Trạng thái thực vật là tình trạng mất khả năng đáp ứng và nhận thức do rối loạn quá mức chức năng của các bán cầu não, nhưng không rối loạn chức năng của gian não và thân não nên còn bảo tồn được các phản xạ thực vật và vận động cũng như chu kỳ ngủ-thức. Bệnh nhân có thể có phản xạ phức tạp, bao gồm chuyển động mắt, ngáp, và các cử động tự động đối với các kích thích đau, nhưng không có biểu hiện nhận thức về bản thân hay môi trường. Trạng thái có ý thức tối thiểu, không giống như trạng thái thực vật, được đặc trưng bởi một số bằng chứng về nhận thức về bản thân và / hoặc môi trường, và bệnh nhân có xu hướng cải thiện. Chẩn đoán dựa vào lâm sàng. Điều trị chủ yếu hỗ trợ. Tiên lượng đối với bệnh nhân có nhiều thiếu sót kéo dài thường dè dặt.
Bạn đang đọc: Trạng thái Thực vật và Trạng thái tỉnh táo Tối thiểu – Rối loạn thần kinh – Cẩm nang MSD – Phiên bản dành cho chuyên gia
Trạng thái thực vật là một rối loạn mãn tính trong đó bệnh nhân vẫn có năng lực duy trì huyết áp, hô hấp và công dụng tim, nhưng không còn công dụng nhận thức. Các tính năng của vùng dưới đồi, hành não vẫn còn nguyên vẹn để tương hỗ tính năng tim phổi và tự chủ đủ để sống sót nếu chăm nom y tế và điều dưỡng vừa đủ. Vỏ não bị tổn thương nghiêm trọng ( làm mất tính năng nhận thức ), nhưng mạng lưới hệ thống kích hoạt cấu trúc lưới ( RAS ) vẫn hoạt động giải trí ( làm cho bệnh nhân vẫn thức được ). Các phản xạ của trung não và cầu não hoàn toàn có thể có hoặc không. Bệnh nhân không nhận thức được bản thân và chỉ tương tác với môi trường tự nhiên trải qua phản xạ. Có thể Open hoạt động giải trí của cơn động kinh trên điện não nhưng trên lâm sàng không bộc lộ rõ .Theo tầm cỡ, một trạng thái thực vật lê dài > 1 tháng được coi là trạng thái thực vật dai dẳng. Tuy nhiên, chẩn đoán trạng thái thực vật dai dẳng không có nghĩa là tàn tật vĩnh viễn vì trong những trường hợp rất hiếm ( ví dụ tổn thương não sau chấn thương ), bệnh nhân hoàn toàn có thể cải tổ, đạt đến trạng thái tỉnh táo tối thiểu hoặc một mức độ ý thức cao hơn .
Các nguyên nhân phổ biến nhất là
- Chấn thương sọ não
- Thiếu oxy não lan tỏa
Tuy nhiên, bất kể bệnh lý nào dẫn đến tổn thương não đều hoàn toàn có thể gây ra trạng thái thực vật. Thông thường, một trạng thái thực vật xảy ra do tại tính năng của thân não và gian não hồi sinh lại sau khi hôn mê, nhưng tính năng vỏ não thì không .Trong trạng thái có ý thức tối thiểu, không giống như trạng thái thực vật, có dẫn chứng cho thấy bệnh nhân nhận ra được bản thân và / hoặc môi trường tự nhiên của họ. Bệnh nhân cũng có khuynh hướng cải tổ ( ý thức từ từ trở nên tỉnh hơn ), nhưng sự cải tổ còn hạn chế. Trạng thái này hoàn toàn có thể là tín hiệu chỉ báo tiên phong của tổn thương não hoặc hoàn toàn có thể tiếp nối đuôi nhau trạng thái thực vật khi người ta hồi sinh được một số ít tính năng. Bệnh nhân hoàn toàn có thể quy đổi giữa trạng thái thực vật và trạng thái tỉnh táo tối thiểu, đôi lúc mất nhiều năm sau tổn thương não khởi đầu .
