Chiến dịch Trường Sa và các đảo trên Biển Đông là một chiến dịch không lớn nhưng có ý nghĩa quan trọng về chủ quyền lãnh thổ của Quân giải phóng Miền Nam (QGPMN) trong cuộc Chiến tranh Việt Nam từ tháng 4 đến tháng 6 năm 1975. Mục tiêu chiến dịch nhằm vào các đảo trên Quần đảo Trường Sa và các đảo ven biển miền Nam Việt Nam mà Quân lực Việt Nam Cộng hòa (QLVNCH) đang chiếm giữ và một số đảo do quân Khmer đỏ đánh chiếm từ tay QLVNCH. Kết quả là Quân giải phóng Miền Nam đã kiểm soát các đảo này.
Quần đảo Trường Sa nằm ở phía Nam Biển Đông từ kinh tuyến 111 độ 30 phút Đông đến kinh tuyến 117 độ 20 phút Đông; từ vĩ tuyến 6 độ 50 phút Bắc đến vĩ tuyến 12 độ Bắc; cách bán đảo Cam Ranh 480 km, cách đảo Hải Nam 1.150 km, cách đảo Đài Loan 1.780 km. Với hơn 100 đảo có diện tích đất nổi không quá 200 km vuông nhưng bao trùm diện tích mặt nước và các bãi đá ngầm có diện tích đến 180.000 km vuông; đây là vùng đảo có vị trí địa chiến lược cực kỳ quan trọng.[5]. Gần đất liền bờ biển miền Nam Việt Nam cũng có nhiều đảo có tầm quan trọng về kinh tế, quốc phòng như: Cù Lao Xanh, Cù Lao Chàm, Cù Lao Ré, Lý Sơn, Hòn Tre, Cù Lao Thu (đảo Phú Quý), Côn Đảo (trên Biển Đông), Phú Quốc, Thổ Chu, Hòn Khoai, quần đảo Nam Du (trên vịnh Thái Lan).
Trong tiến trình của Cuộc tổng tấn công và nổi dậy mùa xuân 1975, ngày 4 tháng 4 năm 1975, Bộ Tư lệnh thủy quân Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta phối hợp với lực lượng đặc công Quân khu 5 mở màn chiến dịch đánh chiếm quần đảo Trường Sa và những đảo trên Biển Đông. Việc triển khai chiến dịch được giữ bí hiểm gắt gao và khẩn trương để không cho những lực lượng nào khác tận dụng thời cơ chiếm những đảo từ tay Quân lực Nước Ta Cộng hòa đang suy yếu. [ 6 ]Tại những đảo trên vịnh Xứ sở nụ cười Thái Lan, Khmer Đỏ đã tận dụng sự suy yếu của QLVNCH để chiếm 1 số ít đảo quan trọng. Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta đã phải chiến đấu giành lại đảo Phú Quốc, đảo Thổ Chu và đảo Poulo Wai từ tay quân Khmer Đỏ. [ 7 ]
Xem Tóm Tắt Bài Viết Này
- 1 Binh lực và giải pháp tác chiến của hai bên[sửa|sửa mã nguồn]
- 1.1 Quân lực Nước Ta Cộng hoà[sửa|sửa mã nguồn]
- 2 Diễn biến chiến dịch[sửa|sửa mã nguồn]
- 2.1 Tại Trường Sa[sửa|sửa mã nguồn]
- 2.2 Tại những đảo gần bờ[sửa|sửa mã nguồn]
- 3 Kết quả chiến dịch[sửa|sửa mã nguồn]
- 3.1 Kết quả quân sự chiến lược, chính trị[sửa|sửa mã nguồn]
- 3.2 Triển khai lực lượng bảo vệ chủ quyền lãnh thổ những đảo[sửa|sửa mã nguồn]
- 4 Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Binh lực và giải pháp tác chiến của hai bên[sửa|sửa mã nguồn]
Tham gia chiến dịch Trường Sa[sửa|sửa mã nguồn]
Theo kế hoạch được Bộ Tư lệnh Hải quân nhân dân Nước Ta và Bộ Tư lệnh Quân khu 5 thống nhất ngày 4 tháng 4 năm 1975, Đoàn 126 đặc công nước điều động Đội 1 gồm 170 sĩ quan, chiến sỹ phối hợp với một phân đội hỏa lực của Tiểu đoàn 471 ( Quân khu 5 ) sử dụng ba tàu vận tải đường bộ T673, T674, T675 vốn trước kia là những ” tàu không số ” với thủy thủ đoàn hơn 60 người có kinh nghiệm tay nghề đi biển của Đoàn thủy quân vận tải đường bộ 125 tổ chức triển khai hành quân ra chiếm những đảo trên quần đảo Trường Sa. Phương án tiến công là bí hiểm, giật mình đổ xô chiếm những đảo. Ngày tiến công ( Ngày N ) được chọn vào lúc mặt trận Xuân Lộc mở màn. Thời điểm tiến công ( giờ G ) được xác lập từ 0 giờ đến 2 giờ sáng ; khi đó, hoàn toàn có thể tận dụng hình thái thủy văn thuận tiện ( nước triều cao ) để bí hiểm đổ quân. Trong khi hành quân, hạn chế tối đa việc sử dụng những thiết bị vô tuyến điện để giữ bí hiểm tuyệt đối. [ 8 ]
Tham gia đánh chiếm những đảo gần bờ[sửa|sửa mã nguồn]
Đối với những đảo gần bờ biển miền Nam Nước Ta, Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta hầu hết dùng lực lượng địa phương phối hợp với nổi dậy tại chỗ. Riêng tại những đảo Hòn Tre ( Khánh Hòa ), Cù Lao Thu ( Phú Quý, Bình Thuận ) có sử dụng những đơn vị chức năng chính quy :
- Tại Hòn Tre: Tiểu đoàn 3, trung đoàn 19, sư đoàn 968 và quân của tỉnh đội Khánh Hoà.
