Người – Wikipedia tiếng Việt

Loài người (danh pháp hai phần: Homo sapiens, tiếng Latinh nghĩa là “con người thông minh”,[2][3] nên cũng được dịch sang tiếng Việt là người tinh khôn[4]) là loài duy nhất còn tồn tại của phân tông Hominina, thuộc lớp Động vật có vú. Con người là một loài sinh vật có bộ não tiến hóa rất cao cho phép thực hiện các tư duy trừu tượng, ngôn ngữ và xem xét nội tâm. Điều trên kết hợp với một cơ thể đứng thẳng cho phép giải phóng hai chi trước khỏi việc di chuyển và được dùng vào việc cầm nắm, cho phép con người dùng nhiều công cụ hơn tất cả những loài khác.

Cũng như những loài linh trưởng khác, con người là một sinh vật xã hội, sống bầy đàn, có sự phân thứ bậc nhất định xác lập từ cọ xát và truyền thống lịch sử. Hơn thế nữa, con người cũng rất thành thạo việc sử dụng ngôn từ trong tiếp xúc, để biểu lộ những quan điểm riêng của mình và trao đổi thông tin. Con người tạo ra những xã hội phức tạp trong đó có những nhóm tương hỗ nhau và đối nghịch nhau ở từng mức độ, hoàn toàn có thể từ những cá thể trong mái ấm gia đình cho đến những vương quốc to lớn. Giao tiếp xã hội giữa con người và con người đã góp thêm phần tạo nên những truyền thống lịch sử, nghi thức, quy tắc đạo đức, giá trị, chuẩn mực xã hội, và cả pháp luật. Tất cả cùng nhau tạo nên những nền tảng của xã hội loài người. Con người cũng rất chú ý quan tâm đến cái đẹp và nghệ thuật và thẩm mỹ, cùng với nhu yếu muốn bày tỏ mình, đã tạo nên những sự thay đổi về văn hóa truyền thống như thẩm mỹ và nghệ thuật, văn chương và âm nhạc .

Con người cũng được chú ý ở bản năng muốn tìm hiểu mọi thứ và điều khiển tự nhiên xung quanh, tìm hiểu những lời giải thích hợp lý cho những hiện tượng thiên nhiên qua khoa học, tôn giáo, tâm lý và thần thoại. Bản năng tò mò đó đã giúp con người tạo ra những công cụ và học được những kĩ năng mới. Trong giới tự nhiên, con người là một trong những loài có thể sử dụng được lửa (loài chim diều hâu và chim cắt ở Australia có thể dùng lửa để lùa mục tiêu săn mồi vao đích ngắm). Ngoài ra loài người còn có thể nấu ăn, tự may trang phục, và sử dụng khoa học và công nghệ trong đời sống.

Loài người còn được gọi là trái đất. Trong tiếng Việt, chữ ” người ” còn hoàn toàn có thể dùng để diễn đạt khung hình người ( ví dụ : ” Cô ấy khoác tấm khăn lên người ” ) hoặc nhân cách ( ” Người này thật đáng sợ ) ; hoặc để làm đại từ nhân xưng chỉ một người nhưng không phân định giới tính, ví dụ : ” người ấy “, ” người đó ” … Một người đàn ông nhỏ tuổi thường được gọi là ” cậu bé “, người đàn ông trưởng thành là ” ông “, ” anh ” … trong khi một người phụ nữ nhỏ tuổi được gọi là ” cô bé ” và một phụ nữ trưởng thành là ” bà “, ” chị “, v.v.

