Chỉ cần 20 bước là giải được bất kỳ khối rubik nào, nhưng mất 36 năm nghiên cứu ta mới tìm ra con số 20 “thần thánh”

Năm 1974, ngoài việc Stephen Hawking Dự kiến trước sự sống sót của bức xạ Hawking, khoa học xác lập được vị trí của hố đen siêu lớn Sagittarius A nằm giữa Dải Ngân hà, lần tiên phong nước Mỹ sử dụng mã vạch để bán hàng, thì quả đât còn tận mắt chứng kiến một sự kiện đặc biệt quan trọng khác :Giáo sư kiến trúc và phong cách thiết kế người Hungary, ông Ernő Rubik ý tưởng ra thứ đồ chơi đi trước thời đại, một khối rubik .Chỉ cần 20 bước là giải được bất kỳ khối rubik nào, nhưng mất 36 năm nghiên cứu ta mới tìm ra con số 20 thần thánh - Ảnh 1.

Nó là một khối lập phương, ghép lại từ 27 khối lập phương nhỏ hơn, diện tích 3x3x3 với mặt khối lập phương nhỏ mang màu khác nhau. Bạn có thể xoay khối rubik thế nào tùy thích, để đưa các khối lập phương nhỏ tới bất kỳ mặt nào. Cách chơi cũng đơn giản thôi: đối diện với một khối rubik ở trong trạng thái scrambled (tạm dịch là đảo lộn), mỗi mặt có đủ thứ màu, bạn phải xoay khối lập phương sao cho mỗi mặt 3×3 của nó có cùng màu.

Bạn đang đọc: Chỉ cần 20 bước là giải được bất kỳ khối rubik nào, nhưng mất 36 năm nghiên cứu ta mới tìm ra con số 20 ">Chỉ cần 20 bước là giải được bất kỳ khối rubik nào, nhưng mất 36 năm nghiên cứu ta mới tìm ra con số 20 “thần thánh”

“ Đơn giản ” đến mức cha đẻ của nó, ông Ernő Rubik phải mất tới một tháng để giải được chính câu đố mình vừa ý tưởng ra .Kể từ ngày đó, người chơi đã sinh ra rất nhiều cách giải và giải pháp khác nhau để chơi thành công xuất sắc khối rubik. Những “ cuber ” ( biệt danh của người chơi rubik ) với những đầu ngón tay giải đố thành thạo hoàn toàn có thể triển khai xong một khối rubik chỉ trong vài giây. Kỷ lục quốc tế hiện tại là 3,47 giây .Những cách hòn đảo khối rubik mang thực chất biến hóa khôn lường, mỗi cách giải một khác đã làm các nhà toán học say đắm. Khối rubik với mỗi lần xoay khác nhau lại ra những câu đố khác hợp với toán học vô cùng, như lá chanh với thịt gà vậy .Chỉ cần 20 bước là giải được bất kỳ khối rubik nào, nhưng mất 36 năm nghiên cứu ta mới tìm ra con số 20 thần thánh - Ảnh 2.Một khối rubik thông thường sẽ có các mặt 3×3 hiển thị một màu duy nhất, câu đố khởi đầu khi ta trộn các mặt lại với nhau, để tạo ra một khối màu sặc sỡ. Có tổng số 18 nước đi cơ bản, xoay một mặt ra phía trước, về phía sau, sang trái, sang phải rồi thuận chiều kim đồng hồ đeo tay, ngược chiều kim đồng hồ đeo tay hay xoay 180 độ. Có thể thấy quy trình giải khối rubik, dù ở bất kể trạng thái nào, đều là 18 bước trên được sắp xếp theo thứ tự khác nhau .Câu hỏi triệu đô đặt ra cho hội đồng các cuber đây : số nước đi nhỏ nhất để hóa giải một khối rubik là gì ? Và một câu hỏi xa hơn, số nước đi nhỏ nhất để hóa giải MỌI cách sắp xếp khối rubik là bao nhiêu ? Con số toàn năng này vẫn được những người chơi rubik gọi là God’s Number – số lượng Thần thánh .

Như Ernő Rubik đã chỉ ra trong một bài phỏng vấn với Business Insider, câu hỏi lớn này “liên quan chặt chẽ tới những vấn đề toán học xoay quanh khối rubik”.

Chỉ cần 20 bước là giải được bất kỳ khối rubik nào, nhưng mất 36 năm nghiên cứu ta mới tìm ra con số 20 thần thánh - Ảnh 3.Cuối cùng toán học cũng tìm ra câu vấn đáp : đó là 20 nước đi. Nhưng phải mất 36 năm nghiên cứu và điều tra, các nhà toán học và lập trình viên mới tìm ra được câu tra lời ở đầu cuối. Vào năm 2010, một nhóm các nhà toán học và nhà lập trình máy tính chứng tỏ rằng 20 chính là số lượng Thần thánh .

