Nông nghiệp thông minh – Đòn bẩy chiến lược phát triển kinh tế việt nam

Trước những tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu ngày một rõ rệt, sức ép từ đảm bảo an ninh lương thực do tăng dân số và yêu cầu ngày càng cao hơn về chất lượng đối với nông sản, thực phẩm tại thị trường trong nước cũng như thị trường xuất khẩu, Việt Nam đang theo đuổi xu hướng phát triển nông nghiệp thông minh với việc chọn lọc các kỹ thuật tiên tiến của thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0 ứng dụng trong sản xuất nông nghiệp công nghệ cao.

 

Nông nghiệp 4.0 – sự lựa chọn của nhiều vương quốc trên quốc tế


 

Thuật ngữ nông nghiệp 4.0 được nghiên cứu và phân tích, sử dụng tiên phong tại Đức vào năm 2011 và tăng trưởng đồng thời với làn sóng cách mạng công nghiệp 4.0. Với sự ứng dụng can đảm và mạnh mẽ những thiết bị cảm ứng liên kết internet ( IoT ), công nghệ tiên tiến đèn LED, những thiết bị bay không người lái, robot nông nghiệp và quản trị kinh tế tài chính trang trại thông minh …, nông nghiệp 4.0 được tập trung chuyên sâu tăng trưởng vào những hoạt động giải trí đa phần : ( 1 ) Ứng dụng cảm ứng liên kết vạn vật hầu hết những trang trại nông nghiệp ; những thiết bị cảm ứng, thông minh được liên kết và điều khiển và tinh chỉnh tự động hóa trong suốt quy trình sản xuất nông nghiệp giúp ứng phó với đổi khác khí hậu, cải tổ vi khí hậu trong nhà kính ; ( 2 ) Công nghệ đèn LED sử dụng đồng điệu trong canh tác kỹ thuật cao để tối ưu hóa quy trình sinh trưởng, ứng dụng ở những vương quốc có quỹ đất nông nghiệp ít hoặc nông nghiệp đô thị ; ( 3 ) Canh tác trong nhà kính, nhà lưới, sử dụng công nghệ tiên tiến thủy canh, khí canh nhằm mục đích cách ly môi trường tự nhiên tự nhiên, dữ thế chủ động ứng dụng đồng điệu công nghệ tiên tiến ; ( 4 ) Tế bào quang điện nhằm mục đích sử dụng hiệu suất cao khoảng trống, giảm ngân sách nguồn năng lượng ; hầu hết những thiết bị trong trang trại / doanh nghiệp được cấp điện mặt trời và những bộ pin điện mặt trời ; ( 5 ) Sử dụng người máy thay cho việc chăm nom cây xanh, vật nuôi ngày càng trở nên thông dụng, được ứng dụng tại những vương quốc già hóa dân số và quy mô sản xuất lớn ; ( 6 ) Sử dụng những thiết bị bay không người lái và những vệ tinh khảo sát tình hình, thu thập dữ liệu, từ đó nghiên cứu và phân tích, khuyến nghị trên cơ sở tài liệu update để quản trị trang trại ; ( 7 ) Công nghệ kinh tế tài chính ship hàng những hoạt động giải trí từ trang trại được liên kết bên ngoài, nhằm mục đích đưa ra công thức quản trị trang trại đạt hiệu suất cao nhất .

