Chương 5 « Tâm lý học nhân cách

1. Khái niệm nhân cách

Bạn đang đọc: Chương 5 « Tâm lý học nhân cách">Chương 5 « Tâm lý học nhân cách

Ngày nay yếu tố nhân cách được nhiều khoa học quan tâm điều tra và nghiên cứu. Trong quy trình tăng trưởng của các khoa học, đặc biệt quan trọng là các khoa học xã hội yên cầu phải nghiên cứu và điều tra nhân cách. Trong xã hội mọi người có quan hệ lẫn nhau, con người là TT của các mối quan hệ. Vì vậy, con người phải được bộc lộ như thể một nhân cách. Xây dựng con người xã hội chủ nghĩa Việt Nam phải gắn liền với việc kiến thiết xây dựng nhân cách tăng trưởng hài hòa. Đó là yên cầu cấp bách của sự nghiệp kiến thiết xây dựng con người đạo đức – trí tuệ trong điều kiện kèm theo thay đổi lúc bấy giờ. ” Muốn kiến thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa ” .

Nghiên cứu nhân cách sẽ tạo điều kiện kèm theo ảnh hưởng tác động tới các khoa học có tương quan đến con người : Triết học, xã hội học, đạo đức học, kinh tế tài chính chính trị học, luật học, y học, giáo dục học, tâm lí học … Vì vậy nhân cách cũng là đối tượng người dùng nghiên cứu và điều tra của các khoa học đó. Ví dụ trong quản lí kinh tế tài chính người ta chú ý quan tâm đến nhân cách con người trong điều khiển và tinh chỉnh kỹ thuật, điều khiển và tinh chỉnh lao động, tập thể và người chỉ huy tập thể lao động, không khí tâm ý trong tập thể. Sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ có tác dụng chỉ khi nào hiểu qui luật tăng trưởng của nhân cách của nó .

Chính do tầm quan trọng về mặt lí luận và thực tiễn của yếu tố nhân cách yên cầu tất cả chúng ta phải góp thêm phần thiết kế xây dựng khái niệm nhân cách và đặc biệt quan trọng là nhân cách con người mới Nước Ta tăng trưởng hòa giải .

Trước hết đề cập tới yếu tố thuật ngữ nhân cách. Cuối thế kỷ 19 ở phương Tây đã Open khuynh hướng điều tra và nghiên cứu đời sống tâm lí con người một cách toàn vẹn. W. Stern đã viết tác phẩm ” Bàn về tâm lý học độc lạ cá thể ” trong đó ông đưa ra khái niệm ” person ” để chỉ bất kể một thực thể nào có năng lực tự xác lập và tự tăng trưởng trong quốc tế vô cơ lẫn quốc tế hữu cơ. Theo ông hàng loạt quốc tế là một chính sách có thứ bậc của các person có thuộc tính ” nhân cách ” .

Trong từ điển Nga – Việt từ Litrnoxt có nghĩa là :

1 – Nhân cách, nhân phẩm, đậm chất ngầu, con người, nhân vật .

2 – Cá nhân .

Trong từ điển tiếng Việt, từ nhân cách được hiểu là những phẩm chất của con người. Như vậy, về nội dung của thuật ngữ được sử dụng với tư cách là nhân cách không có sự thống nhất với nhau. Làm rõ khái niệm này sẽ góp thêm phần xây dụng quy mô nhân cách con người mới tăng trưởng hòa giải .

Hiện nay về mặt tâm lí học người ta quan tâm đến việc xử lý mạng lưới hệ thống các yếu tố sau đây về nhân cách : thực chất nhân cách, cấu trúc nhân cách, các yếu tố hình thành nhân cách, các chính sách hình thành nhân cách, các chiêu thức nghiên cứu và điều tra nhân cách, vị trí của tâm lý học nhân cách trong mạng lưới hệ thống các khoa học khác .

Ở đây tôi chỉ đề cập tới yếu tố khái niệm nhân cách hay thực chất nhân cách. Trước hết điểm qua 1 số ít quan điểm về nhân cách .

1 ) Quan điểm cho thực chất nhân cách là thuộc tính sinh vật hay nói cách khác là sinh vật hóa thực chất nhân cách. Nhân cách được coi là bản năng tình dục ( S. Freud ), là đặc thù của hình thể ( Krestchmer ), siêu đẳng, bù trừ ( A.Adler ), vô thức tập thể ( Kaal Jung ), là các kiểu hoạt động giải trí thần kinh cấp cao của người ( một số ít nhà tâm lí học quá sùng bái học thuyết Pavlov ). Thực chất của các quan điểm trên dù hình thức bộc lộ ở mỗi người có khác nhau nhưng đều sinh vật hóa thực chất nhân cách, đều mang quan điểm duy tâm siêu hình .

2 ) Bản chất nhân cách là nhân tính con người ( phe phái nhân văn và đại diện thay mặt là : C.Rogers, R.May, A.Maslow, G. Allport, Cư. Buhlerova, J. Bugental, A. Sutich, C Moustakas … ). Những người ở phe phái này đều chăm sóc đến giá trị tiềm năng bẩm sinh của con người, đến những đặc tính riêng của mỗi người, những kinh nghiệm tay nghề của con người. A. Masloerv cho rằng tính xã hội nằm trong bản năng con người. Những nhu yếu như tiếp xúc, tình yêu, lòng kính trọng đều có đặc thù bản năng, đặc trưng cho giống người. Nhân cách là động cơ tự động quản lý ( G. Allport ), là nhu yếu ( A. Murray ), là tương tác xã hội ( G.H Merd ), là lo ngại ( K. Horrej ). Những quan điểm này đều tôn vinh đặc thù tự nhiên sinh vật của con người, phủ nhận thực chất xã hội của nhân cách, do đó cũng rơi vào chủ nghĩa duy tâm .

3 ) Nhân cách được hiểu như thể hàng loạt mối quan hệ xã hội của cá thể ( Lucien Seve, Zeigarnite, Ogorodnikov ). Trong thực tiễn của đời sống 1 số ít người lấy quan hệ xã hội của cá thể ( mái ấm gia đình, nhà trường, cơ quan công tác làm việc, nghề nghiệp, bạn hữu ) làm chuẩn để nhìn nhận nhân cách. Về thực ra của quan điểm này là xã hội hóa nhân cách một cách giản đơn .

4 ) Nhân cách được hiểu đồng nghĩa tương quan với khái niệm con người K.K.Platonov cho rằng nhân cách là con người có ý thức, nhân cách là con người có lý trí, có ngôn từ, lao động ( Từ điển giáo dục, Đại bách khoa toàn thư Liên Xô ). Loại quan điểm này nói về cái chung, cái đặc trưng nhất của con người mà không chú ý quan tâm đến cái đặc trưng cái riêng của nhân cách .

5 ) Nhân cách được hiểu như cá thể con người với tư cách là chủ thể của mối quan hệ và hoạt động giải trí có ý thức. ( A. G. Kovalev, I. X. Kon, Từ điển tâm lí học Liên Xô ). Hiện nay quan điểm này được đa phần các nhà tâm lí học xã hội đồng ý coi nhân cách là cá thể, là thành viên so với tập thể, nhân xã hội .

6 ) Nhân cách được hiểu như thể các thuộc tính nào đó tạo nên thực chất nhân cách như các thuộc tính không thay đổi, các thuộc tính sinh vật hoặc thuộc tính xã hội. P. Bueva cho rằng nhân cách là con người với hàng loạt những phẩm chất xã hội của nó. Nhân cách là hàng loạt những đặc tính và những qui luật cá thể ( H. Hipso và M. Phorvec ), là tổng số những đặc thù cá thể con người mà không người nào có ( E. P. Hollander ) .

Là tâm thế ( D.N.Uznadze ), là thái độ ( V.N. Miaxisev ), là phương pháp sống sót của con người trong xã hội, trong điều kiện kèm theo lịch sử dân tộc đơn cử ( L.I. Anxưpherova ). Những quan điểm này chỉ chú ý quan tâm đến các điểm chung nhất của nhân cách, hoặc chỉ chú ý quan tâm đến các đơn nhất trong nhân cách. Đó cũng chưa biểu lộ đặc thù tổng lực trong định nghĩa nhân cách .

7 ) Nhân cách được hiểu như cấu trúc mạng lưới hệ thống tâm lí của cá thể. Trong hàng chục năm lại đây nhiều nhà tâm lí học đều có xu thế hiểu nhân cách như thể cấu trúc, mạng lưới hệ thống tâm lí. ( A.N.Leonchiev, K. Obuchowxki ). Nhân cách là cấu trúc tâm lí mới được hình thành trong mối quan hệ sống của cá thể do hiệu quả hoạt động giải trí tái tạo của con người đó ( A.N.Leonchiev ), với ý niệm thực chất nhân cách là một mạng lưới hệ thống tổ chức triển khai. K. Obuchowxki định nghĩa nhân cách như sau : ” Nhân cách là sự tổ chức triển khai những thuộc tính tâm lí của con người có đặc thù điều kiện kèm theo lịch sử vẻ vang xã hội, ý nghĩa của nó cho phép lý giải và Dự kiến hành độ cơ bản của con người “. Mặc dù có những điểm khác nhau về cấu trúc nhân cách ( thành phần cấu trúc, sự phối hợp, các thành phần đó, thứ bậc của thành phần, v.v … ) nhưng nói chung có điểm yếu kém là quy nhân cách về tâm lý học, là biểu lộ ” thứ chủ nghĩa duy vật y học ” trong ý niệm nhân cách mà Lucien Seve đã phê phán .

Từ bảy ý niệm nhân cách trên tất cả chúng ta thấy rằng cho đến nay vẫn chưa có một phe phái nào xử lý một cách thỏa đáng tổng lực yếu tố thực chất nhân cách ngay cả Liên Xô. Tình hình đó cũng bộc lộ rất rõ ở Nước Ta .

Ở Nước Ta tuy rằng chưa có một định nghĩa nhân cách nào một cách chính thống, tuy nhiên cách hiểu của người Nước Ta về nhân cách hoàn toàn có thể theo các mặt sau đây :

1. Nhân cách được hiểu là con người có đức và tài hay là tính cách và năng lượng, hoặc là con người có các phẩm chất : đức, trí, thể, mỹ, lao ( lao động ) .

2. Nhân cách được hiểu như các phẩm chất và năng lượng của con người .

3. Nhân cách được hiểu như các phẩm chất của con người mới : làm chủ, yêu nước, niềm tin quốc tế vô sản, ý thức lao động .

4. Nhân cách được hiểu như một đạo đức, giá trị làm người của con người .

Như vậy, khái niệm nhân cách thường gắn liền với khái niệm con người ( ít nói đến cá thể ). Những phẩm chất nhân cách đó là những phẩm chất yên cầu ở mỗi người phải có. Như vậy, để có một khái niệm nhân cách tổng lực cần phải xuất phát từ những quan điểm của chủ nghĩa Mác về thực chất xã hội của con người ” Bản chất con người là tổng hòa các quan hệ xã hội, hay ” thực chất nhân cách là ” tính xã hội của nó “, và những quan điểm của Lênin ” điều tra và nghiên cứu những nhân cách có thực ” tạo ra trong mối quan hệ giữa những con người với nhau trong hoạt động giải trí của mình ” .

Ở Nước Ta ngoài việc địa thế căn cứ vào những quan điểm rất cơ bản của Mac và Lênin cần địa thế căn cứ vào những quan điểm của quản trị Hồ Chí Minh về ” Đạo đức cách mạng “, về ” tư cách ” con người và những văn kiện của Đảng ta về con người mới ” làm chủ “, ” lao động “, ” tình thương “, ” lẽ phải ” và ý niệm truyền thống cuội nguồn của Nước Ta : ” Chết trong còn hơn sống đục “, ( lẽ sống của con người ), ” Hổ chết để da, người ta chết để tiếng “, ” Trăm năm bia đá thì mòn, nghìn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ ” ( Nhân cách được cách thể hóa trong ý nghĩ và tình cảm của người khác và của hội đồng ) ; ” Con dại cái mang ” ( quan hệ của thế hệ hiện tại với tương lai ), ” ăn quả nhớ người trồng cây ” ( quan hệ nhân cách hiện tại so với quá khứ, thế hệ trước ) .

Muốn khám phá khái niệm nhân cách, trước hết về mặt logic cần làm rõ khái niệm con người. Bởi vì không hề giống hệt khái niệm con người với khái niệm nhân cách .

Về con người K. Marx viết ” Con người là sống sót tự nhiên trực tiếp. Với tư cách của sống sót tự nhiên, sau đó là sống sót tự nhiên sống, về mặt nào con người được phú cho sức mạnh tự nhiên, sức mạnh sống là sống sót tự nhiên hoạt động giải trí, những sức mạnh này sống sót dưới dạng năng khiếu sở trường và năng lượng, dưới dạng mong ước ” .

Phát triển tư tưởng này của K.Marx. V.I.Lênin viết : ” … Khái niệm ( = con người ) là nguyện vọng thực thi mình, trải qua bản thân làm cho mình tự khách thể hóa trong quốc tế khách thể và thực thi cho mình ” .

Như vậy, cả K.Marx và V.I Lênin đều coi con người là một sống sót tự nhiên, có đặc thù sức khỏe thể chất, một sống sót sống hiện thực, có tư duy và có ngôn từ. Con người là một sống sót giống loài, nhưng ở mức độ cao nhất của sự tăng trưởng giống loài. Con người vừa là thực thể tự nhiên vừa là thực thể xã hội – Tính chất xã hội là cơ bản của con người. Cuộc sống xã hội và lao động làm Open ý thức con người. Như vậy điều kiện kèm theo thực chất của loài người là lao động, tư duy, ngôn từ. Điều này chỉ có được trong quy trình tăng trưởng của lịch sử dân tộc xã hội loài người. Trên cơ sở chung của các đặc thù năng lượng giống loài, nhu yếu những động cơ, hứng thú được hình thành phụ thuộc vào vào điều kiện kèm theo xã hội đơn cử của đời sống cá thể. Như vậy, sống sót con người với tư cách là năng lượng tự nhiên là tiềm năng cho việc tăng trưởng cá thể và nhân cách. Điều kiện của việc chuyển tiềm năng thực chất giống loài người thành thuộc tính hiện tại của nhân cách là một quy trình ( nắm vững ). Trước mắt thế hệ mới đã được bày ra sẵn sàng chuẩn bị của một nền khoa học, văn hóa truyền thống, kinh nghiệm tay nghề sản xuất và những quan hệ xã hội. Nói như K. Marx đó là ” tính hiện thực con người “. Mỗi nhân cách xuất phát từ mức độ của ” tính hiện thực con người ” này mà xác lập mức độ nhu yếu, nguyện vọng, bộc lộ sự tăng trưởng của mình. Mỗi cá thể biến tiềm năng giống loài, tiềm năng của mối quan hệ xã hội thành nhân cách trải qua hoạt động giải trí, học tập, giáo dục trong điều kiện kèm theo lịch sử dân tộc đơn cử của đời sống cá thể. Vì vậy, khái niệm nhân cách khác với khái niệm con người. Song cũng không nên quá cường điệu về sự khác nhau giữa chúng. Khái niệm con người và khái niệm nhân cách đều mang đặc thù xã hội, tuy nhiên chỉ khác nhau về mức độ xã hội mà thôi .

Để hiểu khái niệm nhân cách cần tìm hiểu và khám phá những tư tưởng của Hồ Chí Minh về ” Đạo đức cách mạng ” và những văn kiện của Đảng ta về con người mới. Nhân cách của người Nước Ta được tăng trưởng ở một mức độ cao của một quy trình tiến độ lịch sử vẻ vang không hề tách rời sự rèn luyện và giáo dục của Hồ Chí Minh và Đảng cộng sản Nước Ta. Đây là những gợi ý rất thiết yếu để thiết lập một ý niệm về nhân cách tương thích với người Nước Ta .