Tại sao mất nhiều năm thế? Bởi bản thân khối rubik quá phức tạp, phức tạp hơn bạn tưởng nhiều. Phân tích cho thấy số lượng câu đố ẩn trong khối lập phương sặc sỡ kia, số lượng cách sắp xếp trật tự của các mảng màu trên khối rubik, là 43.000.000.000.000.000.000 cách – 43 tỷ tỷ cách.

Những năm tiếp nối 1974, công nghệ tiên tiến chưa đủ hiện đại để tìm ra giải pháp giải cần ít nước đi nhất cho hàng loạt 43 tỷ tỷ câu đố. Chìa khóa quan trọng nhất trong chuyến hành trình dài đó là tìm ra được số nước nhỏ nhất để giải thành công xuất sắc một trạng thái đảo lộn bất kể. Có được số lượng đó, các nhà toán học sẽ tận dụng được mối liên hệ giữa các trạng thái đảo lộn khác nhau .Năm 1995, nhà toán học Michael Reid tìm ra được trạng thái đảo lộn có tên là “ siêu lật – superflip ”, ông chứng tỏ được rằng chỉ cần tối thiểu 20 bước để giải được trạng thái superflip. Nhờ có ông Reid, ta đặt được số lượng giới hạn dưới cho số lượng Thần thánh. Câu hỏi còn lại là liệu có những trạng thái đảo lộn nào cần hơn 20 bước để giải không .Chỉ cần 20 bước là giải được bất kỳ khối rubik nào, nhưng mất 36 năm nghiên cứu ta mới tìm ra con số 20 thần thánh - Ảnh 4.Trong những thập kỷ tiếp theo, liên tục Open những số lượng giới hạn trên của số bước cần có để giải một khối rubik. Một trong những nghiên cứu và phân tích toán học tiên phong về khối rubik, được thực thi bởi Morwen This tlethwaite, chứng tỏ được rằng : giải bất kể khối rubik nào cũng chỉ cần tối đa 52 bước .Lập trình viên Tomas Rokicki dựng nên một bản nghiên cứu và phân tích tìm ra những cách giải ngắn nhất cho một khối rubik, dựa trên một trong những nghiên cứu và điều tra toán học tiên phong tương quan tới khối lập phương sặc sỡ kia, nghiên cứu và điều tra của Herbert Kociemba. Nhà toán học đã chia quy trình giải khối rubik ra làm hai phần, dựa trên tổng hợp 19,5 tỷ khối rubik đã được giải một phần. Tất cả các trạng thái đảo lộn trong tổng hợp 19,5 tỷ kia đều có số bước giải khá ít .Bước một sẽ là đưa khối rubik về một trong 19,5 tỷ trạng thái kia. Bước thứ hai mới là vận dụng cách giải .Thuật toán của nhà toán học Kociemba vẫn là “ xương sống ” của rất nhiều mạng lưới hệ thống giải rubik tự động hóa. Đây là một ví dụ :Robot giải khối rubik bằng thuật toán Kociemba .Những dự án Bất Động Sản giải rubik cũ đều cho thấy số bước triển khai tối đa là 30, cho bất kể cách đảo lộn rubik nào. Trong số đó, việc giải chỉ cần tối đa 18 bước, việc đưa rubik vào trạng thái đặc biệt quan trọng để giải thì mất 12 bước .

Anh Rokicki cải tiến phương pháp giải trên bằng cách gộp 19,5 tỷ tổ hợp kia thành một tổ hợp đặc biệt, rồi tìm cách giải một lúc toàn bộ 19,5 tỷ cách đảo lộn rubik đó. Vậy là tổng cộng, họ “chỉ” phải giải 2.217.093.120 tổ hợp mà mỗi tổ hợp, có “mỗi” 19.508.428.800 cách đảo khối rubik.

Thế nên chỉ cần giải 2,2 tỷ lần, chứ không cần triển khai toàn bộ 43 tỷ tỷ cách đảo lộn. Phương pháp này vẫn cần một siêu máy tính cực mạnh, nhưng công nghệ tiên tiến ở đầu cuối cũng đã bắt kịp với nhu yếu giải toán của con người. Năm 2010, Rokicki và các đồng nghiệp đã sử dụng siêu máy tính của Google để tìm ra số lượng Thần thánh, ta có được hiệu quả 20 .Các nhà nghiên cứu mất hơn 3 thập kỷ, sử dụng cả toán học sâu xa lẫn siêu máy tính để giải được câu đố rubik ; chẳng cuber “ tầm trung ” nào tận tụy được như họ cả. Nhưng mỗi người lại có những điều kiện kèm theo khác nhau để cho mình nụ cười riêng mà. Có lẽ với “ người thường ” tất cả chúng ta, xoay tít mù khối rubik trên tay cũng đã là niềm vui rồi .

Các bài viết liên quan

Viết một bình luận