Mô hình giáo dục STEM không còn là cụm từ lạ lẫm với các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới hiện nay. Nhưng giáo dục STEM tại Việt Nam thì có lẽ chỉ mới thịnh hành trong 1 vài năm trở lại đây.
Nếu muốn con bạn không bị đào thải trong quá trình tiếp cận với các công việc tương lai, cũng như có môi trường phát triển tốt nhất trong điều kiện cuộc cách mạng công nghiệp đang “càn quét”, thì việc tiếp cận mô hình STEM trong quá trình học là việc cần phải làm ngay…
Vậy mô hình giáo dục STEM là gì ? tất cả chúng ta sẽ cùng tìm hiểu và khám phá cặn kẽ qua những nội dung bên dưới những bạn nhé .
Xem Tóm Tắt Bài Viết Này
Mô hình giáo dục STEM là gì ?
STEM là cụm từ viết tắt của một hình thức giáo dục mới hướng đến kinh tế tri thức với sự phối hợp của 4 nghành, gồm có : Khoa Học ( Science ), Công Nghệ ( Technology ), Kỹ Thuật ( Engineering ) và Toán Học ( Math ). Nhằm mục tiêu trang bị cho học viên bộ kỹ năng và kiến thức và kiến thức và kỹ năng phối hợp ở 4 mảng trên để huấn luyện và đào tạo những thế hệ đón đầu xu thế cách mạng công nghiệp 4.0 .
Vì sao mô hình STEM là xu thế tăng trưởng trong giáo dục ?
Thoạt nghe cái tên có vẻ như STEM nhằm mục đích giảng dạy ra những thế hệ “ giáo sư ”, “ nhà khoa học ”, “ chuyên viên ”. Thật ra cũng không sai, nhưng chưa đủ .Nếu năng lực của trẻ trong những nghành nghề dịch vụ có xu thế tăng trưởng tốt, thì việc trở thành nhà khoa học có gì lại không tốt nhỉ ?Nhưng thật ra mục tiêu chính của mạng lưới hệ thống này hoàn toàn có thể nói gọn là : “ Thực tế hóa ” những mớ kiến thức và kỹ năng khô khan trong giáo trình của trẻ, hướng đến sát hơn với cái đích sau cuối là năng lực hành vi và xử lý yếu tố thực trải qua vận dụng kiến thức và kỹ năng .Chứ không phải mục tiêu tạo ra thế hệ “ máy móc ” chạy túc tắc từ đầu đến cuối không chút phát minh sáng tạo gì …Giáo dục tích hợp STEM là phương pháp giáo dục tích hợp tiếp cận liên môn và trải qua thực hành thực tế, ứng dụng kim chỉ nan đã học, tôn vinh việc hình thành và tăng trưởng năng lượng xử lý yếu tố cho trẻ .Trẻ sẽ được thực tiễn hóa những kỹ năng và kiến thức triết lý trải qua những bài tập, trường hợp, yếu tố trong thực tiễn nhu yếu kiến thức và kỹ năng tìm tòi, tinh lọc và thực thi để xử lý khó khăn vất vả đặt ra, qua đó giúp khắc sâu kiến thức và kỹ năng khoa học trải qua hành vi thực tiễn chứ không học thuộc lòng như phương pháp giáo dục truyền thống cuội nguồn .
Tìm hiểu mô hình dạy học 5E trong giáo dục STEM
5E viết tắt của 5 từ mở màn bằng chữ E trong tiếng Anh : Engage ( Gắn kết ), Explore ( Khảo sát ), Explain ( Giải thích ), Elaborate ( Áp dụng đơn cử [ 1 ] ), và Evaluate ( Đánh giá ). Trong những lớp học khoa học ( Science ) và những chương trình tích hợp STEM ( Science, Technology, Engineering, Mathematics ) ( integrated STEM education ) ở Mỹ, mô hình dạy học ( instructional Model ) 5E được vận dụng khá phổ cập. Mô hình 5E dựa trên thuyết xây đắp nhận thức ( cognitive constructivism ) của quy trình học, theo đó học viên kiến thiết xây dựng những kiến thức và kỹ năng mới dựa trên những kiến thức và kỹ năng hoặc thưởng thức đã biết trước đó. Để giúp những giáo viên dạy học những môn STEM ở Nước Ta có thêm thông tin tìm hiểu thêm về cách dạy học ở Mỹ, trong bài viết này đây tôi xin trình làng về một vài đặc thù tổng quan mô hình dạy học 5E .