Xem Tóm Tắt Bài Viết Này
Triệu chứng cơ năng và thực thể
Trạng thái thực vật
Bệnh nhân ở trạng thái thực vật không có vật chứng về nhận thức bản thân hoặc môi trường tự nhiên và không hề tương tác với người khác. Mất những cung ứng có khuynh hướng với những kích thích từ bên ngoài, cũng như mất năng lực hiểu và miêu tả ngôn từ .Những điều sau đây biểu hiện ở bệnh nhân bị trạng thái thực vật :
- Các tín hiệu của sự toàn vẹn của cấu trúc lưới ( ví dụ, mở mắt ) và thân não ( ví dụ : đồng tử có phản ứng, phản xạ mắt não )
- Chu kỳ ngủ – thức, không nhất thiết phản ánh một nhịp sinh học cụ thể cũng không tương quan đến thiên nhiên và môi trường
- Các phản xạ thân não phức tạp hơn, gồm có ngáp, nhai, nuốt, và ít gặp hơn là thực trạng phát ra những âm thanh từ hầu họng
- Đôi khi có những phản xạ thức tỉnh và giật mình ( ví dụ, những âm thanh lớn hoặc đèn nhấp nháy hoàn toàn có thể khiến mắt mở )
- Đôi khi có nước mắt
- Đôi khi Open một nụ cười hoặc cau mày
- Các hoạt động mắt phối hợp ( hai mắt chuyển dời cùng một hướng ), tự phát – thường hoạt động chậm, tốc độ không đổi, và không có những hoạt động giật cục
Các hoạt động của mắt tự phát hoàn toàn có thể bị hiểu nhầm là sự nhìn theo có chủ ý và hoàn toàn có thể được những thành viên trong mái ấm gia đình hiểu nhầm là vật chứng về nhận thức .Bệnh nhân không hề phản ứng với kích thích rình rập đe dọa thị giác và không hề làm theo lệnh. Các chi hoàn toàn có thể chuyển dời, nhưng những phản ứng hoạt động có mục tiêu duy nhất là những hoạt động nguyên thủy ( ví dụ, nắm chặt một vật phẩm khi vật đó chạm vào tay ). Đau thường gây ra phân phối hoạt động ( thường gây ra tư thế mất vỏ hoặc mất não ) nhưng không có động tác tránh mặt có chủ ý. Bệnh nhân đại tiểu tiện không tự chủ. Thần kinh sọ và phản xạ tủy thường được bảo tồn .Hiếm khi, hoạt động giải trí của não, được phát hiện bởi CHT công dụng hoặc ĐNĐ, cho thấy phân phối với những câu hỏi và mệnh lệnh ngay cả khi không có hành vi phân phối. Mức độ nhận thức trong thực tiễn của bệnh nhân chưa được biết. Ở hầu hết những bệnh nhân có những hoạt động não như vậy, trạng thái thực vật thường do tổn thương não sau chấn thương, không phải là bệnh não do thiếu oxy.
Trạng thái có ý thức tối thiểu
Các biểu hiện gián đoạn của sự tương tác có ý nghĩa với môi trường tự nhiên được bảo tồn. Bệnh nhân ở trạng thái có ý thức tối thiểu hoàn toàn có thể thực thi những điều sau đây
-
Xem thêm: Sinh trưởng ở thực vật
Thiết lập sự liên hệ bằng mắt
- Nắm bắt vật phẩm có chủ ý
- Đáp ứng với những mệnh lệnh một cách rập khuôn
- Trả lời với cùng một từ
Chẩn đoán
- Tiêu chuẩn lâm sàng sau khi quan sát không thiếu
- Chẩn đoán hình ảnh thần kinh
Trạng thái thực vật được đặc trưng bằng những biểu hiện lâm sàng ( ví dụ, không có hoạt động giải trí có mục tiêu hay hiểu ) cộng với những tín hiệu của sự toàn vẹn cấu trúc lưới. Chẩn đoán dựa trên những tiêu chuẩn lâm sàng. Tuy nhiên, chẩn đoán hình ảnh thần kinh được chỉ định để loại trừ những rối loạn hoàn toàn có thể điều trị được .Trạng thái thực vật phải được phân biệt với trạng thái có ý thức tối thiểu. Cả hai trạng thái này hoàn toàn có thể là vĩnh viễn hay trong thời điểm tạm thời, và khám thực thể hoàn toàn có thể không phân biệt được sự độc lạ giữa hai trạng thái này. Cần quan sát vừa đủ. Nếu quan sát quá ngắn thì hoàn toàn có thể bỏ lỡ dẫn chứng về nhận thức. Một số bệnh nhân bị bệnh Parkinson nặng được chẩn đoán sai là nằm trong trạng thái thực vật .CLVT hoặc CHT hoàn toàn có thể phân biệt nhồi máu não, xuất huyết não, và khối choán chỗ gây tổn thương vỏ não hoặc thân não. Chụp CHT mạch hoàn toàn có thể được sử dụng để xem mạng lưới hệ thống tưới máu não sau khi loại trừ xuất huyết não. Phim CHT khuếch tán đang trở thành giải pháp chấn đoán hình ảnh được ưa dùng để theo dõi sự đổi khác do thiếu máu cục bộ xảy ra ở não .PET và SPECT hoàn toàn có thể được sử dụng để nhìn nhận tính năng não ( chứ không phải giải phẫu não ). Nếu hoài nghi chẩn đoán trạng thái thực vật dai dẳng, nên triển khai chụp PET hoặc SPECT .ĐNĐ rất có ích trong việc nhìn nhận rối loạn tính năng vỏ não và xác lập hoạt động giải trí chưa rõ ràng của cơn động kinh .
