(SPL)- Nếu có dịp đến các vùng quê miền Bắc vào mùa hè và đầu thu, mọi người sẽ được thưởng thức món canh chua đặc trưng của xứ lạnh được nấu từ quả dọc – món ăn đặc sản của người dân nơi đây.
Quả dọc – đặc sản nổi tiếng nổi tiếng của miền bắc chế biến món ăn. ( Ảnh : Internet )
Quả dọc là loại quả quen thuộc, có vị chua như sấu với me và thường được sử dụng để nấu canh chua. Loại quả này có hình cầu, thường cho quả từ mùa hè kéo dài tới đầu thu. Khi còn non sẽ có màu xanh nhạt, quả già vỏ chuyển sang xanh sẫm và cứng, có 4 hạt dài sẽ được hái xuống để chế biến món ăn. Dọc khi chín sẽ có màu vàng. Thường thì quả dọc non và chín sẽ không được sử dụng nhiều để nấu canh bởi vị chua lúc này của quả không được ngon. Tuy cuối vụ, quả sẽ nhỏ hơn chút nhưng trái già hơn, ăn chua và thơm hơn.
Bạn đang đọc: Quả dọc – đặc sản nấu canh chua của người dân phía Bắc
Thông thường, vào đầu mùa, khi chưa có dịch Covid-19, quả dọc được bán 50.000 – 60.000 đồng / kg. Năm nay dịch bệnh nên giá dọc giảm chỉ còn 30.000 – 35.000 đồng / kg. Những trái dọc cuối mùa nhỏ hơn một chút ít, giá giảm chỉ còn 20.000 đồng / kg, giảm gần 50 % so với mọi năm .
Không nên chọn quả dọc màu vàng vì quả đã chín, không có độ chua .
Nguồn gốc của quả dọc được tìm thấy ở nhiều vùng như Lào, Trung Quốc, Đài Loan, Nước Ta. Loại cây này nhiều u lồi, có chiều cao trung bình từ 10 – 15 m. Cành dọc mọc ngang, có mủ vàng, lá mọc đối, hoa đơn tính. Cây ưa sáng và ẩm, có năng lực chịu hạn. Bạn hoàn toàn có thể trồng dọc bằng hạt hoặc cây con .
Quả dọc khi hái về rửa sạch rồi cho lên nướng với than đến khi vỏ ngả sang vàng, bóc lớp vỏ đó rửa sạch, sau đó nấu chín lần nữa rồi dầm lấy nước chua. Dọc có thể nấu canh chua với cá, đặc biệt cá lóc. Trong món riêu cua của người miền Bắc cũng vậy nếu cho quả dọc sẽ có vị chua thanh vô cùng hấp dẫn.
Ngoài ra, sau khi mua về, cần nướng càng sớm càng tốt nếu muốn trữ thời hạn dài. Khi nướng vỏ ngả sang màu vàng, bóc vỏ bên ngoài và rửa sạch lần nữa mới cấp đông. Hoặc hoàn toàn có thể gọt vỏ rồi bỏ vào ngăn đá, tránh để quả dọc ngoài nắng nóng sẽ dễ bị hư hỏng .
Dọc ra hoa vào tháng 4 – 5 dương lịch hàng năm, cho thu hoạch quả vào khoảng chừng tháng 7, 8, 9. Ở Nước Ta, cây dọc thường có nhiều ở vùng trung du và miền núi Bắc Bộ .
Thành phần dinh dưỡng trong 100g quả dọc bao gồm:
– Năng lượng : 19 kcal
– Đạm ( Protein ) : 0.8 g
– Bột đường ( Glucid – Carbohydrate – Carb ) : 3.9 g
– Can-xi ( Calcium ) : 20.7 mg
– Phốt-pho ( Phosphorous ) : 4.5 mg
Bên cạnh đó, quả và lá cây dọc có công dụng tiêu thũng, làm se, giảm đau. Những người bị phù thũng thường có những đặc thù :
– Sưng, phồng to những mô ngay dưới da, đặc biệt quan trọng ở chân hay cánh tay
– Da bị kéo căng ra, trông sáng bóng
– Ấn vào chân bị lõm trong thời điểm tạm thời trong vài giây
– Phù nặng hơn ở phần chân dưới sau khi đi bộ, đứng hay ngồi trong thời hạn dài hoặc vào cuối ngày
– Kích thước bụng tăng lên ( so với trường hợp cổ trướng )
– Khó thở ( khi bị phù ở ngực )
– Người bị phù thũng ăn quả dọc nấu canh sẽ giúp tiêu thũng, giảm triệu chứng không dễ chịu, stress .
– Dầu dọc hoàn toàn có thể thay thế sửa chữa dầu vừng, dầu lạc để đắp mụn nhọt khi chưa vỡ mủ ( lọc dầu lấy phần trong, trộn với nghệ vàng phết lên giấy mềm mà đắp, hoặc bôi thẳng vào nốt ghẻ ruồi ( nấu với hạt cây máu chó ), còn dùng trị chốc lở, mụn nhọt. Dầu dọc hoàn toàn có thể dùng làm xà phòng và dầu nhờn
Loại quả này không dễ chiều và dữ gìn và bảo vệ cầu kỳ hơn sấu rất nhiều. Phải luôn nhẹ tay khi luân chuyển nếu không quả sẽ dễ bầm dập .