 

Tại nhiều vương quốc trên quốc tế, nông nghiệp 4.0 đã giúp xử lý đáng kể bài toán ngân sách, lao động, hiệu suất cao trong sản xuất và phân phối tốt hơn nhu yếu thực phẩm trong nước. Một vương quốc được nhìn nhận là có nền nông nghiệp thông minh tân tiến trên quốc tế không hề không kể đến là Israel, một nước nhỏ ở Trung Đông có điều kiện kèm theo tự nhiên vô cùng khắc nghiệt, 2/3 diện tích quy hoạnh chủ quyền lãnh thổ là sa mạc, còn lại là đồi núi đá trọc, khí hậu khô hạn. Nhiều nét khởi sắc của nền kinh tế tài chính nước này có được là nhờ nông nghiệp thông minh với hàng loạt thành tựu như : Sản xuất thực phẩm từ khí nhà kính ; Công nghệ tưới tiêu hiện đại tự động, tiết kiệm ngân sách và chi phí 60 % lượng nước ; Kiểm soát côn trùng nhỏ theo giải pháp sinh học giúp trấn áp sâu bệnh ; Công nghệ TraitUP được cho phép cấy ghép vật tư di truyền vào hạt giống mà không sửa đổi cấu trúc DNA gốc, bảo vệ cho việc nâng cao chất lượng hạt giống cây cối ; Hệ thống Kiến thức nông nghiệp trực tuyến ( Agricultural Knowledge On-Line ( AKOL ), link kho tài liệu về kiến thức và kỹ năng nông nghiệp, những chuyên viên và nông dân để xử lý những yếu tố trong nông nghiệp …

 

Nông nghiệp thông minh - Đòn bẩy chiến lược phát triển kinh tế việt nam

Ảnh minh họa, nguồn Internet

Bên cạnh đó, ở Mỹ, nhiều trang trại nước này đang được trợ giúp đắc lực từ những thiết bị thông minh tinh chỉnh và điều khiển vào máy kéo ; mạng lưới hệ thống cảm ứng gieo hạt hay mạng lưới hệ thống nước tưới tự động hóa không cần người lao động thao tác trực tiếp. Nhờ đó, những loại sản phẩm nông nghiệp của nền kinh tế tài chính lớn nhất quốc tế đạt hiệu suất cao và hiệu suất khá cao với mức ngân sách tối ưu. Trong khi đó tại Nhật Bản, nông nghiệp thông minh đã giúp phân phối tốt nhu yếu thực phẩm trong nước chỉ với vỏn vẹn 2 triệu lao động nông nghiệp thao tác trên 1,5 triệu ha diện tích quy hoạnh canh tác. Còn tại những vương quốc dễ bị ảnh hưởng tác động bởi biến hóa khí hậu hoặc diện tích quy hoạnh sản xuất nông nghiệp ít như Philippines, Nước Hàn, Nước Singapore, Vương Quốc Bỉ, vùng chủ quyền lãnh thổ Đài Loan ( Trung Quốc ) …, công nghệ tiên tiến đèn LED trong nông nghiệp đã mang lại hiệu suất cây xanh tối ưu và chất lượng tốt nhất ; phân phối nhu yếu thực phẩm có chất lượng và bảo vệ bảo đảm an toàn thực phẩm. Hay so với những vương quốc như Nga, Mỹ, Canada, nước Australia, Trung Quốc … có đặc trưng là diện tích quy hoạnh đất nông nghiệp rộng, già hóa dân số nhanh thì việc sử dụng công nghệ tiên tiến robot nông nghiệp trong những quy trình tự động hóa nông nghiệp ( khâu thu hoạch, luân chuyển trái cây, làm đất, nhổ cỏ, gieo trồng, tưới tiêu … ) đã giúp tăng hiệu suất lao động cao gấp 50-70 lần so với lao động bằng tay thủ công và có độ đúng mực cao .

 

Tác động đổi khác khí hậu đến ngành nông nghiệp Nước Ta

 

Tại Nước Ta, nông nghiệp là một ngành kinh tế tài chính nòng cốt và tạo lượng lớn việc làm cho lao động ở khu vực nông thôn. Thế nhưng ngành này đang phải đương đầu trực diện và chịu nhiều thiệt hại từ những tác động ảnh hưởng xấu đi của biến hóa khí hậu ( BĐKH ) như nước biển dâng, lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn, thời tiết cực đoan …

 