Lịch sử
Vào khoảng năm 1987 tiến sĩ Rodger W. Bybee (Hình 1) cùng với các cộng sự của mình làm việc trong tổ chức giáo dục Nghiên Cứu Khung Chương Trình Dạy Sinh Học (BSCS – Biological Sciences Curriculum Study), có trụ sở tại Colorado, Mỹ đã đề xuất một mô hình dạy học cải tiến cho chương trình học các môn sinh học ở bậc tiểu học. Mô hình 5E dựa trên lí thuyết kiến tạo (constructivism) về học tập, theo đó người học xây dựng kiến thức từ quá trình trải nghiệm. Thông qua cách hiểu và phản ánh về các hoạt động đã trải qua, vừa mang tính cá nhân và tính xã hội, người học có thể hòa hợp kiến thức mới với những khái niệm đã biết trước đó. Ngoài ra, mô hình còn kế thừa từ sự phát triển của các mô hình giáo dục đã có trước đó, như của Herbart (trước những năm 1900), của Dewey (khoảng những năm 1930), của Heiss và các cộng sự (khoảng những năm 1950) (Hình 2).
Hình 1. TS. Rodger W. Bybee, người sáng lập ra mô hình dạy học 5E (nguồn https://www.amnh.org)
Hình 2. Tóm tắt lịch sử hình thành và phát triển của mô hình dạy học 5E[2]Trong những mô hình dạy khoa học, đặc thù chung cơ bản là những học viên thao tác cùng nhau để xử lý yếu tố, nghiên cứu và phân tích và vận dụng những khái niệm mới bằng cách đặt câu hỏi, quan sát, nghiên cứu và phân tích và rút ra Kết luận. Sau khi khám phá về những điểm mạnh và hạn chế của những mô hình giảng dạy đã có trước đó, nhóm nghiên cứu và điều tra của Bybee thừa kế quy trình học tập của Myron Atkin và Robert Karplus ( 1962 ) [ 3 ]. Lúc đầu, nhóm nghiên cứu và điều tra chỉ nghĩ đơn thuần làm phải làm thế nào kiến thiết xây dựng một mô hình dạy học hiểu quả để giúp học những môn sinh học thực nghiệm trở nên thuận tiện hơn, đặc biệt quan trọng là có tính khả thi cao so với những giáo viên. Bởi vì những giáo viên dạy sinh học thường than phiền rằng không có một cái chiêu thức chuẩn để họ thuận tiện tiến hành những bài học kinh nghiệm và họ thường tỏ ra lo ngại khi mà những bài học kinh nghiệm thiếu cái sự liền lạc và kết nối với nhau. Chính vì lẽ đó nhóm nghiên cứu và điều tra đã yêu cầu những mô hình dạy học trong đó biểu lộ được đặc thù của quy trình học khoa học cũng như tạo được sự kết nối giữa những phần hoạt động giải trí với nhau, và đặc biệt quan trọng là dễ nhớ đối mới mọi người .
Sau khi được thử nghiệm thí điểm tại một số chương trình dạy sinh học, mô hình 5E này tiếp tục ảnh hưởng sâu rộng đến với nhiều bộ môn khoa học khác, kể cả các môn toán và công nghệ, kỹ thuật. Các báo cáo đều cho thấy mô hình 5E đem lại hiệu quả đối với học sinh trong quá trình học các môn STEM. Mô hình này còn lan truyền đến nhiều quốc gia và châu lục khác, đến nhiều trình độ dạy học khác nhau[4], [5]. Phương pháp 5E giúp mang lại các cơ hội cho học sinh được xây dựng kiến thức mới và diễn đạt suy nghĩ trong suốt quá trình học.
Như vậy, hoàn toàn có thể thấy lịch sử vẻ vang của mô hình 5E được kiến thiết xây dựng dựa trên những mô hình dạy học đã có từ rất lâu trước đó, đồng thời phối hợp với những nghiên cứu và điều tra thực nghiệm đã được chứng tỏ trong thực tiễn dạy học những môn khoa học. Mục đích của mô hình này nhằm mục đích tạo ra khoảng trống và thời hạn ( gọi chung là những thời cơ ) để người học hoàn toàn có thể tự kiến thiết xây dựng những khái niệm một cách vững chãi và ứng dụng nó trong những thực trạng đơn cử một cách có trình tự .
Đặc điểm của mô hình dạy học 5E
Mô hình dạy học 5E gồm 5 giai đoạn và có những đặc điểm chính như sau:
Engagement ( Gắn kết )
Trong quy trình tiến độ đầu của chu kỳ luân hồi học tập, giáo viên thao tác để đạt được sự hiểu biết về kiến thức sẵn có của học viên và xác lập bất kể khoảng chừng trống kiến thức nào. Điều quan trọng là khuyến khích chăm sóc đến những khái niệm sắp tới để học viên hoàn toàn có thể sẵn sàng chuẩn bị khám phá. Giáo viên hoàn toàn có thể làm cho học viên đặt câu hỏi mở hoặc ghi lại những gì họ đã biết về chủ đề. Thông qua những hoạt động giải trí phong phú, giáo viên lôi cuốn sự chú ý quan tâm và chăm sóc của học viên, tạo không khí trong lớp học, học viên cảm thấy có sự liên hệ và liên kết với những kiến thức và kỹ năng hoặc thưởng thức trước đó. Giai đoạn này được cho phép học viên kết nối, liên hệ lại với những thưởng thức và quan sát trong thực tiễn mà những em đã có trước đó. Trong bước này, những khái niệm mới cũng sẽ được ra mắt cho những em .
