Ý nghĩa mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng

4.8
/
5
(
13
bầu chọn
)

Cơ sở hạ tầng là gì? Kiến trúc thượng tầng của xã hội là gì? Đặc điểm và tính chất của chúng là gì và mối quan hệ giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng như thế nào? Hãy tìm câu trả lời trong bài viết này của Luận Văn Việt.

Nội dung chính

• 1. Cơ sở hạ tầng là gì?
• 2. Đặc điểm và tính chất của cơ sở hạ tầng
• 3. Khái niệm kiến trúc thượng tầng xã hội
• 4. Đặc điểm và tính chất của kiến trúc thượng tầng
• 5. Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng xã hội
• Video liên quan

1. Cơ sở hạ tầng là gì?

Cơ sở hạ tầng là tổng hợp những quan hệ sản xuất hợp thành cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính của một hình thái kinh tế tài chính xã hội nhất định. Dựa vào khái niệm đó, nó đã phản ánh tính năng xã hội của những quan hệ xã hội của những quan hệ sản xuất với tư cách là cơ sở kinh tế tài chính của những hiện tượng kỳ lạ xã hội .
Đúng vậy, mỗi một hình thái kinh tế tài chính xã hội có một cấu trúc kinh tế tài chính đặc trưng là cơ sở hiện thực của xã hội, hình thành một cách quan trong quy trình sản xuất vật chất xã hội. Nó gồm có không chỉ những quan hệ trực tiếp giữa người với người trong sản xuất vật chất mà nó còn gồm có cả những quan hệ kinh tế tài chính, trao đổi trong quy trình tái sản xuất ra đời sống vật chất của con người .

2. Đặc điểm và tính chất của cơ sở hạ tầng

Cơ sở hạ tầng của một xã hội đơn cử thường gồm có : kiểu quan hệ sản xuất thống trị trong nền kinh tế tài chính. Đồng thời trong mỗi cơ sở hạ tầng xã hội còn có những quan hệ sản xuất khác như : dấu vết, tàn trữ quan hệ sản xuất cũ và mầm mống, tiền đề của quan hệ sản xuất mới .
Cuộc sống của xã hội đơn cử được đặt trong trước hết bởi kiểu quan hệ sản xuất thống trị tiêu biểu vượt trội cho đời sống ấy và những quan hệ sản xuất quá độ, hay những tàn dư cũ, mầm mống mới có vai trò nhất định giữa chúng tuy có khác nhau nhưng không tách rời nhau vừa đấu tranh với nhau, vừa liên hệ với nhau và hình thành cơ sở hạ tầng của mỗi xã hội đơn cử ở mỗi quy trình tiến độ tăng trưởng nhất định của lịch sử dân tộc .
Ví dụ như : Trong xã hội phong kiến ngoài quan hệ sản xuất phong kiến chiếm địa vị thống trị, nó còn có quan hệ sản xuất tàn dư của xã hội chiếm hữu nô lệ, mầm mống của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa và chính 3 yếu tố đó cấu thành nên cơ sở hạ tầng phong kiến .
Đặc trưng cho đặc thù của một cơ sở hạ tầng là do quan hệ sản xuất thống trị lao lý. Quan hệ sản xuất thống trị lao lý và tác động ảnh hưởng trực tiếp đến xu thế chung của hàng loạt đời sống kinh tế tài chính xã hội. Quy định đặc thù cơ bản của hàng loạt cơ sở hạ tầng xã hội đương thời mặc dầu quan hệ tàn dư, mầm mống có vị trí không đáng kể trong xã hội có nền kinh tế tài chính xã hội tăng trưởng đã trưởng thành, nhưng lại có vị trí quan trọng trong cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính nhiều thành phần của xã hội đang ở tiến trình mang đặc thù quá độ .
Cơ sở hạ tầng mang đặc thù đối kháng sống sót trong xã hội mà dựa trên cơ sở chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất. Tính chất đối kháng của cơ sở hạ tầng được bắt nguồn từ những xích míc nội tại không hề điều hoà được trong cơ sở hạ tầng đó và do thực chất của kiểu quan hệ sản xuất thống trị lao lý. Đó là sự biểu lộ của sự trái chiều về quyền lợi kinh tế tài chính giữa những tập đoàn lớn người trong xã hội .
Như vậy, cơ sở hạ tầng là toàn diện và tổng thể và xích míc rất phức tạp, là quan hệ vật chất sống sót khách quan độc lập với ý thức con người. Nó được hình thành trong quy trình sản xuất vật chất và trực tiếp đổi khác theo sự ảnh hưởng tác động và tăng trưởng của lực lượng sản xuất .