Trong quy trình giáo dục và rèn luyện cán bộ cách mạng và giáo dục nhân dân quản trị Hồ Chí Minh thường nói đến ” đạo đức cách mạng ” và đạo đức đó được vận dụng vào từng cá thể đơn cử, từng cương vị đơn cử được coi là tư cách. Trong cuốn ” Đường Kách mệnh “, viết từ năm 1925 quản trị Hồ Chí Minh đã đề cập tới tư cách người cách mạng. Sau này quản trị Hồ Chí Minh còn nêu ra tư cách người đảng viên, tư cách người công an vũ trang. quản trị Hồ Chí Minh nhu yếu người cán bộ phải có đạo đức cách mạng, phải có tư cách, có nghĩa là nhân cách. Hồ Chí Minh nhu yếu người cán bộ phải có nhân cách, trong đó gồm có thành phần các thuộc tính bên trong cá thể như cách nói của Người ” Đối với tự mình “. Thành phần thứ hai gồm có mối quan hệ của cá thể so với người khác, so với tập thể, so với xã hội, như cách nói của Bác Hồ ” Đối với người “. Thành phần thứ ba là mối quan hệ của cá thể với việc làm. Thành phần này biểu lộ hiệu suất cao ảnh hưởng tác động của nhân cách so với quốc tế bên ngoài. Cả thành phần thứ hai và thứ ba sống sót bên ngoài cá thể. Đó là mặt quan hệ xã hội của cá thể. Tư tưởng này biểu lộ rất rõ trong cuốn ” Đường Kách mệnh ” và những lời huấn thị của quản trị Hồ Chí Minh so với cán bộ, đảng viên, công an. Hồ Chí Minh nhu yếu ” so với tự mình ” tức là những phẩm chất bên trong cá thể là phải có tri thức : luôn luôn nhận xét, điều tra và nghiên cứu, học hỏi, có tình cảm cách mạng, vì tập thể, có ý chí cách mạng : cả quyết, nhẫn nại, phải có nhu yếu tương thích ; ít lòng ham muốn vật chất, phải có lập trường : giữ chủ nghĩa cho vững, phải có lí tưởng vì lí tưởng mà hi sinh ; phải có những nét tính cách tốt đẹp : cẩn trọng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, không hiếu danh, kiêu ngạo. Về mặt tâm lí học, những phẩm chất mà Bác Hồ nêu ra hoàn toàn có thể ở thành phần tiên phong hoàn toàn có thể coi như những quy trình tâm lí : nhận thức, tình cảm, ý chí và những thuộc tính của nhân cách như : tính cách, xu thế … Thành phần mạng lưới hệ thống thứ hai trong đạo đức và tư cách, với tư cách nhân cách là ” so với người ” ( cá thể quan hệ với cá thể khác, với tập thể bên ngoài là phải đem lòng chí công vô tư so với người, các sự quyết tử khó nhọc thì mình làm trước người ta, còn sung sướng rảnh rỗi thì mình nhường người ta hưởng trước. Đặc biệt so với từng người cần phải khoan thứ, giúp sức, trung thực ; so với đoàn thể thì phải nghiêm ( chấp hành nghiêm chỉnh những nghị quyết của đoàn thể ) ; so với Đảng và nhà nước phải tuyệt đối trung thành với chủ. Đối với nhân dân phải kính trọng lễ phép .

Thành phần mạng lưới hệ thống thứ ba biểu lộ trong mối quan hệ của cá thể so với việc làm ; ham làm những việc làm ích quốc lợi dân ( động cơ hoạt động giải trí vì xã hội ), phải có năng lượng để thực thi trách nhiệm đó ; phải có ý chí quyết tâm để triển khai : khó mấy cũng phải làm ; phải có những nét tính cách thiết yếu ; tận tụy, siêng năng. Ba thành phần của cấu trúc mạng lưới hệ thống nhân cách trên có quan hệ ngặt nghèo tạo thành một chỉnh thể nhân cách toàn vẹn. Đó chính là phẩm chất con người trong cải cách giáo dục của Bộ chính trị Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam nhu yếu là con người làm chủ, mà trước đây Hồ Chí Minh nhiều lần nhắc đến. Nhân cách được hiểu tới tư cách chủ thể của mối quan hệ xã hội và hoạt động giải trí và là người làm chủ tự nhiên, xã hội và làm chủ bản thân. Quan niệm này biểu lộ được chính sách của việc hình thành nhân cách. Con người muốn trở thành nhân cách phải biến những năng lượng tiềm năng thành những năng lượng hiện thực trải qua chính sách làm chủ. Đó chính là quy trình tổ chức triển khai những điều kiện kèm theo lịch sử dân tộc xã hội của các thuộc tính tâm ý của con người để lý giải và tái tạo hiện thực, để hoàn toàn có thể làm chủ được các mối quan hệ hiện thực. Nhờ có hoạt động giải trí phát minh sáng tạo, nắm vững những kinh nghiệm tay nghề của xã hội loài người, tham gia vào các hoạt động giải trí sống của xã hội, mà những phẩm chất làm chủ của con người được hình thành. Đó cũng chính là quy trình hình thành nhân cách. Nhân cách được tăng trưởng đó là hiệu quả của quy trình bản thân vươn tới làm chủ .

Trước hết là quy trình tự chủ bản thân. Muốn tự chủ bản thân trước hết phải coi bản thân là đối tượng người tiêu dùng của nhận thức của mình, ngay cả của tình cảm và hành vi của mình. Tự bản thân tò mò ra mình, kiểm soát và điều chỉnh nhận thức, tình cảm, hành vi của mình. Đồng thời bản thân phải tự kiểm tra mình cho tương thích với tiêu chuẩn xã hội. Muốn làm chủ bản thân phải có năng lượng làm chủ : năng lượng về sức khỏe thể chất và năng lượng về ý thức. Có thể chất tốt là tiền đề tự nhiên cho làm chủ bản thân. Năng lực chung và trí tuệ, năng lượng trình độ là tác dụng vừa là quy trình làm chủ. Người làm chủ là người phải phối hợp hài hòa giữa những phẩm chất của con người mới ” lao động, tình thương, lẽ phải “. Đó cũng là quá trình tự giáo dục của bản thân .

Thứ đến là tự chủ xã hội, làm chủ vạn vật thiên nhiên. Muốn tự chủ xã hội, tự nhiên con người phải có ý thức xã hội, có động cơ và mục tiêu xã hội mà phấn đấu. Có thái độ sẵn sàng chuẩn bị tham gia vào các hoạt động giải trí xã hội, nhằm mục đích tái tạo xã hội, tái tạo tự nhiên. Muốn tự chủ xã hội, vạn vật thiên nhiên phải có những phẩm chất và năng lượng để tự chủ. Phải có tri thức khoa học, sang tạo, có năng lượng điều khiển và tinh chỉnh quản lí xã hội, phải có năng lực hành vi để triển khai quyền tự chủ đó. Trong mối quan hệ xã hội còn phải tính đến mối quan hệ của môi trường tự nhiên vi mô cũng như vĩ mô ” mái ấm gia đình, bạn hữu, hàng xóm, láng giềng, nhóm bạn, tập thể, nhà trường, cơ quan, đến mối quan hệ Tổ quốc và quốc tế. Trong các mối quan hệ đó không chỉ có hiện tại mà có cả với quá khứ và tương lai. Tục ngữ ” uống nước nhớ nguồn ” là nhằm mục đích nói lên mối quan hệ hiện tại và quá khứ, ” Con dại cái mang ” là nói lên mối quan hệ nghĩa vụ và trách nhiệm của hiện tại với tương lai. Hồ Chí Minh nói ” vì niềm hạnh phúc trăm năm phải trồng người ” là nói lên việc giáo dục hình thành nhân cách cho thế hệ trẻ thời nay là vô cùng quan trọng trong việc thiết kế xây dựng xã hội tốt đẹp tương lai .

Như vậy tuy nhân cách con người có đặc thù xã hội-lịch sử đơn cử song nhân cách con người không chỉ được con người ở quy trình tiến độ lịch sử vẻ vang hiện tại nhìn nhận mà còn được thế hệ sau nhận xét nhìn nhận. Những nhân vật đã có công thôi thúc lịch sử vẻ vang tăng trưởng được thế hệ sau truyền mãi và đi vào lịch sử dân tộc như bài ca bất hủ. Như vậy, để tăng trưởng nhân cách ngoài trách nhiệm nhận thức tiếp thu kinh nghiệm tay nghề quá khứ triển khai đặt ra của hiện tại, còn triển khai những trách nhiệm của tương lai. Điều đó cũng gợi cho ta thấy rằng nhân cách không chỉ có ở khoảng trống trong bản thân con người đơn cử, hay trong mối quan hệ của cá thể với cá thể, cá thể với tập thể xã hội, với tư cách là chủ thể của mối quan hệ và hoạt động giải trí, mà còn ở sự nhìn nhận của cá thể khác, của xã hội, với tư cách là khách thể của mối quan hệ. Nhân cách về mặt nào đó là giá trị xã hội chung không chỉ sống sót trong cá thể mà sống sót ngoài cá thể, trong ý nghĩ và tình cảm của người khác, của xã hội. Vì vậy, nhân cách con người không chỉ sống sót ở hiện tại, mà khi họ chết đi nhân cách vẫn còn. ” Trăm năm bia đá thì mòn, nghìn năm bia miệng hãy còn trơ trơ ” .

Từ những vấn đề của Marx, Lênin, tư tưởng ” đạo đức cách mạng “, ” tư cách con người ” của quản trị Hồ Chí Minh, quan điểm ” làm chủ ” của Đảng ta về con người mới và những ý niệm truyền thống cuội nguồn của người Nước Ta tất cả chúng ta trọn vẹn hoàn toàn có thể kiến thiết xây dựng một ý niệm nhân cách tương thích lúc bấy giờ .

Nhân cách là mạng lưới hệ thống những phẩm giá xã hội của cá thể biểu lộ những phẩm chất bên trong của cá thể, mối quan hệ qua lại của cá thể với cá thể khác, với tập thể, xã hội, với quốc tế xung quanh và mối quan hệ của cá thể với việc làm trong quá khứ, hiện tại và tương lai .

Định nghĩa này vạch ra được những nét thực chất mà Marx và Lênin đã nêu : thực chất xã hội của nhân cách, mối quan hệ của cá thể và xã hội, đồng thời nêu được đặc thù cấu trúc mạng lưới hệ thống của nhân cách và chính sách của tăng trưởng nhân cách với tư cách là tự chủ trong tự nhiên, tự chủ trong xã hội và tự chủ trong bản thân mình .

Nhân cách không chỉ là mạng lưới hệ thống những phẩm chất xã hội của cá thể mà còn bao hàm những giá trị đạo đức của cá thể có được sự nhìn nhận của xã hội, của cá thể khác của thế hệ hiện tại và thế hệ tương lai. Điều này bộc lộ quan điểm ” đạo đức cách mạng “, ” tư cách của mỗi người ” khi nhìn nhận một con người mà Hồ Chí Minh đã nêu .

Định nghĩa này cho ta hình đung được mạng lưới hệ thống cấu trúc của việc tăng trưởng nhân cách hòa giải và tổng lực của cá thể con người. Muốn tăng trưởng nhân cách cá thể phải tăng trưởng những phẩm chất sức khỏe thể chất và tâm lí – xã hội của cá thể, những mối quan hệ của cá thể với quốc tế xung quanh, với xã hội, với trách nhiệm của cá thể. Năng lực chung và năng lượng trình độ của cá thể được hình thành trên cơ sở những trách nhiệm này. Nhân cách với tư cách là cái chuẩn nhìn nhận của xã hội so với con người tuy nhiên nó gắn chặt với con người đơn cử như thể những phẩm chất xã hội của cá thể. Vì vậy, có sự phân biệt khái niệm nhân cách, cá thể, con người qua định nghĩa này, tránh được sinh vật hóa, tâm lí hóa, xã hội hóa nhân cách như nhiều định nghĩa đã thấy ở trên. Vì vậy, định nghĩa trên hoàn toàn có thể sử dụng chung cho các khoa học xã hội trong đó có tâm lí học .

2. Cấu trúc nhân cách

Trong tâm lý học, khi nói đến nhân cách người ta thường đề cập tới cấu trúc nhân cách. Đặc biệt trong nhân cách người ta hay nói nhiều đến quan điểm cấu trúc và quan điểm mạng lưới hệ thống .

Hiểu được cấu trúc nhân cách, mạng lưới hệ thống nhân cách, sẽ tạo điều kiện kèm theo hiểu được thực chất của nhân cách. Đó cũng là quy trình tăng trưởng những ý niệm nhân cách từ cấu trúc nhân cách, cấu trúc mạng lưới hệ thống đến mạng lưới hệ thống nhân cách .

Trước hết nói về cấu trúc nhân cách. Cấu trúc nhân cách là sự sắp xếp các đặc thù, thành phần của nhân cách thành một chỉnh thể toàn vẹn tương đối không thay đổi trong mối liên hệ và quan hệ nhất định. Những người điều tra và nghiên cứu nhân cách theo hướng này cho rằng người ta sẽ không hiểu đúng một hiện tượng kỳ lạ tâm ý, như quy trình, trạng thái, thuộc tính tâm lí của nhân cách biểu lộ trong hoạt động giải trí và hành vi của họ, nếu như không tính đến sự lao lý của nhân cách, xét trong hàng loạt so với những hiện tượng kỳ lạ ấy. Vì vậy nghiên cứu và điều tra những góc nhìn những đặc thù riêng không liên quan gì đến nhau nào đó của nhân cách phải có một hình tượng về cấu trúc nhân cách .

Đề cập yếu tố cấu trúc nhân cách không hề quên được học thuyết phân tâm học của S.Freud về nhân cách. Theo ông con người được tạo bởi ba khối : vô thức, tiền ý thức, ý thức. Khối vô thức là khối bản năng, trong đó bản năng tình dục giữ vị TT. Nguồn nguồn năng lượng libido chi phối hàng loạt hoạt động giải trí đời sống tinh thần. Khối thứ hai giữ vai trò quá độ từ khối thứ nhất tới khối thứ ba. Khối thứ ba là ý thức gồm có những cái mà con người biết được một cách công khai minh bạch, rõ ràng. Nó gồm những thể chế chuẩn mực xã hội, yên cầu con người phải tuân theo, phải thực thi. Tương ứng với ba khối này cấu trúc nhân cách có ba phần :

– Nó ( trung tính ) : Freud gọi là Id

– Tôi : Freud gọi là Ego

– Siêu tôi : Freud gọi là SuperEgo .

Id là cái thùng chứa nguồn năng lượng tinh thần, là cái chảo sục sôi những khát vọng, bản năng, hoạt động giải trí theo nguyên tắc khoái cảm, nghĩa là nhu yếu được thỏa mãn nhu cầu ngay tức khắc những khát vọng, bản năng. Ego được hình thành do áp lực đè nén của thực tại bên ngoài tới hàng loạt khối bản năng và ham mê. Ego tuân theo nguyên tắc của nhu yếu thực tại. Con người phải dùng một nguồn năng lượng đáng kể để kiềm chế và trấn áp những phi lí của Id .

