Hà thủ ô được biết tới có 2 loại, Hà thủ ô trắng và hà thủ ô đỏ. Hai loại hà thủ ô này đều có công dụng chữa bệnh và được dùng nhiều trong y học cổ truyền. Bạn cần biết thêm thông tin về hà thủ ô trắng hãy xem nội dung bài viết chia sẻ.
Xem Tóm Tắt Bài Viết Này
- 1 Hà thủ ô trắng
- 1.1 Tên gọi
- 1.2 Mô tả
- 1.3 Bộ phận dùng
- 1.4 Nơi sống và thu hái
- 1.5 Thành phần hóa học
- 1.6 Tính vị, tác dụng
- 2 Tác dụng cây Hà thủ ô trắng
- 3 Hà thủ ô đỏ hay trắng tốt hơn
- 4 Cách dùng Hà thủ ô trắng
- 4.1 Đơn thuốc bồi dưỡng cơ thể, tăng cường sức lực, chữa đau lưng mỏi gối, giúp ăn ngủ được
- 4.2 Kiêng kị
- 5 Cách chế biến hà thủ ô trắng tươi
- 6 Cách ngâm rượu Hà thủ ô trắng
Hà thủ ô trắng
Tên gọi
Cây Hà thủ ô trắng hay còn gọi là cây dây sữa bò .
Tên khoa học của cây hà thủ ô trắng là Streptocaulon juventas Merr., thuộc họ Thiên lý – Asclepiada-ceae.
Bạn đang đọc: Hướng dẫn cách chế biến và sử dụng Hà thủ ô trắng tươi
Mô tả
Hà thủ ô trắng là cây dây leo bằng thân quấn dài 2-5 m. Vỏ thân màu nâu đỏ, có nhiều lông mịn. Lá mọc đối, phiến lá nguyên, hình bầu dục, chóp lá nhọn, gốc lá tròn, dài tầm 4-14 cm, rộng 2-9 cm. Hoa màu lục vàng nhạt, nhỏ, mọc thành xim ở nách lá. Quả gồm 2 đại xếp ngang ra hai bên trông như đôi sừng bò. Cây có hạt dẹt mang một mào lông mịn. Toàn cây có nhựa mủ màu trắng như sữa .
☛ Xem thêm: Phân biệt Hà thủ ô đỏ và Hà thủ ô trắng
Bộ phận dùng
Củ hà thủ ô trắng
Rễ củ – Radix Streptocauli Juventatis
Rễ, thu hái quanh năm, tốt nhất vào mùa thu. Rửa sạch, bổ ra, nấu với nước đậu đen rồi thái lát, phơi hoặc sấy khô .
Nơi sống và thu hái
Cây của miền Đông Dương, mọc hoang rất nhiều ở vùng đất cao, đồi gò, rừng thứ sinh, mọc nhiều trên các nương rẫy đã bỏ phí hoặc mới khai hoang. Cây tái sinh rất nhanh. Thu hái rễ củ quanh năm. Rễ củ đào về, rửa sạch, thái lát dày khoảng chừng 3 cm, phơi hay sấy khô. Có thể ngâm nước vo gạo một đêm trước khi phơi hay sấy khô .
Thành phần hóa học
Rễ củ chứa tinh bột, nhựa đắng, tanin pyrogalic và một chất có phản ứng alcaloid có tinh thể chưa xác định.
Tính vị, tác dụng
Hà thủ ô trắng có vị đắng chát, tính mát ; có tính năng bổ máu ; bổ gan và thận
Tác dụng cây Hà thủ ô trắng
- Thường dùng chữa thiếu máu, thận gan yếu, thần kinh suy nhược, ăn ngủ kém, sốt rét kinh niên, phong thấp tê bại, đau nhức gân xương, kinh nguyệt không đều, bạch đới, ỉa ra máu, trừ nọc rắn cắn, bạc tóc sớm, bệnh ngoài da mẩn ngứa.
- Có nơi còn dùng củ và thân lá của cây để chữa cảm sốt, cảm nắng, sốt rét.
- Có người còn dùng dây sắc lấy nước cho phụ nữ sinh đẻ thiếu sữa uống cho có thêm sữa.
- Cây lá cũng được dùng đun nước tắm và rửa để chữa lở ngứa.
- Người ta còn dùng củ chữa cơn đau dạ dày.
