Động vật ăn lá – Wikipedia tiếng Việt

Động vật ăn lá hay động vật ăn thảo mộc (tên Latin: Folivore) là các loài động vật ăn cỏ (thực vật) nhưng đã có sự chuyên biệt hoá trong chế độ ăn chủ yếu chỉ là các loài lá cây. Những chiếc lá phát triển hoàn toàn sẽ có chứa một tỷ lệ cao của các hợp chất khó tiêu hóa như cellulose, và ít năng lượng hơn so với các loại thực phẩm, và thường độc hại. Vì lý do này động vật ăn lá (folivorous) có xu hướng có những vùng tiêu hóa lâu hơn và chuyển hóa chậm, nhiều loài có cấu trúc miệng đặc biệt để thích nghi với việc bứt lá và nhai lá.

Nhiều thành viên tranh thủ sự tương hỗ của những vi trùng cộng sinh để giải phóng những chất dinh dưỡng trong chính sách nhà hàng của chúng. Ngoài ra, như đã được quan sát thấy ở những loài linh trưởng từ những loại thú ăn lá ( folivorous ), chúng biểu lộ việc cực kỳ thích ăn lá non, vì có xu thế thuận tiện hơn để nhai nhỏ do lá non thường mềm hơn, thường có nhiều nguồn năng lượng và protein, và thấp hơn chất xơ và những chất độc hơn lá xơ trưởng thành hơn. Nhiều người thích ăn thịt rừng, nhất là hươu nai vì ý niệm rằng chúng ăn nhiều loài thảo mộc do đó thịt chúng sẽ có giá trị chữa bệnh .Ví dụ về những loài động vật hoang dã ăn lá folivorous gồm có :

Một con hươu đang ăn lá

Bạn đang đọc: vật ăn lá – Wikipedia tiếng Việt">Động vật ăn lá – Wikipedia tiếng Việt

Các loài ăn thực vật đã tiến hóa nhiều lần giữa những nhóm khác nhau của giới động vật hoang dã. Các vật có xương sống tiên phong là piscivores, sau đó động vật hoang dã ăn côn trùng nhỏ, động vật hoang dã ăn thịt và ở đầu cuối là động vật hoang dã ăn cỏ. Kể từ khi một tập hợp phức tạp của sự thích nghi thiết yếu cho việc ăn những loại thực vật nhiều xơ ( như biến hóa cấu trúc của răng, hàm, và đường tiêu hóa ) và chỉ có một tỷ suất nhỏ của động vật hoang dã bốn chân còn sống sót là động vật hoang dã ăn cỏ bắt buộc, nó hoàn toàn có thể là động vật hoang dã bốn chân đầu chuyển sang là động vật hoang dã ăn thực vật bằng cách trở thành nhữ Omnivory .Việc này đã được quan sát và thấy rằng động vật hoang dã ăn lá folivory là cực kỳ hiếm trong số những động vật hoang dã có xương mà biết bay. Việc này xét vào trong thực tiễn thì thấy rằng những chiếc lá rất nặng nề, chậm tiêu hóa và chứa ít nguồn năng lượng so với những loại thực phẩm khác. Loài chim Opisthocomus hoazin là một ví dụ về một con chim ăn là folivorous. Một số loài dơi là một phần của động vật hoang dã ăn lá folivorous, chiêu thức của chúng là nắm bắt nguồn dinh dưỡng từ lá, nhai lên những chiếc lá, nuốt nhựa cây và phun ra phần còn lại .

Loài trên cây[sửa|sửa mã nguồn]

