Hàn đới – Wikipedia tiếng Việt

Hai đới lạnh

Hàn đới hay đới lạnh là khu vực địa lý trên Trái Đất nằm trong khoảng từ hai vòng cực đến hai cực. Lượng mưa khá ít chỉ khoảng 500mm

Đặc điểm khí hậu[sửa|sửa mã nguồn]

Đới lạnh có khí hậu khắc nghiệt. Mùa đông rất dài, ít khi thấy Mặt Trời, liên tục xảy ra bão tuyết kinh hoàng kèm theo cái lạnh cắt da, nhiệt độ trung bình luôn dưới – 10 ⁰C, thậm chí còn xuống tới – 50 ⁰C .

Mùa hạ chỉ dài 2-3 tháng, Mặt Trời di chuyển suốt ngày đêm ở đường chân trời, có nơi kéo dài đến 6 tháng. Trong khoảng thời gian này, nhiệt độ có tăng nhưng cũng ít khi vượt quá 10⁰C.

Lượng mưa trung bình năm rất thấp ( khoảng chừng dưới 500 mm ) và đa phần mưa ở dạng tuyết rơi ( trừ mùa hạ ). Mặt đất ngừng hoạt động quanh năm, chỉ tan một lớp mỏng mảnh trên khi mùa hạ đến .

Ở Bắc cực, mặt biển đóng một lớp băng dày khoảng 10m. Vào mùa hạ,nhiệt độ tăng cao, băng vỡ vụn ra thành các tảng băng trôi. Ở châu Nam Cực và đảo Greenland, băng tuyết đóng thành khiên băng dày đến 1500m. Đến mùa hạ, rìa của các khiên băng trượt xuống biển, vỡ ra tạo thành những núi băng khổng lồ. Nhiều núi băng trôi theo các dòng biển về phía xích đạo hàng năm trời vẫn chưa tan hết.

Hiện nay, Trái Đất đang nóng lên, băng ở hai vùng cực tan chảy bớt, diện tích quy hoạnh phủ băng thu hẹp lại dẫn đến hiện tượng kỳ lạ nước biển dâng .

Sự thích nghi của thực vật với môi trường[sửa|sửa mã nguồn]

Ở vùng đài nguyên phương Bắc, khí hậu lạnh quanh năm, thực vật chỉ phát triển được vào mùa hạ ngắn ngủi, trong những nơi thung lũng kín gió. Cây cối còi cọc, thấp lùn, mọc xen lẫn với rong, rêu và địa y, thân mọng nước, cây rụng nhiều lá…

Sự thích nghi của động vật hoang dã với môi trường[sửa|sửa mã nguồn]

Các loài động vật hoang dã đới lạnh thích nghi được với khí hậu khắc nghiệt là nhờ chúng có lớp mỡ dày ( hải cẩu, cá voi, cá nhà táng … ), lớp lông dày ( gấu trắng, cáo tuyết, tuần lộc … ) hoặc bộ lông không thấm nước ( chim cánh cụt, … ). Chúng thường sống thành đàn đông đúc để bảo vệ và sưởi ấm cho nhau. Một số loài dùng hình thức ngủ đông để đỡ tiêu tốn nguồn năng lượng, số khác di cư đến nơi ấm cúng để tránh cái lạnh giá buốt trong mùa đông. Cuộc sống ở đới lạnh sinh động hẳn lên vào mùa hạ khi cây cỏ, rêu, địa y … nở rộ trên đất liền và những sinh vật phù du tăng trưởng mạnh trong đại dương đã tan lớp băng trên mặt, đó là nguồn thức ăn dồi dào cho những loài chim, thú, cá …

Hoạt động kinh tế tài chính phương Bắc[sửa|sửa mã nguồn]

Khí hậu khắc nghiệt lạnh lẽo khiến cho đới lạnh là nơi có rất ít dân. Dù đã thích nghi, những dân tộc bản địa sống truyền kiếp ở phương Bắc cũng chỉ sống được trong những đài nguyên ven biển phía bắc châu Âu, châu Á, Bắc Mĩ. Người La-pông ở Bắc Âu và người Chúc, người I-a-kut, người Xa-mô-y-ét ở Bắc Á chăn nuôi tuần lộc và săn thú có lông quý. Người Inuit ở Bắc Mĩ và ở hòn đảo Greenland sống bằng nghề đánh bắt cá cá hoặc săn bắt tuần lộc, hải cẩu, gấu trắng … để lấy thịt, da và mỡ để sưởi ấm. Họ vận động và di chuyển trên những xe trượt do chó kéo đi .

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Khoa học