3. Khái niệm kiến trúc thượng tầng xã hội

Kiến trúc thượng tầng là hàng loạt những quan điểm : chính trị, pháp quyền, đạo đức, triết học, tôn giáo, thẩm mỹ và nghệ thuật với những thể chế tương ứng : nhà nước, đảng phái, giáo hội, những đoàn thể được hình thành trên một cơ sở hạ tầng nhất định .
Bởi vậy, kiến trúc thượng tầng là những hiện tượng kỳ lạ xã hội, biểu lộ tập trung chuyên sâu đời sống ý thức của xã hội, là bộ mặt ý thức tư tưởng của hình thái kinh tế tài chính – xã hội. Nó đóng vai trò quan trọng cùng những bộ phận khác trong xã hội hợp thành cơ cấu tổ chức hoàn hảo của hình thái kinh tế-xã hội .

4. Đặc điểm và tính chất của kiến trúc thượng tầng

Như vậy, những bộ phận khác nhau của kiến trúc thượng tầng đều sinh ra và có vai trò nhất định trong việc tạo nên bộ mặt niềm tin, tư tưởng của xã tăng trưởng trên một cơ sở hạ tầng nhất định, là phản ánh cơ sở hạ tầng .
Song không phải toàn bộ những yếu tố của kiến trúc thượng tầng đều tương quan như nhau với cơ sở hạ tầng của nó. Mà trong xã hội có giai cấp, tư tưởng chính trị, tư tưởng pháp quyền cùng những tổ chức triển khai tương ứng như chính đảng, nhà nước là những bộ phận quan trọng nhất, can đảm và mạnh mẽ nhất và là thành phần chính của kiến trúc thượng tầng, tiêu biểu vượt trội cho chính sách chính trị, xã hội ấy .
Kiến trúc thượng tầng của xã hội có đối kháng giai cấp mang tính giai cấp thâm thúy. Tính giai cấp của kiến trúc thượng tầng biểu lộ ở sự đối địch về quan điểm, tư tưởng và những cuộc đấu tranh về tư tưởng của những giai cấp đối kháng .
Bộ phận có quyền lực tối cao mạnh nhất của kiến trúc thượng tầng của xã hội có đặc thù đối kháng giai cấp là nhà nước Đây là công cụ của giai cấp thống trị tiêu biểu vượt trội cho xã hội về mặt pháp lý chính trị .
Thời kỳ quá độ từ CNTB lên CNCS, những tàn dư tư tưởng của những giai cấp thống trị bóc lột vẫn còn sống sót trong kiến trúc thượng tầng. Vì vậy, trong kiến trúc thượng tầng của những nước xã hội chủ nghĩa ở thời kỳ này vẫn còn sự đấu tranh giữa tư tưởng xã hội chủ nghĩa với những tàn dư tư tưởng khác. Chỉ đến chủ nghĩa cộng sản, tính giai cấp của giai cấp của giai cấp thượng tầng mới bị xoá bỏ .

5. Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng xã hội

Theo như quan điểm của chủ nghĩa duy tâm thì nhà nước và pháp lý quyết định hành động quan hệ kinh tế tài chính, ý thức tư tưởng quyết định hành động tiến trình tăng trưởng của xã hội. Theo chủ nghĩa duy vật, kinh tế tài chính là yếu tố duy nhất quyết định hành động còn ý thức tư tưởng, chính trị không có vai trò gì so với văn minh xã hội .
Nhưng theo chủ nghĩa Mác – Lê nin, đã khẳng định chắc chắn : Cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng có quan hệ biện chứng không tách rời nhau, trong đó có cơ sở hạ tầng giữ vai trò quyết định hành động kiến trúc thượng tầng. Còn kiến trúc thượng tầng là phản ánh cơ sở hạ tầng, nhưng nó có vai trò tác động ảnh hưởng trở lại to lớn so với cơ sở hạ tầng đã sinh ra nó .
Trong sự thống nhất biện chứng này, sự tăng trưởng của cơ sở hạ tầng đóng vai trò với kiến trúc thượng tầng. Kiến trúc thượng tầng phải tương thích với đặc thù trình độ tăng trưởng của cơ sở hạ tầng hay cơ sở hạ tầng nào thì kiến trúc thượng tầng ấy .
Sự biến đổi giữa hai yếu tố này cũng tuân theo mối quan hệ biện chứng giữa chất và lượng diễn ra theo hai hướng :
Một là : sự tăng trưởng hoặc giảm đi về lượng dẫn đến sự biến hóa ngay về chất .
Hai là : sự tăng hay giảm về lượng không làm cho chất biến hóa ngay mà biến hóa từ từ từng phần từng bước .

Theo quy luật này thì quá trình biến đổi giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng diễn ra như sau:

Khi cơ sở hạ tầng tăng trưởng đến một mức độ số lượng giới hạn nào đó gọi là điểm nút, thì nó yên cầu phải kéo theo sự biến hóa về kiến trúc thượng tầng. Quá trình này không chỉ đơn thuần là sự biến một hay nhiều bộ phận mà là sự quy đổi cả một hình thái kinh tế tài chính chính trị và hình thái kinh tế tài chính chính trị lợi thế sẽ chiếm giữ tiến trình lịch sử vẻ vang này : trong quy trình tiến độ hình thái kinh tế tài chính chính trị đó chiếm giữ thì cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng có sự dung hoà với nhau hay đạt được giới hạn độ. Tại đây, cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng ảnh hưởng tác động biện chứng với nhau theo phương pháp mở màn sự đổi khác tuần tự về cơ sở hạ tầng ( tăng hoặc giảm dần ) nhưng tại đây kiến trúc thượng tầng chưa có sự biến hóa .
Cơ sở hạ tầng ở mỗi tiến trình lịch sử dân tộc lại xích míc phủ định lẫn nhau dẫn đến quy trình đào thải. Mác nói : nếu không có phủ định những hình thức sống sót đã có trước thì không hề có sự tăng trưởng trong bất kỳ nghành nào. Chính vì cơ sở hạ tầng cũ được sửa chữa thay thế bằng cơ sở hạ tầng mới bao hàm những mặt tích cực tân tiến của cái cũ đã được tái tạo đi trên những nấc thang mới. Chính vì cơ sở hạ tầng tiếp tục hoạt động như vậy nên kiến trúc thượng tầng luôn luôn biến hóa nhằm mục đích cung ứng nhu yếu tăng trưởng của cơ sở hạ tầng .

Vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối với kiến trúc thượng tầng xã hội