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thực trạng hạn mặn đang diễn ra ngày một quyết liệt. Tính đến tháng 2/2020, nước mặn đã lấn sâu 100 km vào đất liền đồng bằng sông Cửu Long, ở nhiều địa phương có độ mặn lên đến 4 ‰, có nơi lên đến 8 ‰, mọi số lượng đều vượt cột mốc trận hạn mặn lịch sử dân tộc mùa khô năm năm nay. Điều này đã và đang khiến nhiều diện tích quy hoạnh lúa bị khô cháy do không có nước tưới, những vườn cây ăn trái phong phú trở nên xác xơ, héo rũ vì thiếu nước ngọt, khiến giảm đáng kể hiệu suất cây cối nước ta. Cụ thể, tính đến tháng 3/2020, tổng thiệt hại do hạn mặn gây ra tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long vào khoảng chừng 39.000 ha so với lúa vụ mùa 2019 và Đông Xuân 2019 – 2020, chiếm khoảng chừng 1,2 % tổng diện tích quy hoạnh gieo trồng ; ảnh hưởng tác động trên 30 % hiệu suất. Trong đó, ngành nông nghiệp của 3 tỉnh Bến Tre, Tiền Giang, Long An phải hứng chịu thiệt hại nặng nề nhất trong đợt xâm nhập mặn mùa khô năm nay. Qua thống kê, tại tỉnh Tiền Giang, xâm nhập mặn đã làm cho hơn 36.000 ha vườn cây ăn trái khu vực phía Nam quốc lộ 1A luôn trong thực trạng thiếu nước tưới. Ước tính sơ bộ, diện tích quy hoạnh lúa tại tỉnh Long An bị ảnh hưởng tác động trong mùa khô là khoảng chừng trên 13.500 ha. Còn tại tỉnh Bến Tre, trên 5.200 ha diện tích quy hoạnh lúa bị thiệt hại ; khoảng chừng 20.000 ha cây ăn trái, 72.000 ha dừa và hơn 1.000 ha cây giống, hoa cảnh cũng đang trong cơn khát nước ngọt ; tình hình nuôi thủy hải sản gặp khó khăn vất vả với hàng trăm ha diện tích quy hoạnh nuôi tôm càng xanh bị tác động ảnh hưởng … Tính toán đến giữa năm 2020, ước tính giá trị thiệt hại của ngành nông nghiệp tỉnh Bến Tre là khoảng chừng 1.250 tỷ đồng .

 

Dù thực trạng xâm nhập mặn diễn ra ít hơn tại những địa phương phía Bắc, tuy nhiên hiệu suất lúa vụ Đông Xuân khu vực này chỉ đạt 62,7 tạ / ha, giảm 0,2 tạ / ha so vụ trước, hầu hết do tác động ảnh hưởng của thời tiết cực đoan như giông lốc, mưa đá ở vùng Trung du và miền núi phía Bắc ( số liệu Tổng cục Thống kê ). Bên cạnh đó, cùng với dịch bệnh phức tạp thì tình hình thời tiết ngày càng khắc nghiệt, nền nhiệt năm sau cao hơn năm trước cũng đã tác động ảnh hưởng đến hiệu suất cao đàn vật nuôi của nhiều hộ mái ấm gia đình, đặc biệt quan trọng là hộ chăn nuôi với quy mô vừa và nhỏ .

 

Hơn nữa, do tác động ảnh hưởng của biến hóa khí hậu, những năm gần đây những cơn bão có diễn biến khá không bình thường, ngày càng tăng cả về số lượng và cường độ bão, đặc biệt quan trọng là việc Open nhiều hơn những “ siêu bão ”, tàn phá mạng lưới hệ thống đê điều, gây thiệt hại nặng về cây trái và mùa màng, nhất là vùng đồng bằng sông Hồng và miền Trung .