Sinh lý học[sửa|sửa mã nguồn]

Bộ xương ngườiHình dạng con người về cơ bản rất khác nhau. Mặc dù phần đông được lao lý bởi những gene, thiên nhiên và môi trường xung quanh vẫn có tác động ảnh hưởng rất lớn đến hình dáng như chính sách siêu thị nhà hàng và rèn luyện. Một người Nước Ta có chiều cao trung bình của nữ là 1,53 m và nam là 1,64 m trong khi một người Bắc Mỹ lại có chiều cao ở nữ là 1,62 m và ở nam là 1,75 mCon người cũng là một động vật hoang dã trọn vẹn chuyển dời bằng hai chân sau, thế cho nên, hai chi trước ( được gọi là tay ) hoàn toàn có thể tự do linh động và dùng vào những việc như cầm nắm một vật, được tương hỗ bằng ngón tay cái. Tuy nhiên, cấu trúc bộ xương con người vẫn chưa trọn vẹn sẵn sàng chuẩn bị cho việc giải phóng bằng hai tay, điều này khiến xương sống của con người cong lại thành dạng hình chữ S và tạo nên những khó khăn vất vả lúc về già. Mặc dù con người có vẻ như như không có nhiều lông so với những loài linh trưởng khác nhưng con người lại có rất nhiều lông mọc ở phía trên đầu ( còn gọi là tóc ), dưới nách và xung quanh cơ quan sinh dục hơn cả loài tinh tinh. Điều độc lạ chính đó là lông của con người ngắn hơn và có ít sắc tố hơn, thế cho nên khó thấy hơn. [ 5 ]
Màu tóc của con người và màu da được quyết định hành động bởi sự hiện hữu của những sắc tố có tên là melanin. Da của con người hoàn toàn có thể có màu nâu đậm cho đến màu hồng, và tóc của con người hoàn toàn có thể có màu vàng, màu nâu, cho đến đỏ. Một số nhà khoa học cho rằng sự đổi khác màu da sang một màu tối là một cách của con người nhằm mục đích chống lại những tia cực tím vì melanin là một chất chống tia cực tím hiệu suất cao. [ 6 ] Màu da của con người phần đông là do những điều kiện kèm theo địa lý xác lập, và có sự tương quan đến cường độ và thời hạn tiếp xúc với tia cực tím. Da con người sẽ có khuynh hướng đen đi ( rám nắng ) để phản ứng với tia cực tím. [ 7 ] [ 8 ]Một người thông thường cần ngủ tối thiểu là trong khoảng chừng 7 đến 8 tiếng so với người lớn và 9 đến 10 tiếng so với trẻ nhỏ, và những người già chỉ ngủ khoảng chừng 6 đến 7 tiếng một ngày. Những ảnh hưởng tác động không tốt sẽ xảy ra nếu không ngủ đủ giấc. Ví dụ, một người lớn nếu bị giảm thời hạn ngủ xuống còn 4 tiếng một ngày sẽ cho thấy những không bình thường tương quan đến mặt sinh lý và tinh thần, gồm có stress, cáu gắt, không dễ chịu. Trong xã hội tân tiến, có khuynh hướng người ta ngày càng ngủ ít hơn dẫn đến một ” hội chứng mất ngủ ”

Di truyền học[sửa|sửa mã nguồn]

Con người là một động vật có cấu tạo tế bào đầy đủ. Mỗi tế bào người có 23 cặp nhiễm sắc thể, trong đó có 22 cặp nhiễm sắc thể thường và 1 cặp nhiễm sắc thể giới tính. Cũng giống như các động vật sinh sản hữu tính khác, thế hệ mới hình thành từ sự thụ tinh của tế bào sinh sản là trứng và tinh trùng, tạo ra hợp tử. Khi thụ tinh thì hợp tử được thừa kế tế bào chất và các bào quan từ tế bào trứng của mẹ, trong đó có DNA ty thể hay mtDNA. Tinh trùng chỉ góp vào DNA nhiễm sắc thể, và bỏ lại các bào quan,… bên ngoài hợp tử. Khi đó mỗi người nhận được 23 nhiễm sắc thể từ cha và 23 nhiễm sắc thể từ mẹ, tạo thành 23 cặp. Riêng cặp nhiễm sắc thể giới tính ở nam là XY và ở nữ là XX, do đó, nhiễm sắc thể Y ở nam chỉ được nhận từ cha. Sự kết hợp của cặp nhiễm sắc thể giới tính X và Y cũng khác với ở cặp nhiễm sắc thể thường, là có vùng không tái tổ hợp (NRY) và chỉ tồn tại ở nhiễm sắc thể Y (hay Y-DNA).