Một con động vật hoang dã có vú sống trên cây là loài ăn lá như con lười, gấu túi, và một số ít loài khỉ và vượn cáo, có xu thế lớn hơn và leo trèo lên một cách thận trọng. Những điểm tương đương trong hình dạng khung hình và cấu trúc răng giữa những loài linh trưởng nguyên thủy và những họ khác nhau của những động vật hoang dã ăn lá folivores sống trên cây có được nâng quan điểm như thể dẫn chứng rằng những dạng người tổ tiên sớm cũng là một động vật hoang dã ăn lá ( folivorous ) .Đối với những loài Linh trưởng, kim chỉ nan sinh thái xanh tiêu chuẩn Dự kiến kích cỡ nhóm tương đối lớn so với những loài linh trưởng ăn lá ( folivorous ), như những nhóm lớn cung ứng cho sự phòng thủ tập thể tốt hơn để chống lại quân địch và chúng phải đương đầu với việc ít cạnh tranh đối đầu cho việc dành nguồn thức ăn trong mỗi góc nhìn khác. Nó đã được quan sát thấy rằng những con vật này vẫn liên tục sống trong những nhóm nhỏ. Giải thích được sự tương hỗ cho nghịch lý hiển nhiên này gồm có những yếu tố xã hội như tăng tỷ suất trẻ sơ sinh trong những nhóm lớn. Linh trưởng ăn lá ( Folivorous ) là tương đối hiếm trong những loài khỉ Tân thế giới, một ngoại trừ chính là những con khỉ rú. Một lời lý giải đã được đưa ra là những loài đậu quả rất đa dạng chủng loại trong vùng Tân Thế giới .
Một con hươu đang ăn lá cà chuaThức ăn của hươu, nai gồm tổng thể những loại lá cây và cỏ, trung bình mỗi con ăn khoảng chừng 10 kg / ngày, trong đó, trung bình mỗi ngày, một con hươu trưởng thành ăn khoảng chừng 5 ký cỏ, lá / ngày. Chúng thích ăn những loại lá sạch, Thức ăn phải được rửa thật sạch, và không nên cho hươu ăn lá cây bị ướt, vì dễ gây đau bụng. Hươu sao thì đa phần là những loại lá mít, lá vả, lá sung, lá cây muối, lá dướng, lá hu đay ( lá giấy ), lá ngái, lá ngõa, lá vông, lá giới, lá khế, lá xoan .
Ốc núi Bà Đen Thức ăn của loài ốc núi Bà hầu hết là thảo dược mọc hoang trên núi như cây mã tiền, lá vong núi, lá Nàng Hai, nên ốc mang đầy vị thuốc, rất ngon và bổ dưỡng, hoàn toàn có thể trị những bệnh như phong thấp, đau khớp, dạ dày. Với chính sách ăn lá những loại thảo dược mọc hoang trên núi như cây mã tiền, lá vong núi, đặc biệt quan trọng là loại thuốc quý tên gọi dân gian là lá Nàng Hai
Một con bọ rầy ăn lá

Ruồi đục lòn (Liriomyza trifolii) trùng cái dùng bộ phận đẻ trứng rạch nhiều lỗ, các lỗ đục thường xuất hiện ở chóp lá hay dọc theo bìa lá. Dòi gây hại cho cây bằng cách đục thành những đường ngoằn ngoèo ở mặt trên lá, lúc đầu đường đục nhỏ, càng lúc càng to dần cùng với sự phát triển của ấu trùng. Khi trưởng thành dòi đục thủng biểu bì chui ra ngoài và làm nhộng trên mặt lá hay trên các bộ phận khác của cây hoặc buông mình xuống đất làm nhộng.