 

Viện Môi trường nông nghiệp ( Bộ NN&PTNT ) cho rằng, với thực trạng hạn mặn, diễn biến thời tiết cực đoan sẽ còn diễn ra và liên tục ảnh hưởng tác động đến sản xuất nông nghiệp nước ta, hiệu suất 1 số ít loại cây xanh nòng cốt sẽ giảm đáng kể. Cụ thể, hiệu suất lúa vụ xuân sẽ giảm 0,41 tấn / héc-ta vào năm 2030 và 0,72 tấn vào năm 2050. Năng suất cây ngô có rủi ro tiềm ẩn giảm 0,44 tấn / héc-ta vào năm 2030 và 0,78 tấn vào năm 2050 … dự báo đến năm 2100, khu vực đồng bằng sông Cửu Long có rủi ro tiềm ẩn bị ngập gần 89,5 nghìn héc-ta, tương ứng khu vực này sẽ mất khoảng chừng 7,6 triệu tấn lúa / năm nếu nước biển dâng 100 cm .

 

Sản xuất thông minh – hướng đi bền vững và kiên cố

 

Trước những thiệt hại trên và để thích ứng với biến hóa khí hậu, Nước Ta đang nỗ lực học hỏi những nước, tăng cường tăng trưởng nông nghiệp thông minh tương thích với điều kiện kèm theo trong thực tiễn trong nước, để hướng đến tăng trưởng một nền nông nghiệp vững chắc. Một trong những bước tiến kế hoạch tiên phong của Nước Ta là tập trung chuyên sâu tăng trưởng nông nghiệp công nghệ cao ( CNC ). Đây là nền nông nghiệp được ứng dụng tích hợp những công nghệ tiên tiến mới, tiên tiến và phát triển để sản xuất, nhằm mục đích nâng cao hiệu suất cao, tạo bước nâng tầm về hiệu suất, chất lượng nông sản. Theo thống kê, cả nước đã có 5 khu nông nghiệp công nghệ cao ở Hậu Giang, Phú Yên, thành phố Hồ Chí Minh, Lâm Đồng và Bạc Liêu và 46 doanh nghiệp được cấp giấy ghi nhận Doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng CNC. Các khu nông nghiệp ứng dụng CNC hầu hết tập trung chuyên sâu triển khai hoạt động giải trí ứng dụng thành tựu điều tra và nghiên cứu và tăng trưởng CNC vào nghành nghề dịch vụ nông nghiệp để triển khai những trách nhiệm : Chọn tạo, nhân giống cây xanh, giống vật nuôi cho hiệu suất, chất lượng cao ; Phòng, trừ dịch bệnh ; Trồng trọt, chăn nuôi đạt hiệu suất cao cao ; Tạo ra những loại vật tư, máy móc, thiết bị sử dụng trong nông nghiệp ; Bảo quản, chế biến loại sản phẩm nông nghiệp ; Phát triển doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng CNC và tăng trưởng dịch vụ CNC ship hàng nông nghiệp. Cùng với đó, gói tín dụng thanh toán thương mại tăng trưởng nông nghiệp CNC, nông nghiệp sạch đã lôi cuốn hơn 16.800 doanh nghiệp tham gia với khoản góp vốn đầu tư hơn 39.000 tỷ đồng .

 