- Tại Cù Lao Thu: một đại đội đặc công nước thuộc tiểu đoàn 407, một đại đội bộ binh thưộc trung đoàn 95, (từ sư đoàn 325 chuyển thuộc sư đoàn 3-Quân khu 5).
Quân lực Nước Ta Cộng hoà[sửa|sửa mã nguồn]
Tại Trường Sa[sửa|sửa mã nguồn]
Do có lực lượng thủy quân khá mạnh, QLVNCH chỉ để một số ít đơn vị chức năng bộ binh nhỏ giữ phần đất nổi đênh những đảo và đá. Lực lượng hầu hết là tiểu đoàn 371 địa phương quân Phước Tuy, tổng số có 163 sĩ quan và binh lính, được sắp xếp trên 5 đảo quan trọng của quàn đảo Trường Sa, gồm có :
- Đảo Nam Yết: là nơi đóng chỉ huy sở, có 50 sĩ quan và binh sĩ
- Đảo Song Tử Tây: có 39 sĩ quan và binh sĩ
- Đảo Sơn Ca: có 25 sĩ quan và binh sĩ
- Đảo Sinh Tồn: có 19 sĩ quan và binh sĩ
- Đảo Trường Sa: có 30 sĩ quan và binh sĩ.[9]
Hỏa lực trang bị hầu hết là súng bộ binh ( gồm cả vũ khí cá thể và vũ khí hội đồng ), súng chống tăng M-72. Khi thiết yếu, khu trục hạm HQ-4 ( Trần Khánh Dư ), những tuần dương hạm HQ-03 ( Trần Nhật Duật ), HQ-16 ( Lý Thường Kiệt ), HQ-17 ( Ngô Quyền ), những hộ tống hạm HQ-12 ( Ngọc Hồi ) và HQ-14 ( Vạn Kiếp ) chi viện hỏa lực từ trên biển. Các hải vận hạm HQ-402 ( Lam Giang ) và HQ-403 ( Hương Giang ) có trách nhiệm vận tải đường bộ, tiếp tế, chuyển quân tăng viện, thay quân cho những đảo .
Tại những đảo gần bờ[sửa|sửa mã nguồn]
Tại Côn Đảo và Phú Quốc, QLVNCH sắp xếp tại mỗi đảo khoảng chừng 2 nghìn quân, gồm từ một đến 2 tiểu đoàn bảo an, 2 đại đội công an và xấp xỉ 1.000 trật tự viên của những trại giam ( quản giáo ). Tại Côn Đảo và Phú Quốc còn có hai trường bay ( Cỏ Ống và Dương Đông ) với đường sân bay ngắn, được sử dụng cho những máy bay cánh quạt hạng nhẹ và trực thăng. Ngoài hai đảo trên, do không phải là địa phận trọng điểm nên khởi đầu, QLVNCH sắp xếp trên những đảo ven bờ một số ít ít đơn vị chức năng địa phương quân. Tuy nhiên, sau khi phải rút khỏi Quân khu I và Quân khu II, quân số tại những đảo này tăng lên nhanh gọn do những đơn vị chức năng QLVNCH tháo chạy ra đây. Riêng tại Cù Lao Thu ( Phú Quý ), ngoài một liên đội dân vệ và một trung đội công an vũ trang còn có hơn 800 quân từ Hàm Tân chạy ra đảo trong tháng 4 năm 1975. Từ 22 tháng 4 năm 1975, Hải quân QLVNCH điều động tàu hộ tống HQ-11 ( Chí Linh ) và một tàu tuần duyên ( loại WPB ) tham gia bảo vệ đảo này. [ 10 ]
Diễn biến chiến dịch[sửa|sửa mã nguồn]
Tại Trường Sa[sửa|sửa mã nguồn]
Quần đảo Trường SaNgày 9 tháng 4 năm 1975, đài thám thính kỹ thuật của Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta bắt được bức điện của QLVNCH đồn trú trên đảo Nam Yết gọi về đất liền nhu yếu tăng viện và điện vấn đáp của Bộ Tổng tham mưu QLVNCH với nội dung : ” Không có lực lượng tăng viện “. Nhận được tin này, Tổng Quân ủy điện cho Bộ tư lệnh tiền phương quân chủng Hải quân đặt tại Thành Phố Đà Nẵng : ”
“ | Có tin đối phương chuẩn bị rút khỏi các đảo ở Trường Sa. Kiểm tra lại ngay và chỉ thị cho lực lượng hành động kịp thời theo phương án đã định. Nếu để chậm, có thể quân đội nước ngoài chiếm trước, vì hiện nay một số nước ngoài đang có ý đồ xâm chiếm. | ” |
— Tổng Quân ủy, [11] |