Khảo sát ( Exploration )
Trong quá trình này, học viên được dữ thế chủ động tò mò những khái niệm mới trải qua những thưởng thức học tập đơn cử. Giáo viên phân phối những kiến thức và kỹ năng hoặc những thưởng thức mang tính cơ bản, nền tảng, dựa vào đó những kỹ năng và kiến thức mới hoàn toàn có thể được khởi đầu. Giai đoạn này, học viên sẽ trực tiếp tò mò và thao tác trên những vật tư hoặc học cụ đã được sẵn sàng chuẩn bị sẵn. Giáo viên hoàn toàn có thể nhu yếu học viên triển khai những hoạt động giải trí như quan sát, làm thí nghiệm, phong cách thiết kế, thu số liệu .
Giải thích ( Explanation )
Ở tiến trình này, giáo viên sẽ hướng dẫn học viên tổng hợp kiến thức mới và đặt câu hỏi nếu họ cần làm rõ thêm. Giáo viên tạo điều kiện kèm theo cho học viên được trình diễn, miêu tả, nghiên cứu và phân tích những thưởng thức hoặc quan sát thu nhận được ở bước Khám phá. Ở bước này, giáo viên hoàn toàn có thể ra mắt những thuật ngữ mới, khái niệm mới, công thức mới, giúp học viên liên kết và thấy được sự liên hệ với thưởng thức trước đó. Để tiến trình này có hiệu suất cao, giáo viên nên nhu yếu học viên san sẻ những gì mà những em đã học được trong quá trình Khám phá trước khi trình làng thông tin chi tiết cụ thể một cách trực tiếp hơn .
Áp dụng đơn cử ( Elaborate )
Giai đoạn này tập trung chuyên sâu vào việc tạo cho học viên có được khoảng trống vận dụng những gì đã học được. Giáo viên giúp học viên thực hành thực tế và vận dụng những kiến thức và kỹ năng đã học được ở bước Giải thích, giúp học viên làm thâm thúy hơn những hiểu biết, khôn khéo hơn những kỹ năng và kiến thức, và hoàn toàn có thể vận dụng được trong những trường hợp và thực trạng phong phú khác nhau. Điều này giúp những kỹ năng và kiến thức trở nên thâm thúy hơn. Giáo viên hoàn toàn có thể nhu yếu học viên trình diễn cụ thể hoặc triển khai khảo sát bổ trợ để củng cố những kiến thức và kỹ năng mới. Giai đoạn này cũng nhằm mục đích giúp học viên củng cố kiến thức trước khi được nhìn nhận trải qua những bài kiểm tra .
Đánh giá ( Evaluation )
Mô hình 5E được cho phép nhìn nhận chính thức ( dưới dạng những bài kiểm tra ) và phi chính thức ( dưới dạng những câu hỏi nhanh ). Trong quá trình này, giáo viên hoàn toàn có thể quan sát học viên trải qua những hoạt động giải trí nhóm nhỏ hoặc nhóm lớn để xem sự tương tác trong quy trình học. Cũng cần quan tâm là học viên tiếp cận những yếu tố theo một cách khác dựa trên những gì họ học được. Các yếu tố hữu dụng khác của Giai đoạn nhìn nhận gồm có tự nhìn nhận, bài tập viết và bài tập trắc nghiệm, hoặc những mẫu sản phẩm. Ở đây, giáo viên sẽ linh động sử dụng những kỹ thuật nhìn nhận phong phú để phân biệt quy trình nhận thức và năng lực của từng học viên, từ đó đưa ra những phương hướng kiểm soát và điều chỉnh và tương hỗ học viên tương thích, giúp học viên đạt được những tiềm năng học tập như đã đề ra .