Đặc tính vùng không tái tổ hợp của nhiễm sắc thể Y chỉ truyền theo bố, được sử dụng để xác định phả hệ theo bố cho các cá thể đực. Đặc tính DNA ty thể chỉ truyền theo mẹ được sử dụng để xác định phả hệ theo mẹ cho các cá thể cái. Những nghiên cứu về Y-DNA và mtDNA hiện có vai trò đặc biệt quan trọng trong nghiên cứu sự tiến hóa và phát tán của các quần thể người và của loài người nói chung.

Khoa học ngày này cho thấy con người có trung bình 20.000 – 25.000 gene và có 98,4 % số gene giống với loài động vật hoang dã gần con người nhất : tinh tinh. [ 9 ] Giống như những loài có vú khác, con người có mạng lưới hệ thống xác lập giới tính XY, thế cho nên, phụ nữ sẽ có nhiễm sắc thể giới tính là XX và đàn ông là XY. Nhiễm sắc thể X lớn hơn và mang nhiều gene hơn nhiễm sắc thể Y, do đó, nhiều bệnh di truyền tương quan đến nhiễm sắc thể X như bệnh máu không đông, tác động ảnh hưởng nhiều đến đàn ông hơn .
Một bào thai trong tử cung người mẹ. Hình phác thảo của Leonardo da VinciVòng đời sinh học của con người khởi đầu từ khi nhau thai hình thành. Qua quy trình thụ tinh ( ở con người là thụ tinh trong ), một con người mới hình thành. Trứng thường được thụ tinh trong khung hình phụ nữ cùng với tinh trùng của đàn ông qua quy trình giao hợp, hay như một trong những tân tiến khoa học gần đây là quy trình thụ tinh trong ống nghiệm cũng thường được sử dụng. Trứng đã được thụ tinh phân loại liên tục trong tử cung người phụ nữ và trở thành một bào thai. Sau một khoảng chừng thời hạn lê dài khoảng chừng 38 tuần, bào thai đó sẽ từ từ tăng trưởng trở thành một con người thực thụ. Vào thời gian được sinh ra, bào thai tăng trưởng vừa đủ sẽ ra khỏi khung hình người phụ nữ và khởi đầu tự hít thở, và được gọi là ” trẻ sơ sinh “. Vào thời gian này, hầu hết những xã hội văn minh đều công nhận đứa bé ấy là một người và được bảo vệ trước pháp lý, tuy nhiên một số ít khác thừa nhận quyền con người của đứa bé khi nó còn là một đứa bé trong tử cung người mẹ .So với những loài động vật hoang dã khác, việc sinh nở của con người phức tạp hơn hẳn, được coi là hệ quả của sự ngày càng tăng kích cỡ hộp sọ. Những cơn đau lê dài suốt 24 tiếng đồng hồ đeo tay hay hơn thế nữa không hiếm, và cũng hoàn toàn có thể dẫn đến chấn thương hay cả cái chết đến cho đứa bé hay người mẹ. Mặc dù năng lực đó đã giảm đi rất nhiều trong thế kỉ 20 và 21 trong những nước tăng trưởng vì sự tăng trưởng những kĩ thuật tương hỗ sinh sản mới. Sinh sản tự nhiên, tuy có độ nguy khốn rất cao, nhưng cũng rất phổ cập trong những vùng chưa tăng trưởng trên quốc tế .
Hai bé gái .Con người sau khi được mang thai khoảng chừng 9 tháng thì có cân nặng khoảng chừng 3 – 4 kg và cao 50 – 60 cm. [ 10 ] Sau đó, chúng liên tục tăng trưởng trong những năm tiếp theo và đạt đến sự tăng trưởng sinh dục nhất định. Trẻ em gái thường liên tục tăng trưởng đến năm 18 tuổi, trong khi trẻ em trai lại liên tục tăng trưởng đến năm 21 tuổi. Cuộc sống của một người hoàn toàn có thể được chia thành những quy trình tiến độ quan trọng sau : sơ sinh, mần nin thiếu nhi, dậy thì, người trẻ tuổi, trưởng thành và già. Tuy nhiên, độ dài của những quy trình tiến độ trên luôn không rõ ràng, nhất là quy trình tiến độ cuối .