Bức điện không nói rõ một số ít quốc tế là những nước nào .Theo kế hoạch, ba tàu của Hải quân Nhân dân Nước Ta được ngụy trang thành những tàu đánh cá đưa lực lượng của đoàn 126 tiến đánh Trường Sa xuống tàu lúc 4 giờ sáng ngày 11 tháng 4, nhằm mục đích hướng Song Tử Tây xuất phát. Từ 11 giờ ngày 11 tháng 4 đến hết ngày 12 tháng 4, những tàu này gặp ba tàu của Hạm đội 7 – Hải quân Hoa Kỳ. Các tàu Hoa Kỳ áp sát và dùng trực thăng kiểm tra và xác lập đó là những tàu đánh cá của Hồng Kông đang đổi hướng chuyển dời về phía Bắc. Sau khi ba tàu của Hoa Kỳ đi xa, trung tá Mai Năng ra lệnh cho cả ba tàu quay lại tiến về phía đảo Song Tử Tây. [ 12 ]19 giờ 30 ngày 13 tháng 4, tàu 673 tiếp cận từ phía Đông và xác lập đúng mực đó là đảo Song Tử Tây để khỏi nhầm với đảo Song Tử Đông gần đó do Philippines chiếm giữ. Hai tàu 674 và 675 vòng ra án ngữ hai bên sườn phía Nam và phía Tây đảo. Lúc 1 giờ 15 phút ngày 14 tháng 4, Đội 1 ( đoàn 126 ) và đội hỏa lực ( tiểu đoàn 471 ) dùng 7 xuồng cao su đặc đổ xô lên đảo, chia làm ba mũi tiến công từ những hướng Nam, Tây và Đông Nam. Cuộc kháng cự yếu QLVNCH tại Song Tử Tây nhanh gọn chấm hết sau 30 phút giao chiến. Có tám người tử thương trong giao chiến ( Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta 2, QLVNCH 6 ), 33 sĩ quan và binh lính QLVNCH còn lại đầu hàng, trong đó có viên đảo trưởng. [ 13 ]. Hải quân Nước Ta Cộng hòa điều tàu tuần dương HQ-16 và tàu vận tải đường bộ HQ-402 từ Vũng Tàu ra nhưng không tổ chức triển khai phản kích do chưa nắm được tiềm năng đối phương. Hai tàu này quay về phòng giữ đảo Nam Yết là địa thế căn cứ chỉ huy của vùng đảo. Bộ tư lệnh tiền phương HQNDVN điều tàu 641 ra sửa chữa thay thế hai tàu 674 và 675 được giao trách nhiệm chở hàng binh QLVNCH về Thành Phố Đà Nẵng. [ 14 ]Sau khi chiếm đảo Song Tử Tây, Bộ tư lệnh HQNDVN dự tính tiến công cùng lúc vào ba đảo Nam Yết, Sơn Ca và Sinh Tồn nhưng những tàu tuần dương và tàu vận tải đường bộ của HQVNCH đã án ngữ đảo Nam Yết. Yếu tố bí hiểm và giật mình đã không còn. Trung tá Mai Năng quyết định hành động tiến đánh đảo Sơn Ca trước. Đêm 24 tháng 4, tàu 641 chở quân tiến đánh Sơn Ca. Lính Đài Loan trên đảo Ba Bình thấy tàu 641 đi qua nhưng chỉ bắn pháo sáng để quan sát. 1 giờ 30 phút rạng ngày 25 tháng 4, ba trung đội của đoàn 126 đổ xô lên đảo Sơn Ca. 2 giờ 30 phút, cuộc tiến công khởi đầu. 2 binh sĩ QLVNCH chết ngay trong loạt đạn tiên phong, 23 người còn lại kéo vào công sự ẩn nấp và ra hàng lúc 3 giờ 00. [ 15 ] [ 16 ]Mất Song Tử Tây và Sơn Ca, cộng với tình hình đất liền đang diễn biến rất là bất lợi cho QLVNCH, lúc 20 giờ 45 phút ngày 26 tháng 4, Bộ tư lệnh Hải quân QLVNCH điện cho những tàu HQ-16 và HQ-402 ra lệnh di tán những đơn vị chức năng còn lại của tiểu đoàn 371 địa phương quân Phước Tuy ra khỏi những đảo Nam Yết và Sinh Tồn. Trinh sát kỹ thuật của Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta đã bắt được bức điện này. 11 giờ 30 ngày 27 và 11 giờ ngày 28 tháng 4, Nam Yết và Sinh Tồn lần lượt bị Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta sở hữu. Cũng theo ngữ cảnh đã diễn ra tại Nam Yết và Sinh Tồn, ngày 28 tháng 4, QLVNCH tại đảo Trường Sa rút lên tàu. Ngày 29 tháng 4, vẫn là những đơn vị chức năng của Đoàn 126 đặc công nước của thủy quân Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta tiếp quản đảo này. [ 17 ] [ 18 ] .
