Da trâu gác bếp – món ăn lạ lùng của Hòa Bình

Chính bởi đặc thù dai, cứng và đanh, nên da trâu thường được biết đến là nguyên vật liệu làm mặt trống. Thế nhưng, qua bàn tay chế biến khôn khéo của người Mường, da trâu lại có vị giòn, đậm đà rất ngon. Sau khi làm thịt những chú trâu, bà con người Mường thường giữ lại phần da, làm sạch lông rồi xiên vào que và treo lên gác bếp. Miếng da trâu được hun khói trong vài tháng, bám màu khói của các loại củi gỗ nên đen sì, cứng và khô. Thoạt đầu, nhìn những miếng da trâu gác bếp ấy, chẳng ai nghĩ đó lại là đặc sản nổi tiếng của vùng cao. Tuy được gác trong bếp nhiều tháng nhưng da trâu vẫn giữ được vị đặc trưng. Để chế biến nên món ăn từ da trâu gác bếp thì quả thực là một kì công. Da trâu được ngâm nước nhiều giờ, đến khi mềm thì đem thái thành từng miếng nhỏ. Công đoạn này cũng yên cầu sự khôn khéo và tập trung chuyên sâu cao độ của người nấu ăn vì da có độ cứng và dai. Tiếp đến, da trâu được ướp với các loại gia vị như ớt, sả, muối, mì chính và mắc khén – loại gia vị đặc trưng của Tây Bắc.

Nếu muốn chế biến món canh đãi khách, người Mường sẽ kết hợp thêm các loại rau rừng như măng đắng, khoai môn hoặc nước xương. Ninh da trâu trên bếp lửa trong nhiều giờ, nêm gia vị cho đến khi nồi canh tỏa hương ngào ngạt là đã có thể thưởng thức.

Bát canh da trâu gác bếp là đặc sản của người Mường. Trên đường đi Hòa Bình, thực khách cũng hoàn toàn có thể tìm thấy món ăn này trong 1 số ít nhà hàng quán ăn, quán ăn. Nhưng để chiêm ngưỡng và thưởng thức một cách toàn vẹn vị ngon lạ của canh da trâu gác bếp, chắn chắn hành khách phải tìm đến chính những căn nhà của người Mường. Vừa chiêm ngưỡng và thưởng thức đặc sản nổi tiếng, vừa lắng nghe và quan sát nếp sống hoạt động và sinh hoạt của người địa phương, từ đó mới cảm nhận hết những nét rực rỡ trong đời sống của người dân tộc bản địa. Ngoài người Mường ở Hòa Bình, người Thái ở Sơn La cũng có những món ăn chế biến từ da trâu như nộm da trâu, da trâu muối, … rất ngon. Cũng như canh da trâu gác bếp, món nộm không quá khó khăn vất vả trong khâu chế biến, nhưng lại yên cầu sự khôn khéo, kiên trì. Sau khi nướng chín, làm sạch, da trâu được luộc trong khoảng chừng 1,5 – 2 tiếng rồi đem thái mỏng dính. Thái xong, da trâu được ngâm qua nước nóng với chút nước cốt chanh cho mềm và thơm. Hạt mắc khén là gia vị dùng trong hầu hết các món ăn của người Tây Bắc.

Ngoài nguyên liệu chính là da trâu, món ăn của người Thái còn dậy vị và hấp dẫn bởi sự kết hợp của rất nhiều các loại gia vị khác nhau. Để có đĩa nộm hoàn chỉnh, đầu bếp phải chuẩn bị lạc, ớt, rau mùi, gừng, rau dớn, hoa chuối và đặc biệt là hạt mắc khén. Bên cạnh đó, thứ làm nên nét độc đáo của món nộm da trâu là nước măng chua. Không chua như giấm hay chanh, nhưng nước măng chua làm cho da trâu trở nên mềm và giòn hơn.

Tất cả các nguyên vật liệu được băm hoặc giã nhỏ rồi trộn cùng với các loại rau thơm và nêm nếm gia vị cho vừa ăn. Khi ăn, món nộm da trâu Sơn La rất giòn. Nếu có đủ vị thanh dịu, vị hăng của nước măng chua, vị bùi của lạc rang, vị cay của mắc khén thì món ăn mới đạt chất lượng. Hương vị của da trâu quyện với các loại gia vị tạo nên một hương vị lạ miệng. Nhâm nhi món nộm da trâu trong khoảng trống của đất trời, núi rừng hùng vĩ, thực khách mới thấy hết cái tinh túy trong thẩm mỹ và nghệ thuật ẩm thực ăn uống Tây Bắc.

Hoàng Ngọc

Tổng hợp

Source: https://sangtaotrongtamtay.vn
Category: Văn hóa ẩm thực