Nông nghiệp thông minh - Đòn bẩy chiến lược phát triển kinh tế việt nam 1

Ảnh minh họa, nguồn Intenet

Sự hình thành những khu nông nghiệp CNC cùng sự tham gia của nhiều doanh nghiệp đã giúp Nước Ta tăng trưởng bước tiếp theo là thiết kế xây dựng nền nông nghiệp thông minh với nhiều quy mô sản xuất nông nghiệp mới lạ. Điển hình là quy mô canh tác lúa thông minh của Tập đoàn Rynan Holding JSC được khởi đầu ở Trà Vinh và đến nay đã lan rộng sang nhiều địa phương khác. Với quy mô này, việc quản trị, trấn áp được nguồn nước bằng những mạng lưới hệ thống phao và điểm quan trắc nước thông minh. Đồng thời, sử dụng mạng lưới hệ thống bơm tưới thông minh bằng việc tinh chỉnh và điều khiển từ xa qua mạng internet và sử dụng loại phân bón thông minh trong canh tác lúa. Mô hình canh tác lúa thông minh của Tập đoàn Rynan Holding JSC đã giúp giảm trên 30 % lượng nước tưới ; 50 % nhân công, giống, sâu bệnh và trên 40 % lượng phân bón, khí nhà kính cũng như giảm ảnh hưởng tác động do xâm nhập mặn ; đồng thời, tăng doanh thu gần 20 % so canh tác lúa thường thì. Bên cạnh đó là một loạt những quy mô sản xuất nông nghiệp thông minh khác như : Tưới nước thông minh, tự động hóa bằng cảm ứng được vận dụng ở Cần Thơ, Bến Tre ; Làm phẳng mặt ruộng bằng công nghệ tiên tiến laser được vận dụng tại Long An, An Giang, Bạc Liêu ; Mô hình luân canh lúa – tôm vùng ven biển được triển khai ở Cà mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Trà Vinh ; Kỹ thuật tưới ướt – khô xen kẽ được triển khai tại Cần Thơ, Hậu Giang, An Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Bạc Liêu …

 

Với mục tiêu “ đi ngay, đi nhanh và đi đúng mực, lựa chọn cây xanh, vật nuôi có lợi thế so sánh, công nghệ tiên tiến ứng dụng phù hơp với tiềm năng sản xuất kinh doanh thương mại là chính ” ; Lâm Đồng là địa phương thuộc “ TOP ” đầu cả nước về nông nghiệp thông minh 4.0. Toàn tỉnh Lâm Đồng hiện có 21 doanh nghiệp đã tiếp cận ứng dụng công nghệ IoT ; big data ; Blockchain ; camera theo dõi sự sinh trưởng của cây, những loại thiết bị cảm ứng môi trường tự nhiên, nhà kính có mạng lưới hệ thống tự động hóa kiểm soát và điều chỉnh ; mạng lưới hệ thống cảm ứng liên kết computer, smartphone, công nghệ tiên tiến đèn LED, công nghệ tiên tiến GIS. .. nhằm mục đích tận dụng tối đa lợi thế, tăng trưởng nền nông nghiệp tân tiến. Đến nay, toàn tỉnh Lâm Đồng có gần 200 ha diện tích quy hoạnh vận dụng tiến trình sản xuất nông nghiệp thông minh 4.0 với những giải pháp tương thích để tăng hiệu suất và giá trị loại sản phẩm cây cối, vật nuôi ; nổi bật một số ít doanh nghiệp như : Công ty Dalat Hasfarm, Công ty CP chè Cầu Đất Đà Lạt, … Sự mạnh dạn và nhanh gọn lựa chọn hướng đi nông nghiệp thông minh đã giúp nông nghiệp Lâm Đồng đạt được nhiều hiệu quả tích cực. Nhiều doanh nghiệp, nông dân của tỉnh có thu nhập hàng tỷ đồng ; giá trị nông sản cao hơn 1,5 – 2 lần so với cây xanh canh tác truyền thống lịch sử ; góp thêm phần nâng cao hiệu suất cao sử dụng đất, nâng cao thu nhập cho nông dân và doanh nghiệp ; ngân sách lao động giảm, góp thêm phần hạ giá tiền mẫu sản phẩm, nâng cao năng lượng cạnh tranh đối đầu ; trấn áp được thiên nhiên và môi trường ; bảo vệ đáp ứng mẫu sản phẩm cung ứng nông sản bảo đảm an toàn và thôi thúc những đề án khởi nghiệp tăng trưởng .