SuperEgo được hình thành do hiệu quả nhập tâm của những lời dạy bảo của mái ấm gia đình, những ảnh hưởng tác động của nền giáo dục, của nền văn hóa truyền thống. Siêu tôi hoạt động giải trí theo nguyên tắc phê phán và nguyên tắc kiểm duyệt. Cả ba khối này nếu được chuẩn mực phải ở trạng thái cân đối tương đối. Lúc ấy nhân cách tăng trưởng thông thường. Nhưng cả ba khối này luôn luôn xung đột và xích míc với nhau. Sự xung đột này chính là chính sách hoạt động giải trí ý thức con người. Từ đó, ông nêu ra chính sách hoạt động giải trí tâm ý con người. Các chính sách đó là :

1 – Cơ chế kiểm duyệt chèn ép ;

2 – Cơ chế biến dạng ;

3 – Cơ chế bốc hơi ( siêu thăng ) ;

4 – Cơ chế suy thoái và khủng hoảng ( siêu giáng ) .

Về tâm lí học. Freud đã nêu ra các thành phần vô thức, tiền ý thức, ý thức và những mặt của đời sống tâm hồn của con người. Tâm lý học mác xít không coi nhẹ vô thức, nó chiếm một vị trí nhất định trong đời sống tinh thần con người, trong cấu trúc nhân cách. Tuy nhiên, phân tâm học đã trái chiều trọn vẹn với các nguyên tắc của tâm lý học mác xít. Nó tách rời điều kiện kèm theo xã hội với việc hình thành nhân cách. S.Freud đã tuyệt đối hóa bản năng tình dục của con người, coi sự thỏa mãn nhu cầu tình dục là động lực của hoạt động giải trí, động lực của nhân cách. Cách sắp xếp các thành phần của nhân cách như vậy và đặc biệt quan trọng coi trọng thành phần vô thức, coi thành phần này là quyết định hành động trong đời sống tâm hồn con người là không tương thích trong thực tiễn những hiểu thường thì của tất cả chúng ta .

Cấu trúc nhân cách còn được bộc lộ trong lý luận hai thành phần trong sự tăng trưởng tâm ý. Trong cấu trúc nhân cách hai thành phần này gồm có hai cấu trúc nhỏ ; nội tâm lý và ngoại tâm lý. Những yếu tố sinh vật là chính sách nội tâm lý. Cơ chế bên trong của các thành phần tâm ý gồm có : các quy trình, các công dụng và trạng thái. Đây là cái khung bên trong của cấu trúc nhân cách. Tất cả các quan hệ bên ngoài của nhân cách, tổng thể các hình thức của mối quan hệ này ảnh hưởng tác động với quốc tế bên ngoài, với thực trạng xã hội thuộc ngoài tâm ý. Tiểu cấu trúc này có toàn bộ nội dung xã hội của nhân cách, nếu như nội dung tâm lí mang những đặc thù của các quy trình tâm lí như tri giác, trí nhớ, tư duy, tưởng tượng thì trong thành phần của ngoại tâm lí gồm có tình cảm, lý tưởng, năng lượng, hứng thú, khuynh hướng. Đây là quan điểm siêu hình về nhân cách. Sự thật, việc phân loại hai thành phần sinh vật và xã hội trong cấu trúc nhân cách song song sống sót là không hài hòa và hợp lý, chính do ngay cả yếu tố sinh vật của con người cũng mang đặc thù xã hội .

Khắc phục những khuynh hướng sai lầm đáng tiếc trong cấu trúc nhân cách, các nhà tâm lý học Liên Xô cũ và các nước xã hội chủ nghĩa khác đã xác lập cấu trúc nhân cách trên cơ sở đời sống thực và hoạt động giải trí thực của con người. Cấu trúc nhân cách không phải là tổng hợp những quy trình, trạng thái, thuộc tính tâm lí mà là sự hình thành toàn vẹn những thành phần tâm lí trong mối quan hệ lẫn nhau .

Có thể nêu ra 1 số ít cấu trúc tâm lí đơn cử .

Trước hết phải kể đến cấu trúc nhân cách của A. G.Kovalev gồm bốn thuộc tính : khuynh hướng, khí chất, tính cách, năng lượng .

Theo quan điểm của V.N.Miasisep ” yếu tố cấu trúc, đó là yếu tố tương thích của những khuynh hướng nội dung, được thực thi trong những dạng hoạt động giải trí khác nhau gắn liền với điều kiện kèm theo sống trong thời hạn lịch sử dân tộc tương thích xuất phát từ những thái độ cơ bản như nguyện vọng, những nhu yếu, những nguyên tắc, nhu yếu … Cấu trúc được biểu lộ đúng mực hơn trong những vai trò nhất định của các nhu yếu khác nhau ” .

B.X.Merlin cho rằng ” trong tâm lí học Xô Viết thường chia ra ba nhóm thuộc tính nhân cách : khí chất, tính cách, năng lượng. Đôi khi người ta thêm thuộc tính thứ tư, đó là xu thế “. Ông cho rằng khí chất không phải là thuộc tính của nhân cách. Các thuộc tính còn lại của nhân cách là những bộ phận hợp thành không hề tách rời. Mỗi một thuộc tính của nhân cách đồng thời là biểu lộ của xu thế, vừa là bộc lộ của tính cách và năng lượng. Nó được hình thành trong hoạt động giải trí và ở một mức độ nào đó tùy thuộc vào tư chất di truyền. Vì thế khi nói đến cấu trúc nhân cách thì phải hiểu đó là mối liên hệ qua lại và việc tổ chức triển khai các thuộc tính nhân cách .

B.G.Ananiev thiết kế xây dựng cấu trúc nhân cách theo hai nguyên tắc : nguyên tắc thứ bậc và nguyên tắc phối hợp. Nguyên tắc thứ bậc có nghĩa là những thuộc tính tâm sinh lý, những thành phần xã hội phục tùng thuộc tính xã hội chung nhất, phức tạp nhất. Nguyên tắc phối hợp có nghĩa là nhiều mức độ của các thuộc tính ảnh hưởng tác động qua lại lẫn nhau, phối hợp nhau. Theo ông cấu trúc nhân cách ngoài ba thành phần cơ bản của hiện tượng kỳ lạ tâm lí, đơn cử là các công dụng tâm sinh lí ( cảm xúc, trí nhớ … ) và quy trình chung của sự hình thành động cơ hành vi. Trong nhóm sau cuối này có nhu yếu và tâm thế .

Theo J. Stêfanôvic ( Tiệp Khắc ) cấu trúc nhân cách phải được hiểu như là sự sắp xếp những đặc thù của nhân cách vào cái hàng loạt trong mối tác động ảnh hưởng qua lại giữa chúng. Vì vậy ông nêu các đặc thù của cấu trúc nhân cách như sau :

1 – Đặc điểm tính tích cực – động cơ của nhân cách. Đặc điểm này biểu lộ đặc thù khuynh hướng của nhân cách gồm có hứng thú, khuynh hướng, nguyện vọng, kế hoạch sống .

2 – Đặc điểm lập trường – quan hệ của nhân cách. Đặc điểm này biểu lộ giá trị của nhân cách, gồm có lập trường, lý tưởng và quan hệ sống .

3 – Đặc điểm về mặt hành vi của nhân cách. Đặc điểm này biểu lộ năng lực hoạt động giải trí có thành tích của nhân cách, gồm có tri thức, kỹ xảo, thói quen .

4 – Đặc điểm về tự kiểm soát và điều chỉnh của nhân cách. Đặc điểm này bộc lộ sự kiểm soát và điều chỉnh và kiểm tra những rung cảm và hành vi của mình, gồm có tự ý thức, tự nhìn nhận, tự phê bình của nhân cách .

5. Đặc điểm về hành động của nhân cách. Đặc điểm này bộc lộ ở khí chất của nhân cách .

Ở Nước Ta khi nói đến nhân cách người ta thường nghĩ đến hai thành phần cơ bản : đức và tài hay phẩm chất và năng lượng .

Có thể kể ra các phẩm chất sau đây :

– Phẩm chất chính trị, tư tưởng : lí tưởng lập trường niềm tin, các quan điểm tự nhiên, xã hội, con người .

– Phẩm chất, đạo đức, tác phong : các thái độ so với xã hội, so với người khác và thái độ so với bản thân, tính nết, tính khí, lối sống, thói quen đạo đức .

– Các năng lượng và sở trường, năng khiếu sở trường .

Người có nhân cách phải là người thống nhất được hai mặt phẩm chất và năng lượng, tức là thống nhất giữa mặt đức và tài. Về thực ra việc nhìn nhận nhân cách con người là nói về mặt phẩm chất, phẩm giá trong đó đã bao hàm mặt năng lượng của con người .

Trong cách nói, cách hiểu cấu trúc nhân cách người ta thấy chưa thỏa đáng. Vì vậy, một số ít nhà tâm lí học hiểu và điều tra và nghiên cứu nhân cách theo cách tiếp cận cấu trúc – mạng lưới hệ thống. Một nguyên tắc cơ bản của cấu trúc – mạng lưới hệ thống là ý niệm nhân cách như thể con người với mạng lưới hệ thống mở và đóng. Khi gọi nhân cách là mạng lưới hệ thống mở có nghĩa là các thuộc tính phẩm chất của nhân cách được qui định bởi tác động ảnh hưởng bên ngoài. Nói đến mạng lưới hệ thống đóng của con người, là nói đến tác dụng của các mối liên hệ bên trong giữa các thuộc tính, phẩm chất của con người vừa như nhân cách, vừa như là thành viên và chủ thể. Nhờ có ý thức và tự ý thức mà con người mang đặc thù mạng lưới hệ thống đóng này. Do đó, trách nhiệm cơ bản của cách tiếp cận cấu trúc – mạng lưới hệ thống là nghiên cứu và điều tra những đặc thù cơ bản của con người với tư cách là chủ thể của hoạt động giải trí .

Điển hình theo kiểu cấu trúc – mạng lưới hệ thống là K.K.Platonov. Cấu trúc – mạng lưới hệ thống của nhân cách gồm có bốn cấu trúc nhỏ :

1 – Xu hướng, có quan hệ với các đặc trưng đạo đức của nhân cách. Cấu trúc nhỏ này không có tư chất tự nhiên trực tiếp, phản ánh ý thức xã hội, do xã hội chế ước .

2 – Kinh nghiệm, gồm có những kỹ xảo, kỹ năng và kiến thức, là những phương pháp khách thể hóa nhân cách trong hoạt động giải trí .

3 – Những đặc thù cá thể của các quy trình tâm ý khác nhau. Cấu trúc này gồm có các quy trình tâm lí riêng rẽ và các tính năng tâm lí với hình thức phản ánh .

4 – Thuộc tính sinh vật qui định nhân cách. Đó là thuộc tính của khí chất, giới tính, lứa tuổi bệnh lí .

Trong cấu trúc – mạng lưới hệ thống tính năng về nhân cách của Platonov, tất cả chúng ta không thấy thành phần tính cách và năng lượng. Tính cách và năng lượng hoàn toàn có thể nằm trong cấu trúc nhỏ, hoặc trong phần giao thoa của các cấu trúc nhỏ. Tính cách có vẻ như cái khung của nhân cách. Xu hướng ở một mức độ nào đó xác lập nhân cách lẫn tính cách. Năng lực là tổng hòa những thuộc tính của cá thể có trong bốn cấu trúc nhỏ của nhân cách. Ta hoàn toàn có thể hiểu năng lượng sức khỏe thể chất, năng lượng ý thức, năng lượng tiềm tàng, năng lượng hiện thực .

Theo A. I. Serbakov, cấu trúc nhân cách là tổng hòa những thuộc tính tâm lí có ý nghĩa xã hội, thái độ và hành vi của cá thể bộc lộ trong quy trình tăng trưởng thành viên và lao lý hành vi và hoạt động giải trí của thành viên. Vì vậy cấu trúc động lực công dụng của nhân cách gồm bốn mạng lưới hệ thống : Hệ thống thứ nhất là mạng lưới hệ thống điều hòa, mạng lưới hệ thống thứ hai là mạng lưới hệ thống kích thích ; mạng lưới hệ thống thứ ba là mạng lưới hệ thống không thay đổi ; mạng lưới hệ thống thứ tư là mạng lưới hệ thống mệnh lệnh. Hệ thống thứ nhất gồm có cơ quan thụ cảm như nghe, nhìn, sờ mó, v.v.. Hệ thống thứ hai gồm có khí chất, trí tuệ, nhận thức, thái độ. Đó là những cơ cấu tổ chức tâm lí bền vững và kiên cố, là mẫu sản phẩm của hoạt động giải trí với tư cách là chủ thể của nhận thức. Hệ thống thứ ba là mạng lưới hệ thống không thay đổi của nhân cách gồm có xu thế : năng lượng, tính cách, tính tự chủ. Hệ thống thứ tư gồm có những phẩm chất có ý nghĩa xã hội của nhân cách pháp luật hành vi và hành vi của con người và ý thức cao về sự tăng trưởng xã hội. Hệ thống này gồm có chủ nghĩa nhân đạo, chủ nghĩa tập thể, chủ nghĩa sáng sủa và tình yêu lao động .

Cuối những năm bảy mươi xu thế tiếp cận cấu trúc nhân cách đã dần sửa chữa thay thế bằng khuynh hướng tiếp cận mạng lưới hệ thống. Có thể nói đây là bước tiến trong lí luận tâm lí học, đặc biệt quan trọng trong tâm lí học nhân cách. Thực tế ở Liên Xô người ta đã vận dụng quan điểm mạng lưới hệ thống trong các tác phẩm lí luận nhân cách của V.N. Kuzmin, E. G. Iudin, I.V. Blauberg, B.N. Xadovxki và nhiều tác giả khác. Điều này chứng tỏ sự thiết yếu của việc nắm vững những nguyên tắc chung của nghiên cứu và phân tích mạng lưới hệ thống để chuyển nó vào tâm lí học nhân cách. Trong những năm gần đây, trong các ý niệm nhân cách khác nhau người ta đã vạch ra những tín hiệu của đặc thù mạng lưới hệ thống. Những khu công trình của Đ. N. Uznadze, V. E. Iadov, N. I. Népomniasaia, L.I. Bogiovie đã biểu lộ điều đó. Đặc biệt trong 7 khu công trình viết tay chưa công bố khi A.N. Leonchiev còn sống, ông đã chỉ ra rằng ” nhân cách là phẩm chất mạng lưới hệ thống và thế cho nên nó là phẩm chất cực nhạy ” .

A. V. Pêtrovxki cho rằng với quan điểm hoạt động giải trí, nhân cách hoàn toàn có thể hiểu chỉ trong mạng lưới hệ thống của mối liên hệ nhân cách bền vững và kiên cố. Những mối liên hệ này tạo thành phẩm chất, của bản thân nhóm hoạt động giải trí. Những hoạt động giải trí nhóm pháp luật những bộc lộ nhân cách, vị trí riêng của mỗi người trong mạng lưới hệ thống mối liên hệ liên cá thể và nói rộng trong mạng lưới hệ thống mối quan hệ xã hội. Trong điều kiện kèm theo của nhóm xã hội đơn cử, phẩm chất nhân cách bộc lộ dưới hình thức của những mối liên hệ qua lại liên nhân cách .

Hành vi của nhân cách hình thành trong điều kiện kèm theo của hoạt động giải trí có đối tượng người tiêu dùng và giao tiếp theo đặc thù của mức độ tăng trưởng của nhóm. Hành vi nổi bật của cá thể diễn ra với tư cách là hành vi xã hội – tâm lí. Những mối liên hệ liên nhân cách diễn ra vừa như mối quan hệ chủ thể – chủ thể ( tiếp xúc ) hoặc như mối quan hệ chủ thể – khách thể ( hoạt động giải trí có đối tượng người dùng ), và nhân cách là chủ thể của những mối quan hệ này. Hoạt động và tiếp xúc với tư cách là mạng lưới hệ thống toàn vẹn của mối liên hệ cá thể và thực trạng xã hội của cá thể đó biểu lộ trong mối liên hệ nhân cách. Trên cơ sở nghiên cứu và phân tích mạng lưới hệ thống mối liên hệ liên nhân cách, A.V. Petrovxki hiểu nhân cách là chủ thể của mạng lưới hệ thống vững chắc tương đối của mối quan hệ chủ thể – khách thể – chủ thể và chủ thể – chủ thể – khách thể bộc lộ trong hoạt động giải trí và tiếp xúc và có tác động ảnh hưởng đến những người khác .