Hình 3. Mô hình dạy học 5E gồm 5 giai đoạn giúp học sinh khám phá khoa học
Hiểu quả của mô hình dạy học 5E
Tại Mỹ, mô hình 5E khá phổ cập trong những chương trình dạy học khoa học, kể cả chính khoá và ngoại khoá ( ở Mỹ những chương trình ngoại khoá khá nhiều mẫu mã, thường được gọi dưới những tên chung là Informal Learning, đơn cử như After School Program, Summer Camps, Enrichment Program, Gifted Education Program, Science Club, Adventure Club … ). Đối với những chương trình giáo dục STEM, mô hình 5E trở thành một công cụ hiệu hữu hiệu giúp cho cho cả người học và người dạy đều cảm thấy tiếp đón bài học kinh nghiệm có tính mạng lưới hệ thống, liền mạch, có thời cơ tăng trưởng theo tâm ý tự tò mò và kiến thiết kiến thức và kỹ năng. Nhiều điều tra và nghiên cứu gần đây cho thấy mô hình 5E mang lại nhiều hiệu suất cao tích cực trong việc làm dạy học. Chẳng hạn những học viên cảm thấy dễ nhớ những kỹ năng và kiến thức và bài học kinh nghiệm hơn khi được học theo mô hình 5E. Đối với những giáo viên mô hình 5E còn giúp cho việc sẵn sàng chuẩn bị bài giảng trở nên đơn thuần hơn và có tính mạng lưới hệ thống hơn, giúp tạo được những hoạt động giải trí phong phú cho học viên thưởng thức. Quy trình dạy học này giúp giáo viên giảm được thời lượng dạy nhiều quá nhiều kim chỉ nan mà thay vào đó tạo ra những hoạt động giải trí thực hành thực tế và mày mò. Điều đó có nghĩa là mô hình này thôi thúc triết lý lấy học viên làm TT ( student-centered ). Vai trò của giáo viên chính là tạo ra môi trường học tập thưởng thức giúp học viên từng bước mày mò kiến thức và kỹ năng mới dựa trên những kỹ năng và kiến thức đã biết trước đó. Điều mê hoặc là những giáo viên dạy những môn STEM sau khi được vận dụng chiêu thức 5E đều cảm thấy hào hứng với bài dạy, những nội dung được tiến hành được thuận tiện và thuận tiện hơn, đặc biết tránh được những trường hợp như bỏ sót kỹ năng và kiến thức hay những hoạt động giải trí thưởng thức [ 6 ], [ 7 ] .Nghiên cứu gần đây cũng cho thấy mô hình 5E đã tạo ra “ một sự hiểu biết khoa học tốt hơn đáng kể so với cách hướng dẫn truyền thống lịch sử ” [ 8 ]. Ngoài ra, mô hình này còn giúp tăng đáng kể hiệu quả học tập và duy trì tính liên kết giữa những bài học kinh nghiệm khoa học [ 9 ]. Thương Hội những giáo viên dạy khoa học tại Mỹ ( National Science Teacher Association – NSTA ) khuyến khích những giáo viên vận dụng mô hình dạy học 5E nếu hoàn toàn có thể trong những bài học kinh nghiệm và những chương trình học đại trà phổ thông, kể cả chính khoá và ngoại khoá. Một thuận tiện nữa so với chiêu thức 5E đó chính là giúp học viên thuận tiện nhớ bài học kinh nghiệm của mình liên hệ được với những kỹ năng và kiến thức đã học trước đó [ 10 ]. Thông thường những chương trình giáo dục, đặc biệt quan trọng là những khóa học ngoại khóa STEM thường dạy theo chủ đề, ít tính liên tục, những kiến thức và kỹ năng thường ít tương quan với nhau. Nhưng nếu vận dụng giải pháp 5E những giáo viên sẽ thấy được sự link về mặt kiến thức và kỹ năng giữa những chủ đề trải qua bước kết nối và lan rộng ra. Chẳng hạn như khi dạy về 2 chủ đề khác nhau : núi lửa và tên lửa, tất cả chúng ta có cảm xúc như hai chủ đề đó ít tương quan với nhau. Bởi vì một bên tương quan về địa chất, một bên tương quan về vật lý. Nhưng nếu tất cả chúng ta đặt câu hỏi gợi mở cho học viên về “ sự hoạt động ” và “ mặt nguồn năng lượng ” thì cả 2 chủ đề trên đều cho thấy có mối tương quan với nhau. Như vậy ở bước kết nối và lan rộng ra trong từng bài học kinh nghiệm từng chủ đề, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể liên hệ qua lại với nhau tạo ra một chương trình dạy học có tính mạng lưới hệ thống, kết nối và liền lạc .Viện điều tra và nghiên cứu sức khỏe thể chất vương quốc Hoa Kỳ ( NIH ) đã nhận thấy chiêu thức dạy học 5E này có nhiều tiềm năng và đã được chứng tỏ hiệu suất cao trong thực tiễn, trong điều tra và nghiên cứu gần đây viện đã công bố những hiệu quả đạt được của giải pháp 5E so với dạy học dành cho học viên cấp đại trà phổ thông [ 11 ]. Trong giáo dục STEM rất cần sự link giữa những hoạt động giải trí với nhau để tạo thành một tiềm năng giáo dục có tính hiệu suất cao. Do vậy mô hình dạy học 5E mang lại cho giáo viên một cách nhìn mạng lưới hệ thống và tổng lực triển, giúp ích trong việc tiến hành những nội dung phong phú khác nhau. Trong quy trình dạy học những môn khoa học cũng như những môn kỹ thuật và công nghệ tiên tiến, những bài học kinh nghiệm thường thì luôn cần những hoạt động giải trí về thực hành thực tế làm thí nghiệm, ngoài những cần những khoảng chừng thời hạn để vận dụng những kỹ năng và kiến thức về tư duy như xử lý yếu tố ( problem-solving ), ra quyết định hành động ( decision-making ) và tư duy phản biện ( critical thinking ). Do đó việc vận dụng mô hình dạy học 5E sẽ giúp cho giáo viên tìm được trọng tâm của bài học kinh nghiệm và dẫn dắt học viên triển khai được những bước một cách có mạng lưới hệ thống .