Có những ý kiến khác nhau về tuổi thọ trên Trái Đất. Ở những nước đã phát triển, người ta ngày càng già đi, với độ tuổi trung bình ở mức xấp xỉ 40 tuổi (cao nhất là ở Monaco với mức 45,1 tuổi), nhưng ở những nước thuộc thế giới thứ ba thì độ tuổi trung bình lại là 15-20 tuổi (thấp nhất là ở Uganda với mức 14,8 năm). Tuổi thọ trung bình của con người được ước tính là 77,2 vào năm 2001 ở Hoa Kỳ.[11] Tuổi thọ trung bình ở Singapore là 84,29 năm ở nữ và 78,96 năm đối với nam, trong khi ở Botswana, do dịch bệnh AIDS đang hoành hành tại đây cho nên tuổi thọ chỉ ở mức 30,99 năm với nam và 30,53 năm đối với nữ. Cứ năm người châu Âu thì sẽ có một người sống thọ nhưng phải 20 người châu Phi thì mới có một người sống được hơn 60 tuổi.[12]

Số người có tuổi thọ trên 100 trên quốc tế được Liên Hiệp Quốc ước tính là khoảng chừng 210.000 vào năm 2002. [ 13 ]. Trên toàn quốc tế, cứ 81 người đàn ông có tuổi thọ trên 60 tuổi thì có 100 phụ nữ như vậy. Và trong số những người thọ nhất thì tỉ lệ đó là 53 nam : 100 nữ .Một câu hỏi khác là khi nào con người khởi đầu nhận thức và nó sẽ trở nên như thế nào sau khi chết vẫn còn đang được tranh cãi. Nỗi lo âu cái chết khiến hầu hết loài người cảm thấy không an tâm và sợ hãi. Những lễ chôn cất thường được tổ chức triển khai rất trang trọng trong xã hội loài người biểu lộ một lòng tin về sự sống sau cái chết hay sự bất tử .

Con người thường tự phân loại họ thành những chủng tộc khác nhau, mặc dù những bằng chứng khoa học chứng minh về chủng tộc còn gây nhiều tranh cãi. Con người thường phân loại chủng tộc dựa vào tổ tiên hay đặc điểm sinh học, đặc biệt là màu da và những đặc điểm khác trên mặt; ngoài ra còn có các đặc điểm khác như ngôn ngữ, văn hóa và quốc gia mà họ đang sinh sống. Sự hình thành các chủng tộc có thể dẫn đến các cách hành xử khác nhau và những sự phân biệt khác nhau đối với người từ chủng tộc khác, dẫn đến thuyết phân biệt chủng tộc. Do đó, một số xã hội đặt nặng những định kiến của mình về những xã hội khác, trong khi một số khác lại không.

Homo sapiens: Homo erectus.Hộp sọ được tái tạo lại của người Bắc Kinh, một đại diện thay mặt rất lâu rồi đã tuyệt chủng được xem là tổ tiên gần nhất của

Nghiên cứu về sự tiến hóa của loài người cũng là nghiên cứu sự phát triển của chi Homo, nhưng đôi khi nó cũng có liên quan đến những sinh vật khác thuộc họ Hominidae hay phân họ Homininae. “Con người hiện đại được giới khoa học cho vào phân loài Homo sapiens sapiens, và là một mở rộng của loài Homo sapiens. Ngoài ra, trong loài Homo sapiens còn có một phân loài khác ngày nay đã tuyệt chủng mang tên Homo sapiens idaltu (nghĩa là “người thông minh ra đời trước”).[14]

Loài mang quan hệ gần nhất đối với Homo sapiens là loài tinh tinh và loài tinh tinh lùn. So sánh các sơ đồ gen cho kết quả là “sau 6,5 triệu năm tiến hóa theo những con đường khác nhau, sự khác nhau giữa tinh tinh và con người gấp 10 lần sự khác nhau giữa hai người không có quan hệ gì với nhau nhưng vẫn nhỏ hơn 10 lần so với một con chuột bạch và một con chuột thường”. Tuy nhiên trên thực tế, số gen con người giống tinh tinh đến 96%.[15] Người ta cho rằng con đường tiến hóa giữa con người đã đi theo một hướng khác với tinh tinh vào khoảng 5 triệu năm trong khi đối với khỉ đột là 8 triệu năm. Tuy nhiên, một hộp sọ của loài linh trưởng Sahelanthropus tchadensis được cho là khoảng 7 triệu năm tuổi, có thể nó của một tổ tiên xa hơn của chúng ta.