Các ý niệm nhân cách như vậy sẽ tháo gỡ được sự trái chiều nhân cách với thực trạng xã hội, với nhóm xã hội, và được cho phép xem xét một cách hiện thực nhân cách với bước tiếp cận mạng lưới hệ thống. Điều đó có nghĩa là, trong sự thống nhất với điều kiện kèm theo của thực trạng xã hội, nhân cách được tăng trưởng và tự mày mò ra mình với tư cách là chủ thể của mối quan hệ qua lại với nội dung đối tượng người dùng của hoạt động giải trí và với những người khác .

Với ý niệm nhân cách như trên, A. V. Petrovxki đã chia ra ba loại đặc thù của sống sót cá thể do thành phần khái quát xã hội, bản thân cá thể và mối liên hệ giữa chúng .

Mặt tiên phong là thuộc tính nhân cách bên trong. Nhân cách được xem xét với tư cách là sống sót do bản thân của chủ thể, trong khoảng trống bên trong của sống sót cá thể .

Mặt thứ hai là thuộc tính nhân cách ngoài cá thể. Hình thức sống sót của nhân cách và pháp luật nhân cách là khoảng trống của mối liên hệ liên nhân cách. Nhân cách diễn ra trong nhóm và phẩm chất nhóm diễn ra trải qua từng cá thể. Mặt này gồm có những hoạt động giải trí và tiếp xúc của cá thể so với sự vật và so với người khác .

Mặt thứ ba là thuộc tính mạng lưới hệ thống cá thể của nhân cách. Hình thức sống sót của nhân cách cũng ở ngoài cá thể, bộc lộ sự nhìn nhận của xã hội, của người khác so với nhân cách. Ở mặt này, cá thể dù chết đi nhân cách vẫn còn .

Nếu ý niệm ba mặt trong mạng lưới hệ thống nhân cách như trên thì sẽ Open yếu tố giữa nhân cách và cá thể không có sự như nhau. Nhân cách sống sót không cần sự xuất hiện của cá thể. Liệu điều này hoàn toàn có thể đồng ý được không ? Có thể gật đầu vấn đề này nếu tính đến ý nghĩa to lớn của nó trong việc vận dụng quan điểm của C. Mác về thực chất con người : trong tính hiện thực, thực chất con người là tổng hòa các quan hệ xã hội. Đồng thời vấn đề này xử lý được cơ bản một số ít yếu tố lí luận nhân cách cũng như vận dụng nó vào thực tiễn công tác làm việc giáo dục .

Việc nghiên cứu và điều tra nhân cách phải nghiên cứu và điều tra mạng lưới hệ thống mối quan hệ bên trong, bên ngoài cá thể và mối quan hệ giữa các cá thể, trong nhóm, trong tập thể, trong xã hội, trong giai cấp, dân tộc bản địa, trong giới xã hội mà cá thể sống hoạt động giải trí và tiếp xúc .

Trên cơ sở khái niệm nhân cách đã nói trên, chúng tôi phác thảo quy mô nhân cách .

Phác thảo quy mô cấu trúc nhân cách .

Đạo đức :

1 ) Thế giới quan, lý tưởng gồm có quan điểm chính trị, lập trường, vai trò xã hội của cá thể .

2 ) Thái độ và hành vi ứng xử xã hội của cá thể .

– Thái độ và hành vi so với người khác, so với mái ấm gia đình, so với xã hội : đoàn thể, nhân dân, Tổ quốc .

– Thái độ so với lao động .

3 ) Tình cảm và ý chí .

a ) Mặt tình cảm :

– Tình cảm đạo đức

– Tình cảm trí tuệ

– Tình cảm nghệ thuật và thẩm mỹ .

b ) Mặt ý chí : Tính tự chủ, tính cân đối, tính mục tiêu, tính gan góc, tính hòa nhập .

Năng lực

– Năng lực trí tuệ – năng khiếu sở trường, năng lượng trình độ kĩ năng .

– Năng lực sức khỏe thể chất – tâm ý .

3. Một số thuộc tính nhân cách

A. Mặt tài ( năng lượng ) của nhân cách

( I ). Khái niệm về tài

“ Người không có đức là người vô dụng. Người không có tài thì thao tác gì cũng khó ” – Hồ Chí Minh

3.1. Quan hệ đức và tài ( năng lượng )

Ngày nay, trong sự nghiệp thay đổi của quốc gia hơn khi nào hết rất cần con người có đức và tài, tức là người có phẩm chất và năng lượng. Những yếu tố đức tài lâu nay vẫn còn nhiều quan điểm trái ngược nhau. Có người cho đạo đức là cái gốc quan trọng, nó quyết định hành động hàng loạt nhân cách con người. Nhưng không ít người cho rằng trong cơ chế thị trường lúc bấy giờ không hề lấy đức mà làm giàu cho bản thân và quốc gia được, chỉ có tài mới thành đạt được .

Vậy tất cả chúng ta hiểu đức và tài như thế nào và mối quan hệ giữa chúng .

Trong khoanh vùng phạm vi tâm lý học, tôi muốn đề cập đến vấn đề tài ( năng lượng ) của nhân cách .

Đức và tài một thời ta hay gọi là hồng và chuyên, rồi đến phẩm chất và năng lượng, đạo đức và năng lực .

Khi nói đến ” đức ” người ta hay đề cập tới mặt tư tưởng chính trị, mặt đạo đức .

Còn khi nói đến năng lượng là nói đến trình độ văn hóa truyền thống, trình độ trình độ, nhiệm vụ, năng lượng sức khỏe thể chất và tâm ý năng lượng ứng xử .

Đức với tài phân biệt ở đây chỉ là tương đối. Tùy từng cương vị công tác làm việc, tùy từng mô hình lao động mà đức và tài có sự xem xét khác nhau theo đặc trưng nhất định .

Đối với cán bộ chỉ huy thì mặt tư tưởng chính trị phải thật vững vàng, lập trường vững chãi, có ý thức đấu tranh bảo vệ đường lối của Đảng, gương mẫu về đạo đức, tác phong tương thích cho việc tập hợp và giáo dục quần chúng. Đối với cán bộ khoa học phải có ý thức Giao hàng quốc gia, có tư duy phát minh sáng tạo, tự chủ, độc lập .

Đức là gốc của nhân cách nhưng không có nghĩa là coi nhẹ tài. Đức và tài ở một mức độ nào đó thống nhất nhau, không hề tách rời nhau. Không thể nói một con người có tài mà không có đức. Có tài mà không có đức nhiều khi làm hại nhiều cho quốc gia. Có tài mà chỉ nhằm mục đích ship hàng cho cá thể, tham nhũng, vô kỷ luật thì sẽ làm hại cho nhân dân, nhất là khi làm xô lệch đường lối của Đảng thì tai hại biết chừng nào. Như vậy, không hề gọi là tài được. Không thể nói con người tài phá hoại quốc gia được theo quan điểm nhân cách .

Vấn đề đức không riêng gì tâm lý học điều tra và nghiên cứu mà nhiều khoa học như đạo đức học, mỹ học, giáo dục học, xã hội học … Chúng ta đã có dịp đề cập rải rác ở các chương trên. Ở đây chúng tôi không có dự tính nêu ra tổng thể các thuộc tính của đức về mặt tâm lý học như nhu yếu, lý tưởng thế giới quan, tính cách, khí chất, động cơ, tình cảm, giá trị …

Chúng tôi đề cập tới mặt tài ( năng lượng ) trong nhân cách. Phát huy tổng lực năng lượng con người trong sự nghiệp công nghiệp hóa và tân tiến hóa quốc gia không hề không chăm sóc thích đáng yếu tố năng lượng .

3.2. Vấn đề định nghĩa năng lượng

Hiện nay trong tâm lý học có nhiều định nghĩa về năng lượng khác nhau. Sau đây, là một vài ví dụ về các định nghĩa đó .

P.A.Ruđích : ” Năng lực và đặc thù tâm – sinh lý của con người chi phối quy trình tiếp thu các kỹ năng và kiến thức, kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo cũng như hiệu suất cao triển khai một hoạt động giải trí nhất định .

Định nghĩa này đã lan rộng ra khái niệm năng lượng gồm có các điều kiện kèm theo tâm – sinh lý chi phối các loại hoạt động giải trí con người .

A. G. Côvaliôp định nghĩa ” Năng lực là một tập hợp hoặc tổng hợp những thuộc tính của cá thể con người, cung ứng những nhu yếu lao động và bảo vệ cho hoạt động giải trí đạt được những tác dụng cao ” .

N. X. Lâytex cho rằng năng lượng là những thuộc tính tâm ý nào của cá thể mà là điều kiện kèm theo để triển khai xong tốt đẹp những loại hoạt động giải trí nhất định .

Cả hai định nghĩa của A.G.Côvaliốp và N. X. Lâytex đều nêu lên những thuộc tính của cá thể bảo vệ điều kiện kèm theo cho hoạt động giải trí đó. Song so với A. G. Côvaliôp cho những thuộc tính đó gồm có tổng thể các thuộc tính của cá thể chứ không riêng gì là những thuộc tính tâm ý như N. X. Lâytex ý niệm. Rõ ràng định nghĩa của Côvaliôp thỏa đáng hơn ở chỗ con người không chỉ có năng lượng tinh thần, tâm ý mà còn có những năng lượng về sức khỏe thể chất nữa .

Giáo sư, tiến sỹ Phạm Minh Hạc trong bài viết của mình đã định nghĩa năng lượng như sau : ” Năng lực là những đặc thù tâm ý riêng biệt, tạo thành điều kiện kèm theo pháp luật vận tốc, chiều sâu, cường độ của việc tác động ảnh hưởng vào đối tượng người tiêu dùng lao động “. Định nghĩa này đã coi năng lượng là một yếu tố thành trong một hoạt động giải trí đơn cử, tạo thành điều kiện kèm theo pháp luật vận tốc, chiều sâu, cường độ ảnh hưởng tác động vào đối tượng người tiêu dùng lao động .

Để có một định nghĩa về năng lượng thích hợp trước hết hãy xác lập những tín hiệu của năng lượng phân biệt người này và người khác, chính bới khi nói đến năng lượng là nói đến sự sai biệt giữa các cá thể. Các tín hiệu độc lạ đó là :

a ) Khác biệt trong khuynh hướng hoạt động giải trí .

b ) Khác biệt trong nhịp độ hoạt động giải trí và sự tân tiến của hoạt động giải trí và sự thuận tiện trong hoạt động giải trí đó .

c ) Số lượng và chất lượng của hiệu quả hoạt động giải trí .

d ) Tính chất độc lập và phát minh sáng tạo trong hoạt động giải trí .

Khuynh hướng là dấu hiệu đầu tiên và sớm nhất của những năng lực đang hình thành. Khuynh hướng biểu hiện ở nguyện vọng, ý muốn của trẻ đối với hoạt động nhất định (Học vẽ, học âm nhạc, học toán). Nhiều khi nguyện vọng này xuất hiện rất sớm, có tính chất tự phát, say mê ngay trong những điều kiện không thuận lợi. Rõ ràng khuynh hướng cho ta biết những tiền đề bẩm sinh nhất định đối với việc phát triển năng lực. Khi có khuynh hướng thật sự, không những con người bị thu hút mãnh hệt vào hoạt động, đạt tiến bộ nhanh hơn người khác và kết quả hơn người khác có trình độ như nhau – Khuynh hướng thật sự thể hiện ở mặt tình cảm và ý chí đối với hoạt động – Khuynh hướng đầu tiên tạo điều kiện thúc đẩy con người hoạt động, bảo đảm cho năng lực nảy sinh và phát triển. Người có năng lực về một hoạt động nào đó thường khi bắt tay thực hiện một hành động nào đó dễ dàng hơn người không có năng lực, sự tiến bộ trong hoạt động đó rất nhanh, nhịp độ về tốc độ, về cường độ và độ sâu của hoạt động đó cũng được tiến hành có chất lượng hơn người không có năng lực. Kết quả của hoạt động đứng về số lượng và chất lượng cũng được bảo đảm cao. Người có năng lực ở mức độ cao bao giờ cũng được thể hiện ở tính chất độc lập và sáng tạo trong hoạt động. Như vậy, một hoạt động đòi hỏi nhiều phẩm chất tâm lý cá nhân phù hợp. Những phẩm chất cá nhân này là điều kiện cho hoạt động có kết quả.

Xem thêm: Mô hình cổng trại

Từ việc nghiên cứu và phân tích các định nghĩa trên và nghiên cứu và phân tích các tín hiệu của năng lượng ta hoàn toàn có thể định nghĩa : Năng lực là tổng hợp những thuộc tính tâm ý tương thích với nhu yếu một loại hoạt động giải trí nhằm mục đích làm cho hoạt động giải trí đó đạt được hiệu quả .

Khi nói đến năng lượng là nói đến năng lực đạt được hiệu quả trong hoạt động giải trí nào đó. Muốn có tác dụng thì cá thể phải có những phẩm chất tâm ý nhất định tương thích với nhu yếu của hoạt động giải trí đó. Nếu những thuộc tính tâm ý không tương thích với nhu yếu của một hoạt động giải trí thì không có năng lượng. Một người không có lỗ tai âm nhạc, không có năng khiếu sở trường phân biệt các âm sắc thì không hề có năng lực âm nhạc được .

Năng lực không phải là những thuộc tính cá thể riêng không liên quan gì đến nhau mà là một tổng hợp các thuộc tính cá thể phân phối được nhu yếu cao của hoạt động giải trí. Tổ hợp không có nghĩa là các thuộc tính đó sống sót song song mà chúng có quan hệ và tác động ảnh hưởng lẫn nhau và thống nhất với nhau theo nhu yếu nhất định. Trong đó có những thuộc tính làm nền, thuộc tính chủ yếu và thuộc tính khác làm phù trợ .

Ví dụ nghiên cứu và phân tích năng lượng hội họa của một họa sỹ gồm có các thuộc tính sau : Thuộc tính cơ sở, thuộc tính chủ yếu, thuộc tính hỗ trợ .

– Thuộc tính làm cơ sở : tính nhạy cảm cao của cơ quan nghiên cứu và phân tích thị giác được tăng trưởng trong quy trình hoạt động giải trí. Điều đó được bộc lộ ở cảm xúc về đường nét, tỉ lệ, hình dáng, sáng tối, sắc tố, nhịp độ, cảm xúc hoạt động của bàn tay, trí nhớ hình tượng tăng trưởng cao .

– Thuộc tính chủ yếu : trí tưởng tượng, phát minh sáng tạo thẩm mỹ và nghệ thuật bảo vệ cho người ta nắm được cái thực chất và cái đặc trưng trong hiện tượng kỳ lạ của đời sống, sự khái quát hay điển hình hóa, kiến thiết xây dựng bố cục tổng quan độc lạ .

– Thuộc tính phù trợ, bổ trợ bộc lộ trong tâm trạng cảm hứng và thái độ cảm hứng trước hiện tượng kỳ lạ được trông thấy .

Nói đến năng lượng là nói đến hiệu suất cao của hoạt động giải trí. Thực tế những người tăng trưởng tâm ý thông thường nào cũng có năng lực tiếp thu 1 số ít kiến thức và kỹ năng, kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo tối thiểu .