Tại những đảo gần bờ[sửa|sửa mã nguồn]
Trận đánh tại Cù Lao Thu[sửa|sửa mã nguồn]
Cù Lao Thu ( nay là đảo Phú Quý ) là một đảo lớn ven bờ Biển Đông của Nước Ta, nằm cách Phan Thiết 60 hải lý, cách Cam Ranh 82 hải lý. Đảo rộng khoảng chừng 21 km vuông. Dân số khoảng chừng 12.000 người. Đến cuối tháng 3 năm 1975, QLVNCH tại đảo này gồm một liên đội dân vệ ( nghĩa quân ), một trung đội công an và 4.000 nhân dân tự vệ. Đầu tháng 4 năm 1975, sau khi thị xã Hàm Tân thất thủ, khoảng chừng trên 800 sĩ quân, binh lính QLVNCH đã chạy ra đây. Ngày 22 tháng 4, Hải quân VNCH điều động tàu hộ tống HQ-11 và tàu tuần duyên WPB đến phòng thủ đảo này. [ 19 ]Ngày 26 tháng 4 năm 1975, từ cảng Cam Ranh, Bộ Chỉ huy mặt trận Nam Trung Bộ của Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta phối hợp với Bộ Tư lệnh HQNDVN điều động tàu vận tải đường bộ 643 ( Đoàn 125 ) và một số ít thuyền đánh cá chở hai đại đội của tiểu đoàn 407 đặc công nước thuộc Quân khu 5, một đại đội bộ binh của trung đoàn 95 tiến đánh Cù Lao Thu. 1 giờ 50 phút ngày 27 tháng 4, những lực lượng này đã đổ xô lên đảo. 5 giờ 15 phút sáng cùng ngày, trận đánh chiếm Cù Lao Thu khởi đầu. Bị đánh giật mình, những đơn vị chức năng QLVNCH tìm đường chạy đến khu nhà hành chính của đảo và tổ chức triển khai chống cự. Trên biển, những tàu HQ-11 và WPB phải đấu súng với hoả lực B-40, B41, ĐKZ và đại liên 12,7 mm trên những tàu 643 và tàu đánh cá của HQNDVN. Do những tàu của HQNDVN sử dụng giải pháp đánh gần, áp sát nên hỏa lực pháo tầm xa của tàu HQ-11 bị vô hiệu hoá. Chiếc WPB đã bị trúng nhiều quả B-40, B-41 và hỏng nặng, nằm bất động tại mép đảo. Sĩ quan và binh lính thủy quân VNCH trên tàu này và 1 số ít bộ binh QLVNCH trên đảo chạy lên tàu HQ-11. Sau nhiều giờ không thấy những tàu khác của HQVNCH đến trợ chiến, lúc 16 giờ cùng ngày, tàu HQ-11 nhổ neo rút lui ra biển khơi và trở lại Vũng Tàu để liên tục yểm trợ hải pháo cho mặt trận Bình Tuy. Đến 6 giờ 30 phút, sức kháng cự của QLVNCH tại khu nhà hành chính của đảo nhanh gọn bị dập tắt. Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta bắt 382 tù binh, thu hơn 900 súng những loại, hai đài VTĐ và nhiều vật dụng quân sự chiến lược. [ 20 ]
Nổi dậy tại Côn Đảo và những đảo khác[sửa|sửa mã nguồn]
Tại Côn Đảo
Côn Đảo ( còn có trên khác là Côn Lôn ) là quần đảo nằm ở Tây Nam Biển Đông thuộc chủ quyền lãnh thổ của Nước Ta ; cách Vũng Tàu 179,64 km, cách cửa sông Bát Sắc 83,34 km ; diện tích quy hoạnh tự nhiên 77,28 km vuông. Đảo lớn nhất là Côn Sơn có diện tích quy hoạnh 52 km vuông ( chiếm 74,29 % diện tích quy hoạnh hàng loạt quần đảo. Quanh đảo này có những đảo Phú Hà, Hòn Ông, Hòn Rắn, Hòn Bà ( Côn Lôn Nhỏ hay Phú Sơn ), Hòn Bảy Cạnh ( Phú Cường ), Hòn Cau ( Phú Lê ) và 8 đảo nhỏ khác. Trên đảo có thị xã Q. lỵ Côn Sơn, trường bay Cỏ Ống, cảng và có tám trại giam chính và một số ít trại giam phụ như Chuồng Bò, Sở Tiêu, Sở Ruộng, Sở Muối, Sở Rẫy, Sở Đập Đá, Sở Lò Vôi … Vào thời gian cuối cuộc Chiến tranh Nước Ta, chính quyền sở tại VNCH giam giữ tại Côn Đảo hoảng 7000 người là chính trị phạm, quân phạm và thường phạm ; trong đó có hơn 500 nữ tù. [ 21 ] [ 22 ]QLVNCH trên đảo có hơn 