Có hai lý thuyết khoa học về sự hình thành nguồn gốc con người hiện đại. Tất cả đều có liên quan đến quan hệ giữa con người và những loài linh trưởng khác. Thuyết một nguồn gốc từ châu Phi[16] cho rằng tất cả loài người hiện đại đều tiến hóa ở châu Phi và về sau, con người sinh sản nhanh lấn chiếm các loài linh trưởng khác trên tất cả mọi nơi trên thế giới. Thuyết nguồn gốc đa vùng cho rằng sự tiến hóa của loài người diễn ra riêng lẻ ở những quần thể Homo erectus tại các vùng khác nhau.

Những nhà di truyền học Lynn Jorde và Henry Harpending của trường đại học Utah đã cho rằng sự khác biệt DNA của hai người vẫn còn rất nhỏ so với ở loài khác, và trong suốt thế Pleistocen, số lượng con người bị giảm xuống rất nhiều, chỉ còn khoảng 10.000 cặp dẫn đến một số lượng rất nhỏ gen được di truyền. Một số nguyên nhân khác cho vấn đề này cũng đã được nêu ra, trong đó nổi bật nhất là thuyết thảm họa Toba.

Sự tiến hóa của con người được ghi lại bằng những tín hiệu sinh học khác nhau, gồm có sự tăng trưởng của hộp sọ và cả bộ não lên đến mức 1.400 cm³ ; về thể tích, cao hơn gấp đôi tinh tinh hay khỉ đột. Những phần của bộ não con người cũng tăng trưởng khác so với những loài linh trưởng khác được cho phép Open thêm phần ngôn từ. Những nhà khoa học đang tranh luận về sự quan trọng của cấu trúc bộ não trên cả kích cỡ bộ não. Một trong những tiến hóa lớn là số răng nanh giảm, hình thành những vận động và di chuyển bằng hai chân, sự hình thành của dây thanh và hộp âm giúp tăng trưởng lời nói. Ngành trái đất học vẫn còn nhiều tranh cãi về những tiến hóa và vai trò của chúng thực sự trên một con người tân tiến. [ 17 ] [ 18 ]

Dân cư, dân số[sửa|sửa mã nguồn]

mtDNA. Sơ đồ vẽ với Bắc Cực ở trung tâm và các lục địa được trải ra theo hình phẳng.Sơ đồ về sự phát tán của con người cổ dựa vào những dẫn chứng về. Sơ đồ vẽ với Bắc Cực ở TT và những lục địa được trải ra theo hình phẳng .

Các nhà nhân chủng học hiện đại đang chấp nhận rộng rãi rằng loài Homo sapiens được hình thành ở những đồng cỏ châu Phi khoảng 200.000 đến 250.000 năm về trước, là hậu duệ của loài Homo erectus, tiếp tục mở rộng lãnh địa cư trú và rồi thống trị lục địa Á-Âu và khu vực Thái Bình Dương vào khoảng 40.000 năm về trước, cuối cùng là châu Mỹ vào 10.000 năm trước, tức là theo thuyết một nguồn gốc từ châu Phi.[19] Chúng thay thế loài Homo neanderthalensis và loài Homo floresinesis vốn cũng là những hậu duệ khác của loài Homo erectus (chúng đã phát triển khắp lục địa Á-Âu vào hơn 2 triệu năm trước) do có sức sinh sản tốt hơn và tìm kiếm thức ăn tốt hơn.