Song trong những điều kiện kèm theo bên ngoài như nhau thì những người khác nhau hoàn toàn có thể tiếp thu những tri thức, kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo đó với nhịp độ khác nhau. Một người tiếp thu một cách nhanh gọn, người khác phải mất thì giờ và công sức của con người, một người nào đó hoàn toàn có thể có trình độ điêu luyện, còn người kia mặc dầu có nhiều nỗ lực vẫn chỉ ở mức độ trung bình. Có 1 số ít loại hoạt động giải trí đặc trưng như hoạt động giải trí văn học, thẩm mỹ và nghệ thuật, thể thao chỉ có 1 số ít người có năng lượng nhất định mới hoàn toàn có thể đạt được tác dụng. Ai cũng hoàn toàn có thể hát, nhưng hát hay thì không chỉ có rèn luyện mà phải có tai âm nhạc và giọng tốt .

Vì vậy, khi xét thực chất của năng lượng cần chú ý quan tâm đến :

– Sự khác nhau giữa người này và người kia về hiệu suất cao của hoạt động giải trí .

– Năng lực tạo điều kiện kèm theo cho việc tiếp thu những tri thức, kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo thuận tiện chứ không phải bản thân tri thức, kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo .

Vì vậy một học viên không có năng lượng học tập ở một mức độ nào đó cũng có năng lực tiếp thu những tri thức, kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo. Đồng thời sự độc lập phát minh sáng tạo của từng cá thể trong hoạt động giải trí cũng biểu lộ mức độ năng lượng cao .

3.3. Các mức độ của năng lượng

Trong từng nghành hoạt động giải trí, năng lượng của từng người biểu lộ khác nhau. Xét về mức độ tăng trưởng năng lượng hoàn toàn có thể chia làm 2 loại : năng lượng tái tạo và năng lượng phát minh sáng tạo. Với mức độ tái tạo của năng lượng cá thể biểu lộ rõ năng lực của mình trong việc đạt hiệu quả so với nghành kiến thức và kỹ năng, nắm vững và thực thi hoạt động giải trí theo mẫu ( do người khác hướng dẫn, hoặc đọc sách báo, tài liệu ). Ở mức độ phát minh sáng tạo của năng lượng cá thể có năng lực phát minh sáng tạo ra cái mới, cái độc lạ với hiệu quả cao. Đương nhiên trong tái tạo có không ít phát minh sáng tạo và ngược lại trong sáng tạo cũng có không ít tái tạo. Trong quy trình hoạt động giải trí của con người hoàn toàn có thể chuyển từ mức độ này sang mức độ kia .

Nếu xét về mức độ cao năng lượng của cá thể có kĩ năng và thiên tài .

Tài năng là mức độ năng lượng cao, biểu lộ sự hoàn thành xong có hiệu suất cao cao, xuất sắc có đặc thù phát minh sáng tạo một hoạt động giải trí nào đó. Ví dụ năng lực thơ của Tố Hữu, Xuân Diệu, Huy Cận, năng lực âm nhạc của Đặng Thái Sơn, năng lực hội họa của Diệp Minh Châu, Phan Chánh. Tài năng có quan hệ ngặt nghèo với tính cách cá thể. Mỗi kĩ năng hoàn toàn có thể có tính cách khác nhau. Theo B. G. Ananiel : ” Muốn hiểu hiện tượng kỳ lạ thực chất của kĩ năng cần phải tập hợp hai lý luận tâm lí – lí luận về năng lượng và lí luận về tính cách, có nghĩa là học thuyết về thuộc tính tâm lí của nhân cách .

Thiên tài là mức độ năng lượng cao nhất, mức độ hoàn hảo nhất, đạt được những thành tựu tuyệt vời trong một hay nhiều hoạt động giải trí phức tạp có ý nghĩa lớn so với đời sống xã hội. Thiên tài là những phát minh sáng tạo thôi thúc quả đât tiến lên. Con người có kĩ năng hoàn toàn có thể có phát minh sáng tạo xuất sắc trong nghành nghề dịch vụ hoạt động giải trí của mình, nhưng chỉ có thiên tài mới vạch ra con đường mới trong nghành nghề dịch vụ hoạt động giải trí của trái đất, mở ra một tương lai mới cho quả đât. Đó là những con người có năng lực tiên đoán, tìm ra những quy luật có tính năng to lớn cho sự tăng trưởng của loài người .

Chúng ta hoàn toàn có thể kể ra hàng trăm thiên tài của trái đất đã làm biến hóa quốc tế như C. Mác, F. Ăngghen, Lênin, Hồ Chí Minh, Anh stanh, .. Những thiên tài là hiện tượng kỳ lạ hiếm có trong lịch sử vẻ vang. Vì vậy, cần có cách lý giải đúng đắn về các hiện tượng kỳ lạ này .

Đã có nhiều học giả tư sản lý giải sai lầm đáng tiếc về hiện tượng kỳ lạ này. Họ lý giải thiên tài được sinh ra bằng các nguồn gốc sau đây :

a ) Thiên tài là vị khách vô tình của quốc gia mình, và các vị khách này không có nguồn gốc trong quá khứ và trong hiện tại. Hêghen cho rằng ” các bậc vĩ đại ” khao khát vươn tới mục tiêu của mình, không phải do quốc tế xung quanh họ mà do ý thức bên trong, cái niềm tin ” Hãy còn nằm dưới lòng đất và đang gõ vào quốc tế bên ngoài như gõ vào cái vỏ bọc vậy … ” .

Những khu công trình nghiên cứu và điều tra đã bác bỏ vấn đề này. Những tài liệu của nhà thực nghiệm tự nhiên Đơ Căngellơ ( A. de. Cangelle ) cho thấy rằng các cá thể thiên tài không Open một cách bỗng dưng đâu đó trên toàn cầu, vào bất kể khi nào cũng được, mà chỉ Open ở quốc gia và xã hội mà dân cư ở đó trong suốt nhiều thế kỷ đã biểu lộ sự chăm sóc có ý thức đến giá trị niềm tin và tất cả chúng ta cũng hoàn toàn có thể nói thêm rằng ở những nơi nào mà môi trường tự nhiên quần chúng trong sự tăng trưởng xã hội của nó đang yên cầu nóng bức phải có các cá thể kĩ năng, thiên tài, có tầm nhìn to lớn và xử lý những yếu tố lớn lao do thời đại đặt ra .

b ) Thiên tài Open do sự kế truyền của một nhóm dòng họ nhất định .

Nhà triết học thần bí Duypren đã lý giải thiên tài như là tác dụng của sự sẵn sàng chuẩn bị thầm kín nào đó qua suốt nhiều thế hệ, suốt cả một thời hạn lâu bền hơn đã được nuôi dưỡng trong 1 số ít dòng họ được số phận đặc ân phù trợ. Người ta nêu ra các thiên tài xuất thân từ một dòng họ có truyền thống cuội nguồn như nhạc sĩ Xêbaxchian Bác, họa sỹ Tixian, Bớt, Lamactin …

Sự thật, lịch sử dân tộc đã chứng tỏ rằng không phải tổng thể các thiên tài đều xuất thân từ những dòng họ quý tộc, hoặc được kế truyền từ dòng họ. Những thiên tài như Căng, Lômônôxốp đều xuất thân từ những mái ấm gia đình thông thường. Vả lại ngay trong những người thiên tài, năng lực xuất thân từ dòng dõi truyền thống cuội nguồn thì tất cả chúng ta cũng không biết được bao nhiêu Phần Trăm do kế truyền thật sự, bao nhiêu Phần Trăm do giáo dục và thực trạng quyết định hành động .

c ) Thiên tài Open có tương quan đến suy nhược thần kinh và sự suy đồi của họ .

Nhà tâm thần học Morơdơ Tur giữa thế kỷ XIX đã thiết kế xây dựng học thuyết về tâm trạng bệnh hoạn của những con người năng lực, thiên tài. Ông cho rằng : ” Cũng giống như bất kể một kiểu động lực trí tuệ nào, thiên tài nhất thiết phải có cái vật chất của mình ; ở đây cái thế nền này là trạng thái nửa bệnh hoạn của não, là sự kích động thần kinh thật sự mà ngọn nguồn gây nên mọi người đều biết ” .

Sau này nhà quả đât học Italia Lombrôdô đã khẳng định chắc chắn rằng thiên tài như nhau với bệnh thần kinh. Ông chú ý quan tâm đến những tín hiệu suy đồi của các cá thể năng lực mở màn từ vóc người nhỏ bé, sự không cân đối của bộ sọ, những điều không thông thường của não, tệ đam mê nhục dục, hay hạn chế tình dục và sự không có con, sự không giống cha mẹ, sự tăng trưởng trí tuệ quá sớm, tính điên cuồng, sự xúc động cao độ một cách bệnh hoạn, tính đãng trí khác thường … nhiều thiên tài đã có những cơn co giật kỳ lạ do các bệnh thần kinh gây nên và bệnh động kinh ( như Môlie, Phlobe, Đôtoiepxki ), bị bệnh buồn chán hoàn toàn có thể dẫn tới tự tử như ( Ruxxô, Satobriăng, Gioóc Săn ), bị chứng cuồng dại như ( Đantơ, Bandắc ), bị cơn nghi ngại ( Manxôni, Tônxtôi ), mộng ảo ( Bairon ), và ích kỷ đến bệnh hoạn hay các tật xấu khác thuộc tính tình và ý chí. Lombrôdô cho rằng ” tính khí loạn thần kinh và các hiện tượng kỳ lạ động kinh ở thiên tài không hề là hậu quả của sự kiệt quệ và căng thẳng mệt mỏi, chúng trước hết là một bộ phận cấu thành của sự phát minh sáng tạo ở thiên tài và thường là điều quan trọng nhất trong đậm cá tính thiên tài ” .

Ông đã dẫn lời của Arixtôt ” không có bộ óc vĩ đại nào mà lại không trộn lẫn sự điên dại ” .

Sự thật về quan điểm của Lombrôdô là như thế nào. Chẳng phải hoài nghi gì có 1 số ít những thiên tài có tín hiệu bệnh hoạn, hoảng sợ, cuồng dại, có triệu chứng ám ảnh và các triệu chứng khác của sự mất cân đối và thậm chí còn thường dẫn tới những rối loạn thần kinh, ít hay nhiều, trong thời điểm tạm thời hay lâu bền hơn. Nhưng yếu tố là ở chỗ những cá thể ấy không phải là tiêu biểu vượt trội cho những cá thể thiên tài, và không nhất thiết là thiên tài nào cũng gắn liền với bệnh thần kinh. Đại bộ phận toàn bộ những thiên tài, các nhà ý tưởng, các nhà tư tưởng, các vị chỉ huy nhà nước, các nhà nghệ sĩ đều không có bệnh thần kinh. Ngay cả trường hợp bị bệnh thần kinh như Đôxtoiepxki tất cả chúng ta vẫn thấy thiên tài đã Open không phụ thuộc vào vào các cơn khủng hoảng cục bộ đáng sợ và vào các trạng thái, dẫn tới cơn khủng hoảng cục bộ ấy. Các cơn khủng hoảng cục bộ ấy chỉ làm cản trở sự phát minh sáng tạo của ông mà thôi .

3.4. Phân loại năng lượng

Có nhiều cách phân loại năng lượng theo tiêu chuẩn khác nhau. Song cách phân loại nào có ý nghĩa thực tiễn so với công tác làm việc sư phạm sẽ giúp tất cả chúng ta có phương hướng phát hiện và tu dưỡng năng lượng học viên. Có thể có các loại năng lượng sau :

Năng lực chung và năng lượng trình độ

– Năng lực chung là mạng lưới hệ thống những thuộc tính trí tuệ của cá thể bảo vệ cho cá thể nắm tri thức và hoạt động giải trí một cách thuận tiện có hiệu suất cao. Có thể gọi năng lượng chung là năng lượng trí tuệ ( intelligence ). Năng lực này được biểu lộ ở các tính năng tâm ý như tư duy, trí nhớ, quan tâm, tưởng tượng. Ví dụ như năng lượng nghiên cứu và phân tích, tổng hợp, khái quát hóa, ghi nhớ v.v…

– Năng lực trình độ là mạng lưới hệ thống các thuộc tính cá thể bảo vệ đạt được những hiệu quả cao trong nhận thức và trong sáng tạo của các nghành trình độ. Ví dụ trong nghành âm nhạc, văn học, khoa học. Năng lực trình độ được hình thành trên cơ sở những hoạt động giải trí khác nhau. Trong quy trình hoạt động giải trí yên cầu con người phải hình thành những phẩm chất để phân phối được những nghành của hoạt động giải trí trình độ. Năng lực trình độ có quan hệ ngặt nghèo với năng lượng chung. Năng lực chung càng tăng trưởng cao càng tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho năng lượng trình độ. trái lại sự tăng trưởng của năng lượng trình độ có tác động ảnh hưởng đến năng lượng chung. Vì vậy, mỗi cá thể bên cạnh việc tăng trưởng năng lượng chung cần tăng trưởng năng lượng trình độ. Hơn nữa con người ngoài năng lượng trình độ của một nghề nhất định cần có những năng lượng trình độ khác nữa. Sự tăng trưởng tổng lực của con người bảo vệ sự tăng trưởng hài hòa năng lượng chung và năng lượng trình độ. Một người hoàn toàn có thể có 1 số ít năng lượng trình độ khác nhau, có khi tăng trưởng rất cao. Sự phân loại này có đặc thù tương đối nhằm mục đích chỉ ra năng lực trong các nghành phân công của xã hội. Khi nghiên cứu và phân tích mỗi loại năng lượng yên cầu phải tính đến yếu tố chung và yếu tố trình độ trong cấu trúc năng lượng .

3.5. Vấn đề tư chất và năng lượng

Con người sinh ra không phải có ngay 1 số ít năng lượng nào đó và cũng không phải ” mưu trí vốn sẵn tính trời ” ‘ như nhiều người đã nghĩ. Những cái gọi là ” tính trời ” kia chỉ hoàn toàn có thể là 1 số ít đặc thù sinh lý – giải phẫu nào đó của khung hình mà yếu tố có ý nghĩa nhất là hệ thần kinh và não .

Những cái bẩm sinh hay tư chất gồm có những thành phần gì ?

Theo P. A. Rudích tư chất là những đặc thù giải phẫu sinh lý bẩm sinh của khung hình, những đặc thù này làm cho năng lượng diễn ra thuận tiện hơn. Song nếu xem tư chất là đặc thù giải phẫu sinh lý bẩm sinh thì khi chuyển hóa thành năng lượng chúng có trở thành hiện tượng kỳ lạ tâm ý không ? Hay chỉ là hiện tượng kỳ lạ tâm ý được thêm vào hiện tượng kỳ lạ sinh lý – giải phẫu .

Theo A.G.Côvaliốp, G.X. Coxchive, V.N. Miaxisev cho rằng nên xem tư chất ” Không chỉ là đặc thù sinh lý – giải phẫu mà đa phần là đặc thù sinh lý – tâm ý “. Đặc điểm tâm ý này biểu lộ ra trong tiến trình hoạt động giải trí tiên phong và đôi lúc ở người lớn khi chưa từng trải qua một hoạt động giải trí nhất định có mạng lưới hệ thống. Ví dụ như năng lực phân biệt sắc tố tinh xảo, trí nhớ thị giác, tai âm nhạc tốt. Nói cách khác hiểu tư chất là cơ sở tự nhiên tiên phong của năng lượng, chúng còn chưa tăng trưởng, nhưng sẽ thể hiện ra trong những thử thách tiên phong của hoạt động giải trí. Những đặc thù này bộc lộ ở 1 số ít người rất sớm như : Môza tự mình ghi được nhạc lúc 3 tuổi, 5 tuổi khởi đầu sáng tác và 7 tuổi khởi đầu trình diễn khắp Châu Âu. Pêpitô Ariola mới 3 tuổi 7 tháng đã trở thành nhạc sĩ dương cầm. Nghiên cứu 92 nhà toán học xuất sắc thấy kĩ năng của họ biểu lộ trong thời kỳ : 35 người trước 10 tuổi, 43 người khoảng chừng 11 – 15 tuổi ; 11 người khoảng chừng 16 – 18 tuổi, 3 người 19 – 20 tuổi. Ở Nước Ta, từ nhỏ Lê Quý Đôn đã nổi tiếng là người hay thơ .