2000 người, trong đó một tiểu đoàn bảo an 500 người, một đại đội 100 người cùng hơn 1.000 trật tự viên. Tiểu đoàn bảo an sắp xếp hai đại đội dóng tại hai đồn ở TT thị xã Côn Sơn, đại đội còn lại bảo vệ trường bay Cỏ Ống. Từ ngày 29 tháng 4, trường bay Cỏ Ống tại Côn Sơn trở thành nơi trung chuyển những cố vấn Hoa Kỳ, quan chức chính quyền sở tại VNCH sơ tán từ sân bay Tân Sơn Nhất ra những tàu chiến của Hoa Kỳ đậu ngoài khơi Nước Ta. Các quan chức trên đảo cũng tìm cách sơ tán mái ấm gia đình bằng đường thủy và đường không. Đến trưa ngày 30 tháng 4, khi Tổng thống Dương Văn Minh công bố đầu hàng không điều kiện kèm theo tại Hồ Chí Minh, trên đảo vẫn còn 442 mái ấm gia đình công chức, binh sĩ và giám thị. Một số trật tự viên vốn là phạm binh đã có hành vi cuớp phá so với thường dân trên đảo [ 23 ]1 giờ ngày 1 tháng 5 năm 1975, những chính trị phạm tại Trại VII nổi dậy chiếm hàng loạt 496 xà lim của trại này, lập ra Đảo ủy lâm thời. Họ cũng lập ra ba trung đội vũ trang được trang bị vũ khí chiếm được của lính bảo an và vũ khí thô sơ. Trung đội này đã tổ chức triển khai đánh chiếm những trại lính Bình Định Vương, trại I, trại IV và trại V. Lính bảo an, cảnh binh và trật tự viên tại những trại này bỏ chạy, không kháng cự, để lại nhiều súng, đạn, lựu đạn. Các nữ tù tại trại VIIB ấy biết được tin tức TP HCM đã đầu hàng trên chiếc radio do họ giấu kín từ trước và thuyết phục được viên giám thị mở trại, thả tù. Tin tức về việc TP HCM đầu hàng lan sang những trại khác. Sáng ngày 1 tháng 5, trung đội vũ trang thứ ba của những người tù tren đảo đánh chiếm trụ sở công an của đảo khi đó đã không còn người coi giữ. Đến 8 giờ sáng ngày 1 tháng 5, hầu hết những văn phòng tại đảo Côn Sơn bị những tù nhân đánh chiếm. Quân số lực lượng vũ trang của tù nhân đã lên đến một tiểu đoàn do nhiều người tình nguyện gia nhập. Được trang bị những vũ khí chiếm được của đối phương, chiều ngày 1 tháng 5 năm 1975, tiểu đoàn này tiến công Chi khu quân sự chiến lược Bến Đầm, Đài ra đa đối không và đối hải trên núi Thánh Giá. Tại trường bay Cỏ Ống, một trung đội lính bảo an QLVNCH hạ vũ khí đầu hàng. Quân nổi dậy thu dược 27 máy bay những loại. [ 24 ]Chiều tối ngày 2 tháng 5, quân nổi dậy trên đảo đã liên lạc với Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta trên đất liền, thông tin tin tức đã chiếm được đảo và ý kiến đề nghị chi viện. Mặt khác, họ cũng nhanh gọn tổ chức triển khai một mạng lưới hệ thống hầm hào phong ngự đề phòng QLVNCH hoặc thủy quân Hoa Kỳ phản kích chiếm đảo. Đêm mùng 4 rạng ngày 5 tháng 5, những tàu chiến của trung đoàn 171 và trung đoàn 172 HQNDVN chở những lực lượng chi viện thuộc sư đoàn 3 Sao Vàng ( Quân khu 5 ) đã cập cảng Côn Sơn. Ngày 5 tháng 5, những lực lượng này phối hợp với lực lượng tù nhân nổi dậy trên đảo đánh chiếm đảo Hòn Cau và những đảo khác, làm chủ hàng loạt quần đảo quan trọng này. [ 25 ]
Tại các đảo khác
Được sự tương hỗ của thủy quân và bộ binh Hải quân nhân dân Nước Ta, dân chúng tại những đảo đã nổi dậy chiếm một loạt đảo nhỏ ven biển miền Trung như Cù Lao Xanh ( ngày 1 tháng 4 ), Hòn Tre ( ngày 10 tháng 4 ), Cù Lao Chàm, Cù Lao Ré ( ngày 30 tháng 4 ) .