Những nâng cấp cải tiến
Những năm gần đây giải pháp 5E được thay đổi liên tục nhưng ý thức những bước 5E vẫn được giữ nguyên. Chẳng hạn như nhiều nhóm nghiên cứu và điều tra đã đề xuất kiến nghị giải pháp 7E ( Hình 4 ) trong đó lan rộng ra ra hai thêm hai bước đó là Mở rộng ( extend ) và Khơi gợi ( elicit ) [ 12 ]. Đối với một số ít môn Công nghệ yên cầu nhiều thực hành thực tế thì giải pháp 5E được cải tiến thành mô hình EPD-5E. Trong mô hình này này yếu tố công nghệ tiên tiến ( EPD – engineering process design ) được đặc biệt quan trọng chăm sóc [ 13 ] .
Hình 4. Mô hình 7E được mở rộng từ 5E theo Eisenkraft, A. (2003)Như tất cả chúng ta biết quy trình học khoa học là một quy trình học mày mò, đi từ những quan sát trong thực tiễn đến lý giải và tranh luận dựa vào vật chứng. Do vậy đặc thù của sự tìm tòi ( inquiry ) và tư duy bậc cao ( high-order thinking ) luôn phải được lồng ghép trong suốt xuyên suốt quy trình học những môn khoa học. Từ quan điểm này mô hình dạy học 5E trở thành một công cụ hiệu suất cao giúp cho người học kiến thiết xây dựng kiến thức và kỹ năng trải qua những bước thực hành thực tế khoa học ( scientific practices ) giống như quy trình làm điều tra và nghiên cứu khoa học ( scientific research ) diễn ra trong thực tiễn. Gần đây, mạng lưới hệ thống giáo dục khoa học phổ thông của Mỹ đang tiến hành bộ tiêu chuẩn mới ( gọi tắt là NGSS ), với nhiều tiêu chuẩn và tiềm năng chi tiết cụ thể trong nhìn nhận chất lượng giáo dục những môn khoa học và công nghệ tiên tiến. Điểm điển hình nổi bật của bộ tiêu chuẩn này đó là giúp người học tăng trưởng những kỹ năng và kiến thức tư duy liên thông ( crosscutting concepts ) bên cạnh những nhóm kỹ năng và kiến thức nền bắt buộc và những kỹ năng và kiến thức thực hành thực tế. Với việc vận dụng mô hình 5E cũng như những nâng cấp cải tiến của nó trong những điều kiện kèm theo đơn cử, nhiều nghiên cứu và điều tra đã cho thấy việc tiến hành bộ tiêu chuẩn NGSS được thuận tiện nhờ vào tạo ra khoảng chừng thời hạn cho người học được tự nguy ngẫm ( reflection ) và liên kết ( connection ) với những kỹ năng và kiến thức được học [ 14 ]. Nhờ vậy, những kiến thức và kỹ năng tư duy của người học được tăng trưởng tốt hơn .
Hình 5. Sự khác nhau giữa dạy truyền thống và dạy theo bộ tiêu chuẩn NGSS thông qua các bước trong mô hình 5E[15]
Những điều cần quan tâm
Tuy mô hình 5E mang lại nhiều hiệu suất cao tích cực trong việc dạy những môn khoa học và tích hợp STEM, nhưng việc vận dụng và tiến hành nó cũng cần phải xem xét và có những quan tâm đi kèm. Theo cha đẻ của mô hình này, TS. Robert Bybee, khuyên rằng để sử dụng tối ưu hiệu suất cao của mô hình 5E, những chủ đề bài học kinh nghiệm ( hay còn gọi là một quy trình ) nên được phong cách thiết kế trong một đơn vị chức năng từ 2-3 tuần, trong đó mỗi quy trình tiến độ hoàn toàn có thể là một hoặc vài bài buổi [ 16 ]. Lưu ý là chủ đề bài học kinh nghiệm khác với đơn vị chức năng bài học kinh nghiệm. Ví dụ : chủ đề về nguồn năng lượng hoàn toàn có thể gồm nhiều bài học kinh nghiệm khác nhau : như động năng, thế năng, nhiệt năng … Một quy trình gồm 5 quá trình trong một khoảng chừng thời hạn như vậy sẽ tạo điều kiện kèm theo cho học viên có thêm thời hạn để thực thi những bước, như mày mò, vận dụng chi tiết cụ thể và lan rộng ra. trái lại, nếu vận dụng mô hình 5E này làm cơ sở cho một bài học kinh nghiệm ( hoặc trong một buổi học ) thì sẽ hạn chế những hoạt động giải trí mày mò của học viên và gây nhiều áp lực đè nén cho giáo viên khi điều hành quản lý lớp. Cũng như vậy, nếu vận dụng cho cả một chương trình học ( ví dụ điển hình 15 tuần ) thì cũng sẽ giảm bớt sự hứng thú và tập trung chuyên sâu của những em ở những bước .Các nhà giáo dục cũng khuyên rằng không nên