Những đặc thù bẩm sinh của não được bộc lộ trực tiếp trong những đặc thù về kiểu hình thần kinh của người. Đặc điểm kiểu hình thần kinh được biểu lộ rất sớm ở trẻ nhỏ, chính là thuộc tính tự nhiên tiên phong. B.M.Tevlov cho rằng những đặc thù về kiểu hình thần kinh có ý nghĩa nhiều mặt, chúng tạo nên cơ sở tự nhiên của cả tính cách lẫn năng lượng. Kiểu hoạt động giải trí có ý nghĩa đặc biệt quan trọng cho việc hình thành những năng lượng hoạt động giải trí xã hội, kiểu thần kinh yếu hoàn toàn có thể thuận tiện cho việc tăng trưởng những năng lượng hoạt động giải trí nghệ thuật và thẩm mỹ .

Những học giả tư sản cho rằng tư chất trọn vẹn quyết định hành động năng lượng. Họ cho rằng năng lượng và tư chất là một. Năng lực là thuộc tính tự nhiên được di truyền. Nhà học giả người Anh Phêrênxi Gautơn viết cuốn ” Tính di truyền kĩ năng, các quy luật và hậu quả của nó ” ( 1869 ) đã chứng minh và khẳng định năng lực là phẩm chất thuần túy di truyền. Các chủng tộc khác hẳn nhau về năng lực. Ông tính ra rằng xứ A-phi-na có 90 nghìn dân trong thời hạn 100 năm ( từ 530 đến 430 trước công nguyên ) đã sinh ra 14 vĩ nhân : Phemistocon, Mintiat, Aristot, Kimon, Pericon, Phukidet, Xocrat, Xenophong, Platon, Exokhin, Xophốc, Evripit, Aristophan, Phidi. Từ đó, ông cho rằng mức độ trung bình về kĩ năng của người Aphina cao gấp 2 lần mức độ năng lực của người nước Anh. Sự thật, dẫn chứng của Gauton về di truyền chủng tộc cũng diễn ra trong quy trình tiến độ lịch sử dân tộc rất ngắn so với sự tăng trưởng của loài người thì không hề là luận cứ bảo vệ cho sự di truyền chủng tộc. Hơn nữa tất cả chúng ta cũng không hề đo được đúng mực năng lượng trí tuệ của trẻ mới sinh cũng như của người lớn. Từ quan điểm đó các học giả tư sản cho rằng năng lượng còn phụ thuộc vào vào huyết thống, vào người giàu sang và trung lưu như bà X. Cốc – xơ ( Mỹ ) đã khẳng định chắc chắn : 52,5 % trẻ thần đồng thuộc mái ấm gia đình quý tộc và 28,7 % thuộc mái ấm gia đình trung lưu. Luận điểm này cũng không có cơ sở khoa học, do tại làm thế nào biết được bao nhiêu đứa trẻ thần đồng là do di truyền, hay do thực trạng giáo dục tạo nên. Chắc tất cả chúng ta còn nhớ các nhà bác học sau đây là không phải do di truyền dòng dõi : Lômônôxốp ( 1711 – 1765 ) là con của một người đánh cá ; Pharađây ( 1791 – 1867 ) là con một người thợ rèn, nhạc sĩ Ba Lan Sôpanh ( 1810 – 1849 ) là con một người kế toán .

Trong đời sống, trong hoạt động giải trí tư chất luôn luôn đổi khác. Lỗ tai con chó hoàn toàn có thể tinh hơn con người, nghe xa hơn con người, tuy nhiên lỗ tai con người lại nghe được nhiều âm thanh mà con vật không hề nghe được. Một em bé do tiếp xúc nhiều với môi trường tự nhiên âm nhạc, từ đôi tai thông thường đã trở thành đôi tai tinh xảo, phân biệt được âm thanh đúng chuẩn hơn và lỗ tai đã trở thành ” lỗ tai âm nhạc “. Rõ ràng không phải mọi đặc thù bẩm sinh đều di truyền. Đặc điểm di truyền có được bảo tồn và tăng trưởng ở thế hệ sau hay không bộc lộ ở mức độ nào đều do thực trạng quyết định hành động trong đó có cá thể hoạt động giải trí .

Song việc phủ nhận vai trò tư chất cũng không đúng. C Mác nói : không phải mọi người đều có dịp trở thành Raphaen. Điều đó có nghĩa là muốn trở thành thiên tài phải có những tư chất thích hợp. Rõ ràng tất cả chúng ta không trái chiều tư chất với năng lượng. Trong thực tiễn nhiều loại năng lượng yên cầu những đặc thù nhất định của khung hình. Tư chất là cơ sở tự nhiên, là tiền đề cho việc tăng trưởng năng lượng. Mọi hiện tượng kỳ lạ coi thường tư chất đều không đúng. X. L. Rubinxtein cho rằng ” Coi thường cái gì vạn vật thiên nhiên phú cho tất cả chúng ta, tức là coi thường chính con người. Con người không hề tách rời vạn vật thiên nhiên và trái chiều trọn vẹn bản thân mình với nó. Anh ta không được quên rằng chính anh ta là một sinh vật trong vạn vật thiên nhiên, chính anh ta là mẫu sản phẩm tăng trưởng của vạn vật thiên nhiên. ”

Vai trò của tư chất được bộc lộ ở chỗ không phải một năng lượng nào cũng yên cầu một tư chất tương ứng mà có khi một tư chất làm tiền đề cho nhiều năng lượng. Tư chất có tác động ảnh hưởng đến vận tốc và khunh hướng của sự hình thành và tăng trưởng năng lượng. Hệ thần kinh con người có tác động ảnh hưởng đến sự tăng trưởng năng lượng được bộc lộ ở các mặt sau đây ;

– Tốc độ hình thành các phản xạ có điều kiện kèm theo nhanh hay chậm, bền vững và kiên cố hay không bền vững và kiên cố có tác động ảnh hưởng đến sự hình hành kỹ năng và kiến thức và kỹ xảo của con người .

– Tốc độ hình thành các phản xạ ức chế phân biệt có tác động ảnh hưởng đến hoạt động giải trí nghiên cứu và phân tích so sánh .

– Tốc độ xây dựng và đổi khác nhanh chậm các động hình thần kinh giúp con người hoạt động giải trí và biến hóa hoạt động giải trí một cách thích hợp mau lẹ hay chậm trễ với ngoại cảnh .

– Phẩm chất của các giác quan có ảnh hưởng tác động tốt hay xấu đến một số ít nghành nghề dịch vụ hoạt động giải trí. Người có tai thính dễ hoạt động giải trí có hiệu quả trong nghành âm nhạc, người có mắt tinh dễ thành công xuất sắc trong nghành nghề dịch vụ hội họa .

– Kiểu thần kinh cũng góp thêm phần tạo nên năng lượng trong những hoạt động giải trí nhất định nào đó. Kiểu thần kinh cân đối sẽ tạo điều kiện kèm theo tốt trong nghành dạy học cũng như công tác làm việc lãnh dạo .

Những nhà tâm lý học Liên Xô đã phân biệt các thuộc tính và kiểu thần kinh chung và những thuộc tính và kiểu thần kinh riêng ( kiểu thần kinh trong từng mặt hoạt động giải trí đơn cử ). Những thuộc tính về kiểu thần kinh chung là những thuộc tính của hàng loạt mạng lưới hệ thống thần kinh có tác động ảnh hưởng tới sự tăng trưởng đặc thù tâm ý chung của cá thể biểu lộ ở những đặc thù khí chất. Còn những thuộc tính về kiểu thần kinh riêng là tiền đề tự nhiên của năng lượng trình độ .

Ngoài ra, những đặc thù giải phẫu sinh lý khác cũng ảnh hưởng tác động đến một loại năng lượng nào đó, ngay cả những đặc thù thông thường, ta khó thấy có tương quan đến năng lượng gì cả. Ví dụ cơ quan cung ứng máu cho não ví dụ điển hình. Nếu não được cung ứng máu rất đầy đủ thì sẽ tác động ảnh hưởng tốt đến sự quan tâm ghi nhớ tốt, tăng năng lượng hoạt động giải trí trí óc .

Tóm lại, tư chất là điều kiện kèm theo tự nhiên thiết yếu để hình thành và tăng trưởng năng lượng. Trong quy trình hoạt động giải trí những tiền đề bẩm sinh được tăng trưởng và hoàn thành xong hơn, những chính sách bù trừ được hình thành để bù trừ cho những khuyết điểm yếu kém của khung hình. Song tư chất không quyết định hành động sự tăng trưởng của năng lượng. Điều kiện quyết định hành động năng lượng của cá thể nhờ vào vào hoạt động giải trí của cá thể trong điều kiện kèm theo giáo dục, xã hội nhất định .

3.6. Điều kiện xã hội của tăng trưởng năng lượng

Ngoài vai trò của tư chất là yếu tố làm tiền đề tự nhiên cho việc tăng trưởng năng lượng, tâm lý học Mác – xít coi yếu tố xã hội có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành năng lượng con người. Ở đây cần xét xem điều kiện kèm theo xã hội như thế nào có tác động ảnh hưởng đến sự tăng trưởng năng lượng và việc biểu lộ ảnh hưởng tác động đó như thế nào .

Một số quan điểm của các nhà triết học và tâm lý học Liên Xô cho rằng năng lượng được hình thành trong quy trình phân loại lao động trong lịch sử vẻ vang xã hội loài người. Giáo sư P. A. Rudich ( Liên Xô ) cho rằng : ” Không phải là tiền đề sinh vật mà do sự phân loại lao động, làm Open những quá trình nhất định của sự tăng trưởng xã hội là nguyên do làm tăng trưởng năng lượng của con người ” .

Điều đó có nghĩa là sự tăng trưởng năng lượng gắn liền với sự phân loại lao động. Điều này đúng nếu xét sự tăng trưởng năng lượng trong hàng loạt loài người. Nhưng sẽ không đúng chuẩn nếu cho rằng năng lượng của cá nhân hoàn toàn nhờ vào vào sự phân công lao động và đặc thù lịch sử dân tộc của hoạt động giải trí của con người. Năng lực cá thể không riêng gì nhờ vào vào sự phân công lao động mà còn nhờ vào vào tư chất, khuynh hướng, năng khiếu sở trường và đa phần là sự tự giác hoạt động giải trí của cá thể. Hơn nữa yếu tố đặc thù lịch sử vẻ vang xã hội của việc tăng trưởng năng lượng của con người là đối tượng người tiêu dùng điều tra và nghiên cứu của triết học và xã hội học, còn yếu tố tăng trưởng năng lượng của cá thể trong quy trình sống của anh ta là thuộc về nghành nghề dịch vụ nghiên cứu và điều tra của tâm lý học. Vị trí TT của yếu tố tăng trưởng lịch sử dân tộc xã hội của năng lượng là vai trò của lao động trong việc Open có đặc thù lịch sử vẻ vang của năng lượng. Trong quy trình tăng trưởng của lịch sử dân tộc, lao động luôn luôn là phương tiện đi lại và điều kiện kèm theo thiết yếu cho việc sống sót con người, là cơ sở chung của nền văn hóa truyền thống vật chất và niềm tin của con người. Lao động không chỉ triển khai vai trò phương tiện đi lại của sống sót con người và xã hội mà còn là phương pháp của việc tăng trưởng bản thân con người. Trong khi đổi khác tự nhiên và xã hội, nhờ quy trình lao động, con người biến hóa bản thân mình, quốc tế tâm hồn của mình. Vì vậy, điều kiện kèm theo cơ bản của việc tăng trưởng năng lượng trong quy trình lịch sử vẻ vang loài người là lao động. Nội dung và đặc thù của lao động gắn liền trực tiếp với mối quan hệ kinh tế tài chính xã hội trong một quá trình tăng trưởng xã hội nhất định. Trong điều kiện kèm theo lịch sử dân tộc đơn cử của sự tăng trưởng xã hội, sự tăng trưởng năng lượng có đặc thù xích míc trong các hình thức tăng trưởng của lịch sử vẻ vang xã hội. Điều này nhờ vào vào mối quan hệ xã hội, trước hết là quan hệ kinh tế tài chính .

Trong tâm lý học người ta xác lập năng lượng trải qua những loại hoạt động giải trí đơn cử. Xem xét năng lượng theo hai loại sau đây : Năng lực tiềm tàng và năng lượng tức thời. Năng lực tiềm tàng cần cho sự tăng trưởng tương lai của cá thể, như thể phương pháp có hiệu suất cao của hành vi để triển khai xong tốt những hoạt động giải trí mới. Năng lực tức thời thiết yếu so với một loại hoạt động giải trí đơn cử nào đó có đặc thù chuyên biệt mà không phải cho toàn bộ các hoạt động giải trí của con người. Nhưng mỗi cá thể thực thi hoạt động giải trí bằng những cách khác nhau. Vì vậy, khái niệm năng lượng được hiểu với tư cách là năng lượng cá thể. Năng lực không riêng gì hình thành trong lao động mà còn hình thành ngay trong thời hạn rỗi. Chính nhờ thời hạn rỗi mà năng lượng tiềm tàng của con người được hình thành và tăng trưởng. Xã hội ngày càng tăng trưởng con người càng có điều kiện kèm theo dùng thời hạn rỗi của mình để tăng trưởng những năng lượng tiềm tàng. Chỉ có chủ nghĩa cộng sản con người mới có những điều kiện kèm theo tăng trưởng những năng lượng tiềm tàng của mình, cũng như hàng loạt năng lượng .

Quá trình tăng trưởng lịch sử dân tộc xã hội của năng lượng là cùng với bộc lộ những hoạt động giải trí mới, cùng với việc Open những phương pháp mới của đời sống vật chất và niềm tin của xã hội những nhu yếu về việc tăng trưởng năng lượng con người cũng Open. Điều kiện sản xuất tăng trưởng, sự tân tiến của khoa học kỹ thuật yên cầu cần có những năng lượng tương thích với sản xuất. Có thể nói rằng trình độ sản xuất càng cao, trình độ kỹ thuật càng cao thì càng làm cho năng lượng con người càng đa dạng chủng loại. Song cũng cần quan tâm rằng trong xã hội mà quan hệ xã hội lỗi thời sẽ ngưng trệ sự tăng trưởng năng lượng của con người. Mức độ tăng trưởng năng lượng không riêng gì bị lao lý bởi đặc thù hoạt động giải trí mà còn phụ thuộc vào vào mối quan hệ của cá thể với xã hội, với hình thái tiếp xúc của người đó. Những nhà tầm cỡ của chủ nghĩa Mác-Lênin trong khi phân tích sự phân công lao động ở chủ nghĩa tư bản đã chỉ ra rằng, chính trong điều kiện kèm theo đó đã ảnh hưởng tác động xấu đến sự tăng trưởng của con người và sự tăng trưởng tổng lực của nhân cách. Mác đã từng viết : Trong điều kiện kèm theo sản xuất tư bản người công nhân không làm gì để đổi khác điều kiện kèm theo lao động mà ngược lại điều kiện kèm theo lao động làm biến hóa người công nhân. Như vậy, điều kiện kèm theo lao động tư bản đã làm thui chột năng lượng người công nhân. Lênin viết : Chủ nghĩa tư bản đã bóp nghẹt, vùi dập và làm thui chột biết bao nhiêu thiên tài trong công nhân và nông dân lao động. Những thiên tài này đã mai một đi dưới ách áp bức của những cảnh nghèo túng, cùng quẫn, chà đạp nhân cách con người .