Những người thượng cổ thường kiếm sống bằng cách săn bắt-hái lượm, một lối sống rất tương thích với những vùng đồng cỏ châu Phi. Một số nhóm người về sau khởi đầu sống lối sống du mục và thường hay bắt quái vật để nuôi lấy thịt. Về sau nữa, khi lối sống định cư tăng trưởng thì nền nông nghiệp cũng sinh ra. Những khu vực định cư chính của con người nhờ vào rất nhiều vào nguồn nước, vào lối sống, vào tài nguyên vạn vật thiên nhiên ( như đất đai có tương thích để gieo trồng hay không, có nhiều cỏ để chăn nuôi hay không, có nhiều thú để săn bắt hay không ). Tuy nhiên, con người lại có năng lực biến hóa nơi cư trú của họ bằng những phương tiện đi lại luân chuyển khác nhau. Do đó, sự biến hóa môi trường tự nhiên là tác nhân hầu hết khiến con người biến hóa nơi định cư sinh sống .Khoa học kĩ thuật đã được cho phép con người thống trị toàn bộ những lục địa và sống sót ở bất kỳ thời tiết. Trong những thập niên gần đây, con người đã thám hiểm Nam Cực, dưới biển sâu và ngay cả khoảng trống ngoài hành tinh, mặc dầu cư trú lâu dài hơn ở những vùng như thế là chưa trọn vẹn hoàn toàn có thể. Với dân số khoảng chừng 7,7 tỉ người, con người là loài đông nhất trong số những loài động vật hoang dã có vú. Phần lớn người ( 61 % ) sống ở châu Á, phần còn lại chia đều cho châu Mỹ ( 14 % ), châu Phi ( 13 % ) và châu Âu ( 12 % ). châu Đại Dương chiếm 0,5 % ( xem thêm list những vương quốc theo dân số và list những vương quốc theo tỷ lệ dân số ) .Sự sống sót của con người ở những vùng vốn có điều kiện kèm theo khắc nghiệt so với đời sống như Nam Cực hay ngoài khoảng trống rất hạn chế về mặt thời hạn và chỉ sống sót ở những nghành nghề dịch vụ thám hiểm, điều tra và nghiên cứu khoa học, quân sự chiến lược và công nghiệp. Nhất là sự sống trên khoảng trống thiên hà, trong quá khứ và hiện tại, chưa có quá 13 người từng sống trên khoảng trống cùng lúc. Giữa năm 1969 và 1972, chỉ có hai người bước tiến cùng lúc trên Mặt Trăng. Đến năm 2006, chưa có một thiên thể tự nhiên nào khác có bước chân của con người ngoại trừ Mặt Trăng mặc dầu luôn có con người hiện hữu trên trạm khoảng trống quốc tế từ ngày 31 tháng 10 năm 2000. Từ năm 1800 đến 2000, dân số con người đã tăng lên 6 lần : từ 1 tỉ lên 6 tỉ. Vào năm 2004, khoảng chừng 2,5 tỉ trên 6,3 tỉ người ( 39.7 % ) sống trong những vùng đô thị, và số lượng này sẽ tăng mạnh trong thế kỉ 21. Vấn đề mà những người trong những đô thị lớn đang gặp phải là ô nhiễm, tội ác và nghèo nàn, nhất là ở TT và những khu vực vùng ven .
Chợ thức ănSự thiết yếu phải nạp vào khung hình liên tục một lượng thức ăn và nước uống bộc lộ một phần văn hóa truyền thống loài người, và dẫn đến một ngành khoa học thức ăn. Khi không tìm kiếm đủ thức ăn sẽ dẫn đến thực trạng đói và không tìm kiếm đủ nước uống sẽ dẫn đến thực trạng khát. Cả đói và khát đều hoàn toàn có thể dẫn đến cái chết nếu không được xử lý kịp thời. Bình thường, một người hoàn toàn có thể sống được từ 2 đến 8 tuần không cần thức ăn, chỉ dựa vào lượng mỡ dự trữ trong khung hình, nhưng chỉ tối đa 3 đến 4 ngày không có nước. Trong xã hội tân tiến, hiện tượng kỳ lạ béo phì đang tăng nhanh trong dân số đến mức hoàn toàn có thể gọi đó là một dịch bệnh, gây những yếu tố lớn đến sức khỏe thể chất của con người và gây giảm tuổi thọ ở những nước tăng trưởng và ngay cả ở những nước đang tăng trưởng. Trung tâm tinh chỉnh và điều khiển dịch bệnh vương quốc Hoa Kỳ cho thấy 32 % người lớn trên 20 tuổi là béo phì, trong số 66.5 % người thừa cân. Béo phì được tin là do 1 số ít nguyên do khác nhau gây ra mà một trong số đó là ăn quá nhiều .