Hà thủ ô đỏ hay trắng tốt hơn
Trong y học điều trị bệnh, hà thủ ô đỏ được dùng nhiều và thông dụng hơn hẳn so với hà thủ ô trắng bởi hàm lượng hoạt chất điều trị bệnh có trong hà thủ ô đỏ là cao hơn, giúp cho năng lực điều trị bệnh của hà thủ ô đỏ tốt hơn hẳn. Hà thủ ô trắng cũng có tác dụng tốt, tuy nhiên so với hà thủ ô đỏ thì nó không được nổi trội bằng .
Xem thêm: Đặc điểm cây Hà thủ ô đỏ
Cách dùng Hà thủ ô trắng
Thường dùng mỗi ngày 12-20 g dạng thuốc sắc. Có thể nấu cao hay ngâm rượu uống. Cành lá dùng với liều lượng nhiều hơn. Người ta cũng thường chế Hà thủ ô trắng cũng như Hà thủ ô đỏ .
Đơn thuốc bồi dưỡng cơ thể, tăng cường sức lực, chữa đau lưng mỏi gối, giúp ăn ngủ được
- Đậu đen 50g,
- Đậu đỏ 10g,
- Đỗ trọng dây 50g,
- Ráng bay 15g,
- Củ sen 50g,
- Bố chính sâm 15g,
- Hà thủ ô trắng (sao muối) 50g,
- Phục linh 15g.
Các vị hiệp chung, tán làm viên hoàn, mỗi lần uống 3 g, ngày uống 3 lần. ( theo kinh nghiệm tay nghề ở An Giang ) .
Kiêng kị
Không dùng Hà thủ ô trắng đối với người hư yếu, tạng lạnh, đồng thời kiêng ăn tiết canh lợn, cá, lươn, rau cải, hành tỏi.
Cách chế biến hà thủ ô trắng tươi
Cách sơ chế hà thủ ô trắng cũng giống như sơ chế hà thủ ô đỏ gồm có :
- Rễ củ đào về, rửa sạch, thái lát dày khoảng 3cm.
- Có thể ngâm nước vo gạo một đêm
- Ngâm đỗ đen tầm 30 phút, lượng hà thủ ô trắng và hạt đỗ đen là 1:1
- Đem hà thủ ô trắng và đậu đen lòng xanh xếp xen kẽ nhau thành từng lớp cho vào nồi, đồ lên như đồ xôi, cho đến khi hạt đỗ đen nhừ thì tắt bếp, lấy hà thủ ô ra phơi khô.
- Miếng hà thủ ô phơi khô đó được chuẩn bị lại đồ cùng đỗ đen lần nữa vào ngày hôm sau.
- Để có được thuốc tốt nhất, chúng ta nên làm như trên 9 lần.
- Sau đó sử dụng hà thủ ô trắng theo hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ để điều trị bệnh
Cách ngâm rượu Hà thủ ô trắng
Ngâm rượu hà thủ ô trắng cũng tương tự như như ngâm rượu hà thủ ô đỏ đơn cử như sau :
- Hà thủ ô trắng thu lấy rễ củ, khi mới được đào lên còn dính đất cát, cần đem đi rửa sạch. Để ráo nước rồi gọt vỏ, thái thành những lát mỏng khoảng 3cm
- Đem miếng lát hà thủ ô trắng ngâm trong nước vo gạo từ 1 đến 2 ngày, thường xuyên thay nước vo gạo 2 lần/ngày để tránh hiện tượng nước vo gạo lên men có thể làm hỏng Hà thủ ô.
- Miếng hà thủ ô sau khi ngâm nước vo gạo mang để ráo phơi khô rồi sấy thơm
- Rang đỗ đen với lửa nhỏ, chỉ nên rang qua cho thơm
- Cuối cùng, đem hà thủ ô và đậu đen lòng xanh cho vào bình thêm rượu theo tỉ lệ 2:1. Đỗ đen lòng xanh khi ngâm cùng hà thủ ô sẽ làm giảm tính nhiệt và tăng tác dụng chữa bệnh. Ngâm bằng bình thủy tinh để đảm bảo chất lượng.
Mọi thắc mắc chi tiết xin vui lòng liên hệ tới số Hotline: 0912 040 918 | 0397 387 114 để được các Bác sĩ tư vấn trực tiếp!
Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Văn hóa ẩm thực