Bóng đè – Wikipedia tiếng Việt

Bức tranh miêu tả lại cảnh bóng đè

Bóng đè là một hiện tượng rối loạn giấc ngủ không thực tổn (không có tổn thương thực thể), xuất hiện ở người khi ngủ. Bóng đè thường xuất hiện ở những người mới ốm dậy, cơ thể suy nhược, những người “yếu bóng vía”, hay ám ảnh vì những điều vu vơ mà thiếu suy xét khoa học, những người hay nghĩ về một vấn đề bế tắc trong nhiều ngày hoặc người khoẻ nhưng một lúc nào đó có điểm yếu trong tinh thần. Những người hay sử dụng bia, rượu, chất kích thích cũng dễ bị bóng đè hơn. Nhiều người lại cho rằng bóng đè là do ma quỷ ám nên chữa bằng cách cúng bái, làm lễ nhưng đây là cách làm sai lầm, mê tín và không có hiệu quả. Hiện tượng bóng đè xảy ra rất phổ biến và có khoảng 40% nhân loại đã từng bị bóng đè ít nhất một lần trong đời [1][2][3].

Khi bị bóng đè, một phần não bộ vẫn hoạt động giải trí thông thường ( trạng thái tỉnh ) nhưng hệ thần kinh hoạt động không hoạt động giải trí khiến cho khung hình không hề cử động được. Người bị bóng đè thường cố gắng nỗ lực thức dậy bằng cách cử động chân tay hay nói nhưng không hề được mặc dầu não đã phát đi tín hiệu tinh chỉnh và điều khiển thần kinh hoạt động. Nhiều người diễn đạt rằng khung hình họ như có vật gì rất nặng đè lên ngực mà họ không thể nào đẩy ra được. Khi bị bóng đè khoảng chừng 5 % bệnh nhân có ảo giác nhìn thấy những hình ảnh đáng sợ, khó thở, nghe thấy tiếng bước chân hay giọng nói. Một vài người thì lại thấy mình bị đẩy xuống giường, hoặc bị xô ngã. Bóng đè hoàn toàn có thể diễn ra trong vài giây nhưng cũng hoàn toàn có thể lâu hơn 30 phút. [ 4 ] Sau khi kết thúc hiện tượng bóng đè họ sẽ cảm thấy rất mệt, hơi nhức đầu và body toàn thân ra mồ hôi. Cũng có khi họ sẽ ngủ thiếp đi và không nhớ họ đã gặp hiện tượng bóng đè trong ngày hôm qua. Nhưng cũng hoàn toàn có thể ngay sau khi tỉnh dậy, họ ngủ thiếp đi và lại bị bóng đè tiếp .

Thực tế có người ghi nhận lại hiện tượng bóng đè và họ khẳng định bóng đè chỉ là một giấc mơ. Theo đó giấc mơ bóng đè tái hiện với những gì con người ghi nhận được trước khi chìm vào giấc ngủ như là nơi nằm ngủ, những vật xung quanh, những người bên cạnh, thời gian ngủ (đêm/ngày – ánh sáng môi trường). Trong giấc mơ con người tin rằng mình đã thức, mắt đã mở và có thể nhìn thấy xung quanh (ít ghi nhận trường hợp nghe thấy), tin rằng mình đã thức nên cơ thể phải bắt đầu chuyển mình để ngồi dậy nhưng thất bại, bộ não không hề gửi tín hiệu điều khiển vận động và lúc này cơn ác mộng bắt đầu, tương tác tiếp theo là cố vận động tay chân trong giấc mơ, tất nhiên hành động này vẫn thất bại, những người có mặt hoặc ở gần trước khi ngủ sẽ được đưa vào giấc mơ để cầu cứu, cảnh tiếp theo sẽ là thấy người bên cạnh và cố gắng gọi nhưng không thể phát ra tiếng, tiếp tục cố gắng ra dấu cho người đó bằng cách cố gây ra tiếng động như là đập mạnh tay chân xuống giường (điều này được giấc mơ hợp thức hóa vì cho rằng cơ thể không cử động được là do bị vật nặng đè phía trên nhưng vẫn có thể nâng tay chân lên một đoạn nhỏ). Khi tất cả hành động đều không được đáp ứng thì trạng thái nguy hiểm được khởi động, như bao cơn ác mộng khác, tim sẽ đập nhanh hơn, mồ hôi toát ra. Tất nhiên, ác mộng sẽ được kết thúc, thường là thức giấc, vì không phân được ranh giới giữa mơ và thật nên nhiều người đã đồng hóa giấc mơ với hiện thực mới dẫn đến hiểu nhầm lúc đó mình đã thức rồi.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến bóng đè xảy ra. Nguyên nhân chủ yếu là do căng thẳng tâm lý, lo lắng hay stress do sức ép từ công việc, do đảo lộn chu trình của giấc ngủ, những yếu tố tâm lý này kích thích lên vỏ não, gây ra hiện tượng bóng đè. Do tư thế nằm ngủ, người để tay lên ngực khi ngủ sẽ gây khó khăn cho việc thở và dễ bị bóng đè. Cà phê và rượu cũng là tác nhân gây nên bóng đè. Cũng có khi bóng đè là dấu hiệu của một số bệnh tim mạch, nhưng những trường hợp này chiếm rất ít.

Không thể không kể đến một số người cho rằng bóng đè có liên quan đến ma ám (ngay chữ “bóng đè” đã nói lên ý này). Có người cho rằng bóng đè là do “con mộc” (khi con chim bị thương đậu lên một cái cây, máu của con chim đó chảy lên cái cây đó, sau này người ta đốn cây này về xẻ gỗ làm giường thì chiếc giường đó có “con mộc”), nói như vậy thì chỉ khi ngủ giường gỗ hay vạc giường bằng gỗ mới bị bóng đè nhưng thực tế thì vẫn ghi nhận trường hợp bóng đè khi ngủ trên giường sắt, nệm, nền gạch…

Cách điều trị và phòng chống[sửa|sửa mã nguồn]

Hiện nay chưa có giải pháp chữa trị triệt để với bệnh này do đó cách hạn chế tốt nhất là thiết kế xây dựng một lối sống lành mạnh, nhà hàng siêu thị điều độ, tham gia những hoạt động giải trí vui chơi, thể thao. Tránh stress và tạo thói quen đi ngủ đúng giờ để tránh rối loạn giấc ngủ, khi ngủ phải có tư thế nằm ngủ tự do làm cho hàng loạt cơ bắp giãn, đầu không vẹo lệch, quần áo phải thoáng đãng, buồng ngủ thoáng khí. Ngoài ra, hoàn toàn có thể trau dồi kỹ năng và kiến thức để tăng năng lực thích nghi với đời sống, giảm đi những áp lực đè nén trong việc làm [ 5 ] .Trong dân gian Nước Ta có lưu truyền cách trị bóng đè như sau : lấy con dao hay cái rựa để gần đầu giường ( để dưới chiếu ), những người bị bóng đè liên tục nhiều ngày sau khi thực thi cách này đã không bị bóng đè nữa, về mặt khoa học thì đây là liều thuốc tâm ý, nó tạo cảm xúc yên tâm hơn cho con người vì thế sẽ có được giấc ngủ sâu hơn và không bị bóng đè nữa. Nếu thực thi cách này thì nên báo với người thân trong gia đình / người ngủ chung biết để tránh hiểu nhầm và chỉ cần sử dụng một con dao cùn ( không có năng lực sát thương ) cỡ nhỏ .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Khoa học