Muỗi hành phá hại lúa từ tiến trình mạ đến quá trình cuối đẻ nhánh, khi bị tiến công đỉnh sinh trưởng biến dạng thành “ cọng hành ” ( hay còn gọi ống hành ). Khi ống hành đã vươn ra ngoài cũng là lúc sâu non đã hoá nhộng. Với muỗi hành là những ống tròn màu xanh lá cây nhạt, đó là bẹ lá bị biến dạng, phiến lá chỉ là một mảnh nhỏ ở đầu ống, nắm kéo lên không đứt, những ống này không chết đi nhưng làm chồi bị nhiễm không trổ bông được, những bụi lúa bị nhiễm lùn, đâm nhiều chồi, lá xanh thẫm, ngắn, dựng đứng, có nhiều cọng lúa giống như cọng hành lẫn trong bụi lúa .Bọ xít xanh Chúng thường gây hại khi lúa còn non ở quy trình tiến độ mạ, lúa lúa hồi xanh và đang đẻ nhánh. Lúa xuân muộn ( tháng 3,4 ) thường bị hại nặng hơn cả. Lúa gieo thẳng bị hại nặng hơn lúa cấy. Những năm khô hạn thích hợp cho bọ trĩ phát sinh rộ. Ruộng lúa càng khô hạn thì thiệt hại do bọ trĩ gây ra càng lớn. Bọ xít thường gây hại nặng ở tổng thể những tiến trình sinh trưởng của cây lúa .Bọ trĩ Bọ trĩ trưởng thành và non đều hút nhựa lá làm cho lá có màu vàng đỏ. Khi tỷ lệ thấp Open những chấm nhỏ xếp theo hàng dọc trên lá, lá non hầu hết bị quăn lại, không phục sinh được. Bọ trĩ gây hại ngay từ khi cây lúa Open, tỷ lệ tăng dần từ khi lúa hồi xanh đến đẻ nhánh sau đó giảm dần tới lúc lúa trỗ. Trời mưa lớn là bất lợi cho bọ trĩ. Bọ trĩ thường hại nặng những ruộng thiếu nước. Ruộng khô Open nhiều bọ trĩ gây hại làm cho đầu lá lúa quăn lại và biến màu vàng. Khi trời mưa bọ trĩ giảm số lượng rõ ràng, nhất là quá trình bọ trĩ lớn .Bọ gai trưởng thành gặm lớp mô của mặt trên lá để lại lớp biểu bì tạo thành những đường sọc trắng song song với gân lá. Ấu trùng ăn lớp mô giữa lá để lại lớp biểu bì ở mặt trên và dưới lá tạo thành một túi trắng hình dạng không bình thường trên lá, ấu trùng và nhộng nằm trong đó. Một lá lúa hoàn toàn có thể bị nhiều bọ gai đục làm lá bị khô bạc trắng, ruộng xơ xác, lúa sinh trưởng kém .Rệp ngôh út nhựa ở trên nhiều bộ phận của cây như lá non, bông cờ, lá bi, nõn ngô, bẹ lá làm cho cây ngô mất hết dinh dưỡng, cây trở nên còi cọc, yếu ớt, bắp bé đi, hoặc không hình thành bắp nếu bị hại từ quá trình cây còn nhỏ, chất lượng hạt xấu kém. Rệp phá hại làm giảm hiệu suất và phẩm chất ngô rõ ràng. Ngoài cây ngô chúng còn có nhiều loại cây ký chủ khác như : kê, cao lương, mía, cỏ trồng làm thức ăn cho gia súc .. Mặt khác chúng còn là môi giới truyền virus gây 1 số ít bệnh cho cây bắp như bệnh vàng lùn, bệnh khảm lá, bệnh đỏ láRệp sáp bột hồng sẽ tiến công điểm sinh trưởng của cây sắn, gây hiện tượng kỳ lạ chùn ngọn. Nếu bị nhiễm với tỷ lệ cao, hoàn toàn có thể gây rụng hàng loạt lá của cây sắn. Rệp sáp bột hồng tiến công điểm sinh trưởng của cây sắn, gây hiện tượng kỳ lạ chùn ngọn. Ngọn chính bị gây hại dẫn đến cây sắn trở nên lùn, thân cây cong queo gây rối loạn, rệp bám mặt sau lá, nhiều nhất trên những nách lá vùng ngọn bị xoắn. Rệp sáp bột hồng hoàn toàn có thể chuyển sang sống trên những lộc non của cây cao su đặc để gây hại trong những điều kiện kèm theo nhất định .Rệp phấn trắng con trưởng thành và con ấu trùng đều bu bám và chích hút nhựa của những chồi non, lá non, nụ hoa, hoa, trái non … của cây cam sành. Trước khi cây ra hoa và ra trái rệp thường tập trung chuyên sâu ở đọt non và đa phần là mặt dưới của lá, khi cây có hoa rệp non bò đến những cuống hoa để hút nhựa và sinh sản. Nếu mật số cao hoàn toàn có thể làm cho chồi non, lá non bị xoắn vặn không tăng trưởng được, nụ hoa, hoa và trái non hoàn toàn có thể bị rụng. Ngoài cây sapô ( hồng xiêm ) chúng còn gây hại trên nhiều loại cây xanh khác như : ổi, mãng cầu, táo, nhãn .Rầy mềm Ấu trùng và thành trùng tập trung chuyên sâu mặt dưới lá, nhất là đọt non, bông, chồi, hút nhựa làm cho những phần này bị héo hoặc để lại những vết thâm đen trên lá, và truyền bệnh virus cho cây. Trên dưa, rầy gây hại trầm trọng nếu tiến công những dây chèo hay đỉnh sinh trưởng, nếu tập trung chuyên sâu số lượng lớn ở đọt sẽ làm cho lá bị quăn queo. Phân thải ra lôi cuốn nhiều nấm đen bao quanh làm ảnh hưởng tác động sự tăng trưởng trái và tác động ảnh hưởng đến quang hợp của cây .