Mỗi hình thái kinh tế tài chính xã hội có cơ sở hạ tầng, và kiến trúc thượng tầng của nó. Do đó, cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng mang tính lịch sử dân tộc đơn cử, giữa chúng có mối quan hệ biện chứng với nhau, và cơ sở hạ tầng giữ vai trò quyết định hành động so với kiến trúc thượng tầng .
Vai trò quyết định hành động của cơ sở hạ tầng bộc lộ trước hết là ở chỗ : Cơ sở hạ tầng là những quan hệ vật chất khách quan lao lý mọi quan hệ khác : Về chính trị, ý thức, tư tưởng của xã hội. Cơ sở hạ tầng nào sinh ra kiến trúc thượng tầng ấy, nói cách khác cơ sở hạ tầng đã sinh ra kiến trúc thượng tầng, và kiến trúc thượng tầng khi nào cũng phản ánh một cơ sở hạ tầng nhất định, không có kiến trúc thượng tầng chung cho mọi xã hội .
Cơ sở hạ tầng quyết định hành động kiến trúc thượng tầng về đặc thù, nội dung và cấu trúc : Tính chất của kiến trúc thượng tầng đối kháng hay không đối kháng, nội dung của kiến trúc thượng tầng nghèo nàn hay phong phú, đa dạng và phong phú và hình thức của kiến trúc thượng tầng gọn nhẹ hay phức tạp do cơ sở hạ tầng quyết định hành động .
Vai trò quyết định hành động của cơ sở hạ tầng so với kiến trúc thượng tầng còn biểu lộ ở chỗ những biến hóa cơ bản trong cơ sở hạ tầng dẫn đến sự đổi khác cơ bản trong kiến trúc thượng tầng. Mác viết : Cơ sở kinh tế tài chính biến hóa thì tổng thể tổng thể những kiến trúc thượng tầng đồ sộ cũng bị đổi khác không ít nhanh gọn .
Sự biến đổi của kiến trúc thượng tầng diễn ra rõ ràng khi cơ sở hạ tầng này sửa chữa thay thế cơ sở hạ tầng khác. Nghĩa là, khi cách mạng xã hội đưa đến sự thủ tiêu cơ sở hạ tầng cũ bị xoá bỏ và sửa chữa thay thế cơ sở hạ tầng mới thì sự thống trị cũ bị xoá bỏ và sửa chữa thay thế bằng sự thống trị của giai cấp mới. Qua đó mà chính trị của giai cấp biến hóa, cỗ máy nhà nước mới xây dựng thay thế sửa chữa nhà nước cũ, ý thức xã hội cũng biến hóa .
Trong xã hội có đối kháng giai cấp, sự biến hóa của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng diễn ra do tác dụng của cuộc đấu tranh gay go phức tạp giữa những giai cấp thống trị và giai cấp bị trị, mà đỉnh điểm là cách mạng xã hội. Những đổi khác của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng xét cho cùng là do sự tăng trưởng của lực lượng sản xuất. Nhưng lực lực lượng sản xuất trực tiếp gây ra sự đổi khác của cơ sở hạ tầng và sự đổi khác của cơ sở hạ tầng đến lượt nó lại làm cho kiến trúc thượng tầng đổi khác .
Trong sự đổi khác của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng, không phải cứ cơ sở hạ tầng mới Open thì kiến trúc thượng tầng mới mất đi ngay mà có bộ phận đổi khác từ từ lờ đờ. Vì trong cuộc đấu tranh giữa cái cũ và cái mới, những tàn dư của cái cũ còn sống sót rất lâu. Mặt khác cũng có những yếu tố, những hình thức không cơ bản nào đó của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng cũ được giai cấp mới giữ lại, tái tạo để ship hàng cho nhu yếu tăng trưởng của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng mới .
Như vậy, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thấy cơ sở hạ tầng có quyết định hành động to lớn so với kiến trúc thượng tầng, do đó trong cách mạng xã hội chủ nghĩa việc kiến thiết xây dựng cơ sở chủ nghĩa có công dụng vô cùng to lớn so với đời sống của xã hội. Chính vì tầm quan trọng của nó mà khi xem xét, tái tạo một bộ phận nào đó của kiến trúc thượng tầng phải xem xét tái tạo từ cơ sở hạ tầng xã hội. và tính quyết định hành động của cơ sở hạ tầng so với với kiến trúc thượng tầng diễn ra rất phức tạp trong quy trình chuyển từ một hình thái kinh tế tài chính – xã hội khác .
Tuy vậy, những quan hệ ý thức, tư tưởng của xã hội đó là kiến trúc thượng tầng, cũng không trọn vẹn thụ động, nó có vai trò tác động ảnh hưởng trở lại to lớn so với cơ sở hạ tầng sinh ra nó .

