Soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích (Chi tiết)>

Lựa chọn câu để xem giải thuật nhanh hơn

Phần I

Video hướng dẫn giải

MỤC ĐÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI THÍCH

Câu 1

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 1 (trang 69 SGK Ngữ Văn 7 Tập 2)

Trong đời sống, những khi nào người ta cần được giải thích ? Hãy nêu 1 số ít câu hỏi về nhu yếu giải thích hàng ngày ( Ví dụ : Vì sao lại có nguyệt thực ? Vì sao nước biển mặn ? … ). Muốn vấn đáp những câu hỏi ấy phải có những tri thức khoa học chuẩn xác .

Lời giải chi tiết:

Trong đời sống của con người, nhu yếu giải thích của con người là vô cùng đa dạng chủng loại và phong phú. Những sự vật, những hiện tượng kỳ lạ lạ con người chưa hiểu thì nhu yếu giải thích Open. Chẳng hạn thời rất lâu rồi ông cha ta luôn đặt ra những câu hỏi và nỗ lực giải thích chúng trong thực trạng tri thức thời đại hạn chế. Ví dụ : Vì sao có mưa ? Tại sao có bão lụt ? Tại sao mùa mưa lũ sông Hồng lại diễn ra đều đặn từng năm ? Vì sao lại có dịch bệnh ? Vì sao chuồn chuồn bay thấp ? bay cao ?
Trong đời sống hằng ngày tất cả chúng ta luôn đặt những câu hỏi. Tại sao bạn ấy lại giận mình ? Tại sao mình dạo này lại học kém hơn ?
Muốn vấn đáp những câu hỏi “ Tại sao ? ”, ta phải chỉ ra nguyên do và lí do quy luật làm phát sinh hiện tượng kỳ lạ đó ( Ví dụ : lụt do mưa nhiều ) ; ta phải vạch ra nội dung ý nghĩa của sự vật đó với quốc tế con người. ( Ví dụ : Đèn là vật để thắp sáng ) ; ta phải chỉ ra loại sự vật mà nó thuộc vào ( ví dụ : Con người là động vật hoang dã biết nói, biết tư duy ) .
Muốn giải thích được thấu đáo thì người ta phải hiểu, phải học và phải có tri thức nhiều mặt.

Câu 2

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 2 (trang 70 SGK Ngữ Văn 7 Tập 2)

Trong văn nghị luận, người ta thường nhu yếu giải thích những yếu tố tư tưởng, đạo lí lớn nhỏ, những chuẩn mực hành vi của con người ( Ví dụ : Thế nào là niềm hạnh phúc ? Trung thực là gì ? Thế nào là Có chí thì nên ? … ) .

Lời giải chi tiết:

Trong văn nghị luận, giải thích là thao tác nhằm mục đích làm sáng tỏ nội dung nghĩa một từ, một câu, một khái niệm … Chúng thường sống sót dưới dạng một tư tưởng, một ý niệm, nhìn nhận .
Muốn vậy, người ta thường sử dụng những lí lẽ, dẫn chứng hay nói cách khác là phải nghiên cứu và phân tích được nội dung của yếu tố ấy.

Câu 3

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 3 (trang 70-71 SGK Ngữ Văn 7 Tập 2)

Đọc bài văn ( tr. 70 SGK Ngữ văn 7 tập 2 ) và vấn đáp thắc mắc .

a) Bài văn giải thích vấn đề gì và giải thích như thế nào?

b ) Để tìm hiểu chiêu thức giải thích, em hãy chọn và ghi ra vở những câu định nghĩa như : Lòng nhã nhặn hoàn toàn có thể coi là một bản tính, … Đó có phải là cách giải thích không ?
c ) Theo em, cách liệt kê những bộc lộ của nhã nhặn, cách trái chiều người nhã nhặn và kẻ không nhã nhặn có phải là cách giải thích không ?
d ) Việc chỉ ra cái lợi của nhã nhặn, cái hại của không nhã nhặn và nguyên do của thói không nhã nhặn có phải là nội dung của giải thích không ?

Lời giải chi tiết:

a ) Bài văn giải thích về khái niệm Lòng nhã nhặn
Lòng nhã nhặn đã được giải thích trải qua những đoạn văn định nghĩa ( có từ là ) những đoạn văn chứng tỏ làm sáng tỏ khái niệm nhã nhặn .
Bài văn đã làm sáng tỏ những góc nhìn đơn cử của lòng nhã nhặn trải qua liệt kê những hiểu hiện ; trái chiều kẻ nhã nhặn và không nhã nhặn. Cuối cùng là “ Tóm lại ” để nhìn nhận tổng quát
b ) Những câu định nghĩa :
+ Khiêm tốn là bộc lộ của những con người đứng đắn ( … )
+ Khiêm tốn là tính nhã nhặn .
+ Đó là vì cuộc sống là một cuộc đấu tranh bất tận .
Đây là một trong những cách giải thích làm cho người ta hiểu sâu hơn những yếu tố còn trừu tượng, chưa rõ, chưa được đào sâu .
c ) Những bộc lộ liệt kê, trái chiều ở bài văn là cách giải thích sinh động, đa dạng chủng loại tạo nên chất lượng cao cho tác phẩm .
d ) Việc chỉ ra cái lợi, cái hại và nguyên do của thói không nhã nhặn chính là nội dung của bài giải thích. Điều này làm cho yếu tố giải thích có ý nghĩa trong thực tiễn với người đọc .
Vậy giải thích trong văn nghị luận là làm cho người đọc hiểu rõ những tư tưởng, đạo lí, phẩm chất, quan hệ, … cần được giải thích, qua đó nâng cao nhận thức, tu dưỡng trí tuệ, tình cảm cho con người. Để giải thích một yếu tố nào đó, người ta thường sử dụng cách nêu định nghĩa, liệt kê những bộc lộ, so sánh với những hiện tượng kỳ lạ cùng loại khác, chỉ ra cái lợi, cái hại, nguyên do, hậu quả, cách phát huy hoặc ngăn ngừa, … Không nên dùng những cái khó hiểu hoặc không ai hiểu để giải thích những điều người ta chưa hiểu, cần hiểu.

Phần II

Video hướng dẫn giải

LUYỆN TẬP 

Đọc bài văn ( tr. 72 SGK Ngữ văn 7 tập 2 ) và cho biết yếu tố được giải thích và giải pháp giải thích trong bài .

Lời giải chi tiết:

– Vấn đề được giải thích ở đây là : Lòng nhân đạo
– Phương pháp giải thích .
+ Nêu định nghĩa : Lòng nhân đạo tức là lòng biết thương người

+ Đặt câu hỏi: Thế nào là biết thương người ? Và thế nào là lòng nhân đạo?

+ Kể những bộc lộ :

  • Ông lão hành khất.
  • Đứa bé nhặt từng mẩu bánh.
  • Mọi người xót thương.
  • Đối chiếu lập luận bằng cách đưa ra câu nói của Thánh Găng-đi.

Loigiaihay.com

Các bài viết liên quan

Viết một bình luận