Đánh đuổi quân Khmer Đỏ tại Phú Quốc, Thổ Chu và Poulo Wai
[sửa|sửa mã nguồn]
Bia di tích lịch sử lịch sử dân tộc Nhà tù Phú QuốcTrong những ngày sau cuối của cuộc Chiến tranh Nước Ta, tình hình vùng biển đảo phía Tây Nam rất là phức tạp. Ngày 17 tháng 4 năm 1975, quân Khmer Đỏ đánh chiếm Phnom Penh. Ngày 3 tháng 5 năm 1975, tận dụng lúc chính quyền sở tại và quân lực VNCH suy yếu, chính quyền sở tại Khmer Đỏ do Polpot và Ieng Sary đứng đầu đã cho một tiểu đoàn giật mình tiến công hội đồng dân cư Nước Ta cư trú tại những vùng biên giới thuộc những tỉnh An Giang, Tây Ninh, đánh chiếm đảo Phú Quốc, tàn sát binh lính Nước Ta Cộng hòa và nhiều tù nhân, dân thường trên đảo. [ 26 ] [ 27 ] Đến ngày 6 tháng 5, Bộ tư lệnh Hải quân nhân dân Nước Ta điều động hai tàu 643 và 657 luân chuyển hai tiểu đoàn của Quân khu 9 ra chiếm lại đảo Phú Quốc. Khi phát hiện một lực lượng lớn Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta tiến hành lực lượng từ phía Bắc và phía Nam đảo tiến đánh hợp điểm vào TT đảo, quân Khmer Đỏ xuống tàu tháo chạy ra đảo Thổ Chu. [ 26 ] [ 27 ] Để bảo vệ đảo Phú Quốc, Bộ Tổng Tư lệnh Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta quyết định hành động điều Trung đoàn 101 thủy quân đánh bộ ra đóng quân tại đảo. [ 28 ]Tại đảo Thổ Chu, quân Khmer Đỏ lại liên tục cướp bóc, đốt phá, tàn sát người dân. [ 26 ] [ 27 ] Hầu hết số dân cư trên đảo ( khoảng chừng hơn 500 người ) đã bị quân Khmer Đỏ giết và bắt đi. Theo kế hoạch tác chiến, Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta dùng lực lượng tàu thủy quân tích hợp với bộ binh và du kích trên đảo Phú Quốc bí hiểm hành quân áp sát để chia cắt tàn phá lực lượng Khmer Đỏ, lấy đảo Phú Quốc làm TT chỉ huy. Tham gia trận đánh tại Thổ Chu có một số ít tàu chiến của Trung đoàn 171 ( sau này là Hạm đội cơ động 171 ), hai tiểu đoàn của Sư đoàn 4, Quân khu 9 và một tiểu đoàn của Đoàn đặc công hải quân 126. Ngày 24 tháng 5, những đơn vị chức năng bộ binh, đặc công và thủy quân chia làm bốn mũi cùng đổ xô lên đảo Thổ Chu. Sau một ngày giao chiến ác liệt, Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta chiếm lại đảo Thổ Chu, bắn chìm hai tàu đổ xô của Khmer Đỏ, tịch thu một tàu nhỏ và nhiều vũ khí, đạn dược và bắt hơn 400 tù binh. [ 29 ]Trong thời kỳ 1970 – 1975, đảo Poulo Wai trấn giữ lối ra vào cảng Kompong Som ( còn gọi là Sihanoukville ) do quân đội chính quyền sở tại Cộng hòa Khmer của Lon Nol phối hợp với QLVNCH đóng giữ. Sau sự kiện ngày 17 tháng 4 năm 1975 ở Phnom Penh, quân Khmer Đỏ đánh chiếm đảo Poulo Wai và tàn sát toàn bộ binh sĩ QLVNCH cũng như quân Lon Nol đóng tại đây. Về phía Nước Ta, sau khi chiếm giữ đảo Thổ Chu, Bộ Tư lệnh Hải quân nhân dân Nước Ta liên tục kế hoạch đánh chiếm đảo Poulo Wai. Trong kế hoạch có dự kiến sử dụng bộ binh, không quân phối hợp với thủy quân mà nòng cốt là thủy quân đánh bộ tham gia. [ 30 ]Vào 13 giờ 30 phút sáng ngày 4 tháng 6 năm 1975, những tàu của Hải quân nhân dân Nước Ta xuất phát đi Poulo Wai. Cuộc tiến công khởi đầu ngày 5 tháng 6 và lê dài đến hết ngày 13 tháng 6. Quân Khmer Đỏ dựa vào công sự vững chãi đã chống trả hơn một tuần. Do không quân không hoạt động giải trí được vì thời tiết xấu, Bộ Tư lệnh Hải quân lệnh cho những đơn vị chức năng dùng hỏa lực trên những hạm tàu để chế áp những hỏa điểm của đối phương ; đã sử dụng 2.000 viên đạn cối, 8.000 viên đạn 12,7 mm để yểm hộ cho thủy quân đánh bộ và bộ binh dập tắt những ổ đề kháng của quân Khmer Đỏ. 19 giờ ngày 13 tháng 6 năm 1975, Hải quân nhân dân Nước Ta triển khai xong việc đánh chiếm Poulo Wai. [ 31 ]
Kết quả chiến dịch[sửa|sửa mã nguồn]
Kết quả quân sự chiến lược, chính trị[sửa|sửa mã nguồn]
Sau hơn hai tháng hành quân và chiến đấu, Hải quân nhân dân Nước Ta đã làm chủ 5 đảo quan trọng trên quần đảo Trường Sa. Ngoài 5 đảo quan trọng này, Hải quân nhân dân Nước Ta còn chiếm giữ những đảo nhỏ khác như An Bang ( ngày 28 tháng 4 ), Hòn Sập ( sau này được đặt tên Phan Vinh ), Trường Sa Đông ( Đá Giữa ), Sinh Tồn Đông ( Grigan ), Bãi Thuyền Chài và 1 số ít đảo đá khác. Hành động tiến hành tác chiến nhanh gọn của Hải quân nhân dân Nước Ta trên Vịnh Xứ sở nụ cười Thái Lan cũng làm thất bại thủ đoạn của chính quyền sở tại Polpot – Ieng Sary tận dụng sự suy yếu của QLVNCH để đánh chiếm những đảo này, giành lại chủ quyền lãnh thổ của Nước Ta trên 1 số ít đảo quan trọng, trong đó có đảo Phú Quốc, những quần đảo Thổ Chu và Nam Du và 1 số ít đảo trên vịnh Đất nước xinh đẹp Thái Lan .
