống, văn học nghệ thuật và thẩm mỹ, sự hợp tác trên những nghành y tế, dân số, giáo dục, khoa học kỹ thuật giữa những vương quốc ngày càng tăng trưởng và gắn bó nhau. Đang hình thành một thị trường toàn quốc tế gồm có những nước có chính sách chính trị, xã hội khác nhau vừa đấu tranh, vừa hợp tác trong cùng sống sót độc lập .
_ Tuy vậy, CM KH – KT cũng đã và đang để lại những hậu quả xấu đi mà lúc bấy giờ con người chưa xử lý được : vũ khí hủy duyệt, ô nhiễm thiên nhiên và môi trường, bệnh tật … đang trở thành tai hại so với đời sống loài người .
d- Ý nghĩa của cuộc CM KHKT đối với các nước đang phát triển và đối với nước ta:
_ Thực tế sự văn minh của nền kinh tế tài chính Mĩ, Nhật Bản và nhiều nước trên quốc tế từ sau thế chiến II đến nay đã chứng tỏ vai trò quan trọng của khoa học kỹ thuật .
_ Các nước đang tăng trưởng ( trong đó có Nước Ta ) hoàn toàn có thể tận dụng được thành tựu của cuộc CM KHKT, thì sẽ có thời cơ tăng trưởng nhanh nền kinh tế tài chính của mình, rút ngắn khoảng cách về đời sống kinh tế tài chính so với những nước tăng trưởng. ( nêu tóm tắt tác động ảnh hưởng của cuộc CM KHKT so với nền kinh tế tài chính : Những ý tưởng mới về vật tư sản xuất, công cụ sản xuất, nguồn năng lượng … sản xuất ra lượng của cải vật chất khổng lồ trong thời hạn ngắn … )
_ Trong công cuộc công nghiệp hóa, tân tiến hóa ở việt nam lúc bấy giờ, muốn thành công xuất sắc thì vai trò của khoa học kỹ thuật là cực kỳ quan trọng, có ý nghĩa quyết định hành động. Chính sách của Đảng và nhà nước ta : Đưa khoa học – công nghệ tiên tiến trở thành quốc sách số 1 .
_ Tuy nhiên, nếu không có chủ trương và biệp pháp tương thích để tiếp thu những thành tựu KH và công nghệ tiên tiến mới nhất trên quốc tế thì sẽ có rủi ro tiềm ẩn tụt hậu xa hơn so với những nước trên quốc tế .
Kết luận: Sự phát triển của KH – KT sau chiến tranh thế giới thứ hai như vũ bão, chưa từng có trong lịch sử loài người. Đây là một thách thức và cũng là thời cơ đối với các quốc gia dân tộc, hướng tới mục tiêu phát triển phồn vinh.
2. Xu hướng toàn cầu hoá và ảnh hưởng của nó:
* Xu hướng toàn cầu hoá:
– Từ đầu những năm 80 của thế kỷ XX, trên quốc tế đã diễn ra xu thế toàn cầu hoá .
– Xét về thực chất, toàn cầu hoá là quy trình tăng lên can đảm và mạnh mẽ những mối lien hệ, những ảnh hưởng tác động ảnh hưởng tác động lẫn nhau, phụ thuộc vào lẫn nhau của toàn bộ những khu vực, những vương quốc, những dân tộc bản địa trên quốc tế .
– Những bộc lộ của xu thế toàn cầu hoá thời nay :
+ Sự tăng trưởng nhanh gọn của quan hệ thương mại quốc tế .
+ Sự tăng trưởng và tác động ảnh hưởng to lớn của những công ty xuyên vương quốc
+ Sự sáp nhập và hợp nhất những công ti thành những tập đoàn lớn lớn, nhất là những công ti khoa học – kĩ thuật, nhằm mục đích tăng cường năng lực cạnh tranh đối đầu trên thị trường trong và ngoài nước .
+ Sự sinh ra của những tổ chức triển khai link kinh tế tài chính, thương mại, kinh tế tài chính quốc tế và khu vực .
* Ảnh hưởng của xu thế toàn cầu hoá:
– Toàn cầu hoá là một xu thế khách quan, là một thực tiễn không hề đảo ngược. Nó có mặt tích cực và xấu đi, nhất là so với những nước đang tăng trưởng .
+ Tích cực :
è Thúc đẩy rất nhanh, rất mạnh sự tăng trưởng và xã hội hoá lực lượng sản xuất đưa lại sự tăng trưởng cao ( nửa đầu XX, GDP quốc tế tăng 2,7 lần, cuối XX tăng 5,2 lần ) .
è Góp phần chuyển biến cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính, thực thi cải cách sâu rộng để nâng cao sức cạnh tranh đối đầu và hiệu suất cao của nền kinh tế tài chính .
+ Tiêu cực :
è Làm trầm trọng thêm sự bất công xã hội, đào hố sâu ngăn cách giàu, nghèo trong từng nước và giữa những nước .
è Làm cho mọi mặt hoạt động giải trí và đời sống của con người kém bảo đảm an toàn .
è Tạo ra rủi ro tiềm ẩn đánh mất truyền thống dân tộc bản địa và xâm phạm nền độc lập tự chủ của những vương quốc .
Kết luận : Toàn cầu hoá là thời cơ lịch sử, thời cơ rất to lớn cho những nước tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ, đồng thời cũng tạo ra những thử thách to lớn cho tổng thể những vương quốc trên quốc tế .
HẾT
Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Giáo dục