Phần
1. Các bước triển khai một đề tài
nghiên cứu khoa học
- Mở đầu
- Lựa chọn đề
tài - Người hướng dẫn khoa
học - Đề
tài nghiên cứu - Lập
kế hoạch thực hiện
Lựa chọn đề tài (tt .)
Đề tài nghiên cứu
Những
yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn đề
tài
Khi lựa chọn đề tài nghiên cứu khoa học, hoàn toàn có thể có những năng lực sau :
- người hướng dẫn áp đặt
một đề tài mà mình đang quan
tâm, ưu
tiên trong các nghiên cứu trước mắt:
có thể
người thầy sẽ có tâm thế sẵn sàng hơn
khi hướng dẫn
những đề tài như vậy; - người hướng dẫn
gợi ý
Bạn đang đọc: Meresci: Lựa chọn đề tài nghiên cứu
một đề tài được cho là phù hợp,
có thể là với khả năng và điều kiện
thực tế; - sinh viên lựa chọn một đề
tài trong
danh sách các chủ đề nghiên cứu của
người hướng
dẫn: ở đó có thể có đủ cả những vấn đề
bắt buộc
phải nghiên cứu, những vấn đề ưu tiên,
những vấn đề ưa thích, hay chỉ đơn giản là những gợi ý
nghiên cứu; - sinh viên lựa chọn một đề
tài từ
các ý tưởng có sẵn của
mình: có thể
liên quan đến những lợi ích, điều kiện thuận tiện
trước
mắt hoặc khả năng, sở thích nghiên cứu của sinh
viên; - sinh viên và người
hướng dẫn đàm đạo
với nhau, mỗi người đưa ra những ý tưởng, lí do,
đánh giá ưu nhược điểm của mỗi vấn
đề,… và
cuối cùng đi đến một lựa chọn phù hợp nhất cho cả
hai:
đây là cách khá phổ biến,
lời khuyên
của người thầy giúp sinh viên định hướng tốt hơn
trong
quyết định của mình mà không
có cảm
giác bị áp đặt, điều sẽ ảnh hưởng không
ít
đến động cơ và hứng thú làm việc về
sau; - v.v.
Đặc
điểm của một đề tài tốt
Có thể có 1 số ít đề tài yên cầu những kĩ năng đặc biệt quan trọng hoặc sự góp vốn đầu tư thời hạn và công sức của con người nhiều hơn thông thường, nhưng nhìn chung so với sinh viên nghiên cứu khoa học, một đề tài sẽ có hiệu quả tốt nếu như chịu thao tác một cách có chiêu thức, có óc tìm tòi và … một chút ít mưu trí. Về mặt chiêu thức, một đề tài tốt phải khuyến khích một quy trình học tập có tính phát minh sáng tạo và lâu bền hơn của sinh viên về các chiêu thức nghiên cứu cũng như kĩ thuật trình diễn ý tưởng sáng tạo và tác dụng tích lũy được .
Một đề tài nghiên cứu được nhìn nhận là tốt khi :
- có khoanh vùng phạm vi số lượng giới hạn:
vì phạm vi càng hẹp vấn đề sẽ càng
được đào
sâu, trong khi một vấn đề có phạm vi rộng sẽ dễ
dẫn đến
nguy cơ dàn trải, thiếu tập trung, xử lí
các vấn
đề chỉ ở trên bề mặt; -
có
tính mới và độc đáo:
kết quả nghiên cứu phải mang lại một sự tiến bộ nhất định
trong
tri thức khoa học chuyên ngành, không
trùng
lắp với những kết quả, công trình đã
công bố
trước đó; - xử lí yếu tố tương đối toàn vẹn:
sao cho kết quả thu được giúp rút ra những kết
luận
rõ ràng, góp phần giải quyết hầu hết
các
vấn đề cơ bản cần nghiên cứu đã đặt ra (thể hiện
qua
tên đề tài); - biểu lộ bằng một bản báo cáo giải trình tác dụng nghiên cứu:
chặt chẽ trong phương pháp tiến hành,
rõ
ràng trong phong cách trình
bày
và… dễ đọc.