Triển khai lực lượng bảo vệ chủ quyền lãnh thổ những đảo[sửa|sửa mã nguồn]
Ban đầu, những đảo trên quần đảo Trường Sa được chuyển giao cho tiểu đoàn 4 thuộc Sư đoàn 2, Quân khu 5 phòng thủ. Cuối tháng 5 năm 1975, đơn vị chức năng này được chuyển thuộc Quân chủng Hải quân. Tháng 9 năm 1975, Bộ Quốc phòng Nước Ta đã điều động trung đoàn bộ binh 46 ( sư đoàn 325 ) chuyển thuộc Quân chủng Hải quân, điều trung đoàn thủy quân đánh bộ 126 đến vùng đảo và xây dựng lữ đoàn thủy quân đánh bộ 126 gồm hai trung đoàn ( sau này được bổ trợ thêm trung đoàn 83 – Quân khu 5 ) để phòng thủ quần đảo quan trọng này .
- Đảo Song Tử Tây được giao một đại đội thuộc tiểu đoàn 4 (Quân khu 5) đóng chốt. Đến năm 1976, số quân đồn trú tại đảo được thay thế và nâng cấp tương đương trung đoàn.[32]
- Đảo Sơn Ca được giao cho một đơn vị cấp trung đội đồn trú. Đến năm 1987, đơn vị này được bổ sung và nâng cấp thành một tiểu đoàn.[33]
- Đảo Nam Yết được giao cho đại đội 2, tiểu đoàn 4 đóng chốt. Đảo này còn là nơi đóng quân của Sở chỉ huy tiểu đoàn 4. Đến tháng 6 năm 1976, đảo này được giao cho Lữ đoàn 126 phòng thủ.[34]
- Đảo Sinh Tồn ban đầu chỉ có 2 trung đội bộ binh đóng giữ. Đến tháng 5 năm 1976 được thay thế bằng một tiểu đoàn của Lữ đoàn 126.[35]
- Đảo Trường Sa trở thành căn cứ chỉ huy và hậu cần quan trọng của toàn vùng đảo, do những lực lượng cơ bản của lữ đoàn 126 Hải quân đóng giữ.
- ^ http://baotintuc.vn/dau-an-su-kien/giai-phong-truong-sa-mua-xuan-nam-1975-20160428110956321.htm
- ^ Bộ Tư lệnh thủy quân. Lịch sử Hải quân nhân dân Nước Ta ( 1955 – 2005 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2005. trang 325 .
- ^ Phạm Ngọc Thạch – Hồ Khang. Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tập VIII. Nhà xuất bản Chính trị vương quốc. trang 347, 352, 355
- ^ a b Phạm Ngọc Thạch – Hồ Khang. Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tập VIII. Nhà xuất bản Chính trị vương quốc. trang 348, 352, 362
- ^ Lưu Văn Lợi. Những điều cần biết về đất, biển, trời Nước Ta. Nhà xuất bản Thanh Niên. Thành Phố Hà Nội. 2007. trang 42-43
- ^ Đình Kính. Lịch sử Đoàn Đặc công hải quân 126 ( 1966 – 2006 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2006. trang 192 .
- ^ Bộ Tư lệnh thủy quân. Lịch sử Hải quân nhân dân Nước Ta ( 1955 – 2005 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP.HN. 2005. trang 324 .
- ^ Phạm Ngọc Thạch – Hồ Khang. Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tập VIII. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. TP.HN. 2008. trang 347 – 348 .
- ^ Phạm Ngọc Thạch – Hồ Khang. Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tập VIII. Nhà xuất bản Chính trị vương quốc. Thành Phố Hà Nội. 2008. trang 347 – 348 .
- ^ Phạm Ngọc Thạch – Hồ Khang. Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tập VIII. Nhà xuất bản Chính trị vương quốc. Thành Phố Hà Nội. 2008. trang 352, 355 .
- ^ Nguyễn Văn Đấu – Dương Thảo – Đặng Văn Tới. Bộ Tham mưu Hải quân – Biên niên sự kiện ( 1959 – 2004 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2004. trang 38 .
- ^ Bộ Tư lệnh thủy quân. Lịch sử Hải quân nhân dân Nước Ta ( 1955 – 2005 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP.HN. 2005. trang 313 .
- ^ Đình Kính. Lịch sử Đoàn đặc công hải quân 126 ( 1966 – 2006 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2006. trang 150 .
- ^ Đình Kính. Lịch sử Lữ đoàn 125 Hải quân ( 1961 – 2001 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2001. trang 162 .
- ^ Đình Kính. Lịch sử Đoàn đặc công hải quân 126 ( 1966 – 2006 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2006. trang 153 .