Đối với người dân ở phía Bắc, quả dọc là nguyên vật liệu không hề thiếu của những nồi canh chua cá, nếu không có thì sẽ mất đi vị chua đặc trưng mà sấu với me cũng không sánh được. Ngoài nấu canh chua cá, nó còn hoàn toàn có thể nấu canh chua thông thường thay sấu, me hoặc làm những món xào chua như ốc, lẩu cá chua …
* Cách nấu các món canh chua từ quả dọc:
1. Canh chua quả dọc cá lóc
Chuẩn bị nguyên vật liệu :
-
1 kg cá lóc đồng ngon. Cá lóc ngon thường có kích cỡ vừa phải, không quá to hoặc quá nhỏ. Thân cá thuôn dài, không quá tròn, sờ vào thấy chắc tay, không bị nhũn. Ngoài ra, bạn hoàn toàn có thể quan sát phần hậu môn cá để xác lập cá còn tươi hay không. Cá tươi thì phần hậu môn nhỏ, khi nở to thì đó là những con cá đã chết, sắp ươn và nhiều lúc bị tẩm hóa chất .
-
5 – 6 quả dọc
-
2 quả cà chua thái miếng cau
-
1 củ nghệ, giã nhuyễn
-
1 nắm rau ngò gai, rau ngổ
-
Gia vị : mắm, muối, hạt nêm, bột ngọt
Canh chua quả dọc sẽ bắt mắt hơn với màu vàng của nghệ, màu đỏ từ cà chua, màu xanh của rau thơm .
Cách làm:
Bước 1: Sơ chế cá lóc. Đầu tiên bạn cần đánh bỏ phần vảy cá), cắt sạch phần vây và đuôi cá. Tiếp theo là bỏ sạch phần ruột trong bụng cá cùng với lớp màng đục bên trong. Lưu ý bỏ đi sợi gân trắng sát bên sườn cá. Dùng dao cắt bỏ phần mang cá và cắt gọn phần đầu. Cắt cá lóc thành khúc nhỏ vừa ăn. Lấy muối chà xát và mát xa nhẹ nhàng lên mình cá khoảng 2 – 3 phút để loại bỏ bớt mùi tanh hôi khó chịu. Sau đó rửa lại với nước sạch, để cho ráo nước.
Bước 2: Ướp cá lóc với nghệ, mắm, muối, hạt nêm, mì chính… trong khoảng 30 phút để cá ngấm gia vị.
Bước 3: Đem trái dọc đi nướng cho thơm, cạo bỏ lớp vỏ cháy bên ngoài, sau đó cho vào nồi nước đun sôi, dầm trái dọc ra, cho cá và cà chua vào nấu. Đến khi cá chín bạn nêm nếm lại gia vị vừa ăn. Cho thêm rau ngổ và ngò gai vào để món canh chua cá lóc dậy mùi thơm.
Bước 4: Bày món ăn ra bát và sẵn sàng thưởng thức. Món canh chua cá lóc nên ăn nóng sẽ ngon hơn.
Lưu ý: Đối với các loại cá khác, nếu muốn nấu canh chua bạn có thể áp dụng công thức chế biến tương tự như trên đều cho hương vị món canh ngon hấp dẫn.
Canh riêu cua quả dọc
Chuẩn bị nguyên vật liệu :
-
5 lạng cua đồng
-
15 g mỡ phần
-
1 quả khế chua
-
1 thìa mẻ, 1 thìa mắm tôm
-
1 quả cà chua
-
2 quả dọc
-
Hành hoa, rau mùi, xà lách, rau thơm
-
Gia vị – nước mắm, bột canh, mì chính …
Bún riêu cua nấu từ quả dọc. ( Ảnh : Hoaquathanhha )
Cách làm:
Bước 1: Cua cho vào nước lạnh bỏ vào ít muối khuấy và rửa sạch. Sau đó, các bạn xé bỏ mai, mồm, yếm rồi đem giã nhỏ, cho nước lạnh vào, lọc lấy nước cua, gạn bỏ bã (các bạn làm như vậy khoảng 2-3 lần). Tiếp theo, các bạn dùng tăm gảy lấy gạch vàng ở mai cua để riêng.
Bước 2: Cà chua mua về các bạn rửa sạch, thái miếng. Quả dọc đem nướng chín, bóc bỏ vỏ. Khế chua rửa sạch, cắt bỏ rìa cạnh, bổ thành miếng dài theo chiều dọc của quả.
Bước 3: Mẻ và mắm tôm các bạn nghiền nhỏ lọc lấy nước. Mỡ phần rửa sạch, băm nhỏ. Hành hoa các bạn rửa sạch, băm nhỏ củ.
Bước 4: Phi thơm hành mỡ chưng gạch cua lấy màu để riêng. Cho tiếp khế và cà chua vào đảo qua, để riêng. Sau đó, các bạn cho mắm tôm vào nước cua lọc, khuấy đều đun sôi. Khi váng thịt cua nổi lên, các bạn vớt ra để riêng. Tiếp theo cho dọc, khế, nước mẻ, cà chua vào đun chín rồi cho thịt cua vào. Nêm vừa nước mắm, muối, khi nào ăn vừa miệng thì các bạn dầm khế và dọc. Cho màu đã chưng vào. Ăn nóng kèm rau sống, rau thơm.
Quả dọc tươi hoàn toàn có thể dữ gìn và bảo vệ trong ngăn mát khoảng chừng 15 – 20 ngày, nếu hút chân không và dữ gìn và bảo vệ trong ngăn đông tủ lạnh sẽ giữ được khoảng chừng 2 – 3 tháng. Ngoài ra để dữ gìn và bảo vệ quả dọc được lâu hơn, quả dọc khi già có màu xanh sẫm người ta thường thái nhỏ và đem phơi, sấy khô để cất giữ dùng dần, dữ gìn và bảo vệ được lâu, tuy nhiên mùi vị khi nấu sẽ không hề ngon bằng quả dọc tươi. /.
Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Văn hóa ẩm thực