bỏ lỡ một quá trình nào hoặc biến hóa trật tự. Nghiên cứu đều cho thấy nếu những bài học kinh nghiệm bỏ lỡ một quá trình nào hoặc đổi khác trật tự trong quy trình 5E đều không ít ảnh hưởng tác động đến nhận thức và năng lượng của người học [ 17 ], [ 18 ]. Nhiều giáo viên có xu thế bỏ lỡ bước kết nối, thay vào đó thi thẳng vào bước lý giải. Điều này làm cho những học viên cảm thấy bài học kinh nghiệm rời rạc và ít liên hệ với những kiến thức và kỹ năng đã học trước đó .Ngoài ra, những nhà nghiên cứu cũng khuyên những giáo viên khi vận dụng 5E, phải linh động trong bước nhìn nhận. Nên tích hợp những nhìn nhận quy trình ( formative assessment ) và nhìn nhận tổng kết ( summative assessment ). Bước nhìn nhận không nhất thiết phải ở sau cuối của quy trình học, mà hoàn toàn có thể được triển khai đồng thời song song với những bước khác, nếu những hoạt động giải trí của học viên cần có những nhìn nhận phản hồi liên tục và liên tục giúp học viên kịp thời sửa sai và triển khai xong mẫu sản phẩm .Mô hình 5E còn được cho là có hiệu suất cao nhất khi học viên gặp phải những khái niệm mới lần tiên phong vì đó là thời cơ cho một chu kỳ luân hồi học tập hoàn hảo. Cũng theo tác giả Rodger W. Bybee, mô hình 5E được sử dụng tốt nhất trong một đơn vị chức năng từ hai đến ba tuần, trong đó mỗi quy trình tiến độ là cơ sở cho một hoặc nhiều bài học kinh nghiệm độc lạ. Ông lý giải rằng : “ Sử dụng mô hình 5E s làm cơ sở cho một bài học kinh nghiệm đơn thuần hoàn toàn có thể làm giảm hiệu suất cao của từng quy trình tiến độ do rút ngắn thời hạn và thời cơ để thử thách quy trình học ” [ 19 ]. Nếu giáo viên dành quá nhiều thời hạn cho mỗi quy trình tiến độ, mô hình này sẽ không còn hiệu suất cao và khi đó học viên hoàn toàn có thể quên những gì đã học được trước đó .Theo báo cáo giải trình của tổ chức triển khai giáo dục khoa học thuộc Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ ( NIH ), bên cạnh những giáo viên áp dục mô hình 5E một cách chuẩn xác và chuyên nghiệp, cũng có những giáo viên vận dụng một cách không thống nhất với mô hình này ( Bảng 1 ). Sự vận dụng không đồng nhất với mô hình 5E gốc khởi đầu hoàn toàn có thể dẫn những hiểu nhầm cho người học, và hạn chế sự tăng trưởng tư duy và những kỹ năng và kiến thức thiết yếu trong quy trình học những môn khoa học. Do vậy, khi giáo viên vận dụng mô hình 5E này trong những bài dạy của mình, cần kiến thiết xây dựng những hoạt động giải trí cụ thể, bám sát những tiềm năng và tiêu chuẩn đề ra của từng tiến trình trong quy trình học .Bảng 2. Sự khác nhau trong những hoạt động giải trí của giáo viên đồng điệu và không đồng nhất theo mô hình 5E [ 20 ]
Các bước dạy học theo 5EHoạt động của giáo viênThống nhất với mô hình 5EKhông thống nhất với mô hình 5EGắn kết ( Engagment )Tạo hứng thú● Kích thích sự tò mò● Nêu câu hỏi● Làm rõ hơn những câu vấn đáp hoặc những phát hiện mà học viên đã biết hoặc tâm lý về chủ đề bài học kinh nghiệm
Giải thích khái niệm
● Cung cấp các định nghĩa và câu trả lời
● Kết luận● Đưa ra những câu hỏi đóng● Giảng bàiKhảo sát ( Exploration )
Khuyến khích học sinh làm việc cùng nhau mà không có sự hướng dẫn trực tiếp từ giáo viên
● Quan sát và lắng nghe các học sinh trong quá trình tương tác
● Yêu cầu kiểm tra những câu hỏi để chuyển hướng khảo sát thí nghiệm của học viên khi thiết yếu● Cung cấp thời hạn cho học viên để xử lý những yếu tố● Đóng vai trò như một nhà tư vấn cho học viên● Tạo ra list những điều “ cần phải ghi nhận ” tối thiểu
Cung cấp câu trả lời
● Nói hoặc giải thích cách làm việcthông qua vấn đề
● Đưa ra những kết luận
● Trực tiếp nói với học viên rằng những em là sai● Cung cấp thông tin hoặc sự kiện giúp xử lý yếu tố● Hướng dẫn học viên từng bước tìm ra lời giảiGiải thích ( Explanation )