Năng lực cá thể còn chịu ảnh hưởng tác động của nền văn hóa truyền thống xã hội. Mức độ tăng trưởng của nền văn hóa truyền thống xã hội có ảnh hưởng tác động đến sự tăng trưởng năng lượng cá thể, tuy nhiên không pháp luật một cách trực tiếp sự tăng trưởng năng lượng con người. Mỗi người hoàn toàn có thể tiếp thu nền văn hóa truyền thống đó một cách khác nhau để hình thành năng lượng của mình. Điều đó trọn vẹn phụ thuộc vào vào nhu yếu của cá thể. Năng lực con người được hình thành và tăng trưởng trong hoạt động giải trí tiếp xúc nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu nhu yếu. Thực tế đời sống yên cầu con người phải hoàn thành xong 1 số ít năng lượng để thỏa mãn nhu cầu nhu yếu. Năng lực tri giác của con người tăng trưởng cùng với nhu yếu phân biệt sự vật khách quan, năng lượng tư duy tăng trưởng do nhu yếu của con người phải đi sâu khám phá thực chất của hiện tượng kỳ lạ khách quan. Mác và Ăngghen viết : ” Một cá thể như Raphaen hoàn toàn có thể tăng trưởng được thiên tài của mình hay không, điều đó trọn vẹn nhờ vào vào nhu yếu, mà nhu yếu này lại nhờ vào vào sự phân công lao động, vào điều kiện kèm theo giáo dục con người phát sinh do sự phân công lao động ” .

Trong chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản có những điều kiện kèm theo cho việc tăng trưởng năng lượng – Mục tiêu của chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản là làm cho năng lượng mọi người đều được tăng trưởng. Năng lực được hình thành không chỉ là hoạt động giải trí riêng của cá thể. Trong đời sống của mỗi cá thể, ” năng lượng xã hội ” với tư cách là thành tựu của cá thể, diễn ra như thể tiềm lực, là điều kiện kèm theo cho hoạt động giải trí cá thể. Năng lực không chỉ hiểu là thành tích của bản thân cá thể mà là tổng hợp các hoạt động giải trí xã hội. Nói một cách khác năng lượng của loài người đã chuyển một cách gián tiếp vào năng lượng cá thể trải qua nền văn hóa truyền thống mà cá thể đang sống. Sự tác động ảnh hưởng của nền văn hóa truyền thống này đến cá thể một cách gián tiếp .

Mức độ tăng trưởng nền văn hóa truyền thống nói chung và mức độ tăng trưởng năng lượng con người không phải là hòa nhập làm một. Mức độ tăng trưởng văn hóa truyền thống xã hội được biểu lộ trong việc tăng trưởng năng lượng cá thể có khác nhau. Điều đó phụ thuộc vào vào mỗi cá thể tiếp thu nền văn hóa truyền thống đó và có nhu yếu nền văn hóa truyền thống đó như thế nào. Như vậy, việc tăng trưởng năng lượng của cá thể là phụ thuộc vào vào mối tác động ảnh hưởng qua lại giữa cá thể và xã hội, trong đó điều kiện kèm theo xã hội có vai trò to lớn so với việc tăng trưởng này .

3.7. Vấn đề tăng trưởng và tu dưỡng năng lượng

Năng lực và kĩ năng của con người nhờ vào rất nhiều vào thực trạng giáo dục trong đó mỗi người tự giác hoạt động giải trí để hình thành năng lượng của mình. Vì vậy, muốn tu dưỡng và tăng trưởng năng lượng phải quan tâm các điều kiện kèm theo cơ bản sau đây :

3.7.1. Sự độc lạ cá thể về năng lượng

Trong đời sống và lao động thành tích mỗi người không giống nhau. Trong lớp học trình độ và năng lượng học tập của học viên không đồng đều nhau. Để biết được sự độc lạ năng lượng học viên cần phải dựa vào mức độ thuận tiện nắm môn học, chất lượng thành tích môn học, ở một số ít học viên, biểu lộ sự nhanh trí trong việc tiếp thu bài, số khác có óc phát minh sáng tạo, có kiến thức và kỹ năng thực hành thực tế giỏi, hoặc có năng lực cảm thụ tác phẩm văn học. Có thể một học viên có 1 số ít biểu lộ những thuộc tính trên. Nhưng em tăng trưởng thông thường thì không có một em nào lại không có những phẩm chất có giá trị để hình thành năng lượng. Có thể có những hiệu quả như nhau ở một số ít em học viên trong cùng một hoạt động giải trí, tuy nhiên cách thực thi để đến hiệu quả lại khác. Người giáo viên cũng cần quan tâm về các kiểu hoạt động giải trí thần kinh cấp cao ở từng em học viên. Năng lực con người được tăng trưởng rất rộng trong nhiều nghành nghề dịch vụ nên mỗi người đều hoàn toàn có thể tăng trưởng thuận tiện ở nhiều mặt, hoàn toàn có thể thoả mãn trong nhiều hoạt động giải trí khác nhau, trong lao động trí óc cũng như lao động chân tay. Việc quan tâm đến việc độc lạ năng lượng của cá thể sẽ tạo điều kiện kèm theo tăng trưởng nhiều mẫu mã và tổng lực các năng lượng của con người trong chừng mực nhất định .

3.7.2. Điều kiện hình thành năng lượng

Không có năng lượng nào được hình thành từ tư chất bẩm sinh mà không trải qua học tập, rèn luyện, có nghĩa là không trải qua hoạt động giải trí. Ngay những trẻ nhỏ có năng khiếu sở trường học tập thuận tiện một số ít môn nào đó như nhạc, họa, tuy nhiên bản thân em đó phải học tập, hoạt động giải trí thì năng lượng mới hình thành .

Việc cho các em tham gia lao động đúng mức có tính năng quan trọng trong việc hình thành năng lượng của chúng. Vì vậy việc gắn liền giảng dạy với lao động sản xuất tạo điều kiện kèm theo tốt cho năng lượng học viên tăng trưởng tổng lực : Năng lực trình độ được bộc lộ một cách tốt đẹp trên nền tăng trưởng cao của nhiều nghành nghề dịch vụ cá thể. Năng lực được hình thành và tăng trưởng trong hoạt động giải trí nào ở đó năng lượng được sử dụng nhiều nhất. Hoạt động càng nhiều mặt, có nội dung nhiều mẫu mã bao nhiêu thì năng lượng càng hoàn toàn có thể tăng trưởng rất đầy đủ và rõ ràng bấy nhiêu. Nhiệm vụ của nhà giáo dục là phải tích cực, kịp thời tăng trưởng năng lượng trẻ nhỏ, tạo điều kiện kèm theo cho năng lượng trẻ nhỏ được thể hiện và tăng trưởng đồng thời hướng trẻ nhỏ vào những hoạt động giải trí thích hợp với hứng thú. Nếu một em nào đó có năng lượng yếu về một nghành nghề dịch vụ nào đó thì tìm cách hình thành cho em những năng lượng khác thích hợp hơn. Có thể ở trẻ nhỏ có sự sửa chữa thay thế, bù đắp năng lượng này bằng năng lượng khác. Thực tiễn giáo dục đã chỉ ra rằng mỗi học viên thông thường đều có năng lực nắm vững các nguyên tắc khoa học và trình độ nhiệm vụ thì đều có năng lực tiếp thu khoa học tân tiến, văn hóa truyền thống và kỹ thuật, khi đã trưởng thành đều có năng lực tham gia một cách thoáng đãng vào đời sống xã hội .

Một trong những tín hiệu tốt của năng lượng là có thành tích sớm như Trần Đăng Khoa đã nổi tiếng về thơ từ tuổi thiếu niên. Song chưa có thành tích sớm cũng không phải là tín hiệu không tăng trưởng năng lượng. Có những người thể hiện kĩ năng muộn – Tề Bạch Thạch đến tuổi 60 mới nổi tiếng về tranh ” Tôm cua “. Bà E. I. Guxêva sinh trưởng ở vùng hẻo lánh Xibêri, ngoài 50 tuổi mới khởi đầu học văn hóa truyền thống ; chẳng bao lâu bà đạt được học vị phó tiến sỹ và năm 73 tuổi bà bảo vệ thành công xuất sắc luận án tiến sỹ .

Lòng yêu việc làm, hứng thú với việc làm là điều kiện kèm theo rất quan trọng để hình thành năng lượng và kĩ năng – Những người có kĩ năng đều là người hứng thú mê hồn với việc làm .

M. Goócki cho rằng thiên tài về thực ra chỉ là lòng yêu so với việc làm, so với quy trình thao tác. Chỉ có lao động với sự nhiệt tình mê hồn thì mới có những phát minh sáng tạo và ý tưởng. Năng lực cũng chỉ hình thành trên cơ sở hứng thú với việc làm. Tất nhiên so với những người thiên tài không chỉ có hứng thú so với việc làm mà còn những yếu tố khác quan trọng. Nhưng rõ ràng hứng thú so với việc làm là yếu tố có đặc thù vô cùng quan trọng để hình thành năng lượng và thiên tài .

3.7.3. Giáo dục đào tạo đạo đức

Năng lực có tương quan đến thái độ của con người so với mình so với người khác và so với lao động, việc làm. Thái độ lao động, thao tác say sưa, nhiệt tình chính là điều kiện kèm theo thiết yếu để tăng trưởng năng lượng. Thái độ so với người khác, sự chăm sóc lo ngại so với tập thể, cho quốc gia, cho nhân dân là động cơ thôi thúc để cá thể hoàn toàn có thể triển khai xong năng lượng của mình. Chỉ có trong tập thể con người mới thể hiện không thiếu năng lượng của mình. Vì vậy, cần tạo cho học viên gắn bó với tập thể, với mọi người, tham gia sản xuất, vào các tập thể lao động thì năng lượng các em mới tăng trưởng được .

Thái độ so với bản thân mình cũng là điều quan trọng so với hình thành năng lượng. Lòng tự tin, đức nhã nhặn, tính kiên trì, sự quyết tâm cao độ, tự nhìn nhận đúng bản thân mình là điều kiện kèm theo thuận tiện cho việc hình thành năng lượng năng lực. Người giáo viên cần tu dưỡng cho học viên những đức tính trên, biết nhìn nhận đúng học viên, động viên và khuyến khích chúng trong học tập, cũng như trong các hoạt động giải trí khác thì năng lượng học viên mới hoàn toàn có thể tăng trưởng nhanh gọn. Mặt khác cần tạo điều kiện kèm theo cho các em tham gia vào các hoạt động giải trí ngoại khóa, ngoài trường như hoạt động giải trí câu lạc bộ thiếu niên, các tổ đội sản xuất, thì mới hoàn toàn có thể làm cho năng lượng tăng trưởng tổng lực .

3.7.4. Phát hiện, chăm sóc, tu dưỡng năng lượng

Việc phát hiện năng khiếu sở trường, tu dưỡng nhân tài cần có sự chăm sóc hơn nữa của mái ấm gia đình, nhà trường và xã hội. quản trị Hội đồng Bộ trưởng Phạm Văn Đồng đã từng nhắc nhở những người làm công tác làm việc giáo dục : ” Phải có ý thức phát hiện và tu dưỡng các em có năng khiếu sở trường về toán và các môn khác … đừng bỏ sót em nào, bỏ sót rất uổng ” .

Năng khiếu là những tiền đề bẩm sinh, những khuynh hướng tiên phong tạo điều kiện kèm theo cho năng lượng và năng lực tăng trưởng thuận tiện. Nó gồm có những đặc thù sinh lý giải phẫu của mạng lưới hệ thống thần kinh và khuynh hướng tâm ý tiên phong tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho việc tăng trưởng một năng lượng nào đó. Nhiều nhà khoa học đã tìm hiểu và khám phá những yếu tố quyết định hành động sự sống sót của năng khiếu sở trường. Nhà tâm lý học Liên Xô B.M. Teplov đã cho rằng năng khiếu sở trường âm nhạc gồm các thành phần sau đây :

– Nhạy cảm điệu thức : biết nhận ra giai điệu, xúc cảm với giai điệu và nhạy cảm với từng nhạc tố. Người có nhạy cảm điệu thức thấy chối tai trước nốt nhạc sai, biết nhận ra cái hay của bản nhạc ngay từ đầu .

– Khả năng tái hiện thính giác : bộc lộ năng lượng tái hiện giai điệu bằng tai, bằng ” tai trong ” – có những nhạc sĩ không có năng lực tái hiện giai điệu nào đó nhanh gọn tuy nhiên nghe nhạc rất sành bằng ” tai trong ” thì không hề nói là họ không có khiếu âm nhạc .

– Nhạy cảm nhịp nhạc : năng lực cảm thụ nhạc theo kiểu hoạt động, nhận ra tính biểu cảm cao độ của nhịp nhạc và tái hiện nó .

Khi điều tra và nghiên cứu về năng khiếu sở trường hội họa V. I. Kirienco đã cho rằng năng lượng thị giác không tương quan gì tới năng khiếu sở trường hội họa, nhưng về óc cân đối, ví dụ năng lực chia một bức chân đung ra nhiều phần bằng nhau thực đúng chuẩn và nhanh gọn thì các họa sỹ tí hon giỏi hơn các trẻ nhỏ thông thường. Những đứa trẻ có năng khiếu sở trường hội họa mới bốn tuổi rưỡi đã biết phân biệt rõ độ sáng giữa hai mặt phẳng bên nào sáng hơn, bên nào tối hơn. Trên cơ sở những khu công trình điều tra và nghiên cứu người ta cho rằng có những cơ cấu tổ chức của năng khiếu sở trường chuyên biệt. Từ đó giúp tất cả chúng ta hiểu yếu tố nào tạo ra năng khiếu sở trường và chẩn đoán một đứa trẻ có năng khiếu sở trường về mặt gì, không phải đứa trẻ nào cũng có năng khiếu sở trường. Trong điều kiện kèm theo nhất định nào đó thì năng khiếu sở trường mới thể hiện ra. Năng khiếu tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho việc hình thành năng lượng và kĩ năng. Song không phải năng khiếu sở trường nào cũng hình thành nên kĩ năng. Điều đó còn nhờ vào vào nhiều điều kiện kèm theo khác nữa. Năng khiếu thường biểu lộ song song với những thành tích sớm trong hoạt động giải trí của đứa trẻ. Raphaen 8 tuổi đã vẽ giỏi những bức tranh sơn dầu. Môda 5 tuổi đã sáng tác được nhạc, 8 tuổi viết được những bản Xônát tiên phong. Ở Nước Ta những năng lực Open sớm ở Lê Quý Đôn, Cao Bá Quát, Lương Thế Vinh đều có cơ sở từ những năng khiếu sở trường nhất định. Trong những nghành như nhạc, họa, toán, thơ, các kĩ năng thường Open sớm. Công trình điều tra và nghiên cứu của V. Hekơ và I. Xiêhen ( Đức ) đã cho biết rằng 401 người có năng khiếu sở trường âm nhạc Open trước 10 tuổi trong số 441 nhạc sĩ. Vì vậy, cần phải phát hiện kịp thời những năng khiếu sở trường ở trẻ và thời kỳ tối ưu của sự tăng trưởng năng lượng và kĩ năng. Nhưng nếu giáo dục không đúng, năng khiếu sở trường sẽ bị thui chột, thậm chí còn mất đi. Nếu giáo dục đúng đắn thì năng khiếu sở trường sẽ thành kĩ năng. Nhà giáo dục phải nắm vững cấu trúc từng loại năng khiếu sở trường, trên cơ sở đó lựa chọn, phát hiện những em có năng khiếu sở trường tương thích với những hoạt động giải trí tiên phong của trẻ nhỏ trên cơ sở đó kịp thời phát hiện sớm những trẻ có năng khiếu sở trường .