Do đó, để hướng đến một hiệu quả tốt cho công tác làm việc nghiên cứu, cần quan tâm những điểm sau khi chọn đề tài :
- khả năng thực địa;
- khả năng truy cập các nguồn
thông tin, tài liệu chuyên
ngành; - sự hỗ trợ của các
chuyên gia và nhà chuyên
môn; - các điều kiện, phương tiện,
thiết bị nghiên cứu; - những thói quen,
yêu cầu, xu hướng về chuyên môn
và quản lí; - v.v.
Tất cả phải đáp ứng đủ yêu cầu
để có
thể tiến hành được đề tài nghiên cứu
và đạt
được đến đích mong muốn.
Tên đề tài
Nội dung nghiên cứu của một đề tài khoa học được phản ánh một cách cô đọng nhất trong tiêu đề của nó. Tên của đề tài cần có tính đơn nghĩa, khúc chiết, rõ ràng, không dẫn đến những sự hiểu nhầm, hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau hay hiểu mập mờ .
Có 1 số ít điểm cần quan tâm hạn chế khi đặt tên cho đề tài như sau :
- dùng những cụm từ có độ bất định thông tin cao:
như “Về…”, “Thử bàn về…”, “Một số biện
pháp…”, “Một
số vấn đề…”, “Tìm hiểu về…”, v.v. vì
càng bất
định thì nội dung phản ánh được càng
không
rõ ràng, chính xác; - lạm dụng những từ chỉ mục tiêu:
những từ như “nhằm”, “để”, “góp phần”,… nếu bị lạm dụng dễ
làm cho tên đề tài trở nên
rối rắm,
không nêu bật được nội dung trọng tâm; - lạm dụng mĩ từ hoặc cách nói bóng bẩy:
tiêu chí quan trọng trong văn phong khoa học
là đơn
giản, ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu, đơn nghĩa; - bộc lộ tình cảm, thiên kiến, quan điểm:
một tiêu chí quan trọng khác trong khoa
học,
đó là tính khách quan,
không phụ
thuộc vào tình cảm, chính kiến, quan
điểm,…
vì chúng thường có tính
nhất thời,
tính lịch sử trong một thời điểm
nhất định.
Dưới đây là một số mẫu về
cách cấu tạo tên đề tài:
| CẤU TRÚC |
VÍ DỤ |
| Đối tượng nghiên cứu | ” Cấu trúc câu tiếng Lào ” (Ngữ văn), Bualy Paphaphan, Trường đại học Tổng hợp Hà Nội, 1993. |
| Giả thuyết khoa học | ” Phông tàng trữ Uỷ ban Hành chính Thành Phố Hà Nội ( 1954 – 1975 ) – nguồn sử liệu chữ viết nghiên cứu lịch sử dân tộc Hà Nội Thủ Đô ” (Biên soạn lịch sử và sử liệu học), Hồ Văn Quýnh, Trường đại học Tổng hợp Hà Nội, 1995. |
| Mục tiêu nghiên cứu |
” Đặc điểm khu hệ thú Ba Vì ” (Động vật học), Phi Mạnh Hồng, Trường đại học Tổng hợp Hà Nội, 1994. |
| Mục tiêu + phương tiện |
“Chuyển (Vi sinh học), Phạm |
| Mục tiêu + Môi trường |
” Đặc trưng sinh học về sự tăng trưởng khung hình và sự sinh đẻ của phụ nữ nông thôn Đồng bằng Bắc bộ ” (Nhân chủng học), Hà Thị Phương Tiến, Trường đại học Tổng hợp Hà Nội, 1995. |
| Mục tiêu + Phương tiện + Môi trường |
” Sử dụng kỹ thuật kích hoạt nơtron để khảo sát sự phân bổ của nguyên tố đất hiếm trong 1 số ít khoáng vật Nước Ta ” (Hoá vô cơ), Nguyễn Văn Sức, Trường đại học Khoa học Tự nhiên, Hà Nội, 1995. |
( Nguồn : Vũ Cao Đàm, 2000 )
 |
 |
 |
Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Khoa học