Nhện gié Nhện chích hút nhựa ở bẹ lá, cuống bông, cuống gié và vỏ bông lúa trước khi trỗ. Trên bẹ lá tạo thành những sọc thối đen kéo dài, làm bẹ lá có màu thâm nâu như bã trầu. Khi lúa có đòng nhện hút nhựa đòng làm bông lúa trỗ ra có nhiều hạt lép hoặc lép cả bông. Hạt lúa bị nhện hại co xoắn lại và biến màu vàng nhạt. Khi mật độ cao nhện bò lên bông lúa hút nhựa và tiếp tục gây lép một số hạt. Nhện thường mang theo bào tử nấm gây bệnh thối bẹ lúa.

Sâu phao gây hại lúa ở tiến trình ấu trùng, cắn lá cây lúa non thành từng đoạn, rồi cuộn lại sống trong ống lá rơi xuống mặt nước được gọi là sâu “ phao ”. Sâu non tuổi 1 – 2 gặm mặt phẳng lá, rồi ăn khuyết từng miếng nhỏ, từ tuổi 3 trở đi hoàn toàn có thể cắn đứt hẳn lá, dảnh mạ, lúa. Sâu thường ăn vào đêm hôm, so với những ngày trời râm mát, mưa phùn sâu hoàn toàn có thể phá cả ngày. Sâu thường phá thời kỳ mạ, lúa đẻ nhánh, sâu thường phá rất nhanh hoàn toàn có thể cắn trụi ruộng này sang ruộng khác, những năm mưa nhiều ngập úng sâu thường phá mạnh .Sâu vòi voi con cháu thường đẻ trứng rải rác ở giữa những bẹ lá, vào chỗ bẹ hay cuống lá bị thối nhũn, hoặc đục lỗ nhỏ ở mặt ngoài bẹ của những cây chuối đang có hoặc sắp có buồng rồi đẻ trứng vào đó. Thân cây hoàn toàn có thể bị rỗng như xơ mướp, làm cho thân giả bị thối, lá vàng, nõn bị héo, củ thối và ở đầu cuối là cả cây bị chết. Nếu cây đã có buồng thì thường sẽ bị gẫy ngang thân hoặc gẫy cuống buồng. Những cây khởi đầu trổng bông trở đi thường là những cây bị sâu gây hại nhiều nhất

  • Jones, S., Martin, R., & Pilbeam, D. (1994) The Cambridge Encyclopedia of Human Evolution. Cambridge: Cambridge University Press
  • Sahney, S., Benton, M.J. & Falcon-Lang, H.J. (2010). “Rainforest collapse triggered Pennsylvanian tetrapod diversification in Euramerica” (PDF). Geology 38 (12): 1079–1082. doi:10.1130/G31182.1.
  • Do the Power Requirements of Flapping Flight Constrain Folivory in Flying Animals? R. Dudley, G. J. Vermeij Functional Ecology, Vol. 6, No. 1 (1992), pp. 101–104
  • Folivory in Bats: An Adaptation Derived from Frugivory by T. H. Kunz and K. A. Ingalls; Functional Ecology, Vol. 8, No. 5 (Oct., 1994), pp. 665–668
  • Cautious climbing and folivory: a model of hominoid differentation E. E. Sarmiento1 in Human Evolution Volume 10, Number 4, August, 1995
  • Competition and group size in Thomas’s langurs (Presbytis thomasi): the folivore paradox revisited R. Steenbeek and Carel P. van Schaik: Behavioral Ecology and Sociobiology Volume 49, Numbers 2-3 / January, 2001; Print ISSN 0340-5443; Online ISSN 1432-0762

Các bài viết liên quan

Viết một bình luận