Khuyến khích học sinh giải thích các khái niệm và các định nghĩa bằng cách hiểu riêng của mình
● Đưa ra các lời giải thích, chứng minh (bằng chứng) và làm rõ từ học sinh
● Chính thức làm rõ những định nghĩa, lý giải, và đưa ra những khái niệm mới khi thiết yếu● Sử dụng kinh nghiệm tay nghề trước đây của học viên làm cơ sở để lý giải những khái niệm● Đánh giá sự hiểu biết ngày càng tăng của học viên
Chấp nhận những lời giải thích mà không cần chứng minh gì thêm
● Tìm cách phủ nhận để buộc học sinh phải chấp nhận
● Giới thiệu những khái niệm hoặc kiến thức và kỹ năng không tương quanÁp dụng đơn cử ( Elaboration )
Mong đợi học sinh sử dụng các khái niệm khoa học, định nghĩa và lời giải thích được cung cấp trước đây
● Khuyến khích học sinh áp dụng hoặc mở rộng các khái niệm và kỹ năng trong các tình huống mới
● Nhắc nhở học viên tìm cách lý giải● Đề cập đến học viên tài liệu hiện có và vật chứng và hỏi : “ những em đã biết gì rồi ? “, ” Tại sao những em lại nghĩ … ? “ ( Chiến lược tò mò khoa học cũng vận dụng ở đây. )
Cung cấp câu trả lời dứt khoát
● Trực tiếp nói với học sinh rằng các em là sai
● Tiếp tục bài giảng● Dạy học sinh từng bước một để tìm ra giải thuật ngay● Giải thích làm thế nào để thao tác trải qua yếu tố
Đánh giá
(Evaluation)
Quan sát học sinh khi áp dụng các khái niệm và kỹ năng mới
● Đánh giá kiến thức và kỹ năng của học sinh
● Tìm kiếm dẫn chứng rằng học viên có biến hóa tâm lý hoặc hành vi trong quy trình học● Cho phép học viên nhìn nhận bài học kinh nghiệm của mình và kiến thức và kỹ năng nhóm-quá trình● Đặt những câu hỏi mở như “ Các em nghĩ điều gì sẽ xảy ra nếu … ? “, “ Các em có vật chứng / chứng cứ gì ở trong trường hợp này ? ”, ” Các em đã biết gì về … ? “, ” Các em thử lý giải hiện tượng kỳ lạ này được không ? ”
Kiểm tra từ vựng, thuật ngữ và các sự kiện một cách rời rạc
● Giới thiệu những ý tưởng hay khái niệm mới
● Tạo ra sự mơ hồ● Đặt hàng loạt những câu hỏi đóng, chỉ vấn đáp đúng / sai● Thúc đẩy luận bàn mở mà không kết nối đến khái niệm hoặc kỹ năng và kiến thức đang được họcTóm lại, mô hình dạy học 5E là một cách tiếp cận có mạng lưới hệ thống, dựa trên những triết lý giáo dục và nghiên cứu và điều tra thực nghiệm, giúp phát huy vài trò TT của người học. Theo đó, giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn, gợi mở và tạo những thời cơ cho học viên được tiếp cận những khái niệm mới ở dưới nhiều góc nhìn và mức độ khác nhau, những bước được triển khai tuần tự và có thừa kế. Đối với giáo dục STEM tích hợp, những hoạt động giải trí thưởng thức là thời cơ để học viên hoàn toàn có thể đào sâu và vận dụng những kỹ năng và kiến thức được học, đồng thời giúp liên hệ với những kỹ năng và kiến thức hoặc thưởng thức trước đó. Tính mạng lưới hệ thống và liên tục của mô hình 5E giúp tăng trưởng đồng thời kỹ năng và kiến thức, kiến thức và kỹ năng và thái độ của người học. Trước những ưu điểm và hiệu suất cao đã được chứng tỏ so với những giải pháp truyền thống cuội nguồn, mô hình này đang được vận dụng thoáng đãng vi ở nhiều nghành giáo dục khác nhau và nhiều vương quốc trên toàn quốc tế. Tuy nhiên những khuyến nghị dành cho những giáo viên khi vận dụng mô hình này cần thận trọng và bám sát những tiêu chuẩn và tiêu chuẩn của từng bước trong mô hình này để đạt hiệu suất cao tốt nhất .| Tìm hiểu bài viết về STEM là gì ? Hiểu sao cho đúng về giáo dục STEM| Tìm hiểu bài viết : Như thế nào là một chương trình STEM có chất lượng ?| Tìm hiểu bài viết : 9 quyền lợi mà giải pháp giáo dục stem mang lại
TƯ VẤN GIẢI PHÁP GIÁO DỤC STEAM – THIẾT KẾ PHÒNG LAB STEAM