Người là một loài ăn thịt và ăn rau, nghĩa là một loài có thể ăn cả động vật và cả thực vật. Loài người cổ Homo sapiens là những thợ săn- người hái lượm và đó là cách chính để tìm kiếm thức ăn, kết hợp giữa việc hái những loài thực vật mọc quanh, nấm, trái cây và lao vào cuộc chơi đi săn hay bị săn. Một số người hiện đại chọn con đường ăn chay vì những lý do khác nhau. Họ từ chối ăn thịt vì những lý do tôn giáo, bảo vệ môi trường, đạo đức, và sức khỏe. Người ta tin rằng loài người đã biết dùng lửa để chuẩn bị thức ăn và bắt đầu ăn thức ăn chín từ khi họ hoàn toàn tách ra khỏi loài Homo erectus hay có thể sớm hơn.

Khoảng 10.000 năm trước, con người khởi đầu tăng trưởng nông nghiệp, mở màn biến hóa gần như trọn vẹn những gì con người đã ăn trước kia. Điều này dẫn đến việc ngày càng tăng dân số, sự hình thành những thành phố lớn và cùng với sự ngày càng tăng tỷ lệ dân số cũng là sự ngày càng tăng những bệnh truyền nhiễm. Các loại thức ăn được chế biến và dùng như thế nào cũng rất khác nhau tùy theo thời hạn, vị trí và nền văn hóa truyền thống. Thế kỉ 18 đến 20 đã tạo ra những ý tưởng rất lớn về chế biến, dữ gìn và bảo vệ, tàng trữ và luân chuyển thức ăn. Ngày nay, hầu hết bất kể nơi nào trên quốc tế người ta không chỉ hoàn toàn có thể chiêm ngưỡng và thưởng thức những món ăn truyền thống lịch sử của nước họ mà còn từ nhiều nước khác nhau .
Não người là TT của những phản xạ của con người, tinh chỉnh và điều khiển hầu hết những hoạt động giải trí của con người. Bộ não điều khiển và tinh chỉnh những phản xạ không điều kiện kèm theo như tinh chỉnh và điều khiển nhịp tim, tiêu hóa thức ăn, … và cả những phản xạ có điều kiện kèm theo có ý thức như tâm lý, suy luận, lý luận, trừu tượng. [ 20 ] Bộ não con người được cho là TT của những hành vi có ý thức bậc cao và ” mưu trí ” hơn những loài khác. Trong khi ở những loài động vật hoang dã khác thì việc sử dụng công cụ gần như là một bản năng, hay cũng chỉ là một sự bắt chước thì kĩ thuật ở con người thì trọn vẹn phức tạp hơn, luôn gồm có những nâng cấp cải tiến. Ngay cả những công cụ trong xã hội cổ của loài người cũng vô cùng tân tiến hơn bất kỳ những công cụ do những loài động vật hoang dã khác sử dụng. [ 21 ]Khả năng suy luận trừu tượng của loài người hoàn toàn có thể là duy nhất trong giới động vật hoang dã. Loài người là một trong số 6 loài vượt qua bài kiểm tra gương ( nhận ra bản thân ở trong gương ) ; trong khi 5 loài còn lại là tinh tinh, tinh tinh lùn, khỉ không đuôi, cá heo và bồ câu. Tuy nhiên, những người dưới 2 tuổi hầu hết đều không vượt qua bài kiểm tra gương như trên. [ 22 ]. Tuy nhiên, cũng có một số ít quan điểm cho rằng đây là cách phân loại riêng của loài người nhằm mục đích bộc lộ rằng con người có ý thức về bản thân, trên thực tiễn nó kiểm tra trí nhớ + thị giác mà thôi. Các loài khác nhau đều có cách này hoặc cách khác để tiếp xúc với nhau, và hoàn toàn có thể có ý thức ở mức độ nào đó mà loài người vẫn chưa hiểu hết được. Cuộc tranh luận về ý thức của loài người là duy nhất hay không đến nay vẫn còn chưa xác lập dẫn chứng rõ ràng. Một số nhà sinh học cho rằng loài người chỉ là một trong số hàng triệu phiên bản nhánh tiến hóa trong chủng loài trên Trái Đất và vẫn hoàn toàn có thể có khiếm khuyết buộc phải tiến hóa thích nghi, hoặc bị tuyệt chủng như bất kể loài vật nào trên quốc tế. Rằng lịch sử vẻ vang con người trải qua chỉ chừng 5 – 10 triệu năm trong khi có những chủng loài khác đã sống sót qua những đoạn thăng trầm nhất của lịch sử vẻ vang Trái Đất như loài gián, loài cá mập, … từ rất lâu trước khi con người sống sót. Vì vậy còn quá sớm để nghĩ rằng ý thức của loài người là tân tiến nhất, nói như tiến hóa ” sống sót, thích nghi được mới là kẻ mạnh. Phát triển vượt bậc, nhưng không thích nghi biến hóa sẽ bị tự tàn phá ” .