- ^ Bộ Tư lệnh thủy quân. Lịch sử Hải quân nhân dân Nước Ta ( 1955 – 2005 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2005. trang 317 .
- ^ Nguyễn Văn Đấu – Nguyễn Dương Thảo – Đặng Văn Tới. Bộ tham mưu Hải Quân – Biên niên sự kiện ( 1959 – 2004 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP. Hà Nội. 2004. trang 57 .
- ^ Đình Kính. Lịch sử Đoàn đặc công hải quân 126 ( 1966 – 2006 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2006. trang 155 .
- ^ Bộ Tư lệnh thủy quân. Lịch sử Hải quân nhân dân Nước Ta ( 1955 – 2005 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP. Hà Nội. 2005. trang 320 .
- ^ Đình Kính. Lịch sử Lữ đoàn 125 Hải quân ( 1961 – 2001 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP. Hà Nội. 2001. trang 168 .
- ^ Từ điển Bách khoa Nước Ta. Tập I ( A-Đ ). Nhà xuất bản Từ điển Bách khoa. Thành Phố Hà Nội. 1995. trang 577 .
- ^ Từ điển Bách khoa Nước Ta. Tập III ( N-S ). Nhà xuất bản Từ điển Bách khoa. TP.HN. 2003. trang 222 .
- ^ Phạm Ngọc Thạch – Hồ Khang. Lịch sử kháng chiến chóng Mỹ cứu nước. Tập VIII. Nhà xuất bản Chính trị vương quốc. Thành Phố Hà Nội. 2008. trang 357 – 358 .
- ^ Phạm Ngọc Thạch – Hồ Khang. Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tập VIII. Nhà xuất bản Chính trị vương quốc. TP. Hà Nội. 2008. trang 360 – 361 .
- ^ Bộ Tư lệnh thủy quân. Lịch sử Hải quân nhân dân Nước Ta ( 1955 – 2005 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP.HN. 2005. trang 322
- ^ a b c Cao Văn Quý ( chủ biên ). Lịch sử Lữ đoàn thủy quân đánh bộ 101 ( 1965 – 2005 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2005. trang 41 .
- ^ a b c Grant Evans – Kelvin Rowlay. Chân lý thuộc về ai. ( nguyên bản tiếng Anh : Red brotherhood at war ). Dịch giả. Nguyễn Tấn Cưu. Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP. Hà Nội. 1986. trang 114 – 116
- ^ Cao Văn Quý ( chủ biên ). Lịch sử Lữ đoàn thủy quân đánh bộ 101 ( 1965 – 2005 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Thành Phố Hà Nội. 2005. trang 42 .
- ^ Phạm Hồng Thuỵ. Lịch sử lữ đoàn 171 thủy quân – Hạm đội 171 ( 1966 – 1996 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP. Hà Nội. 1996. trang 96 .
- ^ Bộ Tư lệnh thủy quân. Lịch sử Hải quân nhân dân Nước Ta ( 1955 – 2005 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP. Hà Nội. 2005. trang 322 .
- ^ Đình Kính. Lịch sử Lữ đoàn 125 Hải quân ( 1961 – 2001 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP. Hà Nội. 2001. trang 170 .
- ^
Phan Văn Thảo (chủ biên). Truyền thống đảo Song Tử Tây anh hùng (1975-2007). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Hà Nội. 2007. trang trang 19.
- ^ Cao Văn Quý ( chủ biên ). Đảo Sơn Ca – Xây dựng, chiến đấu và trưởng thành ( 1975 – 2007 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP. Hà Nội. 2007. trang trang 17 .
- ^ Cao Văn Quý ( chủ biên ). Truyền thống đảo Nam Yết anh hùng ( 1975 – 2007 ). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP. Hà Nội. 2007. trang 22 .
- ^ Cao Văn Quý ( chủ biên ). Đảo Sinh Tồn – Xây dựng, chiến đấu và trưởng thành. Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. TP.HN. 2007. trang 19 .
- Lưu Văn Lợi. Những điều cần biết về đất, biển, trời Việt Nam. Nhà xuất bản Thanh Niên. Hà Nội. 2007.
- Đình Kính. Lịch sử Đoàn Đặc công hải quân 126 (1966-2006). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Hà Nội. 2006.
- Bộ Tư lệnh hải quân. Lịch sử Hải quân nhân dân Việt Nam (1955-2005). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Hà Nội. 2005.
- Phạm Ngọc Thạch – Hồ Khang. Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tập VIII. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia. Hà Nội. 2008.
- Nguyễn Văn Đấu – Nguyễn Dương Thảo – Đặng Văn Tới. Bộ tham mưu Hải Quân – Biên niên sự kiện (1959-2004). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Hà Nội. 2004.
- Từ điển Bách khoa Việt Nam. Tập I (A-Đ). Nhà xuất bản Từ điển Bách khoa. Hà Nội. 1995.
- Từ điển Bách khoa Việt Nam. Tập III (N-S). Nhà xuất bản Từ điển Bách khoa. Hà Nội. 2003.
- Cao Văn Quý (chủ biên). Lịch sử Lữ đoàn hải quân đánh bộ 101 (1965-2005). Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Hà Nội. 2005.
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Khoa học