Tiên lượng
Trạng thái thực vật
Tiên lượng biến hóa phần nào theo nguyên do và thời hạn sống sót của trạng thái thực vật. Tiên lượng hoàn toàn có thể tốt hơn nếu nguyên do là rối loạn chuyển hóa hoàn toàn có thể điều trị được ( ví dụ bệnh não do ngộ độc ) hơn là nguyên do chết tế bào thần kinh do thực trạng thiếu oxy và thiếu máu hoặc rối loạn nặng khác. Ngoài ra, bệnh nhân trẻ tuổi hoàn toàn có thể hồi sinh công dụng hoạt động nhiều hơn bệnh nhân lớn tuổi hơn nhưng nhận thức, hành vi hoặc nói không hồi sinh nhiều hơn .Hồi phục từ trạng thái thực vật sẽ khó xảy ra sau 1 tháng nếu tổn thương não không do chấn thương và sau 12 tháng nếu tổn thương não do chấn thương. Ngay cả khi 1 số ít có hồi sinh sau những khoảng chừng thời hạn này, nhưng hầu hết bệnh nhân đều bị tàn tật nghiêm trọng. Hiếm khi, sự cải tổ diễn ra muộn ; sau 5 năm, khoảng chừng 3 % bệnh nhân phục sinh năng lực tiếp xúc và hiểu, nhưng thậm chí còn một số ít ít hơn hoàn toàn có thể sống độc lập ; không có bệnh nhân nào hồi sinh công dụng như thông thường .Nếu trạng thái thực vật vẫn lê dài, hầu hết bệnh nhân chết trong vòng 6 tháng sau tổn thương não bắt đầu. Nguyên nhân thường là nhiễm trùng phổi, nhiễm khuẩn tiết niệu, hoặc suy đa tạng, hoặc tử trận hoàn toàn có thể bất ngờ đột ngột và không rõ nguyên do. Đối với hầu hết số bệnh nhân còn lại, thời hạn sống thêm trung bình từ 2 đến 5 năm ; chỉ có khoảng chừng 25 % bệnh nhân sống > 5 năm. Một vài bệnh nhân sống được thêm vài chục năm.
Trạng thái có ý thức tối thiểu
Hầu hết bệnh nhân có khuynh hướng phục sinh ý thức nhưng ở một mức độ số lượng giới hạn tùy thuộc vào thời hạn sống sót của trạng thái có ý thức tối thiểu. Thời gian càng lê dài, thời cơ bệnh nhân hồi sinh công dụng của vỏ não tốt hơn càng ít. Tiên lượng hoàn toàn có thể tốt hơn nếu nguyên do là chấn thương sọ não .Hiếm khi, bệnh nhân lấy lại sự tỉnh táo nhưng bị hạn chế nhận thức sau nhiều năm hôn mê, được những phương tiện đi lại truyền thông online gọi là sự bừng tỉnh .
Những điểm chính
- Trạng thái thực vật đặc trưng bởi mất cung ứng và nhận thức do rối loạn nặng công dụng của những bán cầu não, tính năng của thân não không biến hóa, và nhiều lúc biểu hiện giống như còn nhận thức mặc dầu không có ý thức .
- Trạng thái có ý thức tối thiểu khác với trạng thái thực vật ở chỗ bệnh nhân đó có một số ít tương tác với thiên nhiên và môi trường và có khuynh hướng cải tổ theo thời hạn .
- Chẩn đoán yên cầu phải loại trừ những bệnh lý khác và thường phải theo dõi lâu dài hơn, nhất là để phân biệt trạng thái thực vật, trạng thái có ý thức tối thiểu, và bệnh Parkinson .
-
Tiên lượng có xu hướng kém, nhất là đối với bệnh nhân ở trạng thái thực vật.
- Điều trị đa phần mang tính tương hỗ .
Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Khoa học