( Cấp Mầm non – Cấp Tiểu học – Cấp trung học cơ sở – Cấp PTTH )Tư vấn không tính tiền đường dây nóng : 0934519822Nguyễn Thành HảiViện nghiên cứu và điều tra giáo dục STEM, ĐH MissouriThành viên NSTA, NARST, NABT[ 1 ] Trong ngữ cảnh của giải pháp giáo dục này, “ elatoration ” được hiểu theo nghĩa vận dụng vào thực trạng đơn cử để làm rõ và chi tiết cụ thể hóa những khái niệm .[ 2 ] Bybee, R. W., Taylor, J. A., Gardner, A., Van Scotter, P., Powell, J. C., Westbrook, A., và Landes, N. ( 2006 ). The BSCS 5E instructional Mã Sản Phẩm : Origins and effectiveness. Colorado Springs, Co : BSCS, 5, 88-98 .[ 3 ] Atkin, J. M., và Karplus, R. ( 1962 ). Discovery or invention ?. The Science Teacher, 29 ( 5 ), 45-51 .[ 4 ] Tezer, M., và Cumhur, M. ( 2017 ). Mathematics through the 5E Instructional Model and Mathematical Modelling : The Geometrical Objects. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 13 ( 8 ) .[ 5 ] Ah-Nam, L., và Osman, K. ( 2017 ). Developing 21 st Century Skills through a Constructivist-Constructionist Learning Environment. K-12 STEM Education, 3 ( 2 ), 205 – 216 .[ 6 ] Artun, H., và Coştu, B. ( 2013 ). Effect of the 5E Mã Sản Phẩm on prospective teachers ’ conceptual understanding of diffusion and osmosis : A mixed method approach. Journal of Science Education and Technology, 22 ( 1 ), 1-10 .[ 7 ] Tural, G., Akdeniz, A. R., và Alev, N. ( 2010 ). Effect of 5E teaching Mã Sản Phẩm on student teachers ’ understanding of weightlessness. Journal of Science Education and Technology, 19 ( 5 ), 470 – 488 .[ 8 ] Wilder, M., và Shuttleworth, P. ( 2005 ). Cell inquiry : A 5E learning cycle lesson. Science Activities : Classroom Projects and Curriculum Ideas, 41 ( 4 ), 37-43 .[ 9 ] Musheno, B. V., và Lawson, A. E. ( 1999 ). Effects of learning cycle and traditional text on comprehension of science concepts by students at differing reasoning levels. Journal of research in science teaching, 36 ( 1 ), 23-37 .[ 10 ] Fazelian, P., và Soraghi, S. ( 2010 ). The effect of 5E instructional design Mã Sản Phẩm on learning and retention of sciences for middle class students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 140 – 143 .[ 11 ] Bybee, R. W., Taylor, J. A., Gardner, A., Van Scotter, P., Powell, J. C., Westbrook, A., và Landes, N. ( 2006 ). The BSCS 5E instructional Mã Sản Phẩm : Origins and effectiveness. Colorado Springs, Co : BSCS, 5, 88-98 .[ 12 ] Eisenkraft, A. ( 2003 ). Expanding the 5E Model. The Science Teacher, 70 ( 6 ), 56 .[ 13 ] Lottero-Perdue, P., Bolotin, S., Benyameen, R., Brock, E., và Metzger, E. ( năm ngoái ). THE EDP-5E. Science and Children, 53 ( 1 ), 60 .[ 14 ] Bybee, R. W. ( năm trước ). The BSCS 5E instructional Mã Sản Phẩm : Personal reflections and contemporary implications. Science and Children, 51 ( 8 ), 10-13[ 15 ] https://www.knowatom.com/blog/what-is-the-5e-instructional-model[ 16 ] Bybee, R. W. ( năm trước ). The BSCS 5E instructional Model : Personal reflections and contemporary implications. Science and Children, 51 ( 8 ), 10-13 .
[17] Taylor, J. A., Van Scotter, P., & Coulson, D. (2007). Bridging Research on Learning and Student Achievement: The Role of Instructional Materials. Science Educator, 16(2), 44-50.
[ 18 ] Wilson, C. D., Taylor, J. A., Kowalski, S. M., và Carlson, J. ( 2010 ). The relative effects and equity of inquiry ‐ based and commonplace science teaching on students ’ knowledge, reasoning, and argumentation. Journal of research in science teaching, 47 ( 3 ), 276 – 301 .[ 19 ] Bybee, R. W. ( 2009 ). The BSCS 5E instructional Model and 21 st century skills. Colorado Springs, CO : BSCS .[ 20 ] Bybee, R. W., Taylor, J. A., Gardner, A., Van Scotter, P., Powell, J. C., Westbrook, A., và Landes, N. ( 2006 ). The BSCS 5E instructional Model : Origins and effectiveness. Colorado Springs, Co : BSCS, 5, 88-98 .
Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Khoa học