Khuynh hướng hoạt động giải trí của đứa trẻ thường là tín hiệu hay triệu chứng tiên phong để nhận ra trẻ có năng khiếu sở trường. Có trẻ vài ba tuổi đã nghe nhạc một cách mê hồn. Có em 4 tuổi đã nói những câu thành vần. Các em thường biểu lộ khuynh hướng khác nhau trong hoạt động giải trí. Phần lớn ở trẻ có khuynh hướng nào đó rất sớm so với hoạt động giải trí, hoàn toàn có thể chứng tỏ trẻ có tiền đề bẩm sinh nào đó thuận tiện cho sự tăng trưởng năng lượng và năng lực. Song, cũng có trường hợp có những em tỏ ra có khuynh hướng sớm so với hoạt động giải trí nào đó nhưng không phải do tiền đề bẩm sinh thuận tiện mà do tác động ảnh hưởng của môi trường tự nhiên bên ngoài như mái ấm gia đình và những người xung quanh thì yên cầu trẻ phải nỗ lực và nỗ lực nhiều mới trở thành năng lực. Việc theo dõi khuynh hướng hoạt động giải trí tiên phong của đứa trẻ là tín hiệu quan trọng để tăng trưởng năng khiếu sở trường của trẻ. Song trong thực tiễn có khi Open khuynh hướng và sự hình thành kĩ năng không song song với nhau. Có những khuynh hướng giả tạo. Có những đứa trẻ mê hồn một hoạt động giải trí nào đó nhất thời rồi sau đó lại mê hồn những hoạt động giải trí khác. Sự đổi khác khuynh hướng một cách nhanh gọn như vậy sẽ khó tăng trưởng năng lượng và năng lực. Chỉ có khuynh hướng thực sự mới là tín hiệu của sự hình thành năng lực. Muốn nhận ra khuynh hướng thực sự của trẻ nhỏ phải dựa vào ý chí và tình cảm với hoạt động giải trí – Thái độ đó sẽ bảo vệ cho trẻ khắc phục những khó khăn vất vả mê hồn hoạt động giải trí. Trẻ sẽ bị lôi cuốn mãnh liệt sức lực lao động vào hoạt động giải trí và đạt tác dụng cao hơn những trẻ không có khuynh hướng .

Tóm lại, khi phát hiện các em có năng khiếu sở trường phải kịp thời tu dưỡng, đưa các em vào lớp năng khiếu sở trường toán, văn, nhạc, họa, hay các lớp thẩm mỹ và nghệ thuật khác … Gia đình, nhà trường và xã hội cần có chính sách thích đáng để tu dưỡng nhân tài cho quốc gia .

3.7.5. Phương pháp dạy dỗ đúng đắn

Những đứa trẻ có điều kiện kèm theo bẩm sinh gần giống nhau, trong những môi trường tự nhiên gần như nhau, tuy nhiên do những điều kiện kèm theo và cách dạy dỗ khác nhau mà trở thành người có kĩ năng hoặc vô dụng. Các nhà tâm lý học Xô viết đã tìm những chiêu thức dạy dỗ phức tạp thích hợp với từng đối tượng người tiêu dùng để hình thành năng lượng. L. X. Xlavina đã tìm hiểu và khám phá một nhóm học viên lớp 1 mà người ta liệt vào loại ” dốt “, vận dụng những chiêu thức dạy dỗ thích hợp ông đã làm cho các em này làm được những bài toán trong 3 – 4 phút mới làm được .

L. X. Vưgốtxki cho rằng mỗi đứa trẻ có một ” vùng tăng trưởng gần nhất ” trong đó đứa trẻ chưa thể tự mình hoạt động giải trí được nhưng nếu người lớn giúp sức, hoặc bắt chước người lớn thì các em có năng lực làm được. Nếu việc giảng dạy chỉ dựa vào trình độ tăng trưởng đã có thì không tạo điều kiện kèm theo cho việc tăng trưởng trí tuệ. Nếu dạy dỗ vượt quá năng lực của đứa trẻ thì cũng khó tăng trưởng được năng lượng của đứa trẻ. Muốn tăng trưởng được năng lượng cho học viên phải dạy dỗ đi trước sự tăng trưởng một chút ít .

Song không phải dạy dỗ như thế nào đứa trẻ tăng trưởng năng lượng như vậy ấy. Điều có đặc thù quyết định hành động trực tiếp để hình thành năng lượng ở trẻ là bản thân chúng phải tích cực tiếp thu và hoạt động giải trí để sở hữu những cái mà người lớn dạy cho chúng. Người lớn tìm cách kích thích các em hành vi, còn bản thân các em phải tự hành động lấy. Điều đó nhờ vào vào động cơ, nhu yếu của đứa trẻ .

Vì vậy, để hình thành và tăng trưởng năng lượng cho trẻ nhỏ cần phải quan tâm đến việc tăng trưởng hàng loạt nhân cách của chúng tương thích với nhu yếu của việc tăng trưởng xã hội trong mỗi quy trình tiến độ lịch sử dân tộc nhất định .

4. Giá trị và việc hình thành nhân cách

Giá trị có vai trò rất lớn so với việc hình thành nhân cách. Có thể nói giá trị là một phạm trù cũng như hoạt động giải trí và tiếp xúc không hề thiếu được khi đề cập đến yếu tố nhân cách : hoạt động giải trí – tiếp xúc – giá trị – nhân cách .

Muốn hình thành được nhân cách trước hết con người phải ý thức được giá trị của mình. Socrates nói : Con người hãy ý thức được cái tôi của riêng mình để nhìn thấy cái thánh thiện trong tất cả chúng ta .

4.1. Khái niệm về giá trị

Giá trị đã được dùng nhiều trong các nghành kinh tế tài chính, nghệ thuật và thẩm mỹ, khoa học, đạo đức, giáo dục, và thời nay cần đề cập tới trong nghành tâm lý học, đặc biệt quan trọng trong tâm lý học nhân cách .

Tiếng Anh có 2 từ Value và Worth có nghĩa là giá trị .

Giá trị biểu lộ mối quan hệ giữa chủ thể giá trị và đối tượng người dùng của việc nhìn nhận .

Những vật tưởng chừng không giá trị gì, ví dụ một gốc cây, một nén hương, nhưng khi con người đặt đức tin vào nó thì trở thành một vật có giá trị. Một lá cờ là một mảnh vải, nhưng những chiến sỹ lại dám quyết tử để bảo vệ nó do tại lá cờ là hồn nước, là biểu lộ giá trị ý thức cao quý của cả một dân tộc bản địa .

Như vậy giá trị là cái được chủ thể nhìn nhận thừa nhận trên cơ sở mối quan hệ với sự vật đó .

Chủ thể hoàn toàn có thể là một cá thể, một nhóm người hay một xã hội. Tùy theo mối quan hệ của chủ thể với sự vật mà sự vật đó có giá trị. Hòn đá khi không có quan hệ với con người nó chưa có giá trị, khi con người dùng để ngồi hoặc vật để làm vật chặn giấy thì hòn đá đó trở nên có giá trị .

4.2. Các loại giá trị

Thông thường trước đây ta đã thừa nhận có 3 loại giá trị chân, thiện, mỹ. Hiện nay, người ta lại hướng đến Thiện – Lợi – Mỹ .

Lợi là giá trị có ý nghĩa thiết thân trực tiếp đời sống của cá thể. Lợi là một cái gì mang tính riêng tư có tương quan đến nhân cách con người .

Thẩm mỹ chỉ tương quan trực tiếp đến cảm hứng cái đẹp so với đời sống con người trong từng mặt nào đó. Một đối tượng người tiêu dùng đẹp gợi lên cho chủ thể một kích thích khoái cảm, thương mến, một trạng thái tình cảm dễ chịu và thoải mái, hứng khởi .

Thiện bộc lộ ở đạo đức. Con người có đạo đức hướng giá trị về xã hội, về người khác, đời sống của cá nhân vì hội đồng .

Như vậy, thiện biểu lộ giá trị xã hội của cá thể có ảnh hưởng tác động đến hội đồng .

Lợi là giá trị cá thể có ảnh hưởng tác động đến sự sống sót của cá thể, hướng vào cái tôi .

Mỹ giá trị cảm quan ảnh hưởng tác động tới những bộ phận riêng không liên quan gì đến nhau đến sự sống sót cá thể .

Khi nhìn nhận một đối tượng người tiêu dùng nào điều quan trọng không phải thực chất của đối tượng người dùng đó mà điều cơ bản nhất của đối tượng người tiêu dùng đó mà điều cơ bản là tiêu chuẩn mà chủ thể địa thế căn cứ vào đó để nhìn nhận đối tượng người dùng .

Cantơ nói : ” Cái đẹp không phải là đôi má hồng của cô thiếu nữ mà ở đôi mắt của kẻ si tình. ”

Một người khi nhìn nhận về một đối tượng người dùng nào hoàn toàn có thể địa thế căn cứ về mối quan hệ nào đó để phán xét, khen chê, xấu, tốt. Căn cứ vào thiện – ác ta có giá trị đạo đức, vào lợi – hại ta có giá trị kinh tế tài chính, vào đẹp – xấu ta có giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật .

Tuỳ thuộc vào nhân cách của chủ thể mà có thái độ so với giá trị khác nhau. Giá trị cùng biến hóa theo thời hạn của đời sống con người. Trong một quy trình tiến độ của cuộc sống hoàn toàn có thể một đối tượng người dùng nào đó có giá trị với anh ta, nhưng trong một tiến trình khác cái ấy trở thành vô ích. Trong mỗi quá trình lịch sử vẻ vang, trong mỗi thời đại, mỗi giai cấp, mỗi dân tộc bản địa cũng có những giá trị khác nhau. Tất nhiên trong một mức độ nhất định giá trị không riêng gì nhờ vào vào chủ quan mà còn phụ thuộc vào vào khách quan bản thân của đối tượng người tiêu dùng đó .

Cô gái xấu số chỉ đẹp so với chàng trai si tình, còn không hề là đẹp so với các chàng trai tỉnh táo khác .

Cái thiện ở đây được hiểu một cá thể nào hòa nhập được cái chung của mọi người, sống vì người khác được coi là người có nhân cách tốt. Còn quyền lợi của cá thể xâm hại quyền lợi của tập thể được coi là xấu .

Theo tiêu chuẩn đó một người gọi là thiện, có đạo đức là người thực thi theo nguyên tắc mà người phương Tây đề ra : ” Hãy làm cho người khác những gì mình muốn họ làm cho mình “. trái lại ở phương Đông Khổng Tử nêu : ” Cái mà mình không muốn kẻ khác làm cho mình thì mình đừng làm cho kẻ khác ” .

Thật ra cái mà mình muốn chưa chắc người khác đã muốn. Do đó không hề làm cho người khác cái mà mình muốn được. Chỉ hoàn toàn có thể không làm cho người khác cái mà mình không muốn thôi. Câu nói của triết gia Khổng Tử có lí là ở chỗ đó .

4.3. Con đường hình thành nhân cách

Theo Tsunesaburo Makiguchi nhà giáo dục học Nhật Bản. Giá trị là sự biểu lộ có tính khuynh hướng của mối quan hệ giữa chủ thể nhìn nhận và đối tượng người dùng của việc nhìn nhận .

Theo Phạm Minh Hạc, muốn hình thành nhân cách phải giáo dục giá trị. Bởi vì : ” Nhân cách chính là mối quan hệ – mức độ tương thích giữa mạng lưới hệ thống giá trị, thước đo giá trị của chủ thể với mạng lưới hệ thống giá trị và thước đo giá trị của nhóm, hội đồng, xã hội, trái đất. Mức độ là khoanh vùng phạm vi tương thích càng cao – nhân cách càng lớn ” .

Trên cơ sở đó ông đề ra con đường hình thành nhân cách bằng cách tiếp cận hoạt động giải trí – giá trị – nhân cách .

Trong lời ra mắt của Vũ Khiêu trong tác phẩm ” Giá trị niềm tin truyền thống cuội nguồn của dân tộc bản địa Nước Ta ” cho rằng giá trị Open từ mối quan hệ xã hội giữa chủ thể và đối tượng người tiêu dùng. Các loại giá trị : giá trị vật chất và giá trị ý thức, giá trị xã hội và giá trị cá thể, giá trị thiết yếu và giá trị cao đẹp .

” Tổng hợp những giá trị ấy ở mỗi cá thể sẽ đem lại cho cá thể ấy một bản lĩnh độc lạ khiến cho cá thể ấy trở thành một nhân cách độc lạ và sống sót như một giá trị ” .

Nếu như giá trị theo ý niệm của Khổng Tử : Nhân, nghĩa, lễ, trí, tín ( Nước Trung Hoa ) thì ở Nước Ta theo Trần Văn Giàu có bảy giá trị đạo đức truyền thống lịch sử tạo nên truyền thống nhân cách người Nước Ta. Đó là :

– Yêu nước

– Cần cù

– Anh hùng

– Sáng tạo

– Lạc quan

– Thương người

– Vì nghĩa .

Để hình thành nhân cách, tiềm năng của kế hoạch con người Nước Ta sang thế kỷ 21, giáo dục được coi là quốc sách tăng trưởng số 1, là bệ phóng đưa quốc gia vươn lên tầm cao của các dân tộc bản địa văn minh trên quốc tế. Để làm được trách nhiệm này giáo dục trong kế hoạch của mình phải xu thế giá trị nhân cách đạo đức và giá trị nhân cách trí tuệ. Đó là giá trị đạo đức và kĩ năng trong nhân cách .

Chức năng của giáo dục là dẫn dắt con người xu thế có ý thức về giá trị Thiện – Lợi – Mỹ ; triển khai một nhân cách đức tài trong xã hội tăng trưởng năng động .

Hiện nay sau 10 năm thay đổi bậc thang giá trị trong tâm ý người Nước Ta đã có xu thế biến hóa .

Mặt tích cực trong tâm ý con người Nước Ta là từ con người trong chính sách bao cấp chuyển sang năng động, tính đến hiệu suất cao kinh tế tài chính, đồng ý cạnh tranh đối đầu, lao động và học tập sôi sục thiết thực .

Xem thêm: Mô hình cổng trại

Mặt khác, việc khuynh hướng về giá trị kinh tế tài chính năng lượng giá trị ý thức, văn hóa truyền thống, chính trị : quyền lợi cá thể và mái ấm gia đình, coi trọng hơn quyền lợi xã hội, tập thể – giá trị tân tiến ép chế giá trị truyền thống lịch sử, giá trị trước mắt hơn giá trị lâu dài hơn .

Nhiệm vụ giáo dục của ta lúc bấy giờ phải hình thành con người từ một nhân cách mang tính cá thể trở thành một nhân cách mang tính xã hội. Giáo dục đào tạo là phương tiện đi lại hữu hiệu để xã hội hóa từng cá thể, mỗi cá thể bên cạnh coi trọng quyền lợi cá thể mình còn phải coi trọng hơn quyền lợi của hội đồng và quyền lợi của xã hội. Con người từ khi sinh ra được sự giáo dục mái ấm gia đình đến khi đến trường được sự giáo dục của nhà trường, rồi đến khi thao tác trong xã hội cần thấm nhuần các tư tưởng đó. Đó chính là giá trị nhân cách xã hội của người Nước Ta trong thời đại ngày này .

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Khoa học

Chương 5 « Tâm lý học nhân cách

Các bài viết liên quan

Viết một bình luận Hủy