Tham khảo: Xuất khẩu là gì? Ưu, nhược điểm các hình thức xuất khẩu

Sự tác động trở lại của kiến trúc thượng tầng đối với cơ sở hạ tầng

Trong mối quan hệ với cơ sở hạ tầng, kiến trúc thượng tầng phản ánh cơ sở hạ tầng biểu lộ tập trung chuyên sâu đời sống niềm tin xã hội, do đó có vai trò ảnh hưởng tác động to lớn trở lại với cơ sở hạ tầng .
Là một bộ phận cấu thành hình thành kinh tế tài chính xã hội, được sinh ra và tăng trưởng trên một cơ sở hạ tầng nhất định, do đó sự ảnh hưởng tác động tích cực của kiến trúc thượng tầng so với cơ sở hạ tầng được biểu lộ ở tính năng xã hội của kiến trúc thượng tầng là luôn luôn bảo vệ duy trì, củng cố và hoàn thành xong cơ sở hạ tầng sinh ra nó, đấu tranh xoá bỏ cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng đã lỗi thời lỗi thời .
Kiến trúc thượng tầng tìm mọi giải pháp để xoá bỏ những tàn dư của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng cũ, ngăn ngừa những mầm mống tự phát của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng mới phát sinh trong xã hội ấy. Thực chất trong xã hội có giai cấp đối kháng, kiến trúc thượng tầng bảo vệ sự thống trị chính trị và tư tưởng của giai cấp giữ vị thế thống trị trong kinh tế tài chính. Nếu giai cấp thống trị không xác lập được sự thống trị về chính trị và tưởng, cơ sở kinh tế tài chính của nó không hề đứng vững được. Vì vậy, kiến trúc thượng tầng thực sự trở thành công cụ, phương tiện đi lại để duy trì, bảo vệ vị thế thống trị về kinh tế tài chính của giai cấp thống trị của xã hội .
Trong những yếu tố cấu thành nên kiến trúc thượng tầng, nhà nước giữ vai trò đặc biệt quan trọng quan trọng và có tính năng to lớn so với cơ sở hạ tầng vì, nó là một lượng vật chất tập trung chuyên sâu sức mạnh kinh tế tài chính và chính trị của giai cấp thống trị. Nhà nước không chỉ dựa trên hệ tưởng, mà còn dựa trên những hình thức nhất định của việc trấn áp xã hội, sử dụng đấm đá bạo lực, gồm có những yếu tố vật chất : quân đội, công an, toà án, nhà tù để tăng cường sức mạnh kinh tế tài chính của giai cấp thống trị, củng cố vị thế của quan hệ sản xuất thống trị .
Trong xã hội có giai cấp, những giai cấp đối kháng đấu tranh với nhau giành chính quyền sở tại về tay mình, cũng chính là tạo cho mình sức mạnh kinh tế tài chính. Sử dụng quyền lực tối cao nhà nước, giai cấp thống trị sẽ không ngừng lan rộng ra ảnh hưởng tác động kinh tế tài chính trên toàn xã hội. Kinh tế vững mạnh làm cho nhà nước được tăng cường. Nhà nước được tăng cường lại tạo thêm phương tiện đi lại vật chất để củng cố vững chãi hơn vị thế kinh tế tài chính và xã hội của giai cấp thống trị .
Cứ như thế, sự ảnh hưởng tác động qua lại biện chứng giữa kiến trúc thượng tầng và cơ sở hạ tầng đưa lại sự tăng trưởng hợp quy luật của kinh tế tài chính và chính trị. Ở đây, nhà nước là phương tiện đi lại vật chất, có sức mạnh kinh tế tài chính, còn kinh tế tài chính là mục tiêu của chính trị, điều này được chứng tỏ qua sự sinh ra và sự sống sót của nhà nước khác nhau .
Cùng với nhà nước, những yếu tố khác của kiến trúc thượng tầng cũng đã tác động ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng bằng nhiều hình thức khác nhau. Các yếu tố của kiến trúc thượng tầng không những chỉ có ảnh hưởng tác động lẫn nhau. Song thường thường những sự tác động ảnh hưởng đó phải trải qua nhà nước, pháp lý và thể chế tương ứng, chỉ qua đó chúng mới phát huy được hết hiệu lực thực thi hiện hành so với cơ sở hạ tầng, và so với toàn xã hội .
Sự ảnh hưởng tác động của kiến trúc thượng tầng so với cơ sở hạ tầng nó tác động ảnh hưởng cùng chiều với quy luật hoạt động của cơ sở hạ tầng. Trái lại, khi nó ảnh hưởng tác động ngược chiều với quy luật kinh tế tài chính khách quan nó sẽ cản trở sự tăng trưởng của cơ sở hạ tầng .