Bộ não con người cảm nhận thế giới qua các giác quan, và mỗi người bị ảnh hưởng rất nhiều bởi những kinh nghiệm của họ, dẫn đến nhận thức sự hiện hữu của bản thân và thời gian. Một số nhà khoa học thậm chí còn cho rằng con người không hề có ý nghĩ, mà nó chỉ là kết quả của một số quá trình cảm nhận từ bên trong hay từ bên ngoài, giống như những phần mềm đang chạy song song trên máy tính.[23] Con người đã nghiên cứu rất nhiều về ảnh hưởng của trí tuệ và bộ não, bằng chứng là sự ra đời những môn học như thần kinh học để nghiên cứu những vấn đề về hệ thần kinh, tâm lý học để nghiên cứu những khía cạnh biểu hiện về hình thức bên ngoài, và đôi khi có thể kể thêm môn thần kinh học, một môn học tìm cách chữa những chứng bệnh có liên quan đến những hành vi cư xử bất thường. Môn tâm lý học không quan tâm chú trọng nhiều đến cấu trúc bộ não mà chỉ chú ý nhiều đến quá trình xử lý thông tin của bộ não. Trong thời đại ngày nay, nhờ vào những cuộc tìm kiếm không ngừng nghỉ về cấu trúc bộ não con người đã giúp cho con người phát triển những ngành khoa học đầy triển vọng khác như trí thông minh nhân tạo,…

Quá trình suy nghĩ của con người là trung tâm của ngành tâm lý học và những ngành khác có liên quan. Ngành tâm lý học nhận thức nghiên cứu về sự nhận thức của con người, quá trình mà con người suy nghĩ để dẫn đến một hành vi nào đó. Những khía cạnh khác như cảm giác, khả năng học hỏi, giải quyết vấn đề, trí nhớ, sự tập trung, ngôn ngữ và cả cảm xúc cũng được nghiên cứu rất kĩ càng. Những tiến bộ trong ngành tâm lý học nhận thức được áp dụng rất rộng rãi trong những lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống. Với mục tiêu chính là nghiên cứu sự hình thành tâm lý của con người trong cả cuộc đời, ngành tâm lý học phát triển tìm hiểu cách mà con người hiểu được và phản ứng lại với thế giới xung quanh và sự thay đổi khả năng đó theo thời gian. Ngành này cũng tập trung nhiều đến vấn đề trí thông minh, tính xã hội, sự đạo đức, nhân đạo của một người. Ngành tâm lý học xã hội tìm cách liên kết xã hội học với tâm lý học bằng cách cùng nhau chia sẻ những sự tương đồng và nguồn gốc của những hành vi của con người trong xã hội và cũng nhấn mạnh về vấn đề giao tiếp của con người. Ngoài ra còn có môn tâm lý học tiến hóa để nghiên cứu về hành vi của tất cả con người và loài vật

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Khoa học