 

Tham gia và làm nền tảng cho sự tăng trưởng của nông nghiệp thông minh ở Nước Ta là sự Open của những nhà ứng dụng công nghệ tiên tiến cung ứng ứng dụng IoT như : Công ty CP dịch vụ công nghệ IoT – IoT Group, Công ty công nghệ DTT, tập đoàn lớn FPT, Công ty Konexy, Công ty Hachi, Công ty Rynan Smart Fetilizer, Công ty TNHH Mimosa Technology, Công ty Microsoft Nước Ta, Agricheck … Cùng với đó là sự góp mặt của hơn 30 nhà sử dụng gồm những tập đoàn lớn, doanh nghiệp, viện nghiên cứu và điều tra và trường ĐH, được tiếp cận với những trang thiết bị, công nghệ tiên tiến tiên tiến và phát triển đang được nhiều nền nông nghiệp trên quốc tế sử dụng hiệu suất cao như : Bộ cảm ứng trong nhà kính, camera theo dõi sinh trưởng cây cối, bộ tinh chỉnh và điều khiển TT, bộ cảm ứng ngoài trời …

 

Tuy nhiên, bước vào nền nông nghiệp thông minh, Nước Ta vẫn đang đương đầu với nhiều khó khăn vất vả như : Thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao có năng lực hội nhập và nền tảng hạ tầng tối thiểu để thiết lập mạng lưới hệ thống tự động hóa liên kết với Internet ; Chưa có nhiều doanh nghiệp tham gia ứng dụng KH&CN trong sản xuất nông nghiệp, nhất là việc ứng dụng công nghệ thông tin trong tăng trưởng nông nghiệp ; Chi tiêu khởi đầu để triển khai giải pháp IoT khá cao, bởi những doanh nghiệp trong nước chưa có năng lực sản xuất những thiết bị phần cứng, những thiết bị tương thích với sản xuất nông nghiệp Nước Ta mà hầu hết phải nhập khẩu ; đất canh tác ở những vùng nông thôn Nước Ta ngày càng bị thu hẹp ; lượng vốn góp vốn đầu tư vào nông nghiệp còn rất nhã nhặn …

 

Tiềm năng tăng trưởng nông nghiệp thông minh ở Nước Ta được đánh giá và nhận định là rất lớn, nhất là khi ứng dụng khoa học công nghệ cao như IoT, blockchain, big data … vào sản xuất, chế biến và phân phối loại sản phẩm nông nghiệp. Để biến tiềm năng thành hiện thực, Thủ tướng đã giao trách nhiệm ngành nông nghiệp Nước Ta phải làm chủ và vận dụng can đảm và mạnh mẽ công nghệ tiên tiến cảm ứng, robot tự động hóa, máy bay không người lái, tài liệu lớn ( big data ), điện toán đám mây, công nghệ tiên tiến in 3D, ITC, internet vạn vật trong sản xuất để tăng trưởng một nền nông nghiệp sản phẩm & hàng hóa, tân tiến, hiệu suất cao. Thủ tướng đồng thời giao những bộ, ngành, địa phương có những chủ trương cởi trói và thôi thúc cho nông nghiệp ; tập trung chuyên sâu chỉ huy quy đổi can đảm và mạnh mẽ nền nông nghiệp Nước Ta theo hướng khoa học công nghệ tiên tiến, phong phú loại sản phẩm, đi sâu vào chế biến để có sản xuất sản phẩm & hàng hóa lớn, không chỉ bảo vệ tiêu dùng cho gần 100 triệu dân của Nước Ta mà còn có một thị trường xuất khẩu lớn, phong phú … Thực hiện tốt những trách nhiệm trên, cùng với kinh tế tài chính số, nông nghiệp thông minh được kỳ vọng sẽ là đòn kích bẩy kế hoạch để đưa Nước Ta hoàn thành xong tiềm năng trở thành nền kinh tế tài chính có thu nhập trung bình cao trước năm 2035. / .

 

TS. Cao Thị Hà
Học viện hành chính Quốc gia

Các bài viết liên quan

Viết một bình luận