Xem thêm:

• Phân loại các loại hình doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay
• Các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp

Hiệu quả tác động ảnh hưởng của kiến trúc thượng tầng so với cơ sở hạ tầng, nhờ vào vào năng động chủ quan trong nhận thức và vận dụng quy luật kinh tế tài chính – xã hội, vào hoạt động giải trí thực tiễn của con người. Kiến trúc thượng tầng có vai trò to lớn, khuynh hướng những hoạt động giải trí thực tiễn đưa lại giải pháp tăng trưởng tối ưu cho kinh tế tài chính xã hội. Tuy nhiên, nếu nhấn mạnh vấn đề, tuyệt đối hoá, phủ nhận tính tất yếu kinh tế tài chính của xã hội, sẽ phạm sai lầm đáng tiếc của chủ nghĩa duy tâm chủ quan dưới những hình thức khác nhau .
Nói tóm lại, cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng có quan hệ biện chứng với nhau. Do đó, khi xem xét và tái tạo xã hội phải thấy rõ vai trò quyết định hành động của cơ sở hạ tầng và tác động ảnh hưởng trở lại của kiến trúc thượng tầng, không được tuyệt đối hoá hoặc hạ thấp yếu tố nào .
Trung thành với lý luận Mác Lênin và vận dụng phát minh sáng tạo vào tình hình thực tiễn ở Nước Ta, Đảng chủ trương tập chung thay đổi kinh tế tài chính, cung ứng những yên cầu cấp bách của nhân dân về đời sống, việc làm và những nhu yếu xã hội khác coi đó là trách nhiệm quan trọng để triển khai thuận tiện thay đổi trên nghành nghề dịch vụ chính trị : Nhà nước phải triển khai tốt vai trò quản trị về kinh tế tài chính xã hội bằng pháp lý, kế hoạch, chính trị, thông tin, tuyên truyền giáo dục và công cụ khác ( Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn nước Đảng cộng sản Nước Ta lần thứ 7 ) .

Bài viết trên đã chia sẻ đến bạn kiến thức về mối quan hệ giữacơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.Trong quá trình hoàn thành bài luận văn của mình, nếu có bất cứ khó khăn nào đừng ngần ngại liện hệ với chúng tôi qua hotline0915686999để nhận được dịch vụ viết thuê luận văncủa Luận Văn Việt. Rất mong có thể cùng đồng hành cùng các bạn.

0/5

(0 Reviews)

Video liên quan

Các bài viết liên quan

• Ôn lại lịch sử bóng đèn sợi đốt: Ai mới là cha đẻ thực sự của nó?
• Khối Lượng Nguyên Tử Là Gì, Cấu Tạo Và Khối Lượng Của Nguyên Tử
• Giải phẫu lưỡi người: Hình ảnh, cấu tạo, chức năng
• KỸ THUẬT CHĂN NUÔI NHÍM SINH SẢN
• 10 cách tẩy tế bào chết cho da mặt từ thiên nhiên